دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
19 آبان 1399 - 00:10
آنا بررسی می‌کند؛

سیل، زلزله و خشکسالی سه چالش گریبان‌گیر ایران/ برنامه علمی مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران چیست؟

«مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران» یکی از برنامه‌های علمی نظام پایش آزاد می‌باشد. در این گزارش به بررسی سه چالش زلزله، سیل و خشک‌سالی این برنامه علمی پرداخته شده است.
کد خبر : 529029
d52b0937-ce72-4d90-8f35-4b89f915650d.jpeg

به گزارش خبرنگار حوزه پایش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، محمدجواد بلورچی مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین‌شناختی سازمان زمین‌شناسی کشور معتقد است که مخاطراتی مانند زمین‌لغزش، زمین‌لرزه، سیلاب، خشک‌سالی و فرونشست زمین از جمله پنج مخاطره جدی هستند که ایران با آن روبرو است. او می‌گوید متأسفانه در نقشه مخاطرات طبیعی که در سال 2010 تهیه شده است، ایران سومین کشور در معرض مخاطرات طبیعی است.


هم‌چنین صاحب‌نظران حوزه مخاطرات طبیعی بر این باورند که از مجموع 40 بلای طبیعی شناخته‌شده در جهان، امکان بروز بیش از 30 نوع آن در کشور ما متصور است، به‌طوری‌که تعداد تلفات انسانی در کشور ما در دو دهه اخیر سالانه به‌طور میانگین حدود 4 هزار نفر بوده است. ایران در حالی 6 درصد از بلایای طبیعی جهان را به خود اختصاص داده است که تنها یک درصد جمعیت جهان را دارد.


بیان این مطالب نشان‌دهنده اهمیت موضوع مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران در کشور است که نیازمند حضور دانشگاهیان در کنار مسئولان کشور است. در همین راستا دانشگاه آزاد اسلامی که تبدیل‌شدن به یک دانشگاه شبکه‌ای و سازمان حل مسئله را از اهداف خود می‌داند، گام‌هایی همچون طرح پایش برای رسیدن به این اهداف برداشته شد.


سیل لرستان


گام عملی دانشگاه آزاد برای کم کردن خطرات حوادث طبیعی


طرح پایش آزاد خلاصه «پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی» است که هدف آن تبدیل چالش‌های کلان کشور به زمینه‌های پژوهشی است که استاد و دانشجو بتوانند بر اساس آن موضوع پایان‌نامه و یا رساله تعریف کنند.


یکی از برنامه‌های علمی طرح پایش، برنامه علمی «مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران» است. این برنامه علمی بر عهده دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق است. برنامه علمی مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران سه چالش «زلزله»، «خشک‌سالی» و «سیل و تندباد» را در برمی‌گیرد.


70 درصد خاک ایران در مناطق زلزله‌خیز قرار دارد و بیشترین تلفات و خسارت‌ها نیز مربوط به زلزله است به‌گونه‌ای که طی هزار سال گذشته به‌طور میانگین هر ۱۰ سال یک زلزله بزرگ که دارای تلفات انسانی بوده رخ داده است و به‌طور تقریبی طی این مدت بیش از ۴۵۰ هزار نفر جان خود را از دست‌ داده‌اند.


خسارات زلزله در روستاهای میانه


حدود ۲۰ درصد خسارات و تلفات وقوع یافته در کشور نیز مربوط به سیل است و آمارهای موجود بیانگر این است که تنها بین سال‌های ۱۳۳۱ تا ۱۳۸۱ بالغ‌ بر سه هزار و ۷۰۰ مورد سیل ویرانگر در کشور اتفاق افتاده است.


خشکسالی


کدام رشته‌ها در زمینه برنامه علمی مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران فعالند؟


حسین افشار مجری برنامه علمی مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، گفت: نظام موضوعات ما در خصوص مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران است که سه چالش زلزله، سیل و خشک‌سالی را در بر می‌گیرد. این چالش‌ها با همکاری اساتید و اعضای هیئت‌علمی، سازمان مدیریت بحران و هلال‌احمر و... تدوین‌شده است.


وی افزود: این برنامه علمی در سامانه پژوهش‌یار بارگذاری شده است و تمامی دانشجویان از سراسر کشور می‌توانند از زمینه‌های پژوهشی آن استفاده کنند. این برنامه علمی در حال به‌روزرسانی است و بر اساس فرمت جدید دبیرخانه پایش در حال تدوین و بررسی مجدد است.


گفتنی است رشته‌های در نظر گرفته‌شده در این نظام موضوعات شامل رشته‌های مهندسی عمران، مهندسی معماری، شهرسازی، مرمت، مهندسی مکانیک، مهندسی، فرا مهندسی، کامپیوتر، مهندسی کشاورزی، مهندسی شیمی، شیمی، فیزیک، ریاضی، جامعه‌شناسی، علوم ارتباطات، ادبیات، تربیت‌بدنی، اقتصاد، حسابداری، مدیریت مالی و بازرگانی، معارف اسلامی، زیست‌شناسی روانشناسی و پزشکی و... می‌شود.


به‌روزرسانی نظام موضوعات زلزله


تاکنون سه نشست مجازی شورای راهبردی برنامه علمی استان جهت بررسی برنامه علمی مدیریت بحران-زلزله برگزارشده است. در یکی از این نشست‌ها که برخط برگزار شده بود، چالش مخاطرات و پیامدهای ناشی از زلزله با هدف غایی مدیریت بحران و کاهش پیامدهای ناشی از زلزله موردبررسی قرار گرفت. هم‌چنین در آن نشست صاحب‌نظران و اساتید شورای راهبردی استان تهران به بازبینی این برنامه علمی و ارائه پیشنهاد‌ها برای آن پرداختند.


در نسخه جدید نظام موضوعات بخش زلزله این برنامه علمی، اهداف و راهبردهای جدید پیشنهاد شده مورد بررسی قرار گرفت.


اهداف عینی برنامه علمی مدیریت بحران-زلزله به شرح زیر است:


۱. ارتقای نظام حکمرانی و توسعه ظرفیت با تأکید بر مدیریت بحران یکپارچه در جهت کنترل پیامدهای ناشی از زلزله


۲. ارتقای روش‌های پیشگیری و کاهش خطر رخ داد زلزله


۳. ارتقای آمادگی، تاب‌آوری و پاسخ به رخ داد زلزله


۴. بازیابی و بازتوانی پس از مخاطرات ناشی از زلزله


هم‌چنین «مخاطرات و پیامدهای ناشی از زلزله» یکی از چالش‌های برنامه علمی مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران است که هدف غایی این چالش «مدیریت بحران و کاهش پیامدهای ناشی از زلزله» است.


ارتقا نظام حکمرانی و توسعه ظرفیت‌ها با تأکید بر مدیریت بحران یکپارچه در جهت کنترل پیامدهای ناشی از زلزله، ارتقا روش‌های پیشگیری و کاهش خطر رخداد زلزله، ارتقا تاب‌آوری و آمادگی در پاسخ به رخداد زلزله و بازیابی و باز توانی پس از مخاطرات ناشی از زلزله از اهداف عینی چالش مخاطرات و پیامدهای ناشی از زلزله است.


انتهای پیام/4084/


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب