در یک پژوهش مطرح شد؛
بومی سازی ابتکارات و نوآوری کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی پارلمانی
یکی از تدابیر دیپلماتیک اتاق‌های فکر پارلمانی، شبکه سازی یافته‌های مطالعاتی اندیشکده‌ها و مراکز دانشگاهی فعال در حوزه پارلمانی و تأسیس سامانه همیار و دیجیتال دیپلماسی پارلمانی است.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، یکی از گلوگاه‌های توانمندسازی و ارتقای کارآمدی فعالیت‌های دیپلماتیک مجلس شورای اسلامی، بومی سازی و غربال گری ابتکارات و نوآوری کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی سایر مجالس قانونگذاری دنیا برای انتقال دانش، فنون و مهارت‌های سیاست خارجی به گروه‌های دوستی و نسل جدید دیپلمات‌های پارلمانی در افق گام دوم انقلاب است. یکی از تدابیر دیپلماتیک اتاق‌های فکر پارلمانی، شبکه سازی یافته‌های مطالعاتی اندیشکده‌ها و مراکز دانشگاهی فعال در حوزه پارلمانی و تأسیس سامانه همیار و دیجیتال دیپلماسی پارلمانی است.
از طرفی بازو‌های مطالعاتی مجالس جمهوری کره و پاکستان از طریق ارتباط با رابط پارلمانی اندیشکده ها، به سمت ایجاد وفاق ملی در خصوص نظام مسائل اساسی حوزه پارلمان گام برمی دارند. در این میان، شِش عنصر خلاقیت، اثربخشی، نیازسنجی، جامعیت، راهبردنگاری و آینده پژوهی، موتور پیشران اندیشکده‌های دیپلماسی پارلمانی در جمهوری پاکستان و جمهوری کره را شکل می‌دهند. از طرفی در هر دو کشور، دولت فرزند پارلمان شامل وزرایی است که سابقه فعالیت در پست‌های کلیدی مجالس قانونگذاری را داشته‌اند. این موضوع موجب شده است هر گونه کارآمدسازی دیپلماسی پارلمانی، به رویش دیپلماسی رسمی توانمند منجر شود.
از طرفی رابطه معنادار اندیشکده‌های پارلمانی با مراکز تحقیقاتی علمی ـ کاربردی در وزارت امور خارجه و همراهی هیئت‌های مطالعاتی در سفر‌های دیپلماتیک، موجب انطباق حداکثری مطالعات پارلمانی با دیپلماسی میدان و برآورد تمام عناصر تأثیرگذار بر دیپلماسی پارلمانی با پرورش نسل جدید دیپلمات‌های پارلمانی آگاه بر فناوری‌های نوظهور شده است.
در همین راستا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «مطالعه تطبیقی کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی پارلمان‌های دنیا (۱)؛ با تأکید بر نقش اتاق‌های فکر در پیشرفت دیپلماسی پارلمانی» مطرح می‌کند که مطالعات تطبیقی از مرسوم‌ترین روش‌های ارتقای ارزش افزوده مطالعاتی در حوزه‌های مختلف است. اشتراک‌گذاری دانش و تجارب کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی پارلمان‌های مهم دنیا، رابطه معناداری با کارآمدسازی وظایف نمایندگی دارد. به همین دلیل یکی از اولویت‌های گروه مطالعات پارلمانی دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۴۰۳ به سمت بررسی تطبیقی بازو‌های پژوهشی و مطالعاتی پارلمان‌های دنیا و ابتکارات اتاق‌های فکر مذکور در حوزه دیپلماسی پارلمانی معطوف شده است.
این گزارش بیان می‌کند که اندیشکده‌های پارلمانی در هر دو کشور جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری کره از طریق خلق ابتکار و نوآوری، نقش واسطه‌ای و میانی بین قانونگذاران با جامعه، شبکه خبرگان و اشخاص ذی‌نفع را تسهیل کرده‌اند و از نظرات آنان برای ارتقای فعالیت‌های دیپلماتیک نمایندگان استفاده می‌کنند. کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی وابسته به پارلمان در این دو کشور، به‌دلیل ارتباط مستمر با احزاب، تشکل‌های سیاسی و سازمان‌های مردم‌نهاد، به مردمی‌سازی دیپلماسی پارلمانی کمک قابل‌توجهی می‌کنند.
در این گزارش آمده است که جهش اندیشکده‌های پارلمانی در هر دو کشور جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری کره به سمت پارلمان هوشمند و تسریع روند دیجیتال‌سازی کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی پارلمانی، موجب شده سرعت و دقت انتقال داده‌های سیاست خارجی و امنیتی‌ـ دفاعی به هیئت‌های دیپلماتیک و گروه‌های دوستی نیز افزایش قابل‌توجهی یابند. در شرایطی که دگردیسی تحولات امنیتی و سیاسی پیرامون هر دو کشور پاکستان و جمهوری کره بسیار بالاست، موضوع کاهش زمان انتقال یافته‌های سیاست خارجی به هیئت‌های دیپلماتیک از اهمیت بالایی برخوردار است.
این گزارش ادامه می‌دهد که با افزایش گرایش مجالس دنیا به سمت «دیپلماسی پارلمانی هوشمند»، کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی مجالس پاکستان و جمهوری کره نیز همانند سایر پارلمان‌های دنیا به سمت ایجاد «بانک دیجیتال پژوهش‌های دیپلماسی پارلمانی» اقدام کرده‌اند تا ضمن مستندسازی فعالیت‌های انجام شده و ایجاد مراجع تحقیقاتی برخط در حوزه پارلماسی، زمان انتقال یافته‌های سیاست خارجی به قانونگذاران را به حداقل ممکن کاهش دهند.
این گزارش توضیح می‌دهد که رویکرد کلان حاکم بر اتاق‌های فکر مجالس هر دو کشور جمهوری پاکستان و جمهوری کره بر‌اساس تقویت ستون‌های آینده‌پژوهی و مدیریت پیش‌رویدادی چالش‌های نوپدید پدیدار شده است. هر دو کشور، با تهیه نظام مسائل اساسی حوزه سیاست خارجی و تبیین نقش و جایگاه پارلمان در مدیریت پیش‌رویدادی تهدید، به سمت کاهش هزینه‌های اداره کشور در مواجهه با چالش‌های نوپدید سیاست خارجی گام برداشته‌اند.
این گزارش بیان می‌کند که اهتمام مدیران بالادستی مجالس قانونگذاری جمهوری پاکستان و جمهوری کره به کاربست فناوری شبیه‌سازی تهدید‌های نوپدید دیپلماسی پارلمانی، زمینه آمادگی حداکثری قانونگذاران در شرایط غیرمنتظره را فراهم کرده‌اند. اندیشکده‌های مذکور، با تهیه بولتن برآورد تهدید‌های نوظهور سیاست خارجی و ریل‌گذاری نقش دیپلمات‌های پارلمانی در مدیریت چالش‌های مذکور، موجب شده‌اند سهم دیپلماسی پارلمانی در سبد سیاست خارجی کشور‌های مذکور تقویت شود.
این گزارش مطرح می‌کند که در هر دو کشور جمهوری پاکستان و جمهوری کره، متن سخنرانی رهبران پارلمان شامل رؤسای مجلس، رؤسای کمیته‌های تخصصی، نواب رئیس مجلس و رؤسای هیئت‌های دیپلماتیک و فراکسیون‌ها توسط سخنرانی‌نویسان باتجربه نهایی می‌شود تا انتفاع سیاسی حداکثری از مجامع پارلمانی تحقق یابد.
این گزارش برخی راهکار‌ها و تدابیری ارائه می‌کند که ارزش افزوده فعالیت‌های دیپلماتیک مجلس دوازدهم با انتفاع حداکثری از ظرفیت اتاق‌های فکر پارلمانی را افزایش می‌دهد که اولین پیشنهاد مبنی بر این است که برخی چالش‌ها و نظام مسائل فراروی دیپلماسی پارلمانی، در تمامی کشور‌ها یکسان است و مراکز مطالعاتی، روش‌های مختلفی را برای کارآمدسازی فعالیت‌های دیپلماتیک نمایندگان پیشنهاد می‌دهند. به همین دلیل، ایجاد سامانه همیار دیپلماسی پارلمانی با تأکید بر شبکه‌سازی ابتکارات و دستاورد‌های دیپلماتیک اتاق‌های فکر مجالس آسیایی، می‌تواند ستون‌های دیپلماسی آسیایی را نیز مستحکم‌تر کند.
این گزارش ادامه می‌دهد که خرد جمعی اندیشکده‌های پارلمانی آسیایی برای تبیین نظام مسائل اساسی مشترک حکمرانی و تأسیس کنسرسیوم رؤسای مراکز پژوهشی و کتابخانه‌های مجالس دنیا، به فهم مشترک قانونگذاران آسیا برای تقویت هم‌گرایی پارلمانی کمک می‌کند. در گام اول لازم است ظرفیت همکاری‌های دوجانبه کتابخانه و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با هر‌یک از مجالس آسیایی از‌جمله پاکستان و جمهوری کره شناسایی شود و در گام بعد با غربال‌گری نظام مسائل اساسی مشترک در حوزه سیاست خارجی و امنیت قاره‌ای، مقدمه تهیه سند همکاری‌های راهبردی بین مراکز پژوهشی مجالس آسیایی فراهم شود.
دیگر پیشنهاد این گزارش مبنی بر این است که رویکرد اغلب اندیشکده‌های مطالعاتی پارلمانی به‌ویژه در نظام‌های فدرالیسم همچون جمهوری اسلامی پاکستان به سمت تمرکززدایی و ایجاد اندیشکده‌های حکمرانی ایالتی معطوف شده است. بومی‌سازی تجارب این کشور‌ها می‌تواند ظرفیت نوینی را فراروی مرکز پژوهش‌ها و اندیشکده‌های حکمرانی استانی در خلق فرصت‌های جدید به‌وجود آورد.
این گزارش همچنین پیشنهاد می‌دهد که بیشتر کتابخانه‌ها و مراکز پژوهشی پارلمانی توسط شورای پژوهشی اداره می‌شوند که تمام یا بخشی از آنان را نمایندگان پارلمان تشکیل می‌دهند. در پاکستان و جمهوری کره نیز نقش‌آفرینی و کنشگری رهبران احزاب پارلمانی در پست‌های کلیدی کتابخانه و مراکز پژوهشی این دو کشور بسیار برجسته است. به همین دلیل، اهتمام رؤسای کتابخانه و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برای انتفاع حداکثری از ظرفیت دیپلماسی پارلمانی پژوهشی و مشارکت فعال آنان در دیپلماسی پژوهشی سران به‌صورت مستقیم به پیشرفت دیپلماسی پارلمانی و رسمی نیز کمک می‌کنند؛ زیرا اعضای هیئت‌امنا بازو‌های پژوهشی مجالس قانونگذاری پاکستان و جمهوری کره، از قانونگذاران شاخص و از کنشگران فعال در حوزه دیپلماسی پارلمانی هستند.
در این گزارش پیشنهاد می‌شود که در مجالس قانونگذاری جمهوری پاکستان و جمهوری کره، تقویم سخنرانی قانونگذاران در مجامع پارلمانی مشخص است. در این مراکز با آموزش مهارت فن بیان و سخنرانی به نمایندگان جدیدالورود و تهیه متن سخنرانی توسط میز‌های تخصصی، موجب رویش نسل جدیدی از دیپلمات‌های پارلمانی جوان و مستعد در نظام حکمرانی کشور‌های مذکور شده است؛ لذا توصیه می‌شود یکی از رسالت‌های کتابخانه، مرکز پژوهش‌ها، اداره کل امور بین‌الملل و معاونت اجرایی قوه مقننه نیز به سمت پرورش نسل جدیدی از دیپلمات‌های پارلمانی جوان و مستعد در حکمرانی تراز انقلاب اسلامی معطوف شود.
انتهای پیام/
