مذاکره و دیپلماسی متکی بر قدرت‌های داخلی است

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، آیین آغازین نخستین دوره مسابقات شبیه‌سازی روابط بین‌الملل با موضوع «شبیه‌سازی برجام در شورای امنیت» با حضور عباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی روابط خارجی، دکتر مجید عباسی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه‌طباطبائی، اعضای هیئت علمی و ۷ تیم از دانشجویان دانشگاه‌های تهران، به همت معاونت پژوهشی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه‌طباطبائی و همکاری موسسه آموزش عالی بیمه اکو، در کتابخانه این دانشکده برگزار شد.

عراقچی در این آیین درخصوص فضیلت مذاکره گفت: مذاکره و دیپلماسی، کم‌خطرترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای رسیدن به اهداف است. یعنی هر کشوری در سیاست خارجی خود به دنبال رسیدن به اهدافی مانند امنیت ملی، منافع ملی و حیثیت ملی است و راه‌های مختلفی نیز در اختیار دارد که راه کم خطرتر مذاکره و دیپلماسی است.

زمانی کشور‌ها به سمت مذاکره می‌روند که رفتن به سمت راه‌های دیگر هزینه و خطر بیشتری داشته باشد

او افزود: البته راه‌های دیگری مانند تهدید نظامی، جنگ و فشار‌های اقتصادی نیز برای رسیدن به هدف وجود دارد، ولی زمانی کشور‌ها به سمت مذاکره می‌روند که رفتن به سمت راه‌های دیگر هزینه و خطر بیشتری داشته باشد.
دبیر شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه در مذاکره، اصل بر بده و بستان است، ادامه داد: در مذاکره باید امتیازاتی داده شود و امتیازاتی گرفته شود. بهترین حالت در مذاکره همان ۵۰-۵۰ است، اما مهارت مذاکره کنندگان، شرایط کشور مذاکره کننده، فشار‌هایی که کشور در آن قرار دارند و اضطراری که در آن وجود دارد، ممکن است این اعداد را تغییر دهد. 

مذاکره و دیپلماسی متکی بر قدرت‌های داخلی است

وی با تاکید بر اینکه بعد از محاسبه هزینه- فایده، کشور‌ها وارد مذاکره می‌شوند، افزود: مذاکره و دیپلماسی متکی بر قدرت‌های داخلی است. قدرت‌هایی که مذاکره کننده به اتکای آن‌ها پشت پیش مذاکره قرار می‌گیرد. دست مذاکره کننده‌گان باید پر باشد تا بتواند با آن بده-بستان انجام دهد. دست مذاکره کننده را توانمندی‌های ملی، قدرت ملی و مولفه‌های قدرت ملی پر می‌کند که این مولفه‌ها می‌تواند نظامی، اقتصادی، فرهنگی، رسانه‌ای و یا گفتمانی است. 

عراقچی تصریح کرد: دیپلماسی و قدرت‌های ملی در امتداد هم هستند. قدرت‌های ملی را امروز، میدان نامگذاری می‌کنند. یعنی میدانی که در آن قدرت تولید می‌شود. میدان و دیپلماسی در کنار هم و کامل کننده هم هستند. دیپلماسی ثمره آنچه در میدان کاشته می‌شود را برداشت می‌کند و کشوری که در میدان و عرصه عملی قوی نیست در میدان مذاکره هم نمی‌تواند قوی باشد.

وی با اشاره به اینکه یکی از قدرت‌های ملی، قدرت دیپلماسی است، تاکید کرد: در امر دیپلماسی باید توانمند بود؛ بنابراین بهره‌مندی و به کارگیری دیپلمات‌های قوی، بخشی از قدرت ملی است. مذاکره را نباید دست کم گرفت بلکه باید با قدرت، مهارت و توانمندی در آن حاضر شد.

شبیه‌سازی یکی از ضروریات مذاکره است

عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران گفت: مذاکره فن و مهارتی است که باید آن را به صورت علمی و عملی آموخت. کار شبیه‌سازی یکی از ضروریات مذاکره است که تیم مذاکره کننده باید قبل از مذاکره، فضا و همه سوالات و استدلال‌های طرف مقابل را شبیه‌سازی و مانور مذاکراتی اجرا کند. این کار آمادگی تیم مذاکره کننده و اعتماد به نفس آن را بالا می‌برد و از هر گونه اضطراب در مذاکره جلوگیری می‌کند و کار با آرامش پیش می‌رود.

وی با اشاره به موضوع نخستین رویداد شبیه‌سازی روابط بین‌الملل بیان کرد: موضوع مسابقه، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، مربوط به برجام است. این قطعنامه بسیار مهم است، چون تا دو سال دیگر به صورت خودکار لغو می‌شود و این از نکات برجسته‌ای است که در مذاکرات برجام رخ داد و با لغو شدن آن ایران به طور کامل از دستور کار شورای امنیت خارج می‌شود.

دبیر شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه مذاکره سیاسی کار سختی است، افزود: مذاکره چند جانبه به ویژه زمانی که پای شورای امنیت و اسناد بین‌المللی نیز در میان باشد، بسیار سخت‌تر می‌شود.