«اکران آنلاین» آغازی برای اجرای عدالت در فضای اکران/ ابتکاری در سایه انفعال سازمان سینمایی

به گزارش خبرنگار سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در طی سالیان گذشته اکران فیلم‌های سینمایی در سالن‌های سراسر کشور همواره با حواشی مختلفی همراه بود. از جمله این حواشی انتقاد به اختصاص سانس‌ها و زمان‌های بهتر به برخی فیلم‌های خاص بود و در کنار آن هم دعوای برای زمان بندی اکران و اینکه فیلم‌های خوب با هم همزمان اکران نشوند هم همواره مورد اعتراض فیلمسازان و تهیه کنندگان بود.

در کنار این اعتراضات و مشکلات باید عدم توازن دسترسی به فیلم‌های سینمایی در گوشه گوشه ایران را هم اضافه کرد. چه بسیار شهرهایی که مردمش به خاطر نداشتن سالن سینما، از تماشای آثار روز سینمای ایران محروم شدند. به تعبیری می‌توان وضعیت اکران در سینمای ایران دست کم تا قبل از سال 99 را وضعیتی به دور از عدالت و برابری توصیف کرد.

اکران مردمی عمار گام نخست برای رساندن سینما به همه مردم ایران

در این میان تلاش گروهی دغدغه مند از بانیان و فعالان جشنواره عمار قدری از این نابرابری را به سمت فضایی عادلانه پیش برد. اکران مردمی فیلم در مساجد نقاط مختلف کشور حتی در برخی روستاها باعث گسترده تر شدن سفره سینما در سراسر کشور شد اما این این تلاش گرچه اتفاقی لازم الاجرا برای سینمای ایران بود اما باز هم برای رسیدن به فضایی عادلانه در چرخه اکران فیلم کافی نبود.

در حالی که بسیاری از پلتفرم‌های برخط پخش فیلم در دنیا اقدام به اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی می‌کردند و ساخته‌های خود را به صورت برخط به مخاطبان عرضه می‌کردند، جای چنین اتفاقی در سینمایی ایران احساس می‌شد. با گسترش همه گیری ویروس کرونا از یکسو و تعطیلی سالن‌های سینما حتی در زمان مهمی چون اکران نوروزی 1399، این خلا بیش از پیش نمایان شد.

پس از آنکه سالن‌های سینمایی نوروز 1399 را در سکوتی محض و تعطیلی مطلق گذراندند، سکوت منفعلانه وزارت ارشاد برای در پیش گرفتن راه جدیدی برای کاستن از انباشت فیلم‌های موجود در صف اکران، امیدها را برای راه حلی جدید به ناامیدی بدل کرد.

«خروج» خط شکن اکران آنلاین در نخستین ماه سال

تا اینکه خبرها از آغاز شیوه ای جدید برای اکران فیلم در سینمای ایران حکایت کردند. «خروج» ابراهیم حاتمی کیا پس از گذشت سه ماه از حضور جنجالی و پرحاشیه در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر و بدون تجربه حتی یک سانس از اکران عمومی بر روی پرده‌های سینما وارد پلتفرم‌های پخش اینترنتی فیلم شد. اما برای اولین مخاطبان برای تماشای فیلم علاوه بر خرید اشتراک سامانه، بایستی بلیط فیلم را هم تهیه می‌کردند تا بتوانند برای هشت ساعت به محتوای فیلم به صورت برخط دسترسی داشته باشند.

این شیوه از اکران نه از سوی سازمان سینمایی که وظیفه مدیریت فضای سینمای ایران را بر عهده دارد بلکه با خلاقیت سازمان اوج انجام شد تا در ادامه راهی باشد برای حضور دیگر فیلم‌ها در این فضا؛ تا جایی که بعد از «خروج» ، «طلا» هم به اکران آنلاین آمد و این فضا با فراز و نشیب‌ها و کمی‌ها و کاستی‌های گوناگون تا اکنون ادامه یافت.

کلامی: در اکران آنلاین نباید بدون برنامه عمل کرد

با وجود آمار بالای سرقت فیلم در ایران و دوری از قانون جهانی کپی رایت، دل بستن به شیوه جدیدی از اکران آن هم بدون هیچ تجربه قبلی، ریسکی بود که ابراهیم حاتمی کیا به مدد همراهی سازمان اوج تجربه کرد. حسن کلامی تهیه کننده سینمای ایران در این زمینه به خبرنگار آنا گفت: ورود ابراهیم حاتمی‌کیا به اکران آنلاین نشان از هوشمندی او دارد. کسی تا به الان به این موضوع فکر نکرده بود؛ همچنان که به نظرم این طرح حتی پرریسک توسط «خروج» و در این شرایط خاص جواب می‌دهد.

کلامی که تهیه کنندگی «آبادان یازده 60» را هم به عهده داشته و از آبان 1399 آن را وارد چرخه اکران آنلاین کرده سینمای اینترنتی یا آنلاین را طرح قابلی دانست و البته آن را به عنوان راهکاری موقتی قبول داشته و گفت: البته نمی‌شود این طرح را بدون برنامه هم اجرا کرد همچنان که مثلا دانلود غیرقانونی یک خطر است. باید در این شرایط از اکران از فیلم نیز مراقبت کرد.

اکران آنلاین فرصتی حتی برای دوره پسا کرونا

گسترش اینترنت در سراسر کشور و حتی بسیاری از روستاهای کشور و پیشرفت تکنولوژی و رسیدن تلفن‌های هوشمند به دست شمار زیادی از مردم، باعث شد تا اکران آنلاین بتواند سبد اکران را به دست مردم ساکن در دور افتاده ترین نقاط کشور هم برساند. رویه ای که به بهانه کرونا آغاز شد ولی به زعم برخی کارشناسان سینما لازم است در روزهای پسا کرونا هم ادامه یابد.

عباس رافعی کارگردان سینمای ایران در این زمینه به خبرنگار آنا گفت: به نظرم این ایده را دست کم نگیریم و چه بهتر است حتی بعد از رفع شرایط کرونا و بازگشایی سینماها، یک فیلم همزمان به شکل آنلاین و نیز در سالن‌های سینما به نمایش درآید. بقیه را به مخاطب واگذار کنیم که از کجا فیلم ببیند.

منتقدان اکران آنلاین چه می‌گویند؟

اکران فیلم‌های سینمایی به شیوه برخط برای تماشای آن در تلفن‌های همراه و نهایتا تلویزیون‌های خانگی و سینمای خانگی با همه مزایایی که داشت البته منتقدانی هم داشت و دارد. داریوش ارجمند بازیگر برجسته سینما و تلویزیون ایران که هم اکنون فیلم هایی همچون «روز بلوا» را در صف اکران دارد در همین زمینه به خبرنگار آنا گفت: به نظر من فیلم سینمایی را فقط باید در سینما دید. شکل قاب بندی، صدا و گزاره‌های دیگری از این دست برای مدیوم سینما طراحی شده اند. من معتقدم فیلم سینمایی را در تلویزیون هم نباید دید چه برسد در تلفن همراه!

حال باید دید سازمان سینمایی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ماه‌های پایانی دولت دوازدهم و شاید در ماه‌های پایانی همه گیری کرونا چه تصمیمی برای اکران آنلاین می‌گیرد. آیا قرار است طرحی که اکنون به یکسالگی خود در ایران نزدیک می‌شود همچون یازده ماه گذشته به امان خود رها شود و برنامه ریزی خاصی برای آن در دستور کار قرار نگیرد و یا بناست با نگاهی نو به این شیوه نوین، سفره اکران فیلم‌های دیده نشده در گستره ای به اندازه ایران پهناور، پهن شود.

انتهای پیام/4139/