آیت‌الله اعرافی: هم‌افزایی حوزه و دانشگاه، راهی برای تحول تمدنی ایران
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، در نشست اجرای تفاهم‌نامه میان حوزه علمیه و دانشگاه آزاد اسلامی، با تقدیر از مسئولین دانشگاه، بر ضرورت تحول نظام علمی کشور تأکید کرد.
به گزارش خبرگزاری آنا، آیت‌الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور، در نشست هم‌اندیشی اجرای تفاهم‌نامه حوزه علمیه و دانشگاه آزاد اسلامی، ضمن تقدیر و تشکر از مسئولین دانشگاه آزاد و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، به بیان دیدگاه‌های خود در خصوص نظام علمی کشور پرداخت. وی با اشاره به پیشرفت‌های قابل توجه نظام علمی ایران در دهه‌های اخیر و به ویژه پس از انقلاب اسلامی، بر ضرورت تحول بیشتر و توجه به کاستی‌ها و ابعاد مغفول مانده این نظام تأکید کرد.
دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه علم
آیت‌الله اعرافی، با اشاره به پیشرفت‌های کمی و کیفی نظام علمی در حوزه دانشگاه و حوزه‌های علمیه، این دستاوردها را از برکات انقلاب اسلامی و حاصل همت ملت ایران و رهبری امامین انقلاب دانست. وی با ذکر مثال‌هایی از پیشرفت‌های دانشگاهی و حوزوی و مقایسه آنها با دستاوردهای علمی سایر کشورها، تأکید کرد که ایران علیرغم جنگ، تحریم و فشارهای بین‌المللی، گام‌های بزرگی در حوزه علم برداشته است. با این وجود، از منظر ایشان باید با نگاهی علمی و منصفانه، شاخص‌های رشد و پیشرفت را در عرصه‌های علمی، فناوری و دانشگاهی مورد بررسی قرار داد و برای رفع کاستی‌ها تلاش کرد. در همین راستا، دانشگاه آزاد اسلامی را به عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی پیشرفت نظام علمی کشور معرفی کرد که در کنار نقاط قوت، می‌تواند با رفع برخی نقدها، نقش مؤثرتری در نظام علمی ایفا کند.
رویكرد تمدن نوین اسلامی؛ راهی برای تحول
مدیر حوزه‌های علمیه، رویكرد «کلام، گفتمان و تمدن نوین اسلامی» را محور تحول در نظام علمی کشور دانست و اظهار داشت: منظور از تمدن نوین اسلامی، نه طرح ادعاهای بزرگ، بلکه بازگشت به صدر اسلام و توجه به ریشه‌ها و هسته‌های اولیه تمدن بزرگ اسلامی و جهانی است که نقشی مهم در تحولات تمدنی و تاریخی بشر داشته است. همانطور که غرب مسیری مشابه را از قبل و پس از رنسانس طی کرده است، انقلاب اسلامی نیز به عنوان پدیده‌ای نوظهور که با همت ملت ایران شکل گرفته است، می‌تواند با حفظ ریشه‌ها و نگاه به آینده، تحولات شگرفی را ایجاد کند. در این مسیر، نقش مردم و جریان مردمی انقلاب، بسیار پررنگ و برجسته ارزیابی شد.
کاستی‌های نظام علمی؛ فقدان رویکردهای کلیدی
آیت‌الله اعرافی در ادامه به برخی کاستی‌های نظام علمی پرداخت و آنها را ناشی از فقدان رویکردهای کلیدی دانست.
وی با اشاره به اهمیت این رویکرد در تار و پود همه علوم، تأکید کرد که این نگاه باید در کلیه رشته‌ها، از علوم پایه و فنی مهندسی تا پزشکی و انسانی جاری و ساری باشد. با این رویکرد عمیق می‌توان نقشه راه را ترسیم کرد، جایگاه علوم را تبیین نمود و برای تحولات بیشتر در زمینه‌های مختلف گام برداشت. همچنین با این رویکرد، زمینه برای ایجاد الگوهای جدید علمی و تمدنی در جهان فراهم می‌شود؛ چیزی که بدون حضور دانشگاه و حوزه تحقق نمی‌یابد.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور، با اشاره به اهمیت این رویکرد در تربیت جامعه نخبگانی، آن را به عنوان یکی از ارکان تحول در نظام علمی برشمرد. ترکیب این نگاه معنوی و تربیتی با سایر علوم، می‌تواند به الگویی شبیه به تمدن قرن‌های یازدهم و دوازدهم اصفهان منجر شود که در آن، حوزه جامع و بی‌نظیری در فلسفه، فقه، معماری و شهرسازی وجود داشته است.
به گفته آیت‌الله اعرافی، نظام علمی کشور نیازمند رویكردی انقلابی است. منظور ایشان از این رویکرد، شتاب در پیمودن راه پیشرفت و داشتن جرأت، جسارت و ریسک‌پذیری برای حرکت به جلو و عبور از موانع است. ایشان مثال‌هایی از سرعت و جسارت در حوزه علم و فناوری ارائه کردند.
مدیر حوزه‌های علمیه، بین‌المللی بودن را از دیگر ارکان مهم نظام علمی دانست و با ذکر نمونه‌هایی از دانشگاه‌ها و مراکز علمی جهان، بر ضرورت جذب دانشجویان غیرایرانی و تعاملات علمی بین‌المللی با منطق انقلاب اسلامی تأکید کرد. ایشان اعتقاد داشتند که این امر، موجب رشد علمی و اقتصادی کشور خواهد شد.
آیت‌الله اعرافی در بخش پایانی سخنان خود، برخی پیشنهادها و راهکارهای اجرایی را مطرح کرد، از جمله این راهکارها تدوین برنامه عملیاتی مشترک بین حوزه و دانشگاه با افق حداقل 5 ساله و با تأکید بر هم‌افزایی و همکاری بیشتر، اهتمام جدی به رعایت ضوابط و قوانین موجود در حوزه و دانشگاه برای تحقق اهداف تفاهم‌نامه، استفاده از ظرفیت‌های نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها برای پیشبرد اهداف مشترک، بهره‌گیری از تجربیات دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه آموزش و پرورش و توسعه شبکه آموزشی و پرورشی تا سطح دبستان و پیش‌دبستانی بود.
وی با ابراز امیدواری نسبت به آینده همکاری‌های حوزه و دانشگاه، تأکید کرد که حوزه‌های علمیه در تلاشند تا با حفظ سنن اصیل و توجه به تحولات روز، به سمت پاسخگویی به نیازهای مطرح شده حرکت کنند و با هم‌افزایی و همکاری با دانشگاه‌ها، به ویژه دانشگاه آزاد اسلامی، گام‌های اساسی را در مسیر تحول نظام علمی بردارند.
انتهای پیام/
