ضرورت توجه به هنرِ حکمی در دانشگاه‌ها

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه در جمع اساتید دانشگاه هنر ایران اظهار کرد: هنر با خیال تلاقی دارد اما فلسفه و ریاضیات با عقل و استدلال سروکار دارد، علوم تجربی نیز شامل حواس، مشاهده و آزمایشگاه به انضمام ریاضیات است.

وی ادامه داد: منبع اصلی هنر حواس ظاهری نیست بلکه تخیل است، تخیل کارش این است که دستاوردهای حواس ظاهری را می‌گیرد و این دستاوردها را ترکیب، تجزیه و خلقِ صورت می‌کند. این صورتِ خیالی ممکن است با زبان ریاضی آمیخته شود مانند دستگاه‌های موسیقی است، نُت‌های موسیقی ایرانی با ریاضیات پیوند دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: مثلاً در هنرهایی مانند هنرهای نمایشی خیال منبع اصلی است ولو اینکه واقعیت را به تصویر بکشند چراکه به موضوع از لحاظ خیالی پروبال می‌دهند.

استاد خسروپناه با بیان اینکه قوام هنر به منبع معرفتی تخیل برمی‌گردد، گفت: اگر کسی سوال کند تخیل در هنر حکمی و هنر غیرحکمی تفاوت دارد؟ باید پاسخ داد که در هنر حکمی تخیل زیر سایه تعقل است چراکه قوام حکمت، عقل است و خرد ناب متشکل از عقل نظری، عملی و معاش و معاد است.

وی ادامه داد: در دنیای غرب، دکارت بر عقل نظری تأکید داشت، کانت عقل عملی را مطرح کرد، ماکس وبر عقل معاش و برنامه‌ریز را مطرح کرد و تاکنون فیلسوفان غربی عقل معاش را در نظر دارند و خبری از عقل معاد نیست. اگر تخیل ذیل سایه عقل نظری باشد هنر دکارتی،‌ ذیل عقل عملی باشد هنر کانتی و ذیل عقل معاش باشد هنر ماکسی ایجاد می‌شود اما اگر تخیل ذیل خرد ناب شد هنر، حکمی خواهد بود. از طرفی تخیل ذیل تعقل نباشد و ذیل سایه توهم باشد، این هنر نیز غیرعقلانی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: در دانشگاه‌ها، هنر ذیل سنت، مدرن یا پست مدرن تدریس می‌شود اما اگر سراغ هنر حکمی نرویم حتما هنر آسیب خواهد دید، ما در تاریخِ هنر حکمی زندگی می‌کنیم، حکیمان ما ابوعلی سینا و خواجه نصیر الدین طوسی بودند، اکثر سازهای ایرانی زاییده تخیل مبتنی بر حکمت است و این سازها غنای لهوی ندارند. اگر روی این موضوعات کار کنیم دنیا گوش شنوا دارد و آماده شنیدن هنرِ حکمی است.