احتمال تکرار جنگ سرد تن اروپاییها را میلرزاند/ جنگافروزی آمریکا بر سر اوکراین در میانه سردرگمی غرب
گروه جهان خبرگزاری آنا، درحالیکه بحران پیرامونی اوکراین به اوج خود رسیده است و آمریکا و متحدانش مدعی حمله روسیه به خاک این کشور در روز سهشنبه هستند، مقامهای اروپایی هر یک از زاویه سیاست خود به این تنش نظامی در نوار مرزی با روسیه میپردازند؛ برخی حمایت مطلق خود را از دولت کییف اعلام کردهاند، برخی جانب احتیاط را رعایت میکنند و کشورهایی نیز وجود دارند که سیل انتقاد شدید خود را روانه سران دولت کییف کردهاند.
برجستهترین مواضع کشورهای اروپایی در زمینه افزایش تنش بر سر اوکراین و خطر به وجود آمدن سناریوی نظامی به شرح زیر است:
انگلیس
انگلیس تاکنون در قبال تحولات اوکراین سیاستی دوگانه و البته متناقض اتخاذ کرده است. از ابتدای افزایش تنش میان اوکراین روسیه، لندننشینان رویکرد سختگیرانهای را علیه مسکو در پیش گرفته بودند و علاوه بر مستشاران نظامی که برای آموزش ارتش اوکراین کار میکنند، هواپیماهای مملو از سلاح و تجهیزات نظامی را به کییف ارسال کردند.
کشورهای حوزه بالتیک حمایت قاطع خود را از اوکراین در زمینه افزایش تنشها با کییف اعلام کردهاند
دولت بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس در تلاش بود تا متحدان اروپایی را متقاعد کند سیاستهای لندن در قبال روسیه از قاطعیت لازم برخوردار است و حتی طرحی برای دو برابر کردن تعداد نیروهای انگلیسی در شرق اروپا ارائه کردهاند. انگلیس به همراه آمریکا و کانادا روند خروج دیپلماتها و کارکنان غیرضروری خود را از کییف آغاز کرد و چندی پیش بهطور رسمی از افزایش تحریمهای خود علیه نهادهای سیاسی و مالی روسیه خبر داد.
این سیاستها که تا چندی پیش دنبال میشد، ناگهان تغییر کرد و از هفته گذشته بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس مدعی تلاش برای حل بحران منطقهای شده است. پس از تلاش نافرجام هفته گذشته جانسون در متقاعد کردن طرفهای اروپایی برای کاهش تنشها، دفتر نخستوزیر انگلیس بار دیگر مدعی شده است جانسون میخواهد برای کاهش تنش به تور اروپایی برود.
جانسون پس از دیدار هفته گذشته با ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو و رهبران آمریکا، فرانسه، آلمان، کانادا، ایتالیا، لهستان، رومانی و لیتوانی مایل است بهویژه با رهبران کشورهای شمال اروپا ازجمله هلند و حوزه بالتیک صحبت کند. سخنگوی دفتر نخستوزیر انگلیس تأکید کرد: بحران در مرز اوکراین به نقطه اوج خود رسیده است. همه اطلاعاتی که در اختیار داریم نشان میدهد روسیه میتواند در هر زمانی به اوکراین حمله کند. این اقدام عواقب فاجعه باری برای اوکراین و روسیه خواهد داشت.
وی افزود: هنوز فرصت برای تنشزدایی و دیپلماسی وجود دارد و نخستوزیر بریتانیا به اقدامات خود در کنار متحدانمان برای بازگرداندن روسیه از پرتگاه ادامه خواهد داد.
فرانسه
برخلاف انگلیس، پاریس رویکرد دیپلماتیک را دنبال میکند و بهطور انحصاری برای کاهش تنشهای فزاینده در محیط پیرامونی اوکراین و بهطور کلی اروپا به دنبال راهحل سیاسی است. امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه در اظهاراتی خواستار برقراری «نظم جدید برای امنیت اروپا» با هماهنگی ناتو و روسیه شد و تمایل خود را برای استفاده از همه فرصتهای دیپلماتیک موجود برای کاهش تنش در محیط پیرامونی اوکراین با هدف حفظ امنیت اروپا اعلام کرد.
رئیسجمهور فرانسه گفته بود، تلاشها برای کاهش تنش باید شامل ارسال هشدارهای قاطع به روسیه و گسترش گفتوگو با مسکو باشد. درعینحال آمادگی خود را برای استقرار نیروهای بیشتر در رومانی با هدف کاهش و کنترل تنشها ابراز کرد.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و مکرون دوشنبه گذشته در مسکو دیدار و مذاکراتی درباره موضوعات امنیتی اروپا و روند اوضاع پیرامونی اوکراین انجام دادند. نشست رهبران دو کشور بیش از پنج ساعت طول کشید و مکرون بعد از این سفر راهی کییف شد تا با ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین نیز مذاکره کند. رئیسجمهور فرانسه سپس در رایزنی تلفنی با جو بایدن، همتای آمریکایی خود، وی را در جریان نتیجه سفرش به مسکو و کییف قرار داد. مکرون با تأکید بر لزوم گفتوگو با روسیه درباره موضوعات امنیتی اروپا، مدعی شد پاریس به تلاش برای کاهش تنش در منطقه ادامه خواهد داد.
بیشتر بخوانید:
تور اروپایی جانسون با محوریت اوکراین
انگلیس: روسیه به احتمال زیاد به اوکراین حمله میکند
پس از آن دیدار، دو طرف چندی پیش با یکدیگر تلفنی گفتوگو کردند. یک مقام کاخ الیزه به رویترز گفت: گفتوگوی تلفنی مکرون و پوتین این تصور را برای طرف فرانسوی ایجاد نکرده که روسیه در حال برنامهریزی اقدامات تهاجمی علیه اوکراین است.
به گفته وی، مقامهای پاریس از محتوای این گفتوگوی تلفنی به این نتیجه دست نیافتهاند که روسیه در حال تدارک حمله است.
آلمان
دولت آلمان نیز با وجود تماسهای مکرر کییف و فشار از سوی کشورهای دیگر مانند انگلیس، موضع محتاطانهای اتخاذ کرده و از ارائه تسلیحات مرگبار به دولت اوکراین خودداری میکند. برلین همچنین اصرار دارد آمریکا باید برای شرکتهای غربی در حوزه انرژی در برابر خسارت ناشی از تحریمهایی که ممکن است بر بانکهای روسی اعمال کند تا از تجارت با دلار خودداری کند، معافیت نامه صادر کند.
بیشتر بخوانید:
طعنه زاخاروا به موضع انگلیس درباره تحریم تاجران روس
انگلیس بهجای نیرو برای اوکراین تجهیزات میفرستد
اولاف شولتز، صدراعظم جدید آلمان درخواست روسیه برای تضمین امنیتی در زمینه توقف گسترش ناتو به شرق را رد کرد، درحالیکه آنالنا بیربوک، وزیر امور خارجه این کشور تهدید کرد ممکن است برلین در صورت بروز مشکل در روند عادی فعالیتهای خط لوله «نورد استریم-۲» در زمان حمله روسیه به اوکراین، تحریمهایی را علیه مسکو اعمال کند.
آلمانیها البته این روزها تحت تأثیر جنگ روانی آمریکا قرار گرفتند و به اتباع خود هشدار دادند فوری خاک اوکراین را ترک کنند. شولتز قصد دارد به ادعای حل تنش منطقهای به اوکراین و روسیه برود تا سهم خود و کشورش را البته به نمایندگی از رهبران اروپایی در راستای تلاش برای کاستن از بحران اوکراین ایفا کند. وی پیش از انجام نخستین سفر خود بهعنوان صدراعظم آلمان به اوکراین و روسیه بار دیگر درباره انجام هرگونه اقدام نظامی به مسکو هشدار داد.
صدراعظم آلمان در نخستین مرحله از این سفر امروز (دوشنبه) وارد اوکراین میشود و فردا (سهشنبه) نیز برای ملاقات با رئیسجمهور روسیه عازم مسکو خواهد شد. وی جمعه گذشته در سخنانی در مجلس علیای آلمان گفته بود: وظیفه ما این است که نسبت به رخ ندادن جنگ در اروپا مطمئن شویم؛ بر این اساس به روسیه هشدار میدهیم هرگونه تجاوز نظامی عواقبی سنگین برای این کشور به همراه خواهد داشت.
کشورهای حوزه بالتیک
استونی، لیتوانی و لتونی حمایت قاطع خود را از اوکراین در زمینه افزایش تنشها با کییف اعلام کردهاند و آماده ارائه فوری کمکهای نظامی و غیرنظامی به اوکراین در صورت حمله روسیه هستند. علاوه بر این، کشورهای حوزه بالتیک تمایل خود را برای تأمین سلاح ازجمله موشکهای ضد هوایی استینگر و موشکهای ضد زره و تحویل به دولت اوکراین ابراز کردهاند.
لهستان
دولت لهستان تأکید کرد از سوی اوکراین درخواست ارائه کمک نظامی دریافت کرده و ممکن است در آینده نزدیک به آن عمل کند، اما نظامیان خود را به خاک این کشور اعزام نمیکند. البته ورشو جزئیاتی از برنامههای خود برای تسلیح کییف فاش نکرده و تنها تأکید کرده است طرحی برای تخلیه دیپلماتهای خود از اوکراین مدنظر دارد.
وزیر امور خارجه مجارستان گفت، بحران اوکراین خاطرات جنگ سرد را زنده میکند
ورشو خود را آماده میکند تا در صورت حمله روسیه به اوکراین از حدود یک میلیون پناهجوی اوکراینی در خاک خود میزبانی کند. این در حالی است که لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا بهدنبال تشدید بحران میان روسیه و اوکراین دستور داد ۳ هزار نظامی حاضر در لشکر ۸۲ هوابرد در پایگاه نظامی فورت براگ به لهستان اعزام شوند.
کرواسی
در این کشور افزایش تنش بر سر اوکراین باعث اختلافنظر میان زوران میلانوویچ، رئیسجمهور و آندری پلنکوویچ، نخستوزیر شده است. میلانوویچ اعلام کرد، در صورت وقوع جنگ میان روسیه و اوکراین، کرواسی نظامیانش را از دایره نیروهای ناتو خارج میکرد و تأکید کرد، اوکراین یکی از فاسدترین کشورهای جهان است و نباید به ناتو بپیوندد.
پلنکوویچ نیز بهنوبه خود اظهارات میلانوویچ را محکوم و تأکید کرد که این اظهارات شنیع است و بیانگر موضع کشورش نیست.
رئیسجمهور اوکراین، نخستوزیر را «عامل اوکراین» توصیف کرد و از کییف خواست تا مذاکرات با جمهوریهای خود خوانده دونتسک و لوگانسک در شمال شرق اوکراین را از سر بگیرد و وارد درگیری نظامی با روسیه نشود.
مجارستان
مجارستان اعلام کرد، گزینههایش برای حمایت از کییف در زمینه افزایش تنش اوکراین و روسیه بسیار محدود باقی خواهد ماند، مگر اینکه کییف سیاستهای سرکوبگرانه خود را علیه اقلیتهای ملی در قلمرو داخلی تغییر دهد.
ترکیه میانجیگری برای کاهش تنشهای نظامی بر سر اوکراین را پیشنهاد کرد و خواستار برگزاری نشست ویژه گروه مینسک شد
در همین حال، پیتر سیارتو، وزیر امور خارجه مجارستان از تمایل کشورش برای حفظ روابط عملی مبتنی بر احترام متقابل با روسیه خبر داد و تأکید کرد، گفتوگو با مسکو گزینهای است که جایگزینی ندارد. مجارستان تأکید کرد، درخواستی از واشنگتن برای استقرار نیروهای اضافی ناتو در خاک خود دریافت کرده است، ولی به استقرار این نیروها در آنجا نیازی نیست.
وی گفت که کشورش نیروهای بیشتری را از ناتو در خاک خود به عنوان بخشی از مانورهای مربوط به بحران اوکراین نمیپذیرد. سیارتو با ترغیب آمریکا، اروپا و روسیه برای ادامه گفتوگوها با هدف جلوگیری از وقوع «بدترین سناریو» در زمینه بحران اوکراین، عنوان کرد، اروپای مرکزی در صورت بروز درگیری نظامی بزرگترین بازنده خواهد بود.
سیارتو با بیان اینکه بحران کنونی خاطرات جنگ سرد را زنده میکند، گفت: به همین دلیل است که نمیخواهیم این زمانها برگردد. از جامعه بینالمللی میخواهیم تمام تلاش خود را برای جلوگیری از بازگشت جنگ سرد انجام دهد و از بازگشت حتی روح جنگ سرد جلوگیری کند، زیرا از تاریخ آموختهایم هر زمان درگیری شرق و غرب رخ دهد، کشورهای اروپای مرکزی شکست میخورند و دیگر نمیخواهیم بازنده باشیم.
وزیر امور خارجه مجارستان گفت: باید روی دیپلماسی و گفتوگو با یکدیگر سرمایهگذاری کنیم، به همین دلیل است از فدراسیون روسیه و متحدان غربی خود، کشورهای بزرگ و قدرتمند میخواهیم امید به دستیابی به توافق صلح آمیز با یکدیگر را از دست ندهند، زیرا بار دیگر میخواهم تأکید کنم برای ما، کشورهای نسبتاً کوچک اروپای مرکزی وقوع اقدامات خشونتآمیز میتواند بسیار خطرناک باشد.
بلاروس
الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهور بلاروس درباره تلاشها برای کشاندن اوکراین به درگیری نظامی جدید هشدار و وعده داد این کشور را به آغوش اسلاوها بازگرداند.
وی تأکید کرد، قصد ندارد در صورت وقوع جنگ به اوکراین نیرو اعزام کند و درعینحال عنوان کرد، در صورت حمله به این کشور بلاروس در کنار روسیه خواهد بود.
درعینحال از پنجشنبه گذشته نظامیان روسیه و بلاروس رزمایش مشترکی را همزمان با تنشها میان مسکو و کشورهای غربی بر سر اوکراین آغاز کردهاند. این رزمایش ۱۰ روزه در پنج منطقه نظامی، چهار پایگاه هوایی و مناطق دیگر در خاک بلاروس ازجمله منطقه «برست» در نزدیکی مرز با اوکراین برگزار میشود. در بیانیه وزارت دفاع روسیه آمده است: مانور با هدف آمادگی برای توقف و عقب راندن تهاجم خارجی در چارچوب عملیات دفاعی انجام میشود.
مقامهای روسیه و بلاروس شمار نظامیانی را که در این رزمایش مشترک شرکت کردند، اعلام نکردهاند. تعداد تجهیزاتی که از آنها در این رزمایش استفاده خواهد شد نیز اعلام نشده است. کشورهای غربی بر این باورند ۳۰ هزار نظامی روسیه در چارچوب این رزمایش به داخل خاک بلاروس اعزام شدهاند. این در حالی است که حدود ۱۰۰ هزار نظامی روسیه از چند ماه پیش در مرز این کشور با اوکراین صفآرایی کردهاند.
ترکیه
ترکیه تلاشها با هدف میانجیگری برای کاهش تنشهای نظامی بر سر اوکراین را پیشنهاد کرد و خواستار برگزاری نشست ویژه گروه مینسک برای حلوفصل اوضاع اوکراین در استانبول با حضور نمایندگان روسیه، دولت اوکراین، جمهوریهای خود خوانده دونتسک و لوگانسک و نیز سازمان امنیت و همکاری در اروپا شد.
در این راستا مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه با دمیترو کولبا، همتای اوکراینیاش تلفنی گفتوگو کردند. دو طرف در این تماس تلفنی به رایزنی درباره تحولات اخیر در اوکراین پرداختند.
آنکارا قصد دارد امکان نقشآفرینی خود بهعنوان میانجی در آرام کردن اوضاع میان روسیه و اوکراین و سازش میان آنها را بررسی کند
وزیر امور خارجه ترکیه پنجشنبه گذشته گفته بود: اوکراین به ابتکار عمل آنکارا برای آغاز مذاکرات با روسیه پاسخ مثبت داد، روسیه نیز دربها به روی مشارکت در چنین نشستهایی را نبسته است، مناقشهها ازجمله در ارتباط با تعیین تاریخها ادامه دارند. ترکیه قصد دارد در آیندهای نزدیک با روسیه امکان مشارکت خود در کاهش تنشها در روابط کییف-مسکو را بررسی کند.
چاووشاوغلو افزود: اکنون نوبت ترکیه است تا میزبان نشستی با حضور ولادیمیر پوتین باشد و ما از طرف روس خواستیم تاریخی تعیین کند. در مرحله آتی نشست عالیرتبه شورای همکاری دو کشور در ترکیه برگزار میشود و آنکارا قصد دارد با شرکای روس خود امکان نقشآفرینی خود بهعنوان میانجی در آرام کردن اوضاع میان روسیه و اوکراین و سازش میان آنها را بررسی کند.
در سوی دیگر اقیانوس اطلس، جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، طرحی برای افزایش ۶۰ نفری نظامیان کشورش در اوکراین علاوه بر ۲۰۰ نفری شد که در آنجا حضور دارند.
روسیه بهطور رسمی از ارتش کانادا خواست با توجه به گزارشهایی در زمینه آموزش تشکیلات جدید نازیها در اوکراین در چارچوب عملیات یکپارچه توضیح دهد.
از همه این کشورها گذشته، آمریکا در حال ایفای بزرگترین نقش تنشزا در منطقه است و با ارائه کمک نظامی به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار به کییف و القای شایعه حمله نظامی روسیه به اوکراین، میکوشد آتش جنگ را در منطقه شعلهور کند. هرچند روسیه بارها تهدید کرده است واشنگتن بابت این اقداماتش بهای سنگینی پرداخت خواهد کرد و خطر در کمین آنها خواهد بود.
انتهای پیام/۴۰۳۳/پ
انتهای پیام/