گسترش کمی منفعل عامل اسیر شدن دانشگاه‌ها در برابر تقاضاهای اجتماعی

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر ابراهیم صالحی عمران در کنگره ملی آموزش‌های عالی مهارت، فناوری و اشتغال که صبح امروز در دانشگاه تهران برگزار شد درباره جایگاه آموزش‌های مهارتی در مجموعه آموزش عالی اظهار داشت: هر پدیده‌‌ای را که بخواهیم آنالیز کنیم، بهتر است ابتدا یک نگاه تاریخی به آن داشته باشیم تا در سیاست‌گذاری آن پدیده به ما کمک کند. ما یک پدیده‌ای به اسم آموزش عالی در کشور داریم، یک دوران رشد کمی را گذرانده و دوره دوم آن توجه به کیفیت آموزش عالی است.

رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای ادامه داد: در دوره رشد کمی باید به خواستگاه‌های این پدیده‌ اشاره شود اوج رشد کمی ما در آموزش عالی و نیز در آموزش‌های مهارتی در دوران پس از جنگ بوده است در دوران کمی طبیعی بود که بحث تاسیس آموزش‌های عالی و مهارتی هدف اصلی باشد. لذا مدیریت نظام‌های آموزش مهارتی هم شکل خاصی داشت بیشتر وظایف، الزامات اداری را طلب می‌کرد و لذا مدیران آموزشی ما هم درگیر الزامات اداری از قبیل فضاسازی، تجهیزات بودند. این مدیریت، مدیریت خدماتی بود، مدیریتی که سرگرم فراهم کردن حداقل‌های مورد نیاز از قبیل تجهیزات، فضاسازی و تاسیس دانشگاه بودند.

وی ادامه داد: در این دوره دانشگاه‌ها و مدیریت آنها با چالش‌هایی مواجه شدند جمعیت دانشجویی‌مان به بیش از 4 میلیون نفر رسید و بحث بیکاری و اشتغال بود که آمد به طوری که بر اساس یکی از شاخص‌های بانک جهانی ما در بین 130 کشور دنیا در رتبه 130 قرار گرفتیم این آمارها ما را متوجه کرد که سیاست‌گذاری آموزش عالی سیاست‌گذاری مناسبی نبوده است ما یک سیستم گسترش منفعل داشته‌ایم و نتیجه آن اینکه اسیر تقاضاهای اجتماعی شده‌ایم. نتیجه اینکه حدود 60 درصد داوطلبان کنکور از رشته‌های تجربی و 80 درصد دانشجویان‌مان فقط در 20 رشته تحصیل می‌کنند.

صالحی عمران اضافه کرد: البته رسیدن به اشتغال و رفع بیکاری دلایل و الزامات خاصی هم دارد تا رشد اقتصادی راه نیفتد تا زمانی که تولید ناخالص ملی ما مناسب نشود، اشتغال‌ فارغ‌التحصیلان همواره با مشکل مواجه خواهد شد.

رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای با بیان اینکه ارزش‌ها تغییر کرده است، گفت: دانش دیگر بر اساس ارزش استفاده سنجیده می‌شود و زمانی که بحث استفاده به میان می‌آید دانشگاه‌های مهارتی اهمیت پیدا می‌کنند.

نباید آموزش‌های مهارتی بی‌رویه توسعه پیدا کند

وی با اشاره به اینکه تا سال 99 باید 30 درصد دانشجویان کشور مهارتی شوند، از رشد کمی در این موضوع ابراز نگرانی کرد و گفت:‌ نباید آموزش‌های مهارتی هم بی‌رویه توسعه پیدا کند و نباید در این حوزه دچار کمی‌گرایی شویم. بر اساس گزارش بانک جهانی هنوز آموزش‌های ما یک برچسب درجه 2 را همراه خود دارند. آموزش‌های مهارتی باید در محیط واقعی کار ارائه شود نه به صورت نظری.

صالحی عمران با بیان اینکه برنامه‌های دو دانشگاه مهارتی کشور هنوز صلاحیت محور نیست، تاکید کرد: در بازار کار هم گاهی مدارک دانشگاه‌های ما را جدی نمی‌گیرند. بنابراین توجه به کیفیت در دوره دوم آموزش‌های مهارتی بسیار مهم است ما باید از آموزش‌های ثابت فرار کنیم. سیستم یک بار پذیرش که در دانشگاه علمی کاربردی است بسیار اهمیت دارد، چون آموزش‌های مهارتی همزمان با تغییرات تکنولوژی باید دگرگون شود.