آیا خداوند در یک موقعیت، دو چیز متفاوت گفته است؟

موقعیت زیر را در نظر بگیرید که خداوند درباره گفتگوی خود با فرشتگان پس از خلق انسان روایت می‌کند. این موقعیت در دو آیه زیر با اتفاقات متفاوتی بیان شده‌اند. 
خداوند در آیه ۳۰ سوره بقره می‌فرماید:

«وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً ... و آن زمان را یاد آر که پروردگارت به فرشتگان گفت: به یقین جانشینی در زمین قرار می دهم»

و در آیه ی ۲۸ سوره ی حجر می‌فرماید که:

« وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِنْ صَلْصَالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ ... بخاطر بياور هنگامي كه پروردگارت به فرشتگان گفت من بشر را از گل خشكيده‏ اي كه از گل بدبوئي گرفته شده بود خلق مي‏كنم» 

این دو آیه به یک موقعیت اشاره دارند؛ یعنی خداوند با فرشتگانش درباره خلق انسان صحبت می‌کند. اما انگار در یک سوره یک چیز می‌گوید و در همان موقعیت و در یک سوره دیگر یک چیز متفاوت دیگر. واضح است که این دو یکی نیستند. خدا به وضوح دو چیز متفاوت را درباره یک موقعیت یکسان گفته است. یعنی حرف خدا دوتا شده است؟ یا اشتباه از وحی و یا پیامبر بوده است؟ یا صحابه موقع شنیدن یا کاتبان موقع نوشتن چیزی را از یاد برده‌اند؟ حالا اگر واقعا همان موقعیت بوده، کدامیک اتفاق افتاده است؟ خداوند کدام را گفته و کدام اتفاق افتاده است؟

قرآن داستان‌هایش را به شکل خاصی ارائه می‌دهد و به ندرت یک داستان یا واقعه را تنها فقط یک بار ذکر می‌کند. در عوض، بیشتر داستان‌ها دو یا سه بار یا حتی بیشتر تکرار شده‌اند. هر بار که یک داستان دوباره گفته شده، در یک زمینه متفاوتی ظاهر می‌شود و جزئیات خاصی را نشان می‌دهد که با پیام آیات اطرافش هماهنگ است و به درک کامل‌تری از موضوع کمک می‌کند. مثل یک سری سرنخ که به حل یک معما کمک میکند. حالا وقتی که هر کدام از این جزئیات و سرنخ ها کنار هم گذاشته شوند، تصویر کامل‌تری را به ما نشان می‌دهند. قرآن داستان نمی‌گوید برای اینکه فقط داستان گفته باشد. این داستان‌ها نه تنها باید به ترتیب زمانی و با همون کلمات گفته شوند، بلکه هدف خاصی هم پشت آن‌هاست، یک حکمت خاصی دارند که می‌خواهند یک موقعیت خاص را روشن کنند که ما از آن عبرت بگیریم.