زنان هسته‌ اولیه سازمان‌های مردم نهاد در دوران بعد از انقلاب

با توجه به نقش زنان در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی حضور بانوان در عرصه های سیاسی و اجتماعی را چگونه ارزیابی می کنید؟

زنان در هر جایگاهی که قرار می گیرند بسیار موفق عمل می کنند، اکنون که بزرگداشت سی و هشتمین سالگرد انقلاب اسلامی را پشت سر می گذاریم با نگاهی اجمالی می توانیم این موضوع را بررسی کنیم. زنان گفتگو کنندگان بسیار خوبی هستند و در مذاکرات سیاسی می توانند حضور داشته باشند. سفیر انقلاب اسلامی یک خانم هست، که در سفرشان دستاوردهای بسیار خوبی نیز به همراه داشتند، هرکجا که زنان مسئولیتی را بر عهده داشتند، توانسته اند اثرگذاری بسیار خوبی را چه در عرصه سیاسی و چه در عرصه های اجتماعی و اقتصادی از خود نشان دهند و در جامعه اثرگذار باشند.

اما مسئله ای در این میان ادامه و موفقیت در این حوزه را برای داشتن جامعه ای پویاتر با مشکل مواجه می نماید، رخوت و بی رغبتی بخشی از جامعه زنان به پذیرش و داشتن مسئولیت بیشتر در عرصه های مختلف است، وقتی زنان خودشان را دست کم بگیرند، طبیعی است باور جامعه نسبت به توانایی ها و موفقیت هایی که می توانند کسب نمایند ضعیف تر می شود. و فرصت ها را یکی پس از دیگری از دست خواهند داد.

با نگاهی اجمالی به روند این موضوع در کشورهای در حال توسعه می توان مدل رفتاری زنان موفق را مورد بررسی قرار داد، معمولا قصه به صورتی است که زنانی، در کشورهای در حال توسعه و در حال گذار از سوی جامعه مورد پذیرش قرار می گیرند که جایگاه اقتصادی خوبی نیز برای خودشان تعریف کرده باشند، این جایگاه اقتصادی در حالی مورد بحث قرار می گیرد که زنان نسبت به مردان از درآمدهای کمتری برخوردار هستند. سوالی که مطرح میشود این است، با شرایطی که زنان در آن به سر می برند راه حل چیست؟ و سرمنشأ این تحولات در کجا قرار دارد؟

زنان با سرمایه اندکی که در اختیار دارند می توانند شغل های پردرآمدی را ایجاد و در بهبود اقتصاد خانواده تاثیر گذار باشند. درآمدزایی در وهله اول به خود باوری و کسب اعتماد به نفس آنها کمک می کند و با ادامه این روند جایگاه واقعی روحی و روانی خود را کسب خواهند نمود و جامعه به توانایی های آنان با دید مثبت تری می نگرد. در حال حاضر بیشتر از نیمی از دانشجویان را دختران تشکیل می دهند، ولی این آمارها در مقایسه با میزان زنان و دختران شاغل برابری ندارد، زنان می توانند کارآفرینان بسیار خوبی باشند به شرطی که به توانایی های خود ایمان داشته باشند.

خودباوری زنان در دوران پس از شکل گیری انقلاب اسلامی چگونه نمود پیدا کرد؟

زنان کارهای گروهی بسیار خوبی را انجام دادند در زمان جنگ و زمان انقلاب ما نمونه های زیادی از این موضوع را شاهد هستیم.

زنان با فعالیت های تیمی در مساجد کارکردشان را در جوامع توسعه دادند یعنی توسعه تفکر کار جمعی و مردم نهاد با تأسی از نحوه مشارکت آنان در مساجد شکل گرفت. تجهیز رزمندگان در خط مقدم توسط زنانی که شبانه روز به صورت گروهی و جمعی در کنار یکدیگر فعالیت می کردند شکل گرفت، هسته های اولیه سازمان های مردم نهاد را می توان بر گرفته از این فعالیت ها دانست.

اگر ما این موضوع را تقویت و حمایت کنیم حتما می تواند زمینه ساز مشارکتهای مثبت تر در سطح جامعه قرار گیرد.

تفکر مشارکت و خلق کردن در وجود زنان نهادینه شده است به همین علت اگر خودباوری و توانایی در زنان تقویت گردد، و در توسعه پایدار حضور پررنگ تری پیدا کنند از این حضور و این تحول جامعه نفع خواهد برد. نگاه های زنانه در بخشهای مدیریت درون سازمانی و مدیریت شهری، نگاه های کلان و متفاوتی است که منظر جدیدی از مدیریت جمعی هر جامعه را خلق می نماید. زنان شاید سرمایه اقتصادیشان کم باشد اما سرمایه انسانی و فکریشان زیاد است، اگر اینها مدیریت شود، می توان تغییر در روند رشد توسعه پایدار را انتظار داشت.

با توجه به پتانسیل و نمونه های موفقی که عنوان شد، چرا تا به حال پیشرفت مطلوبی که انتظار می رود محقق نشده است؟

همیشه عنوان شده است که نیمی از جامعه زنان هستند اما فرصت های 50 درصد دیگر به صورت مساوی داده نمی شود، شاید بخاطر این بوده است که زنان در طول زمان از فرصت ها و حقوقی که می توانستند داشته باشند استفاده نکرده اند. این حقوق زمانی به وجود می آید و رسمیت می یابد که شناسایی نسبت به حقوق زنان در حوزه هایی که توسعه اقتصادی و بنیادین وجود دارد شکل بگیرد.

پیش نیاز توسعه اقتصادی، توسعه تفکر سیاسی و اجتماعی و مسئولیت پذیری است که در وهله اول از خانواده نشأت می گیرد. زنان ذاتاً نسبت به کنترل سبد خانواده احساس مسئولیت می نمایند زمانی که فضای درآمدزایی و اشتغال برای زنان ایجاد و وارد عرصه های توسعه اقتصادی گردند. قطعا در تثبیت توسعه پایدار سیاسی و اجتماعی نقش پر رنگی را ایفا خواهند نمود. و نتایج حضور آنان در وهله اول خانواده و سپس جامعه را منتفع می شود.