فناوری +
نوبل شیمی امسال به معماران مولکولی رسید
همه چیز درباره نوبل شیمی ۲۰۲۵ برای ساختن «چارچوبهای فلزی–آلی»
روز پیش، جایزه نوبل شیمی به سه دانشمند اهدا شد که راهی نو برای ساخت ماده گشودند؛ سازوکاری در دل شیمی که میان نظم و آشوب، معماری آفرید. آنان نشان دادند که میتوان درون ماده، فضا خلق کرد، فضاهایی که گازها، بخار آب و مولکولها میتوانند در آن زندگی کنند و بیرون روند. کشف «چارچوبهای فلزی–آلی» (Metal–Organic Frameworks) نهتنها یکی از عمیقترین تحولات علم مواد است، بلکه پاسخی است به پرسشهایی از آینده که چگونه میتوان از هوای بیابان آب گرفت، از پساب سم زدود، و از اتمها سازهای نو ساخت.
اشتباه در مصرف «ویتامین دی» سیستم ایمنی را تضعیف میکند
بدن انسان برای ساختن سپر دفاعی خود، به «ویتامین دی» نیاز دارد؛ ویتامینی که بیشتر ما آن را مترادف با سلامت استخوانها میدانیم. اما پژوهش تازهای نشان میدهد آنچه بسیاری از ما برای تقویت سلامت خود مصرف میکنیم، ممکن است در عمل نتیجهای معکوس داشته باشد. میلیونها نفر در سراسر جهان، بهویژه در فصلهای تاریک و سرد سال، هر روز مکملهای ویتامین دی میخورند، اما نیمی از آنها بیآنکه بدانند، نوع اشتباهی را انتخاب کردهاند؛ نوعی که میتواند سطح ویتامین مؤثر بدن را پایین بیاورد و سپر ایمنی بدن را تضعیف کند.
نانوتکنولوژی، سرکه را به سلاحی علیه ابرباکتریها تبدیل میکند
دانشمندان با بهکارگیری فناوری نانو، موفق شدهاند خاصیت ضدباکتریایی سرکه را چندین برابر افزایش دهند و از آن محلولی بسازند که میتواند زخمهای آلوده را سریعتر درمان کند و در برابر عفونتهای مقاوم به آنتیبیوتیک موثر باشد. این نوآوری میتواند راهی تازه در مسیر مبارزه جهانی با ابرباکتریها بگشاید.
پژوهشی که مرز میان دنیای ذرات زیراتمی و فناوریهای روزمره را از میان برداشت
همه چیز درباره نوبل فیزیک ۲۰۲۵ برای «آشکارسازی جهان کوانتومی در ابعاد قابل مشاهده»
دیروز نوبل فیزیک امسال به سه دانشمند تعلق گرفت که توانستند رفتارهای شگفتانگیز جهان کوانتومی را از دنیای نامرئی ذرات به مقیاسی قابل دیدن برای انسان بیاورند. پژوهشی که در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، امروز بهعنوان یکی از بنیانهای فناوریهای نوین، از تلفنهای همراه تا رایانههای کوانتومی شناخته میشود.
یکی از برندگان نوبل پزشکی، هنوز از موفقیتش بیخبر است!
در حالی که یک روز از اعلام برندگان نوبل پزشکی ۲۰۲۵ گذشته است، «فرد رمزدل» یکی از برندگان هنوز از خبر موفقیت خود اطلاع ندارد.
یک راهحل فوری برای امنیت غذایی جهان
پژوهشگران با کشف تنوع ژنتیکی پنهان در انواع گندم، توانستهاند ابزاری جدید برای افزایش تولید و مقاومت این محصول حیاتی توسعه دهند. این پیشرفت نوید میدهد که میتوان به زودی گندمهای مقاوم به گرما و خشکی را تولید کرد تا امنیت غذایی میلیونها نفر در برابر بحرانهای اقلیمی تضمین شود.
نوبل پزشکی یا فیزیولوژی امسال به «ایمنی شناسی» رسید
همه چیز درباره نوبل پزشکی ۲۰۲۵ برای کشف سازوکار «تحمل ایمنی»
دیروز جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی به سه پژوهشگر اهدا شد که راز چگونگی خودمهارگری سیستم ایمنی بدن را آشکار کردند. کشفی که پرده از یکی از پیچیدهترین معماهای زیستشناسی برداشت؛ سازوکاری در دل سیستم ایمنی که میان دفاع و خودتخریبی مرز میکشد. این پژوهش نشان میدهد چگونه بدن میآموزد به خود حمله نکند و چگونه برهمخوردن این تعادل میتواند به سرطان یا بیماریهای خودایمنی بینجامد.
پدر علم ژنتیک ایران در نشستی با عنوان «از ژن تا نوآوری» سخنرانی کرد
سخنرانی با عنوان «از ژن تا نوآوری» با حضور پروفسور داریوش فرهود، پدر علم ژنتیک ایران، در واحد تهران شرق برگزار شد.
پشت پرده خون آشامی مردمان «تورکانا»
مردمانی در دل بیابانهای کنیا زندگی میکنند که آخرین وعده غذاییشان ممکن است یک پیاله خون گرم شتر باشد. این رژیم، برای ما بیماریزا است؛ اما برای آنها نه. نه بهخاطر عادت، بلکه بهخاطر ژنهایی که فرگشت برایشان ایجاد کرده است.
عنصری ضروری به نام کروم که در بدن هیچ کاری نمیکند
کروم، فلزی درخشان که معمولاً در شیرآلات و دستگیرهها میبینیم، سالهاست بهعنوان یک «عنصر ضروری» در مکملهای غذایی شناخته میشود؛ اما آیا واقعاً این فلز برای سلامت بدن انسان اهمیتی دارد؟ در حالی که تحقیقات گستردهای دربارهی نقش کروم انجام شده، شواهد علمی اندکی از نیاز بدن به این فلز وجود دارد و شاید کروم فقط یک عنصر بیتأثیر در بدن ما باشد.