از خیابان تا پرده سینما؛ با ما به دنیای سینمای اجتماعی در ایران سفر کنید!

سینمای اجتماعی چیست؟

سینمای اجتماعی در همه جای دنیا، همواره بازتابی از واقعیت‌های تلخ و شیرین جامعه بوده است. برای نمونه در کشور ما، ایران،  از دوران نئورئالیسم در سینمای پس از انقلاب تا روایت‌های مدرن‌تر، فیلم‌های اجتماعی همواره بستری برای نمایش دغدغه‌های مردم، بحران‌های اقتصادی، نابرابری‌های اجتماعی، معضلات خانوادگی و چالش‌های جوانان فراهم کرده‌اند. این نوع سینما، بیش از هر ژانر دیگری، توانسته همدلی و درک عمیقی بین مخاطب و فیلمساز ایجاد کند.

یکی از دلایل محبوبیت سینمای اجتماعی در همه جای دنیا، نزدیکی قصه، داستان و روایت آن به زندگی واقعی مردم است. تماشاگران، شخصیت‌ها و قصه‌های این فیلم‌ها را نه‌تنها روی پرده، بلکه در خیابان‌ها، محله‌ها و حتی زندگی شخصی خود می‌بینند. 

ارتباط بدنه جامعه ایرانی با سینمای دغدغه‌محور

در ایران، فیلم‌هایی مانند جدایی نادر از سیمین یا ابد و یک روز، یا حتی قبل از آن‌ها همانطور که در این اپیزود نیز گفته‌ایم؛ «#مهمان_مامان»،«#خواهران_غریب» و«#اجاره‌نشین‌ها» «#یه_حبه_قند»و... فراتر از یک روایت داستانی، نوعی سند اجتماعی هستند که روابط انسانی و بحران‌های روزمره را در هر بُرهه زمانی نمایش می‌دهند.

با این حال، برخی معتقدند که سینمای اجتماعی، بیش از آنکه به دنبال ارائه راه‌حل باشد، صرفاً مشکلات را بازگو می‌کند. این انتقاد باعث شده که فیلمسازان به دنبال روایت‌هایی باشند که علاوه بر بازتاب واقعیت، به امیدبخشی و ارائه راهکارهای اجتماعی نیز توجه کنند. در نهایت، سینمای اجتماعی در ایران همچنان نقشی کلیدی در گفتمان عمومی دارد و می‌تواند مسیر تغییر را هموار کند.

آنچه در اپیزود یازدهم سیگما می‌شنوید:

اگر شما هم جز فیلم‌بین‌های قهار باشید و کمی هم اخبار و مطالب مربوط به سینما را دنبال کنید؛ احتمالا اصطلاح «سینمای اجتماعی» براتون آشنا باشه. در اپیزود یازدهم سیگما، همراه با آدمی که از دهه ۷۰ و دوران نوجوانی‌اش، دیگر سینما را به چشم یک تفریح نمی‌دید بلکه به یک دغدغه مهم و جزئی از زندگی‌اش، تبدیل شده بود، درباره ارتباط آثار سینمایی و نمایش‌های تئاتر حال حاضر ایران با بدنه جامعه و اینکه فیلم‌هایی که رو پرده ی سینما تماشا می‌کنیم و تئاترهایی که شاهد اجرای آن‌ها هستیم، تا چه اندازه با واقعیت‌های اجتماعی ما سروکار دارند صحبت کنیم.  

 علاوه‌بر این سعی کردیم که یک مروری هم به مباحث فنی و اصول حرفه‌ای و خلاصه تعاریف و مفاهیم مهم در سینمای مسئله اجتماعی‌محور یا Social problem film  که همان سینمای مبتنی‌بر واقعیت‌های اجتماعی در جامعه است، داشته باشیم.

معرفی مهمان:

 پژمان دادخواه متولد سال ۱۳۶۵، دارای دکتری تخصصی فلسفه هنر، دبیر علمی سومین سمپوزیوم ملی روز جهانی گرافیک، دانشجوی نمونه مقطع کارشناسی و دکتری، عضو موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، عضو هئیت مدیره انجمن علمی هنر اسلامی ایران، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی می باشد.

برای گوش‌دادن به اپیزود یازدهم سیگما به لینک زیر مراجعه کنید: