خلق ارزش از دانش؛ انجمن نانوبیوتکنولوژی چگونه ایده‌ها را به محصول تبدیل میکند؟
خبرگزاری آنا؛ انجمن نانوبیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس به‌عنوان یک نهاد پویا و چندوجهی، نقش بسزایی در توسعه علمی، فرهنگی، و اجتماعی دانشجویان و ارتقای ارتباط بین دانشگاه و صنعت ایفا میکند، این انجمن که سال ۱۴۰۰ با سرپرستی یک استاد راهنما و با مشارکت دانشجویان علاقه‌مند شکل گرفته است با ماهیت میان‌رشته‌ای خود، دانشجویان رشته‌های علوم پایه، مهندسی، پزشکی و داروسازی را گرد هم آورده و بستری را برای تبادل دانش، ایده‌پردازی و انجام پروژه‌های مشترک فراهم آورده است.
این انجمن با تمرکز بر کار تیمی و مشارکت دانشجویان، فعالیت‌های متنوعی را در زمینه‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و خیریه سازماندهی میکند، چنان‌که در حوزه آموزش، انجمن نانوبیوتکنولوژی با ارائه دوره‌های آموزشی تئوری و عملی، دانشجویان را برای ورود به صنعت و حل مسائل واقعی جامعه آماده می‌سازد.
در حوزه فرهنگ و خیریه، انجمن نانوبیوتکنولوژی با برگزاری برنامه‌های متنوع، مسئولیت‌پذیری اجتماعی و توسعه فردی دانشجویان را تقویت و آنان را به مشارکت فعال در رفع مشکلات جامعه تشویق میکند.
انجمن نانوبیوتکنولوژی در حوزه پژوهش با بهره‌گیری از ظرفیت آزمایشگاه‌های دانشگاه و با همکاری استادان متخصص، فرصت‌های مناسبی را برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی و کاربردی در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد. این پروژه‌ها با هدف ایجاد ارتباط بین دانشگاه و صنعت و آماده‌سازی دانشجویان برای ورود به بازار کار طراحی می‌شوند.
انجمن نانوبیوتکنولوژی با کسب رتبه A+ در ارزیابی‌های دانشگاه آزاد اسلامی و کسب مقام سوم در چهارمین دوره جشنواره انجمن‌های علمی زیست فناوری کشور، نشان داده که با برنامه‌ریزی منظم، تلاش مستمر و علاقه‌مندی دانشجویان، می‌توان به موفقیت‌های چشمگیری دست یافت.
این انجمن با برنامه‌ریزی برای برگزاری کنفرانس‌ها و کارگاه‌های آموزشی مشترک با دانشگاه‌ها و مؤسسات بین‌المللی، دنبال ارتقای سطح علمی دانشجویان و ایجاد فرصت‌های جدید برای همکاری‌های بین‌المللی بوده و با توجه به ظرفیت‌های خود دنبال ایجاد درآمدزایی غیرشهریه‌ای و حل مسائل منطقه و شهرستان شهرقدس است.
با وجود چالش‌های موجود در همکاری با ارگان‌های دولتی و دانشگاه‌ها، انجمن نانوبیوتکنولوژی با استفاده از ظرفیت‌های دانشجویی و همکاری با صنایع، دنبال ایجاد یک زیرساخت مناسب است که علاوه بر حفظ استقلال از تغییرات مدیریتی، به یک برند معتبر در صنعت تبدیل شود و درآمدزایی غیرشهریه‌ای را به طور پایدار تضمین کند.
انجمن نانوبیوتکنولوژی بر این باور است که انجمن‌های علمی می‌توانند در آینده نزدیک نقش مهمی در حل مسائل بین دانشگاه و صنعت ایفا و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشجویی، به توسعه علمی و اقتصادی کشور کمک کنند.
براین اساس، انجمن نانو بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی شهرقدس موفق به کسب رتبه سوم در دانشگاه های آزاد و سراسری شد به‌طوری‌که چهارمین دوره جشنواره انجمن‌های علمی زیست‌فناوری کشور با حضور مدیران، مسئولان و نمایندگانی از انجمن‌های علمی دانشجویی از سراسر کشور برگزار و در مجموع از ۱۰ انجمن علمی و ۱۰ نهاد ترویجی تقدیر شد و ۶ انجمن نخست به‌عنوان رتبه‌بندی از یک تا ۶ ملی معرفی شدند.
در این رتبه‌بندی انجمن‌های علمی دانشجویی، زیست‌شناسی دانشگاه یزد، شیمی از دانشگاه فردوسی مشهد، نانوبیوتکنولوژی از دانشگاه آزاد اسلامی شهرقدس، بیو انفورماتیک از دانشگاه خوارزمی، مهندسی انرژی از دانشگاه فردوسی مشهد و مهندسی پزشکی از دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران به ترتیب موفق به کسب رتبه اول تا ششم شدند.
در این جشنواره، انجمن علمی دانشجویی نانوبیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس موفق به کسب رتبه ملی سوم بین انجمن‌های علمی دانشگاه‌های آزاد و سراسری شد، این انجمن در ارزیابی در رتبه نخست دانشگاه آزاد اسلامی بود که امسال موفق به کسب این رتبه شد.
خبرنگار آنا به مناسبت این موفقیت برای بررسی فعالیت‌های انجمن علمی دانشجویی نانوبیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس و چشم‌انداز این انجمن گفت‌وگویی را با زهرا خلج عضو هیئت علمی گروه فیزیک این دانشگاه و استاد مشاور و سرپرست انجمن علمی دانشجویی نانوبیوتکنولوژی ترتیب داده است.
انجمن نانوبیوتکنولوژی؛ بستری برای ارتباط دانشگاه با صنعت
آنا: ابتدا درباره ساختار انجمن نانوبیوتکنولوژی توضیح دهید و بگویید چه عواملی منجر به موفقیت این انجمن شد و کار تیمی و مشارکت دانشجویان را در پیشرفت و موفقیت آن چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خلج: انجمن نانوبیوتکنولوژی تشکیل شده از گروه‌های دانشجویی است که می‌تواند مشخصاً از یک رشته خاص به صورت تخصصی یا برحسب ماهیت انجمن از ترکیب چندرشته باشد که به سرپرستی یک استاد راهنما که هدایت تیم را برعهده دارد، فعالیت خود را ادامه می‌دهد و چگونگی چینش هر دو طرف (دانشجویان و استاد راهنما) می‌تواند در موفقیت و کاربردی بودن آن تأثیر بگذارد.
یعنی همان مقدار که مسئولیت‌پذیری استاد اهمیت دارد به همان میزان علاقه‌مندی و پیگیری دانشجویان تأثیرگذار است.
انجمن نانوبیوتکنولوژی سال ۱۴۰۰ به سرپرستی این جانب و تعدادی از دانشجویان علاقه‌مند ذیل دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس تشکیل شد و به‌لحاظ ماهیت میان‌رشته‌ای که در حوزه نانوفناوری فعالیت میکند، رشته‌های علوم پایه، علوم مهندسی، علوم پزشکی و داروسازی را در برمی‌گیرد.
این شاکله کلی انجمن نانوبیوتکنولوژی است که متشکل از رشته‌هایی بوده با حضور یک استاد راهنما به صورت سرپرست و دانشجویان علاقه‌مند، از منظر من مهم‌ترین اصل عملکرد انجمن نانوبیوتکنولوژی کار تیمی متشکل از دانشجویان علاقه‌مند در رشته‌های مختلف است و اساس کار انجمن را در مشارکت و انجام کار‌های تیمی گذاشتیم.
ساختار‌های دانشجویی هر انجمن از تعدادی هیئت‌مدیره تشکیل شده که شامل پنج عضو هیئت‌مدیره، یک دبیر و یک نایب دبیر انجمن است.
اعضای هیئت‌مدیره شامل اعضا به علاوه نایب دبیر و دبیر درحقیقت هسته اصلی دانشجویی هستند که تیم انجمن را متشکل از دانشجویان رشته‌های مختلف هدایت می‌کنند که بالای سر آنان استاد راهنما قرار دارد.
آنا: فعالیت انجمن نانوبیوتکنولوژی بر مبنای رشته‌های مجزای هر دانشجو چگونه است و شرح وظایف هر دانشجو را تشریح کنید.
خلج: اعضای انجمن نانوبیوتکنولوژی برحسب رشته‌های مختلف در این تیم حضور دارند و فراخور رشته خودشان یک سری فعالیت‌هایی در این انجمن تصویب می‌شود. مشخصاً در انجمن ما هرسال طی جلسات با حضور اعضای هیئت مدیره و استاد راهنما با توجه به نیاز‌های دانشگاه و کشور در حد توان خود آنچه موردنیاز در کشور است (پژوهشی - تحقیقاتی - آموزشی و فرهنگی) نیازسنجی کرده و رشته‌ها را داخل قالب انجمن خُرد کرده و با نیاز دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس تطبیق می‌‌دهیم و برنامه‌هایی را تدوین می‌کنیم که این برنامه‌ها در طیف‌های مختلف است.
انجمن‌های علمی، پایگاه‌های علمی قوی‌ای هستند که می‌توانند در آینده نزدیک بسیاری از مسائل بین دانشگاه و صنعت را حل کنند؛ چراکه ظرفیت‌های ناب دانشجویی پر از استعداد، خلّاقیت و نیروی پرانرژی و کار است
به‌عنوان مثال در زمینه آموزشی، نرم‌افزار‌های مهم تئوری و عملی که به ارتقای سطح دانشجویان در حوزه علوم میان‌رشته‌ای کمک میکند، تدوین می‌کنیم، علومی که مسائلی را در دل صنعت حل کنند و یا کمک کند دانشجویان وارد حوزه صنعت شوند.
در حوزه‌های فرهنگی و خیریه نیز موضوعاتی که بتوانند به دانشجویان کمک کنند تا از نظر اجتماعی مسئولیت‌پذیر باشند و در مباحث توسعه فردی بیشتر کار کنند و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را بالا ببرند و با مردم ارتباط گرفته و موضوعات را فرابگیرند و مشق را تمرین کنند، تدوین می‌کنیم، یعنی دانشجویان چگونه می‌توانند سهم بسزایی در رفع مشکلات جامعه و سهم خودشان به‌عنوان فرد داشته باشند.
انجمن نانوبیوتکنولوژی به دانشجویان آموزش داده و فضایی ایجاد میکند تا ظرفیت‌های درونی خود را بیرون بیاورند، علاوه بر فعالیت فرهنگی در حوزه خیریه، یک سری فعالیت‌ها در حوزه شعر، ادبیات، نویسندگی، آموزش تئاتر، موسیقی نیز در انجمن داریم که هرکس به فراخور آنچه دارد در آن زمینه‌ها فضایی ایجاد کرده و تقویت می‌شود یا پتانسیل دانشجو به نوعی بروز پیدا کند تا بتواند از آن استفاده کند یا در دانشگاه این ظرفیت‌های بالقوه را به بالفعل تبدیل و به فضا‌هایی کمک‌رسانی کند که بیرون از دانشگاه در قالب امور خیریه فعالیت‌هایی انجم دهد.
فعالیت‌های متنوع انجمن نانوبیوتکنولوژی در عرصه‌های علمی، فرهنگی و پژوهشی
آنا: انجمن نانوبیوتکنولوژی در حوزه فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی چه فعالیت‌هایی داشته است؟
خلج: در حوزه فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی، آزمایشگاه‌های داخل دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس دارای گروه‌هایی از دانشجویان علاقه‌مند بعد از سپری کردن دوره‌های تئوری آموزشی و فعالیت‌های تحقیقاتی است و کارگاه‌ها هم زیرنظر استادان با تخصص‌های مختلف شرکت کردند که می‌توانند در فضا‌های تحقیقاتی آزمایشگاه‌ها حضور داشته باشند و کار‌های عملی انجام دهند.
آنا: فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی ارتباط مستقیمی با صنعت پیدا میکند؟
خلج: تلاش می‌کنیم این فعالیت‌ها نیم‌نگاهی به صنعت باشد و دانشجویان به سمت صنعت حرکت کرده یا آمادگی اتصال پیدا کنند، این کلیت برنامه‌های انجمن نانوبیوتکنولوژی بوده که در حال اجرایی شدن است.
انجمن نانوبیوتکنولوژی در نزدیک به چهار سال گذشته تاکنون به صورت ضرباهنگ و ریتمیک همه‌ساله براساس ارزیابی‌های دانشگاه آزاد اسلامی، در گرید «ای‌پلاس» ارزیابی دانشجویان دانشگاه آزاد بوده و امسال هم در چهارمین دوره جشنواره انجمن های علمی زیست فناوری کشور بین انجمن‌های دانشگاه آزاد و سراسری قرار داشت و در رنکینگ دانشگاه‌های آزاد، نخستین دانشگاه آزادی بود که رتبه برتر را کسب کرد و در رنکینگ کلی بین دانشگاه‌های آزاد و سراسری، سومین دانشگاه بود که مقام سوم علمی را بین انجمن‌های آزاد و سراسری به‌دست آورد که این موضوع نتیجه برنامه‌ریزی منظم، پیگیری، تلاش دانشجویان و علاقه‌مندی آنان بود که در نهایت به نقطه موفقیت ختم شد.
آنا: برنامه‌ای برای برگزاری کنفرانس یا کارگاه آموزشی مشترک با دانشگاه و مؤسسات بین‌المللی دارید؟
خلج: بله. درراستای برگزاری برنامه‌های بین‌المللی برنامه‌ریزی برای آینده و ظرفیت اجرایی آن را داریم، اما لازمه کار این است که دانشجویان به سطح آمادگی برسند که وقتی یک برنامه‌ای برگزار شد بعد از آن آمادگی ارتباط با صنایع و دانشگاه‌ها در سطح بین‌المللی را داشته باشند.
هدف از برگزاری برنامه‌های بین‌المللی صرفاً یک برنامه نمادین یا کنفرانس معمولی نیست؛ بلکه کنفرانس بین‌المللی با توجه به بارمالی و هزینه‌ای که برای ارگان برای برگزاری دارد، باید زمانی برگزار شود که گروه برگزارکننده آماده حداکثری از این فضا را داشته باشند.
هدف از برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی این است که سطح دانشجویان به جایی برسد که با اجرای برنامه نهایت بهره‌برداری در حوزه‌های علمی ـ تحقیقاتی در سطح دانشجویان و استادان انجام شود و صرفاً برنامه اجرایی خاص نباشد.
هدف از کنفرانس‌های بین‌المللی صرفاً چاپ مقاله یا کنفرانس ارائه مطلب نیست؛ چراکه جهان از این مرحله گذر کرده و کنفرانس‌ها بعد از برگزاری دنبال کانکشن‌های (انتقال) صنعتی هستند و باید به این نقطه رسید که در سال‌های آتی به این نقطه خواهد رسید.
آنا: چشم‌اندازی دارید که انجمن نانوبیوتکنولوژی به سمت درآمد‌های غیرشهریه‌ای برود یا در مسیر حل مسئله منطقه و شهرستان شهرقدس ورود کند و نقش درمان داشته باشد؟
خلج: انجمن نانوبیوتکنولوژی ظرفیت درآمدزایی دارد، همچنان‌که دوران قبلی و دورانی که مسئولیت باشگاه پژوهشگران را داشتم، وجود داشت و انجام می‌شد، منتها اینکه در قالب انجمن یک برنامه‌ای را برای یک مقطع خاص برگزار کنیم که به یک درآمد مشخص برسد در قالب آموزشی، انجمن و بخش‌های مختلف دانشگاه‌های قابل انجام است؛ اما برای اینکه با تغییر استاد راهنما ادامه‌دار باشد و مشکلی را از دل دانشگاه و کشور حل کند باید زیرساخت درستی داشته و برنامه‌ریزی مدونی تنظیم شود.
آنا: با توجه به چالش‌های موجود در همکاری با ارگان‌های دولتی و دانشگاه‌ها، چه راهکارهایی برای تسهیل این همکاری‌ها و کاهش بوروکراسی در انجمن نانوبیوتکنولوژی پیشنهاد می‌کنید؟
خلج: این طرح‌ها به صورت مقطعی است و قطعاً برای انجمن نانوبیوتکنولوژی وجود دارد و شدنی است، اما در انجمن نانوبیوتکنولوژی دنبال انجام کار‌های بزرگ‌تر و هدفمندتری هستیم که یک زیرساخت مناسب ایجاد کند که اگر با یک صنعت وارد قرارداد شویم برای صنعت حالت برند ایجاد کنیم.
با تغییر استاد راهنما و اعضای هیئت مدیره انجمن نانوبیوتکنولوژی، ارتباط با صنعت خاص قطع نشده و رشد مجموعه شخصی نباشد؛ بنابراین باید زیرساخت آگاهی در اعضای انجمن و میزان آموزش به حد مطلوب برسد و یک مقدار از سمت دانشگاه‌ها تسهیل‌گری بیشتری برای استادان داشته باشیم تا بتوانند این تسهیلات را با بوروکراسی کمتری ایجاد کنند.
در این مسیر صنایع همکاری می‌کنند و مشکل بیشتر ارگان‌های دولتی و دانشگاه‌هاست، ازسویی باید از نظر زیرساختی کارها به‌خوبی پیش برود و اگر تسهیل‌گری صورت بگیرد قطعاً مسئله درآمدزایی و درآمدزایی غیرشهریه‌ای را به خوبی می‌توان در نانوبیوتکنولوژی و سایر انجمن‌ها انجام داد که توسط سایر استادان اداره می‌شود.
تصور می‌کنم انجمن‌های علمی، پایگاه‌های علمی قوی هستند که می‌توانند در آینده نزدیک بسیاری از مسائل بین دانشگاه و صنعت را حل کنند؛ چراکه ظرفیت‌های ناب دانشجویی پر از استعداد، خلّاقیت و نیروی پرانرژی و کاری داریم.
آنا: انجمن نانوبیوتکنولوژی چگونه می‌تواند با استفاده از ظرفیت‌های دانشجویی و همکاری با صنایع، زیرساخت مناسبی ایجاد کند که ضمن حفظ استقلال از تغییرات مدیریتی، به یک برند معتبر در صنعت تبدیل شود و درآمدزایی غیرشهریه‌ای را به طور پایدار تضمین کند؟
خلج: برای انجمن نانوبیوتکنولوژی تا به حال چنبن کاری نکرده‌ایم، اما ظرفیت آن وجود دارد و بیشترین بحثی که وجود دارد اینکه از سمت ارگان‌های اداری و دولتی، هماهنگی‌ها دشوار است، در حالی که پشتیبان‌های بیرونی با رایزنی و اخذ مشاوره علمی کمال همکاری را برای فعالیت‌های تحقیقاتی انجام می‌دهند که می‌توان منابع مالی را جذب کرد.
انتهای پیام/
