طراحی پلتفرم دیجیتال تأمین قطعات برای صنایع در دانشگاه آزاد

خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ حسین بوذری؛ بازنگری رشته‌های غیرکاربردی در دستور کار مراکز آموزش عالی ازجمله دانشگاه آزاد اسلامی قرار دارد، به طوری که رویش رشته‌های مهارتی از اقداماتی که دانشگاه آزاد اسلامی به‌صورت جدی دنبال می‌کند.

از سوی دیگر یکی از اهداف مهم دانشگاه آزاد اسلامی آن است که براساس نیاز بازار استان‌ها و شهرستان به تأسیس رشته‌های دانشگاهی اقدام می‌کند و رشته‌هایی که خیلی محلی از اعراب ندارند و دارای بازار ضعیفی هستند از دستور کار تدریس دانشگاه آزاد اسلامی خارج شده است.

تدوین سرفصل و برگزاری آزمون متمرکز نیز در راستای نوسازی و بازنگری رشته‌های دانشگاهی بوده و مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به مأموریت‌های پیش رو طرح آمایش رشته‌های دانشگاهی را مورد توجه قرار داده است.

براساس اعلام علی باقر طاهری‌نیا رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی و عضو دائمی شورای معاونین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه‌ها بیش از ۴ هزار رشته منسوخ شده دارند.

براساس آمار ارائه شده، تاکنون یک‌هزار و ۷۰۰ برنامه درسی مورد بازنگری قرار گرفته و ۹۷۰ برنامه درسی با رویکرد نوآورانه تدوین شده است.

همچنین براساس آمارهای ارائه شده، بازار کار رشته‌های مرتبط با تحلیل‌های داده (رشته‌های آماری و هوش مصنوعی) در وضعیت مناسبی به سر می‌برد و دانشجویان رشته‌های آماری آینده شغلی تضمین شده دارند، برخلاف رشته‌هایی مانند فلسفه محض یا ریاضی کاربردی که دانشجویان این رشته‌ها آینده خوبی برای خود متصور نیستند.

گام بلند دانشگاه آزاد اسلامی برای بازنگری در حالی اتفاق می‌افتد که متقاضیان همچنان به رشته‌های گروه علوم انسانی اقبال بیشتری دارند و رشته‌های مرتبط با گروه علوم پایه خیلی طرفدار ندارند.

در حالی گروه علوم انسانی دارای طرفداران زیادی است که برخی رشته‌های این گروه همچنان از بازار کاری مناسبی برخوردار نیستند و به عبارتی دانشجویان این رشته‌ها آینده تضمین‌شده‌ای ندارند.

خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در راستای تحلیل و بررسی رشته‌‌های دانشگاهی و لزوم نوسازی و بازنگری بر برخی رشته‌های منسوخ شده گفت‌و‌گویی را با حامد علیپور بنایی معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی ترتیب داده است.

گپ و گفت آنا با علیپور بنایی در پی می‌آید:

بازبینی مجدد آمایش رشته ـ محل‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان‌شرقی

آنا: استراتژی دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی در راستای آمایش و ساماندهی رشته‌های دانشگاهی چیست؟

علیپور بنایی: براساس بندهایی که در سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد، فعلاً رویکرد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی اجرای گام دوم دانشگاه آزاد اسلامی است که در سند تحول آمده است. دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی همچون سایر واحدهای دانشگاهی موظف شده تا آمایش رشته ـ محل‌ها را مورد بازبینی مجدد قرار دهد.

با استفاده از راهنمایی‌های شورای گسترش، آمایش، برنامه‌ریزی و کارآفرینی دانشگاه آزاد اسلامی مقرر شد درباره رشته ـ محل‌هایی که دانشجوی کافی ندارد یا برای ادامه تحصیل استقبالی صورت نمی‌گیرد، تجدیدنظر صورت بگیرد.

براساس زیست‌بوم صنعتی در استان آذربایجان شرقی در راستای تأسیس رشته‌های مهارت‌محور و غالباً صنعتی اقدامات لازم صورت گرفته و منتظر مصوبه کمیته گسترش دانشگاه آزاد اسلامی برای تصویب این رشته‌ها هستیم.

واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی برای رشته ـ محل‌های صنعتی و کاربردمحور هم اقدامات لازم را انجام داده و مقرر شده دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی برخی رشته‌ها را در نیمسال دوم مهر ۱۴۰۲ مانند رشته‌های قالب‌سازی، خودرو، نقشه‌کشی، زیست‌بوم دربخش تراکتورسازی و ماشین‌سازی با مصوبه جدید پذیرش کند.

آنا: آیا در رشته‌های فنی اشاره شده مانند قالب‌سازی، خودرو، نقشه‌کشی، زیست‌بوم دربخش تراکتورسازی و ماشین‌سازی، دانشجو باید اطلاعات  و مهارت‌های قبلی داشته باشد؟

علیپور بنایی: سؤال خوبی پرسیدید. دقیقاً همینطور است، دانشجو برای جذب در این رشته‌ها باید مهارت‌های لازم را داشته باشد؛ چراکه رویکرد دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی مهارت‌محوری برای رشته‌های جدید است.

آنا: در راستای ساماندهی و نوسازی رشته‌های دانشگاهی چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

علیپور بنایی: در راستای ساماندهی و نوسازی رشته ـ محل‌هایی که دانشجو پذیرش ندارد، کمیته آمایش استان آذربایجان‌شرقی جلسات متعددی تشکیل داده و رشته‌ها اعلام شد و سازمان مرکزی تصمیم به تقسیم رشته‌ها در رشته محل‌های دیگر استان گرفت، بنابراین هر استان براساس نیاز زیست‌بومی استان خود خواهان پذیرش برخی رشته‌هاست.

در راستای سند گام دوم دانشگاه آزاد اسلامی پیشنهاد تغییر برخی سرفصل‌های جدید و بازنگری در محتوای سرفصل‌های سایر رشته‌ها را داده‌ایم و این به‌‌روزرسانی در راستای نیازی است که صنعت و جامعه برای پیوند در جامعه دارند.

اقتصاد دیجیتال رشته به‌روز و نوپایی است

آنا: دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان‌شرقی در راستای تقویت رشته‌ها براساس رفع نیازهای جامعه چه اقداماتی انجام داده است؟

علیپور بنایی: استان آذربایجان‌شرقی با تأسیس مدارس عالی مهارتی شامل اقتصاد دیجیتال، کفش و چرم، قالب‌سازی، تربیت‌بدنی و رشته‌های متقاضی (این رشته‌ها استقبال زیادی دارند) دانشجو پذیرفته و دانشگاه آزاد اسلامی این استان در این راستا اقدامات لازم را در رشته‌های فنی انجام داده و در قالب مدارس عالی و مهارتی برای جذب دانشجو اقدام کرده است.

آنا: نحوه تعامل دانشگاه با سازمان‌های فنی و حرفه‌ای چگونه است؟

علیپور بنایی: در کمیته گسترش رشته‌های فنی استان آذربایجان‌شرقی چهار نفر از صنایع تراکتورسازی، ماشین‌سازی و قالب‌سازی عضو هستند و وقتی در حال تصویب و اخذ مجوز رشته‌ای باشیم، این چهار نفر در جلسات شرکت می‌کنند و حق رأی دارند و درخصوص رشته‌ها این خود ارتباطی با صنعت است.

آنا: جایگاه رشته‌های جدید (تحلیل داده و هوش مصنوعی) از منظر آینده شغلی در دانشگاه آزاد آذربایجان‌شرقی چگونه است؟

علیپور بنایی: اقتصاد دیجیتال یک رشته کاملاً به‌روز و نوپایی است که خواهان مردمی زیادی هم دارد، در حالی که در رشته‌های معمولی دانشگاهی امکان پرداخت به سرفصل‌های مصوبه نیست؛ اما در مدارس عالی و مهارتی که زیرنظر دانشکده مهارت و کارآفرینی فعالیت می‌کنند، شروع به جذب دانشجو و مخاطب برای دوره‌های کوتاه کرده‌ایم.

دانشگاه آزاد اسلامی در راستای مهارت‌محوری نیاز به کار بیشتری دارد

آنا: در راستای به‌روزرسانی شیوه‌های سنتی آموزشی به علوم روز چه فعالیت‌های داشته‌اید و چه راهکارهایی دارید؟

علیپور بنایی: دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مأموریتی با نام «تأمین، تولید و توزیع قطعات صنعتی» برعهده دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی قرار داد که این پلتفرم یک بستر جدیدی برای آموزش‌ها و رویکردهای جدید است.

به‌عنوان مثال یک کلینیک یا بیمارستان توسط دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی در بستر دیجیتال درحال طراحی است، مانند پلتفرم‌های اسنپ و دیجی کالا. این حلقه مفقوده بین صنعت و دانشگاه را پوشش می‌دهد؛ بنابراین وظیفه این پلتفرم شناسایی صنایع و برقراری ارتباط بین استادان دانشگاه و صنایع است و مقرر شده دانشگاه آزاد اسلامی با محور استان آذربایجان‌شرقی طراح این پلتفرم باشد تا بتواند آن را در صنعت به صورت کشوری پیاده کند و از مهر ۱۴۰۲ از بین سه رشته فنی و مهندسی (کامپیوتر، برق، مکانیک، صنایع) آغاز می‌شود.

در راستای اجرای پلتفرم «تأمین، تولید و توزیع قطعات صنعتی» با حمایت‌های کامل دکتر طهرانچی تمام مصوبه‌ها در چند جلسه برگزار شده و یک تیم ۴۰ نفره در این پلتفرم در حال کار هستند.

آنا: دانشگاه آزاد آذربایجان‌شرقی طی سال‌های گذشته چند درصد رشته‌های منسوخ شده را کنار گذاشته و چند درصد رشته‌های جدید وارد کرده است؟

علیپور بنایی: این دانشگاه ۲۵ تا ۳۰ درصد رشته‌های منسوخ شده را کنار گذاشته و ۱۵ تا ۲۰ درصد رشته‌های جدید اضافه کرده است. در راستای مهارت‌محوری هم نیاز به کار بیشتری داریم.

آنا: درباره شاخصه‌های غربی در دانشگاه‌ها و رشته‌ها به‌خصوص رشته‌های علوم انسانی که بیشتر رواج دارد چه راهکار و پیشنهادهایی دارید و برای تحول در فرآیند آموزش چه کار باید انجام داد؟

علیپور بنایی: یکی از وظایفی که در سند تحول سازمان مرکزی و دانشگاه‌های استان آذربایجان‌شرقی مشخص شده، دانشکده تعلیم و تربیت است، به شرط اینکه این دانشکده به مفهوم واقعی شکل بگیرد، دراینصورت می‌تواند قالب رشته‌های علوم انسانی زیرنظر این دانشکده و با مفاهیم جدید اسلامی ارائه شود.

این موضوع به‌تنهایی به دست معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی قابل انجام نیست و باید با یک سیاست، رویکرد، مهارت و حمایت کلی در راستای تأسیس دانشگاه‌ها و شروع به کار آنها انجام شود.