«حکمت و فلسفه اسلامی» الگوی تحول در علوم انسانی

خبرگزاری آنا - مجتبی جعفری؛ سال‌هاست مسئله تحول در علوم انسانی مطرح است، رهبر معظم انقلاب نیز کراراً در این زمینه رهنمود‌هایی فرموده‌اند، کار‌های فراوانی نیز تاکنون توسط اندیشمندان مختلف صورت گرفته است؛ اما وجود الگوی موفق انجام شده می‌تواند بهترین نمونه برای تحول در سایر علوم انسانی باشد.

حکمت و فلسفه اسلامی با تاریخ تحولات بیش از هزار ساله، الگوی بسیار مناسبی برای این کار است. حکیمان مسلمان که دغدغه اخذ معارف عقلی از قرآن و منابع اسلامی را داشته‌اند از قرن‌ها پیش با غور در منابع اسلامی، دقت و تأمل در آیات، روایات و الهام گیری از آنها عالی‌ترین اندیشه‌های فلسفی را رقم زده‌اند و قله این تعاملات را می‌توان در آثار حکیم ملاصدرا مشاهده کرد.

امروز در مقایسه فلسفه اسلامی با فلسفه غرب مشاهده می‌کنیم که بسیاری از مسائل فلسفی که در فلسفه غرب حل نشده مانده در فلسفه اسلامی حل و راهکار مناسب آن ارائه شده به‌عنوان نمونه می‌توان به نظریه اصالت وجود، وحدت تشکیکی وجود، حرکت جوهری و سایر نظریه‌های عمیق در حکمت صدرایی اشاره کرد که راه برون‌رفت از مسائل مشکل فلسفی را ارائه کرده است. در این فلسفه پس از مواجهه با یک مسئله با رجوع به منابع اسلامی یک یا چند آیه یا حدیث به‌عنوان الگوی راهگشای آن مسئله اخذ و ابعاد فراوان آن مورد دقت قرار گرفته و نظریه مورد نظر طرح می‌شود.

به دلیل همین شکوه و عظمت فلسفه اسلامی است که اندیشه‌های ملاصدرا و علامه طباطبایی و دیگر حکمای مسلمان به کرات توسط اندیشمندان غربی مورد تحسین قرار گرفته؛  امروز این الگوی بی‌نظیر پیش روی اندیشمندان سایر رشته‌های علوم انسانی قرار دارد تا با الگوگرفتن از آن بتوانند تحول در علوم انسانی را رقم بزنند.

*مدیرکل فرهنگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان