قصه ماه رمضانی پر فراز و نشیب/ تذکر رهبر انقلاب باعث برپایی جلسات دعا و مناجات شد

به گزارش خبرنگار دین و آئین گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، شیوع ویروس کووید-۱۹ در ایران از اسفند ماه ۱۳۹۸ تا به امروز محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های گسترده‌ای را به همراه داشته است؛ از ممنوعیت دید و بازدید تا برگزاری متفاوت بسیاری از آئین‌های ملی و مذهبی. اما یکی از نخستین محدودیت‌های که در پی شیوع کرونا در ایران اعمال شد مربوط به تجمعات مذهبی، نمازهای جمعه و جماعت و همچنین زیارت مشاهده مشرفه و حرم‌های مطهر موجود در ایران بود.

تعطیلی اعتکاف و زیارت حرم‌های مطهر دو ممنوعیت بزرگ پیش از ماه رمضان

اسفند ۹۸ همزمان با آغاز ماه رجب المرجب بود و کرونا در آن سال علاوه بر اینکه جشن‌های میلاد امیرالمومنین علیه السلام و عید مبعث را هم تعطیل کرد، مراسم اعتکاف ایام البیض این ماه را هم به تعطیلی کشاند. اما پر سر و صدا تر از همه اینها در آن ایام اعمال محدودیت در زیارت حرم امام رضا علیه السلام در مشهد بود. این محدودیت در ابتدا با ایجاد موانع در کنار ضریح همراه بود و با نزدیک شدن به عید نوروز ۱۳۹۹ و فصل حضور مسافران نوروزی مشهد مقدس، به بسته شدن درب حرم و ممنوعیت ورود به صحن‌ها و رواق‌ها رسید.

در آن ایام اعتراضات و بحث‌های فراوانی در این زمینه مطرح شد و هر کسی از ظن خود به این اتفاق پرداخت اما صداوسیما با پوشش مناسب مراسم تحویل سال نو از مشهد مقدس و حضور مادحین و ذاکرین در این قطعه از بهشت، تا حدی توانست به علایق مردم را مدیریت کند.

گذر از ایام و لیالی ماه رجب و شعبان و نزدیکی ماه مبارک رمضان، نگرانی‌ها درباره برگزاری مراسم‌های ماه مبارک رمضان را افزایش داد. مشتاقان سفره مناجات این ماه و جلسات قرآن و نمازهای جماعت با شکوه ماه مبارک رمضان که حالا محدودیت‌های ۲ ماه رجب و شعبان را تحمل کرده بودند به دنبال راه حلی بودند تا بتوانند با رعایت تمام نکات بهداشتی به گرامیداشت ماه خدا هم بپردازند.

هیئتی‌ها و مسجدی‌ها در انتظار تدبیری برای ماه مبارک رمضان

هیئتی‌ها و مسجدی‌ها که در دو سه ماه ابتدایی شیوع کرونا در خط مقدم مقابله با کرونا حضور داشتند و فعالیت‌های گسترده‌ای را همچون ضدعفونی کردن معابر عمومی، مشارکت در تغسیل و تدفین اموات و امدادرسانی به کادر درمان انجام داده بودند، حالا حجم گسترده سفر به شمال کشور در ایام نوروز و همچنین اعمال تبعیض آمیز فاصله گذاری‌های اجتماعی این حق را به آنها می‌داد که همچون محیط‌های تجاری بتوانند آنها هم به رفع نیاز روحی و معنوی خود بپردازند.

حسن روحانی رئیس جمهور که در روز ۲۴ فروردین ۱۳۹۹ گفته بود که «اگر شرایط کشور به‌مانند امروز باشد قاعدتاً اجتماعی حضوری نخواهیم داشت» یک روز پیش از آغاز ماه مبارک رمضان و در روز ۵ اردیبهشت در گفت‌وگویی با سعید نمکی وزیر بهداشت، از دغدغه دولت برای بازگشای و فعالیت دوباره اماکن مذهبی متبرکه و مساجد با رعایت کامل دستورالعمل‌های بهداشتی گفت، تا قشر مذهبی گرفتار در ضدونقیض دولت مانده و همچنان امیدوار به بازگشایی مساجد در ماه رمضان باشند.

تعلل در انجام تصمیم‌گیری به موقع/ ابلاغ دستورالعمل یک روز پس آغاز ماه رمضان

در همین حال و هوا بود که نخستین ماه مبارک رمضان کرونایی در روز ششم اردیبهشت ۱۳۹۹ بدون اعلام هیچگونه دستورالعمل مشخص و جدیدی آغاز شد. روز دوم ماه مبارک رمضان و در اقدامی دیرهنگام ستاد ملی مبارزه با کرونا تشکیل جلسه داد و تصمیمات جدیدی را برای ماه رمضان به تصویب رساند.

در این جلسه مناطق مختلف کشور به سه منطقه سفید، زرد و قرمز تقسیم بندی شد تا محدودیت‌های کرونایی بر اساس این تقسیم بندی اعمال شوند. بر این اساس فعالیت مساجد و امکان مذهبی در مناطق سفید از سر گرفته شد و مردم سایر مناطق نیز همچنان از فیض حضور در مساجد منع شدند.

البته این رویکرد در هیئات مختلف به روش‌های مختلفی پیگیری و اجرایی شد، برخی جلسات خود را کاملا تعطیل کردند و برخی هم جلسات را بدون حضور جمعیت  و به صورت برخط برگزار کنند. در این میان مسجد ارک تهران همچون سال‌های قبل و البته با رعایت فوق العاده دستور العمل‌های بهداشتی، جلسات خود را با حضور جمیت برگزار کرد. جلساتی که با استقبال مردم و البته عصبانیت مسئولین مواجه شد. این جلسه حتی برابر برخی اخبار با مداخله پلیس برای یکی دو شب به تعطیلی هم کشیده شد.

ورود نجات‌بخش رهبر انقلاب به ماجرای ماه رمضان و ستاد مبارزه با کرونا

ممنوعیت حضور در اماکن مذهبی آن هم در ماه مبارک رمضان در حالی پیگیری می‌شد که بسیار از محدودیت‌های هفته‌های نخستین دیگر اجرا نمی‌شدند و این امر مردم روزه دار را بیشتر عصبانی و ناراحت می‌کرد، تا اینکه باز هم با ورود رهبر معظم انقلاب این رویکرد اصلاح شد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در روز شانزدهم ماه مبارک رمضان در ارتباط تصویری با ستاد ملی مبارزه با کرونا، ضمن تشکر از زحمات شبانه روزی مسولان و دست اندرکاران مبارزه با کرونا، خدای متعال را به علت توفیق بزرگی که در این زمینه نصیب ملت و مسئولان کشور کرده است، شکر و سپاس گفتند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آخرین نکته سخنان‌شان با اشاره به یک سؤال بی‌پاسخ درباره مراسم دعا، نماز و عبادات در مساجد و اماکن مقدس تأکید کردند: بنده هیچ پیشنهادی در این باره ارائه نمی‌کنم و تابع نظر و تشخیص کارشناسی ستاد ملی مبارزه با کرونا هستم اما باید توجه داشت که عبادات و توسل بخصوص در ماه رمضان و شبهای قدر جزو نیازهای اساسی و حتمی مردم است و مردم در قضایای مهم نیز بیشتر به ارتباط با پروردگار نیاز دارند البته معتقدم اگر قواعد سخت‌گیرانه‌ای هم در این زمینه وضع شود مردم مؤمن و مسجدی حتماً بیشتر از دیگران به آن عمل می‌کنند.

رهبر انقلاب در جمع بندی این بخش از سخنان‌شان افزودند: همان گونه که گفتم نظر کارشناسی‌شده در ستاد ملی مبارزه با کرونا را معتبر می‌دانم اما این بررسی را باید به کسانی سپرد که حقیقت و ضرورت دعا و توسل را درک می‌کنند آن وقت هر چه آن‌ها تصمیم بگیرند بنده و همه مردم به آن عمل خواهیم کرد.

تصویب دستورالعمل‌های برگزاری مراسم شب‌های قدر

این شاید نخستین باری بود که تاکید روی اهمیت بحث دعا و مناجات و مجالس مذهبی در قبال رعایت نکات بهداشتی به صورت جدی مطرح می‌شد و همین بیانات رهبر انقلاب اسلامی باعث افزایش امید مردمی شد که حداقل سه ماه از آخرین حضورشان در مجالس مذهبی می‌گذشت.

یک روز پس از توصیه رهبر انقلاب و تذکر جدی ایشان درباره توجه به نیاز اساسی و حتمی مردم در زمینه عبادات و توسل، دستورالعمل تازه‌ای برای برگزاری مراسم‌های شب قدر صادر شد. این دستور العمل در شب هجدهم ماه مبارک رمضان و تنها یک شب باقیمانده تا نخستین شب قدر صادر شد و بسیاری از هیئات برای اعمال آن فرصت کمی در اختیار داشتند.

فاصله گذاری حداقل یک متری بین افراد، اولویت برگزاری مراسم در فضای باز مساجد، رعایت تهویه مناسب در محل‌های بسته و البته ممنوعیت هرگونه پذیرایی از جمله نکاتی بود که در این دستورالعمل ابلاغ شد. البته سقف زمان مراسم هم حداکثر دو ساعت اعلام شد.

سربلندی مردم در آزمون ماه رمضان 1399/ نمکی: روسفیدمان کردید

با وجود مدت زمان کم و البته محدودیت‌های فراوان، مراسم‌های شب قدر در نهایت رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شد و مشتاقان سفره مناجات و توسل در این شب‌های عزیز از این آزمون سخت سربلند بیرون آمدند.

عملکرد مردم در شب‌های قدر موجب شد تا وزیر بهداشت در صحبت‌هایی پس از نخستین شب قدر، این عملکرد بهینه مردم را راهکاری برای استمرار بازگشایی مراکز مذهبی و مساجد بداند و بگوید: مردم دل ما را روشن کردند و امیداوریم با دعای خیر همه مردم و مشارکت آنان این بیماری را در سطح کشور کنترل و مهار کنیم.

رئیس جمهور هم رئیس جمهور گزارش وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از رعایت دقیق دستور العمل ها و پروتکل های بهداشتی از سوی ملت فهیم، بزرگ و نجیب ایران را در مراسم احیا شبهای قدر، افتخاری برای کشور و بیانگر همراهی و همگامی مردم و مسوولان در مبارزه با بیماری کرونا دانست.

حسرت بزرگ مردم تهران از متفاوت‌ترین ماه رمضان سال‌های اخیر

البته سفره ماه مبارک رمضان خاص و پر فراز و نشیب سال ۱۳۹۹، با یک حسرت بزرگ برای مردم تهران جمع شد و همانا برگزار نشدن مراسم نماز عید سعید فطر به امامت ولی امر مسلمین جهان بود؛ هرچند که مطابق دستورالعمل ستاد مبارزه با کرونا نماز عید سعید فطر در مساجد این شهر برگزار شد.

انتهای پیام/۴۱۳۹/