فناوری +
26 مهر، سالگرد اهدای جایزه یونسکو به «دکتر سیما رافتی» به پاس ساخت واکسن برای انگل لیشمانیا:
«لیشمانیاسیس» و زنی که درد آن را رمزگشایی کرد
آزمایشگاه ایمونولوژی در قلب انستیتو پاستور ایران، جایی میان میکروسکوپها و انکوباتورهای کوچک، پژوهشی آرام، اما سرنوشتساز در جریان بود؛ طرحی که بعدها جهانی شد. دکتر سیما رأفتی، با نگاهی فراتر از مرزهای امکانات داخلی، سالها روی تولید واکسن علیه نوعی انگل کار کرد؛ بیماریای که چهرهاش را در سکوت، در فقیرترین نقاط جهان نشان میدهد. حاصل این تلاشها، واکسنی مبتنی بر ژن بود که نخستین بار در منطقه طراحی شد و در ۲۶ مهر ۱۳۸۰ به او مدال یونسکو–پاستور برای تأثیرگذاری در سلامت انسان را بخشید.
چرا نباید از شصت ساله شدن بترسیم
پا گذاشتن به سن شاید برای بسیاری از ما ترسناک به نظر برسد؛ اما تحقیقات جدید روانشناسی نشان میدهد عملکرد کلی روانشناختی ما در بازه سنی ۵۵ تا ۶۰ سالگی به اوج خود میرسد و هرچند برخی تواناییها با افزایش سن کاهش مییابد؛ اما ویژگیهای روانشناختی دیگر به اوج خود میرسند.
پژوهش جدید: اوتیسم یک اختلال واحد نیست
پژوهش تازهای نشان میدهد افرادی که در اواخر کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی اوتیسم در آنها تشخیص داده میشود، نسبت به کسانی که در خردسالی اوتیسم در آنها تشخیص داده میشود احتمالا نوع متفاوتی از این اختلال را تجربه میکنند.
علت هجوم افکار منفی به ذهن پس از نیمهشب
سکوت و تاریکی شب میتواند راه ورود افکار منفی را به ذهن هموار کند. این افکار منفی برای برخی میتواند فراتر از وسوسه خوردن باقی مانده پیتزا در یخچال یا کشیدن یک نخ سیگار باشد. آیا توضیحی برای این مشکل وجود دارد؟ پژوهشی که در سال ۲۰۲۲ انجام شده تلاش میکند توضیحی در اینباره ارائه دهد.
تاثیر شگفتانگیز ترک سیگار حتی در سنین بالا
«هیچوقت برای ترک سیگار و داشتن مغزی سالم دیر نیست.» این نتیجهگیری بر اساس یافتههای پژوهش جدیدی است که به بررسی تأثیر ترک سیگار بر سلامت شناختی افراد بالای ۴۰ سال در ۱۲ کشور پرداخته است. بنابراین، این ضربالمثل قدیمی ما ایرانیها که میگوید «ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است» در مورد ترک سیگار نیز صدق میکند.
کشف گنج پنهان در ضایعات غذایی
پژوهشگران کاربردهای فوقالعادهای برای موادی که دور میریزیم، کشف کردهاند. تفاله چغندر ممکن است به مقاومت محصولات کشاورزی در برابر بیماریها کمک کند، در حالی که الیاف کمپوست شده نارگیل میتواند جایگزین خزه پودهزار (از ترکیبات خاک گلدان) شود. برگهای دورریز تربچه و چغندر سرشار از ترکیبات زیستفعال هستند که سلامت روده را تقویت و از سلولها محافظت میکنند. ضایعات غذایی به سرعت به منبعی پایدار برای راه حلهای کشاورزی و سلامت تبدیل میشوند.
رژیم غذایی و التیام زخمهای پیش از تولد
آیا یک رژیم غذایی میتواند زخمهای روانی ناشی از تروماهای پیش از تولد را التیام بخشد؟ یافتههای جدید حاکی از آن است که رژیم معروف لاغری «کتوژنیک» شاید بتواند بهعنوان یک مداخله پیشگیرانه در برابر اختلالات خلقی و اجتماعی عمل کند.
تست سادهای که خطر بیماری شدید کبد را ۱۰ سال زودتر پیشبینی میکند
یک تیم سوئدی آزمایشی را ابداع کرد که بیماری شدید کبدی را سالها زودتر پیشبینی میکند. این آزمایش میتواند به پزشکان کمک کند تا با استفاده از دادههای روتین خون، خطر را در مراحل اولیه تشخیص دهند.
«اکسیر حیات» در بدن موشهای برهنه
اکسیر حیات هرگز در جامهای شیشهای کیمیاگران یافت نشد؛ اما ممکن است در بدن یک جانور عجیب، زیر خاکهای آفریقا پنهان شده باشد. موشهای حفار برهنه، راز طول عمر خود را در ساختار یک پروتئین نهفته کردهاند؛ پروتئینی که در انسان و موش معمولی مانع ترمیم دیاِناِی میشود؛ اما در این جانور شگفتانگیز، به «ابزار طلایی» ترمیم ژنتیکی تبدیل شده است.
۴ عامل خطر ۹۹ درصد سکتههای قلبی
هیچ حمله قلبی ناگهانی نیست، فقط هشدارها نادیده گرفته شدهاند. هر حمله قلبی حتی در زنان زیر ۶۰ سال که کمترین خطر بروز مشکلات قلبیعروقی را دارند، از قبل، یکی از ۴ عامل خطر اصلی را داشتهاند. پژوهشگران اکنون این چهار عامل را تعیین کردهاند.