چشم‌انداز آینده غزه از خط تقسیم آمریکا/ اعراب سر میز مذاکره اروپا نشستند

گروه سیاست خبرگزاری علم و فناوری آنا، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید کشور‌های عربی طرح خود را برای صلح در خاورمیانه به وزرای خارجه این اتحادیه ارائه و پیشنهاد برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی در راستای اجرای راه‌حل دو دولتی برای پایان دادن به درگیری حماس-اسرائیل را مطرح کرده‌اند.

این پیشنهاد در جریان نشست غیررسمی‌ای مطرح شده است که روز گذشته به میزبانی بروکسل، میان وزرای خارجه اتحادیه اروپا و همتایان آنها از مصر، اردن، عربستان سعودی، امارات، قطر و همچنین دبیرکل اتحادیه عرب برگزار شد.

هم‌زمان، بورل تأکید کرد که اسرائیل باید تصمیمات دیوان دادگستری بین‌المللی مبنی بر توقف فوری عملیات در رفح را اجرا کند و به آن احترام بگذارد.

او در بخش دیگری از اظهارات خود گفت که از وزرای خارجه اتحادیه اروپا برای فعال کردن مجدد مأموریت کمک مرزی اروپا در رفح، چراغ سبز دریافت کرده است.

یک مأموریت اروپایی

آمریکا پیشنهاد احیای مأموریت مرزی رفح را به اتحادیه اروپا داده است

اشاره بورل به احیای مأموریت کمک مرزی اتحادیه اروپا (EUBAM) است. مأموریتی که از ۲۰۰۷، زمانی که حماس کنترل کامل غزه را به دست گرفت، عملیاتی نشده است.

سه روز پیش، رویترز گفت که آمریکا پیشنهاد احیای این مأموریت را به اتحادیه اروپا داده است- نشانه‌ای دیگر از تلاش اروپا، آمریکا و اعراب برای تقسیم اداره غزه در دوره پساجنگ.

البته، آن‌گونه که از گزارش‌ها برمی‌آید، مذاکرات درباره استقرار مأموریت اتحادیه اروپا در گذرگاه مرزی رفح در مرحله مقدماتی است، اما این استقرار پیش از پایان جنگ میان اسرائیل و حماس انجام نخواهد شد.

ناگفته نماند که چنین مأموریتی تنها در صورتی می‌تواند انجام شود که مصر و اسرائیل هم با آن موافق باشند؛ ضمن اینکه این طرح در مرحله فعلی باید به‌اتفاق آرا از سوی کشور‌های اتحادیه اروپا به تصویب برسد که آن‌هم می‌تواند یک چالش دیگر باشد.

یک سناریوی آمریکایی

زمزمه‌ها درباره احیای مأموریت مرزی اتحادیه اروپا در رفح برای دوره پساجنگ در حالی مطرح می‌شود که چندی پیش، وبگاه «پولیتیکو» به نقل از چهار مقام آمریکایی گزارش داد که دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در حال بررسی انتصاب یک مقام آمریکایی به‌عنوان مشاور ارشد غیرنظامی برای نیرو‌های عمدتاً فلسطینی است که پس از پایان درگیری بین اشغالگران و حماس، کنترل غزه را به دست می‌گیرند.

آمریکا ایده انتصاب مشاور مدنی برای غزه را بعد از آن مطرح کرد که دو نفر از اعضای کابینه جنگ اسرائیل، نتانیاهو را بابت بی‌برنامگی برای دوره پساجنگ سرزنش کردند

به گفته مقامات، این مشاور غیرنظامی (مدنی) در منطقه مستقر خواهد شد و از نزدیک با فرمانده این نیرو‌ها که فلسطینی یا از یک کشور عربی خواهد بود، همکاری خواهد کرد.

همه مقام‌هایی که به‌شرط ناشناس ماندن با پولیتیکو صحبت کردند، تأکید می‌کنند که این بخشی از برنامه ایالات متحده برای ایفای نقش «برجسته» در فردای درگیری است و با ادعای خروج غزه از هرج‌ومرج ارائه شده است.

ایده «مشاور غیرنظامی» یکی از سناریو‌های موردبحث در مورد «روز پس از جنگ» و مکمل سناریو‌های دیگری است که بر توسعه اقتصاد نوار غزه و بازسازی شهر‌های تخریب‌شده با حضور یک ائتلاف غربی-عربی متمرکز است.

در کابینه جنگ اسرائیل نیز از مجموع سه نفری که حق رأی دارند، دو نفر شامل «یوآو گالانت» وزیر جنگ و «بنی گانتز» از سران اپوزیسیون، برای نفر سوم یعنی «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر خط و نشان کشیده‌اند که برای اداره غزه در دوره پساجنگ طرحی غیرنظامی ارائه کند- نشانه‌ای از هم‌سویی این دو نفر با دولت واشینگتن.

کشور مستقلی به اسم فلسطین

به گفته بورل در مقام مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، همتایان خاورمیانه‌ای و عرب، اعضای اتحادیه را به چالش کشیده و از آنها خواسته‌اند که تعهد عملی خود را برای پایان دادن به وضع موجود نشان دهند.

تلاش اروپایی‌ها برای تشکیل کشور مستقل فلسطین از هفته گذشته که سه کشور اسپانیا، ایرلند و نروژ اعلام کردند که فلسطین را به رسمیت می‌شناسند با شدت بیشتری پیگیری می‌شود.

این سه کشور اروپایی قرار است امروز سه‌شنبه در اقدامی رسمی تصمیم خود را عملی کنند.

بااین‌حال اتحادیه اروپا تا رسیدن به اجماع نظر در باب اتخاذ موضع واحد در قبال درگیری جاری در خاورمیانه، همچنان فاصله دارد و این اختلاف‌نظر همان چیزی است که رسانه‌های صهیونیست روی آن مانور می‌دهند.

حماس با استقبال از تصمیم سه کشور اروپایی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین می‌گوید این اتفاقی است که درنتیجه عملیات طوفان الاقصی رخ داد و ما به دنبال دولت واحد فلسطینی در همه فلسطین هستیم و به هیچ طرفی اجازه مداخله در امور خود را نمی‌دهیم.

درحالی‌که عربستان بدون هیچ مانعی در مسیر عادی‌سازی رابطه با اسرائیل بود، طوفان الاقصی مسئله فلسطین را یک بار دیگر به سرفصل سیاست خارجی اعراب بازگرداند. بااین‌حال، آنها حتی در شرایط فعلی هم تا حد امکان به دنبال کم‌رنگ کردن محور مقاومت هستند.

ایدئال رژیم صهیونیستی و متحدان غربی این است که نقش حماس در دوره پساجنگ به صفر برسد، اما ایالات متحده به این واقعیت رسیده که هدف اعلامی اسرائیل برای ریشه‌کن کردن حماس، در حد توهم است.

یک نشانه از باز شدن چشم آمریکا به روی حقیقت حماس، تن دادن واشینگتن به مصالحه احتمالی «فتح» و حماس با وساطت روسیه و چین است.