بارش شهابی جوزایی در واپسین روزهای پاییز ۱۴۰۳
خبرگزاری آنا - مریم فخیمی: سیاره زمین اکنون در حال عبور از میان ذرات باقیمانده از سیارکی در فضا است که منجر به وقوع بارش شهابی جوزایی (Geminid) میشود. منبع بارش جوزایی، سیارک فائتون ۳۲۰۰ است. این سیارک عجیب مانند یک دنبالهدار رفتار میکند و هر ۱.۴ سال یکبار به دور خورشید میگردد. هنگامی که زمین از میان بقایای فایتون عبور میکند، "خردههای سیارک" با ورود به جو زمین میسوزند و درخشان میشوند. شهابهای این بارش قطر زیادی داشته، روشن و اکثرا آذرگویاند. سرعت میانگین شهابهای این بارش نسبت به سیاره زمین حدود ۳۵ کیلومتر برثانیه است که برای یک بارش شهابی بزرگ سرعت کمی به شمار میآید.
به دلیل حضور آذرگویهای درخشان، این بارش یکی از اصلیترین شهاببارانهای سالانه است که در شرایط مناسب رصدی تا ۱۵۰ شهاب در ساعت دارد. شهابهای این بارش به دلیل سرعت نسبتاً، رد یا دنباله طولانی ندارند. فعالیت این بارش از ۲۸ آبان تا ۴ دی هر سال است. این شهابها در نیمکره جنوبی نیز قابل مشاهده هستند، اما با تعداد کمتر.
وضعیت بارش جوزایی در سال ۱۴۰۳ چگونه است؟
امسال اوج بارش شهابی جوزایی در ۲۴ و ۲۵ آذر خواهد بود. اما خبر بد این است که در سال ۱۴۰۳، ماه تقریباً کامل خواهد بود و نور آن مانع رصد شهابهای بیشتری خواهد شد. اگر خوششانس باشید احتمالا بتوانید هر ساعت تعداد اندکی شهاب پرنور مشاهده کنید.
زمان مناسب برای رصد
کانون این بارش، یعنی جایی که به نظر میرصد شهابها از آنجا میآیند در صورت فلکی جوزا یا دوپیکر (Gemini) و نزدیکی ستاره کاستور قرار دارد؛ البته لزومی ندارد فقط به کانون بارش نگاه کنید، بلکه میتوان شهابها را در سایر بخشهای آسمان نیز رویت کرد.
صورت فلکی جوزا با تاریک شدن هوا در شرق آسمان پدیدار میشود. با گذشت زمان در آسمان ارتفاع گرفته و هرچه به صبح نزدیک میشویم به تعداد شهابها افزوده خواهد شد.
شما میتوانید در شبهای ۲۳ و ۲۴ آذر این بارش را مشاهده کنید. شبهای قبل و بعد از اوج نیز ممکن است برای رصد این بارش شهابی مناسب باشند.
با این حال، نور ماه تقریباً کامل، دیدن شهابها را سختتر میکند، اما خوشبختانه، بسیاری از شهابهای جوزایی درخشان هستند؛ بنابراین سعی کنید هنگام تماشای آسمان، راهی برای مسدود کردن نور ماه پیدا کنید؛ مثلا در مکانی قرار بگیرید که ساختمان بلندی مانع نور ماه باشد.
نقشه آسمان مربوط به ساعت ۲۲ جمعه ۲۳ آذر به وقت تهران است. (این نقشه برای شهرهای دیگر ایران نیز قابل استفاده است.)
نکات رصدی
برای مشاهده شهاببارانها به تجهیزات خاص یا مهارت زیاد، نیازی ندارید. برای دیدن بارش شهابی، تنها چیزی که واقعاً به آن نیاز دارید، یک آسمان صاف، صبر زیاد، و نقشه آسمان است.
• مکانی دور از آلودگی نوری و خارج از شهر که امن باشد پیدا کنید. زمانی که در محل حاضر میشوید، ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد تا به تاریکی عادت کنید.
• اگر ماه در آسمان باشد، حتما مانعی برای آن پیدا کنید؛ مثل ساختمان یا کوه.
• متناسب با آب و هوا لباس بپوشید. اگر قصد دارید برای مدت طولانی بیرون بمانید پتو یا صندلی راحتی با خود داشته باشید.
• پس از یافتن مکان مناسب، روی زمین دراز بکشید و به آسمان نگاه کنید. میتوانید از نقشه آسمان برای یافتن محل بارش شهابی استفاده کنید. هر چه کانون بارش بالاتر از افق باشد، احتمالاً شهابهای بیشتری را خواهید دید.
مدار سیارک فایتون که هر ۱.۴ سال یک بار به دور خورشید میچرخد. اگرچه این یک سیارک است، اما مسیر طولانی آن مشابه مدار دنباله دارها است.
انتهای پیام/