علم

چه کاره بشیم
فضا و نجوم
کاورهای علم پلاس
فناوری آینده
فناوری های نافرجام
بالتازار
تقویم رصدی
در صورت پرخوری در شب یلدا، برای بدن خود اضافه‌کاری خریده‌اید

پرخوری در یک شب، بدن را وارد وضعیت اضطراری می‌کند

پرخوری در یک شب، فقط یک خاطره‌ سنگین یا دل‌درد ساده نیست. بسیاری از ما تجربه‌اش را داریم؛ شبی که به‌ دلایل مختلف مهمانی، استرس، شادی، خستگی یا حتی بی‌حوصلگی، بیش از نیاز بدن غذا می‌خوریم و با این تصور می‌خوابیم که فردا همه‌ چیز درست می‌شود. اما علم می‌گوید بدن، حتی به یک شب پرخوری هم بی‌تفاوت نیست. در پشت صحنه، مجموعه‌ای از واکنش‌های پیچیده در دستگاه گوارش، هورمون‌ها، مغز، قلب، کبد و حتی سیستم ایمنی آغاز می‌شود؛ واکنش‌هایی که گرچه اغلب موقتند، اما واقعی، قابل اندازه‌گیری و گاهی هشداردهنده‌اند.

حساب و کتاب شب یلدا از دیدگاه منجمان

شب یلدا، بلندترین شب سال در نیمکره شمالی، تنها یک جشن تاریخی و فرهنگی نیست بلکه یک رویداد دقیق و قابل محاسبه در تقویم نجومی است. کاظم کوکرم، سخنگوی کمیته نجوم آماتوری انجمن نجوم ایران، در گفت‌و‌گو با آناتک؛ راز‌های علمی این شب به یادماندنی برای ایرانی‌ها را بازگو کرد و توضیح داد که چرا امسال، لحظه انقلاب زمستانی دقیقا در ساعت ۱۸:۳۳ به وقت ایران رخ می‌دهد.
چرا هنگام بارش برف، محیط ساکت می‌شود

برف با ساختار متخلخل خود، بازتاب صدا در فضا را محدود می‌کند

سکوت شهر در لحظات بارش برف، یکی از آشناترین و در عین حال مرموزترین تجربه‌های انسانی است. صداها عقب می‌نشینند، هیاهو محو می‌شود و فضا حالتی آرام و مه‌آلود به خود می‌گیرد. این سکوت نه‌تنها در روستاهای دورافتاده، بلکه حتی در قلب شلوغ‌ترین شهرها هم احساس می‌شود. اما این آرامش فقط یک حس شاعرانه نیست، پشت آن سازوکاری دقیق و علمی پنهان شده‌است. ترکیبی شگفت‌انگیز از فیزیک، هواشناسی، رفتار انسان و حتی روان‌شناسی مغز است.
پژوهشی تازه که می‌تواند راهنمایی برای زندگی بهتر مبتلایان به اختلال کم‌توجهی‌‌ـ‌بیش‌فعالی باشد

تمرکز بر نقاط قوت، پیامدهای ADHD را کاهش می‌دهد

بزرگسالان مبتلا به اختلال کم‌توجهی–بیش‌فعالی سال‌هاست با چالش‌هایی در کار، روابط و سلامت روان روبه‌رو هستند، اما پژوهشی تازه نشان می‌دهد این افراد، برخلاف برداشت‌های رایج، می‌توانند به همان اندازه دیگران نقاط قوت خود را بشناسند و از آنها در زندگی روزمره بهره بگیرند؛ یافته‌ای که می‌تواند مسیر تازه‌ای برای حمایت‌های روان‌شناختی باز کند.

برخی سویه‌های آنفلوانزای پرندگان می‌توانند یکی از خطوط دفاعی بدن انسان را دور بزنند

تجربه همه‌گیری کووید-۱۹ نشان داد که ویروس‌ها چگونه می‌توانند با عبور از مرز‌های میان گونه‌های انسان و جانوران، جهان را غافلگیر کنند. اکنون پژوهش تازه‌ای هشدار می‌دهد که برخی سویه‌های آنفلوانزای پرندگان ممکن است در برابر یکی از مهم‌ترین سازوکار‌های دفاعی بدن انسان، یعنی تب، مقاوم باشند.

دانشمندان کلید پنهان کنترل اشتها را یافتند

پژوهشی جدید نشان می‌دهد پروتئینی که بدن برای کنترل اشتها و مدیریت انرژی به آن وابسته است تنها عمل نمی‌کند بلکه برای کارکرد صحیح به کمک پروتئین دیگری نیاز دارد. این کشف به دانشمندان دیدگاهی تازه می‌دهد درباره اینکه عوامل ژنتیکی چگونه می‌توانند تنظیم اشتها را مختل کنند و در بروز چاقی نقش داشته باشند.

چرا «برمودا» شناور به نظر می‌رسد

برمودا دهه‌هاست با داستان‌هایی از کشتی‌ها و هواپیما‌های ناپدیدشده شناخته می‌شود؛ اما یکی از راز‌های واقعی این جزیره نه روی سطح دریا، بلکه در اعماق زمین پنهان بوده است. پژوهشی تازه نشان می‌دهد آنچه برمودا را «شناور» جلوه می‌دهد، نه نیرو‌های ناشناخته بلکه یک ساختار زمین‌شناسی کم‌سابقه در زیر پوسته اقیانوس است.

این عادت‌های ساده می‌توانند مغز شما را ۸ سال جوان‌تر کنند

پژوهش تازه‌ای نشان می‌دهد «سن واقعی» مغز می‌تواند بسته به شیوه زندگی به طور چشمگیری تغییر کند؛ به‌طوری که خوش‌بینی، خواب کافی و با کیفیت، مدیریت استرس و حمایت اجتماعی قوی مانند ابزار‌های قدرتمند ضدپیری عمل می‌کنند. با استفاده از برآورد‌های سن مغز مبتنی بر MRI، دانشمندان دریافتند افرادی که چندین عامل سبک زندگی سالم دارند، مغزی تا هشت سال جوان‌تر از حد انتظار دارند حتی در میان کسانی که با درد مزمن زندگی می‌کنند.
چشم‌ها دروغ نمی‌گویند

پلک زدن نشان می‌دهد چه زمانی واقعا گوش می‌دهیم

ممکن است کسی ساکت بنشیند و به ظاهر گوش بدهد، اما مغز او داستان دیگری روایت کند. پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد تعداد و زمان‌بندی پلک زدن می‌تواند سرنخ‌هایی از میزان توجه و تلاش ذهنی افراد هنگام گوش دادن یا خواندن ارائه دهد؛ به‌ویژه زمانی که پردازش اطلاعات دشوار می‌شود.
چه کاره بشیم
فضا و نجوم
کاورهای علم پلاس
فناوری آینده
فناوری های نافرجام
بالتازار
تقویم رصدی