در نشست خبری جشنواره فیلم فجر
مصطفی کیایی: فیلسوف نیستم و شعار نمی‌دهم/ جشنواره فجر برای من ویترین است
اولین نشست نقد و بررسی روز هفتم جشنواره فیلم فجر به فیلم «بارکد» به کارگردانی مصطفی کیایی از بخش سودای سیمرغ اختصاص یافت. این جلسه با حضور مصطفی کیایی کارگردان، بهرام رادان، محسن کیایی، پژمان بازغی بازیگران، مهیار جعفری صدابردار، نیما جعفری جوزانی تدوینگر، حجت اشتری طراح صحنه، علی‌اکبر عبدالعلی‌زاده به عنوان منتقد و شاهین امین به عنوان مجری جلسه برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، در ابتدای این جلسه مصطفی کیایی، با اشاره به این که با کمی شیطنت به سراغ ساخت «بارکد» رفته، گفت: «این مدل فیلمسازی که در «بارکد» به سراغش رفتم برای من ریسک بود. چون نمی‌دانستم مخاطب با این نوع شوخی چه ارتباطی برقرار می‌کند. ما جهان خودمان را معرفی کردیم و می‌دانستیم که این نوع معرفی نوعی دیوانه‌بازی محسوب می‌شود.»
وی در پاسخ به منتقد جلسه که پایان‌بندی فیلم را مطابق با انتظار مخاطب ندانست، توضیح داد: «از اول هم قرار ما بر این بود که پایان‌بندی به اندازه همه ماجراهایی که در فیلم تعریف کردیم نباشد، چون می‌خواستیم ضعف و ناتوانی شخصیت‌هایی شبیه به میلاد و حامد را در مقابل افراد قدرتمند نشان دهیم. حتی در پایان فیلم هم می‌بینیم که شخصیتی که کیانیان بازی می‌کند، در مقابل هر نقشه او می‌پرسد: همین بود؟ بنابراین از اول هم قرار بود حماقت و کوچکی آنها را در مقابل این اشخاص نشان دهیم، چون در واقعیت هم این اتفاق می‌افتد.»
فقط یک ویترین
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که حضور در جشنواره چه کارکردی برای فیلمش دارد، عنوان کرد: «جشنواره فیلم فجر برای فیلم‌هایی از جنس فیلم‌های من فقط یک ویترین است. ویترینی که به اکران عمومی فیلم کمک می‌کند. همیشه این اتفاق برای فیلم‌هایم افتاده و می‌دانم که سینمای من خیلی جشنواره‌ای نیست. اما حضور در جشنواره کمک می‌کند تا فیلمم در نوبت اکران دچار مشکل نشود.»
کیایی با اشاره به این که همیشه ترجیح داده فیلمی بسازد که با مخاطب گسترده‌ای ارتباط برقرار کند، گفت: «من سینما را در وهله اول سرگرمی می‌دانم. دوست دارم مخاطبم در آن دو ساعتی که فیلم را می‌بیند سرگرم شود و به او خوش بگذرد.»
بارکد کمدی نیست
بهرام رادان که دومین تجربه همکاری با مصطفی کیایی را دارد، درباره حضورش در این فیلم و در پاسخ مجری برنامه که در مورد بلندی و کوتاهی نقش سوال کرد، گفت: «ترجیح می‌دهم درباره کمیت کار صحبت نکنم و سراغ کیفیت بروم. وقتی بازیگر و کارگردانی برای بار اول با یکدیگر کار می‌کنند، برای شناخت پتانسیل و فضای کاری یکدیگر زمان لازم دارند که این اتفاق در دفعات بعدی همکاری، راحت‌تر رخ می‌دهد.»
وی با اشاره به اینکه قرار بود در خط ویژه نیز با کیایی همکاری کند، گفت: «در «عصر یخبندان» به دلیل سفری که من داشتم، پیش از فیلمبرداری خیلی با هم کلنجار نرفتیم و به همین دلیل من خودم را به دست او سپردم و اعتماد کردم که از نتیجه کار هم راضی بودم. در «بارکد» به دلیل تجربه کار قبلی خیلی راحت با هم کنار می‌آمدیم و به نظر مشترک می‌رسیدیم.»
این بازیگر در بخشی از صحبت‌هایش با بیان اینکه کاراکتری که بازی کرده با منطقی که همیشه خودش دارد، متفاوت است، اظهار کرد: «فکر می‌کنم همین تفاوت‌ها بازی در نقش را برایم راحت کرد و سپردن خودت به دست کسی که سواد و دانش دارد و می‌تواند تو را به جایی که خودش می‌خواهد برساند، خیلی جالب بود.»
وی تاکید کرد که «بارکد» فیلمی کمدی نیست و با اینکه فضای متفاوت و فانتزی دارد، می‌تواند لحظات شادی را هم برای مخاطب به وجود بیاورد.
در خدمت کارگردان
محسن کیایی بازیگر نقش میلاد در فیلم «بارکد» بیان کرد: «من نمی‌توانم بر اساس خواست خودم در فیلم بازی کنم؛ زیرا اگر چنین اتفاقی بیافتد همه فیلم‌هایم یکدست می‌شود بنابراین سعی می‌کنم در خدمت کارگردان باشم. در این فیلم هم در خدمت کارگردان بودم.»
نقش دست‌دوم بازی نمی‌کنم
پژمان بازغی که در این فیلم نقش پلیس را بازی می کرد درباره پذیرفتن نقش دوم در فیلم «بارکد» گفت: «در کارنامه کاری خود نقش دو بسیار بازی کردم، اما نقش دست دوم بازی نمی‌کنم. یادم هست که محسن به من زنگ زد و گفت که مصطفی می‌خواهد فیلم «بارکد» را شروع کند فیلمنامه را خواندم و با اینکه نقش دو بودم، کاراکتر پلیس را خیلی دوست داشتم، به خصوص اینکه بعد از ۱۰ سال می‌خواستم با بهرام رادان همکاری کنم و در کل جمع دوستان مصطفی کیایی را دوست داشتم و انرژی مثبتی گرفته بودم.»
وی افزود: «یک روز محسن به من زنگ زد و گفت کس دیگری قرار است برای بازی در این نقش حاضر شود. من خیلی ناراحت شدم چون نقش پلیس «بارکد» را دوست داشتم، اما بعد از چند روز بار دیگر دوباره با من تماس گرفته شد و خبر دادند که بازیگر مورد نظر سر کار دیگری رفته است و من خیلی خوشحال دوباره به تیم تولید «بارکد» برگشتم.»
پلان‌گیری بعد از تخلیه انرژی
مصطفی کیایی در مورد تفاوت نقش پلیس در این فیلم گفت: «البته این تفاوت در مورد همه شخصیت‌های فیلم وجود دارد. زمانی که فیلمنامه را می‌نوشتم به همین موضوع فکر کردم که این پلیس باید با همه پلیس‌ها فرق کند. من واقعا شخصیت سامان را دوست داشتم و فکر می‌کردم یک انتخاب درست باعث می‌شود برایش اتفاق خوبی بیفتد. پژمان بازغی شخصیت فعال و پرانرژی دارد، همیشه با ایده سر صحنه حاضر می‌شود به همین دلیل اجازه می‌دادم هر چه می‌خواهد انجام دهد تا انرژی‌اش تخلیه شود بعد پلان مورد نظر را می‌گرفتیم.»
کارگردان فیلم «بارکد» ضمن شاره به این که بهرام رادان هم نقشی متضاد با شخصیت خودش را بازی کرده، گفت: «من همیشه معتقدم نقش مثل یک لیوان آب است که نصف آن برای بازیگر است و نصف آن برای کارگردان. فکر می‌کنم نقش پلیس فیلم ما هم حاصل تعامل من و پژمان بازغی بود.»
نیما جعفری جوزانی، تدوینگر این اثر سینمایی که پنجمین همکاری‌اش با کیایی را تجربه کرده، درباره فیلم عنوان کرد: «این فیلم در مدت زمان دو ماه ساخته شد و تمامی روند پیش تولید تا ساخت آن در همین زمان کم انجام شد. در تدوین این فیلم سعی کردیم ریتمی که در فیلمنامه وجود داشت را رعایت کنیم و می‌خواستیم جهان دیوانه‌ای که در متن هست را نشان دهیم، جهانی که مخاطب را عصبانی و بهم ریخته هم نکند و همچنین روایت رو به عقب برای مخاطب جذابیت داشته باشد و به شکلی نباشد که کار را پس بزند.»
تهیه‌کنندگی کار سختی است
کیایی در مورد دلیل اینکه خودش تهیه کنندگی کار را بر عهده گرفته عنوان کرد: «بعد از فیلم «عصر یخبندان» تصمیم گرفتم خودم تهیه کننده کارهایم بشوم. خودم هم قبلا می‌پرسیدم چرا کارگردان باید تهیه‌کننده هم بشود اما بعد از ساخت چهار فیلم فهمیدم حتما آن کارگردان‌هایی که خودشان تهیه‌کننده می‌شوند به همان نقطه‌ای رسیدند که من رسیدم.»
وی تاکید کرد: «تهیه‌کنندگی کار سختی است و هیچ ربطی هم به کارگردانی ندارد، اما قبول آن، تعهد و مسئولیت مرا چند برابر می‌کند. واقعیت این است ما تهیه‌کننده‌ای که شش دانگ در خدمت فیلم باشد و همه چیز را خوب هدایت کند، نداریم. تهیه‌کنندگی فقط آوردن سرمایه نیست. بلکه هدایت فیلم از زمان پیش تولید تا زمان اکران تهیه‌کنندگی است.»
این کارگردان ادامه داد: «وقتی تو به عنوان کارگردان می‌بینی که پوستری از فیلمت بیرون آمده است که بابتش باید شرمنده بازیگرانت باشی ترجیح می‌دهی خودت تهیه‌کننده کارت باشی تا استقلال بیشتری داشته باشی. خوشبختانه در بارکد همه چیز خیلی خوب پیش رفت.»
فیلمساز فیلسوفی نیستم
وی همچنین تاکید کرد: «من فیلمساز فیلسوفی نیستم و نمی‌خواهم شعار بدهم یا بیانات سیاسی مطرح کنم. لطفا انتظارات عجیب و غریبی از فیلم ما نداشته باشید. قرار است تماشاگران از فیلم ما لذت ببرند.»
علی اکبر عبدالعلی‌زاده که به عنوان منتقد در نشست حضور داشت، با اشاره به اینکه سینمای کیایی را می‌پسندد، اظهار کرد: «اولین چیزی که در «بارکد» کاملا خودش را نشان می‌دهد، این است که شرط فیلم بودن را به جای می‌آورد و جز فیلم‌هایی است که مخاطب را درگیر و سرگرم می‌کند. همچنین در میانه این روند به نکته‌هایی هم اشاره می‌کند.»
وی ادامه داد: «متاسفانه در سال‌های اخیر سینمای ایران به سمت ساخت فیلم‌های گروهی و جمعی رفته و بیشتر مخاطب‌های خاصر را در نظر می‌گیرد. سینمای کیایی مخاطب را درگیر می‌کند و نکته‌های اجتماعی را روایت می‌کند که البته این کار را هم بدون شعارزدگی انجام می‌دهد. همچنین در «بارکد» با خورده داستان‌های موفقی روبه‌رو هستیم که در دیالوگ‌های خوب و روایت صحیح و استفاده از تکه کلام‌های درست خوب جا افتاده است. اما فکر می‌کنم پایان داستان کمی ساده‌انگارانه است و از سطح اتفاقاتی که در مسیر فیلم رخ می‌دهد، پایین‌تر است.»
عبدالعلی‌زاده در بخشی از صحبت‌هایش درباره جشنواره فیلم فجر عنوان کرد: «جشنواره فیلم فجر قرار بود نگاه موضوعی به آثار سینمایی داشته باشد و برترین‌ها را معرفی کند تا الگویی برای دیگر فیلم‌ها باشد، اما این اتفاق به دلیل نبود اساس‌نامه و آئین‌نامه نیفتاده است و در اینجا بیشتر تخصصی به سینما نگاه می‌شود تا موضوعی.»
مهدی جعفری، مدیر فیلمبرداری با اشاره به این که در «بارکد» سومین همکاری اش را با کیایی تجربه کرده گفت: «شاید سینمای کیایی، خیلی سینمای مورد علاقه من نباشد. اما کار او ویژگی‌های خاصی دارد. یکی از آنها شرط قصه‌گویی است که در این فیلم رعایت می‌شود. کیایی شخصیت مثبتی دارد،آنقدر پرانرژی و خوش‌رفتار است که کار کردن با او لذت‌بخش است و به همین دلیل است که همیشه تیم خوبی برای کارهایش جمع می‌شود و اتفاق خوبی برای فیلم هایش می‌افتد.»
بازغی در پایان این نشست گفت: «امسال در فیلم‌های کارگردان‌های فیلم اولی بسیاری کار کردم که متاسفانه به دلیل پر بودن ظرفیت جشنواره فیلم فجر که مهمترین رویداد سینمایی ایران است، نتوانستند ورود پیدا کنند. این در حالی است که خوش‌آمدگویی به فیلمسازان نسل جوان باید خیلی بهتر انجام شود و اگر جشنواره‌های موضوعی در طول سال برگزار شود و آثار این فیلمسازان دیده و مورد ارزیابی قرار گیرد، این خوش آمدگویی به درستی اتفاق می‌افتد.»
انتهای پیام/
