نقش کلیدی «فرصت‌های مطالعاتی» در شکوفایی دانشجویان

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، در دنیای امروز که علم و دانش به مثابه گنجینه‌ای بی پایان، کلید پیشرفت و توسعه جوامع محسوب می‌شوند، پرورش نخبگان و استعداد‌ها در عرصه‌های علمی نقشی حیاتی در ارتقای جایگاه هر کشوری در عرصه بین المللی ایفا می‌کند. دانشجویان دکتری به عنوان آینده سازان علم و فناوری در این مسیر نقشی محوری بر عهده دارند. فرصت‌های مطالعاتی خارج از کشور، فرصتی مغتنم برای این دانشجویان فراهم می‌کنند تا با غوطه ور شدن در دنیای علم و فرهنگ در دانشگاه‌های معتبر دنیا، افق دید خود را گسترش داده و تجارب ارزشمندی کسب کنند. در عصر جهانی شدن، تبادل دانش و ایده‌ها به مثابه رگ حیاتی جوامع، نقشی اساسی در پیشرفت و توسعه ایفا می‌کند.

دانشجویان دکتری به عنوان سرچشمه‌های نوآوری و خلاقیت، در این تبادل دانش نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. فرصت‌های مطالعاتی خارج از کشور، بستری مناسب برای این دانشجویان فراهم می‌کنند تا با گذر از مرز‌های جغرافیایی و فکری، در دریای بی کران علم و دانش غوطه ور شده و تجارب منحصربه‌فردی را کسب کنند. این فرصت‌ها به مثابه پلی بین دانشجویان و دانشگاه‌های معتبر دنیا عمل می‌کنند و زمینه را برای تبادل دانش، ایده‌ها و فرهنگ‌ها فراهم می‌کنند. دانشجویان با قرار گرفتن در معرض روش‌های نوین آموزشی، پژوهشی و فرهنگی، افق دید خود را گسترش داده و درک عمیق تری از دنیای پیرامون خود پیدا می‌کنند. این امر به نوبه خود، به ارتقای سطح علمی و فرهنگی کشور و همچنین تربیت نخبگانی توانمند در عرصه‌های مختلف علمی و فناوری کمک شایانی خواهد کرد.

* تحقیقی درباره تجارب زیسته دانشجویان دکتری در فرصت‌های مطالعاتی خارج از کشور

قاسم سلیمی، دانشیار بخش مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه شیراز به همراه دو تن از همکاران خود، پژوهشی را با هدف بررسی تجارب زیسته دانشجویان دکتری در دوره فرصت مطالعاتی خارج از کشور انجام داده‌اند.

در این پژوهش، ۲۳ دانشجوی دکتری از رشته‌های مختلف علوم پایه، فنی مهندسی، کشاورزی، دامپزشکی و علوم انسانی که در ۳ سال گذشته دوره فرصت مطالعاتی خود را در یکی از دانشگاه‌های معتبر خارج از کشور گذرانده بودند، مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند.

* یافته‌های پژوهش: سفری پربار و پرفراز و نشیب

تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از این مصاحبه ها، تصویری روشن از تجارب زیسته این دانشجویان در دوره فرصت مطالعاتی خارج از کشور ارائه می‌دهد.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهند که این فرصت‌ها فواید متعددی برای دانشجویان به ارمغان می‌آورد. از جمله این فواید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- شناخت دنیای بزرگتر: دانشجویان با قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های مختلف، دیدگاه خود را نسبت به جهان گسترش می‌دهند و درک عمیق تری از دنیای پیرامون خود پیدا می‌کنند.

- شکوفایی استعدادها: این فرصت‌ها بستری مناسب برای دانشجویان فراهم می‌کند تا با استفاده از امکانات و منابع پیشرفته دانشگاه‌های خارجی، استعداد‌ها و خلاقیت خود را شکوفا سازند.

- آشنایی با فرهنگ‌های مختلف: غوطه ور شدن در فرهنگ‌های مختلف، به دانشجویان کمک می‌کند تا به درک عمیق تری از هویت خود دست پیدا کنند و با احترام بیشتری به تفاوت‌ها و تنوع موجود در جهان نگاه کنند.

- استقلال و قوی شدن دانشجو: این فرصت‌ها به دانشجویان کمک می‌کند تا در حل مسائل و مشکلات به طور مستقل عمل کنند و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.

- جهان‌بینی نو و تغییر در دیدگاه: دانشجویان با قرار گرفتن در معرض ایده‌ها و نظرات جدید، دیدگاه خود را نسبت به مسائل مختلف تغییر می‌دهند و جهان بینی نوینی پیدا می‌کنند.

- رسیدن به رشد و خودباوری: این فرصت‌ها به دانشجویان کمک می‌کند تا به پتانسیل‌های خود پی ببرند و به خودباوری بیشتری دست پیدا کنند.

* اهمیت یافته‌ها و گامی در جهت ارتقای آموزش عالی

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که فرصت‌های مطالعاتی خارج از کشور می‌توانند نقش بسزایی در رشد و توسعه فردی و حرفه‌ای دانشجویان دکتری ایفا کنند.

با توجه به اهمیت این موضوع، لازم است که سیاستگذاران و دانشگاه‌ها در جهت تسهیل و حمایت از این فرصت‌ها برای دانشجویان دکتری گام‌های موثری بردارند. این امر می‌تواند به ارتقای کیفیت آموزش عالی و پرورش نخبگانی توانمند در عرصه‌های مختلف علمی و فناوری کشور کمک شایانی کند.

گفتنی است، یافته‌های این پژوهش در «مجله آموزش عالی ایران» وابسته به انجمن آموزش عالی ایران به چاپ رسیده‌اند.