توسط متخصصان یک شرکت دانشبنیان؛
آنا گزارش می‌دهد؛
تمهیداتی برای حفظ سلامت آزمون‌های مجازی وجود دارد؟/ از افت یادگیری تا از سرگیری آموزش حضوری
نگاهی به معایب و مشکلات پرخطر آموزش و آزمون‌های مجازی در دانشگاه‌هارؤسای دانشگاه‌های آزاد اسلامی در استان‌های مختلف معایب و مشکلات آموزش و آزمون‌های مجازی در دانشگاه‌ها را بررسی و بر لزوم اجرای شیوه آموزش و امتحانات حضوری تأکید و تمهیداتی برای حفظ سلامت آزمون‌های مجازی ارائه کردند.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ از زمان شیوع ویروس کرونا در اسفند ۱۳۹۸، نظام آموزشی کشور به دلیل نداشتن امکان ادامه فعالیت‌های دانشگاهی به‌صورت حضوری و به‌منظور جلوگیری از ایجاد وقفه در فعالیت‌های آموزشی به تغییر شیوه آموزشی و تحصیل در بستر الکترونیک روی آورد. دانشگاه آزاد اسلامی در این راستا در این زمینه پیشتاز بود و به دلیل فعالیت مناسب واحد الکترونیکی در این دانشگاه، خیلی زود تمام واحدها و مراکز آموزشی در سراسر کشور را برای تغییر روش آموزشی از حضوری به مجازی و برخط آماده کرد.
بیشتر بخوانید:
دانشگاهیان از ضرورت آموزش حضوری می‌گویند
رصد دانشجویان در آموزش مجازی امکان‌پذیر نیست
بازگشت به فضای حقیقی آموزشی ضروری است
البته با توجه به جدید بودن سیستم آموزش مجازی، ابتدای کار، این شیوه مشکلات و نقایصی ازجمله ضعف و نبود زیرساخت‌های آموزش مجازی، ضعف سیستم‌های سخت‌افزاری، ناآشنایی استادان و دانشجویان با نحوه اتصال به کلاس‌ها، مشکلات اینترنت و دسترسی نداشتن بسیاری از دانشجویان به‌ویژه دانشجویان مناطق محروم به اینترنت و …داشت و با تلاش‌های انجام‌شده، این مشکلات تاکنون به حداقل خود رسیده است.
اکنون که واکسیناسیون در کشورمان به‌خوبی علیه کرونا پیش رفته و تب و تاب بحران کرونا در ایران فروکش کرده است، لزوم بازگشت به آموزش حضوری و یا حداقل تلفیقی از دو نوع شیوه آموزشی احساس می‌شود؛ چراکه آموزش مجازی و برگزاری آزمون‌های مجازی در کنار مزایا، معایب بسیاری هم دارد که کارشناسان و رؤسای دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار آنا به‌خوبی در این زمینه موشکافانه این معایب را بررسی کرده و به ادامه روند فعالیت آموزش عالی کشور و برگزاری آزمون‌ها و امتحانات به‌صورت حضوری تأکید دارند.
افت یادگیری با حذف حضور دانشجو و آموزش چهره به چهره
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه و بویر احمد در تشریح معایب برگزاری آزمون‌ها و امتحانات به‌صورت مجازی و لطمه آن به آموزش عالی با توجه شیوع کرونا در دو سال اخیر بر برگزاری آزمون‌های پایان ترم به صورت حضوری تأکید و اظهار می‌کند: «در نظام ارزشیابی، هدف، ارزیابی معلومات، دانش و مهارت دانشجو است.»
طاهری: از زمانی که آزمون‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شوند، برخی دانشجویان کانال‌هایی را برای انجام تقلب در امتحانات راه‌اندازی کرده‌اند و عده‌ای افراد سودجو هم به این کانال‌ها دامن زده‌اندرحیم اکرامی بیان می‌کند: «در آزمون مجازی تحقق این هدف به دلیل نبود نظارت بر رفتار دانشجو در حین آزمون امکان‌پذیر نیست، علاوه بر اینکه دانشجویان باید باهم ارزیابی شوند؛ زیرا در آزمون مجازی همه دانشجویان به آسانی به پاسخ سؤالات دسترسی دارند، عملاً مقایسه امری بی‌فایده است؛ بنابراین بیشتر دانشجویان بدون اینکه برای آزمون تلاش کنند؛ نمره بالایی به دست می‌آورند.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج مطرح می‌کند: «در آزمون مجاری ازآنجایی‌که پاسخ به پرسش‌ها با کمک گرفتن از دیگران یا استفاده از کتاب و جزوه در زمان برگزاری آزمون برای دانشجو آسان و راحت است و نظارتی انجام نمی‌شود، دانشجو مانند آزمون حضوری توجه و تمرکز روی یادگیری مطالب ندارد، در نتیجه دانشجو بدون اینکه چیزی یادگرفته باشد، نمره خوبی هم کسب می‌کند، وقتی تفاوت‌ها میان دانشجویان در امر ارزیابی لحاظ نشود، این امر موجب بی‌انگیزگی دیگر دانشجویان می‌شود.»
اکرامی درباره کنترل دانشجویان در آزمون حضوری می‌گوید: «امتحانات به صورت حضوری به‌درستی قابل کنترل و نظارت هستند و از هرگونه تقلب جلوگیری به عمل می‌شود و به نظر می‌رسد آموزش مجازی به دلیل حذف حضور دانشجو و آموزش چهره به چهره میان استاد و دانشجو و کار گروهی سبب می‌شود تا توجه و تمرکز در امر یادگیری صورت نگیرد.»
وی می‌افزاید: «دانشجو در کلاس درس علاوه بر یادگیری معلومات و دانش لازم، مهارت‌های گفتاری، کلامی و نوشتاری را هم یاد می‌گیرد، درحالی‌که در آموزش مجازی چنین امکانی وجود ندارد.»
آزمون مجازی امکان ارزیابی کامل دانشجو را فراهم نمی‌کند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز هم در مورد از سرگیری آموزش در مراکز علمی به صورت حضوری به خبرنگار آنا می‌گوید: «در برگزاری آزمون‌ها به‌صورت مجازی با توجه به دسترسی نداشتن استاد و دانشگاه به دانشجو در زمان برگزاری امتحان امکان ارزیابی صحیح و کامل از آموخته‌های طول ترم را میسر نمی‌سازد و آزمون مجازی امکان ارزیابی کامل دانشجو را فراهم نمی‌کند و آموزش‌های حضوری باید تا حد ممکن از سر گرفته شود.»
عزیز جوانپور در این باره بیان می‌کند: «با شیوع کرونا از اسفند ٩٨ دانشگاه‌ها ناگزیر به استفاده از فضای مجازی برای ادامه فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی شدند که در این میان مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به زیرساخت‌هایی که از قبل در واحد الکترونیکی ایجاد کرده بود، عملکردی موفق داشت.»
وی می‌افزاید: «در برگزاری آزمون‌ها به‌صورت مجازی با توجه به دسترسی نداشتن استاد و دانشگاه به دانشجو در حین برگزاری امتحان امکان ارزیابی صحیح و کامل از آموخته‌های طول ترم میسر نمی‌شود که این باعث ایجاد آسیب و لطمه در ارزیابی دقیق دانشجو شده و منجر به لطمه به سیستم ارزیابی می‌شود، راهکار لازم برای کاهش این آسیب استفاده دانشجو از سیستم وب‌کم در حین برگزاری آزمون و نظارت دانشگاه بر نحوه انجام امتحان است.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اظهار می‌کند: «برگزاری آزمون‌ها به‌صورت حضوری به بهینه‌شدن نوع ارزیابی استاد از دانشجو کمک کرده و باعث جلوگیری از صدمات فراوانی مانند تقلب، غیرممکن بودن استفاده از جزوه در امتحانات جزوه بسته، شناسایی دقیق دانشجوی شرکت‌کننده در امتحان و ... می‌شود که در امتحانات مجازی امکان آن به‌طور ۱۰۰ صد میسر نیست.»
بیشتر بخوانید:
ادامه آموزش غیرحضوری دانشگاه‌ها منطقی نیست
امتحانات غیرحضوری یادگیری را به پایین‌ترین حد رسانده است
افزایش بازدهی فعالیت دانشگاه‌ها در آموزش حضوری
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مطرح می‌کند: «برگزاری امتحانات به‌صورت حضوری منجر به این می‌شود که دانشجو حتما در کلاس‌های درسی حضور مؤثر داشته تا بتواند در امتحان پایان‌ترم موفق باشد، در حالی که در آزمون‌های مجازی بدون حضور مؤثر در کلاس‌ها امکان موفقیت در آزمون وجود دارد. در صورت حضوری بودن امتحانات، سیستم آموزشی دانشگاه نظارت دقیق بر نحوه شرکت دانشجو در امتحان دارد در حالی که در آزمون مجازی سیستم نظارت و ارزیابی بسیار ناقص‌تر است.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان‌شرقی به خبرنگار آنا می‌گوید: «همانگونه که اوایل شیوع کرونا لاجرم نیاز به ادامه فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی به‌صورت مجازی برای جلوگیری از آسیب به پیکره دانشجویان و دانشگاهیان بود، اکنون نیز ضروری است با رعایت کامل استانداردها و پروتکل‌های بهداشتی آموزش‌های حضوری تا حد ممکن از سر گرفته شود.»
تمهیداتی برای حفظ سلامت آزمون‌ها
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گلستان هم درباره برگزاری کلاس‌ها و آزمون به صورت حضوری معتقد است: «حضور نداشتن دانشجو در دانشگاه، افت یادگیری و آموزش و رواج تقلب در آزمون‌ها ازجمله معایب آموزش و آزمون مجازی است.»
حجت‌الاسلام سیدعلی طاهری درباره معایب برگزاری آزمون‌ها و کلاس‌های آموزشی به‌صورت مجازی در گفت‌وگو با به خبرنگار آنا اظهار می‌کند: «از زمان شیوع ویروس کرونا که آموزش مجازی شد، این موضوع و فضای کرونایی غالب بر دانشگاه‌ها سبب ایجاد نگرانی‌هایی میان دانشجویان شد، اما اینکه در برگزاری آزمون روش‌های مختلف تستی، تشریحی و شفاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد، نشانه این است که دانشگاه‌ها در برگزاری آزمون به ثبات لازم نرسیده‌اند.»
وی می‌افزاید: «امتحانات به خودی خود استرس‌زا هستند و اینکه امتحانات به صورت مجازی و با اما و اگرهای فراوان برگزار می‌شود به این مسئله دامن زده است، نبود زیرساخت‌های لازم در بعضی از دانشگاه‌های کشور، سرعت پایین اینترنت و هزینه بالای آن برای دانشجویان و قطع‌شدن اینترنت، فقط بخشی از مشکلات پیش روی دانشجویان در مسیر آموزش و آزمون مجازی بوده است.»
لزوم افزایش فعالیت‌های تحقیقاتی و مصاحبه‌های شفاهی دانشجویان
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان بیان می‌کند: «برای امتحانات مجازی باید تمهیداتی اندیشیده تا سلامت آزمون‌های مجازی حفظ شود و تقلبی از سوی دانشجویان صورت نگیرد، ازجمله این تمهیدات می‌توانیم افزایش درصد انجام فعالیت‌های تحقیقاتی و مصاحبه‌های شفاهی را ذکر کنیم، با این حال طبیعی است در امتحانات مجازی به‌ویژه در مقطع کارشناسی با افت سلامت آزمون‌ها مواجه شویم، از سوی دیگر در برخی مواقع سامانه طراحی شده جوابگوی حجم بالای دانشجویان برای آزمون پایان ترم نیست.»
اکرامی: امتحانات حضوری به‌درستی قابل کنترل و نظارت هستند و از هرگونه تقلب جلوگیری می‌شود و به نظر می‌رسد آموزش مجازی به دلیل حذف حضور دانشجو و آموزش چهره به چهره و کار گروهی سبب می‌شود تا توجه و تمرکز در امر یادگیری صورت نگیرد.عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی درباره ادامه روند آموزش و آزمون‌های مجازی و آسیب‌ها و خطراتی که برای عرصه آموزش کشور به‌ویژه دانشگاه‌ها و دانشجویان در پی دارد، مطرح می‌کند: «حضور نداشتن دانشجو در فضای دانشگاه، افت یادگیری و آموزش دانشجویان و رواج تقلب در برگزاری آزمون‌های مجازی ازجمله معایب آموزش و آزمون مجازی است.»
طاهری بیان می‌کند: «در برگزاری آزمون مجازی این احتمال وجود دارد که دانشجو کتاب را باز کرده و تقلب کند. در چنین حالتی به دانشجویانی که درس خوانده‌اند، ظلم می‌شود، به هر حال رعایت عدالت آموزشی در شرایط خاص سخت می‌شود، بر همین اساس هر استادی با توجه به شیوه مورد نظر خود امتحان می‌گیرد، بعضی از استادان امتحانات را سهل می‌گیرند تا دانشجو اذیت نشود؛ اما عده‌ای دیگر از استادان فشار زیادی به دانشجویان وارد می‌کنند و به دنبال برگزاری آزمون مانند دوران پیش از کرونا با همان سختگیری‌های قبل هستند؛ البته دانشگاه آزاد نمره‌دهی را فقط مختص به آزمون پایانی ندانسته و فعالیت دانشجو را در طول ترم محور اصلی نمره پایانی دانشجو محسوب کرده است.»
وی در پاسخ به این پرسش که چرا آزمون‌ها و امتحانات در دانشگاه به‌صورت حضوری لازم و ضروری به نظر می‌رسد؟، اظهار می‌کند: «در آزمون‌های مجازی استرس خاصی وجود دارد، مانند قطع برق، قطع اینترنت، کمبود زمان و ....؛ اما در آزمون‌های حضوری این استرس کاهش می‌یابد، بالا بودن امکان تقلب در آزمون‌های مجازی و افت آموزش در این بستر، یک واقعیت است که در شرایط فعلی با آن مواجه هستیم؛ چراکه برگزاری حضوری آزمون‌ها و کلاس‌های آموزشی، ارزیابی دقیق‌تر و مطمئن‌تری از توانایی دانشجویان را ارائه می‌دهد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان مطرح می‌کند: «متأسفانه از زمانی که آزمون‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شوند، برخی دانشجویان کانال‌هایی را برای انجام تقلب در امتحانات راه‌اندازی کرده‌اند و عده‌ای افراد سودجو هم به این کانال‌ها دامن زده‌اند؛ اما استادان سعی دارند با استفاده از روش‌های ارزیابی متنوع در برگزاری مجازی آزمون‌ها از صحت امتحانات مطمئن شوند تا دانشجویان از این جهت کمتر آسیب ببینند.»
معایب آموزش و آزمون‌های مجازی کدامند؟/ تمهیداتی برای حفظ سلامت آزمون‌ها
طاهری درباره محاسن برگزاری امتحانات و آزمون‌های پایان ترم به صورت حضوری اظهار می‌کند: «بیشترین افت در آموزش مجازی در مقطع کارشناسی اتفاق افتاده است؛ چراکه تعامل رو در روی استاد و دانشجو در این مقطع، قرارگرفتن دانشجو در محیط آموزشی و حضور در انجمن‌های علمی مختلف و استفاده او از برنامه‌های حضوری دانشگاه و سخنرانی‌های علمی، بهره‌مندی از امکانات کتابخانه و کارگاه و آزمایشگاه و... جزء مواردی هستند که دانشجوی کارشناسی به‌شدت به آنها نیاز دارد تا از محیط محدود دبیرستان وارد محیط باز دانشگاه شود.»
بیشتر بخوانید:
ادامه آموزش غیرحضوری دانشگاه‌ها منطقی نیست
امتحانات غیرحضوری یادگیری را به پایین‌ترین حد رسانده است
افزایش بازدهی فعالیت دانشگاه‌ها در آموزش حضوری
وی می‌گوید: «گرچه در آموزش مجازی سعی شده بالاترین استاندارد آموزش دانشگاهی حفظ شود؛ اما طبیعی است که هیچ‌وقت آموزش مجازی به‌ویژه در دوره کارشناسی جای آموزش حضوری و قرارگرفتن دانشجو در محیط دانشگاه را نمی‌گیرد و درصد تأثیرگذاری آموزش حضوری بر دانشجو و جامعه‌پذیری و تحول شخصیتی او، بسیار بالاتر از آموزش مجازی است.»
تعداد زیاد روستاها و نبود یا ضعیف‌بودن اینترت از مشکلات امتحانات مجازی است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان معتقد است: «نداشتن تلفن همراه پیشرفته در بعضی از خانواده‌ها به‌ویژه اینکه در بعضی از خانواده‌ها بیش از دو گوشی همراه مناسب نیاز بود که بار مالی زیادی بر دوش آنان وارد می‌کرد، اینها را باید از معایب بزرگ آموزش و آزمون مجازی عنوان کرد و در کنار آن باید گفت که وجود تعداد زیادی از روستا در استانها که یا اینترنت نداشتند و یا از اینترت ضعیف برخوردار بودند، جزئی از مشکلات اصلی کلاس‌ها و امتحانات مجازی در سنوات گذشته بوده است.»
بر اساس این گزارش، آموزش مجازی، تجربه‌ای بود که با ایجاب شرایط کرونایی حاصل و در حقیقت نوعی توفیق اجباری برای دانشگاه‌ها محسوب شد که در خلال آن، بخش قابل توجهی از آموزش کشور به فضای مجازی منتقل و با گذشت زمان، تجربه دانشگاه‌ها در بحث آموزش مجازی ارتقا یافت.
یکی از اشکالات آموزش مجازی این است که تعامل لازم میان دانشجو و استاد شکل نگرفته و دانشجو در محیط آموزشی حضور فیزیکی ندارد. به هر حال بعضی از آموزش‌های جمعی و اجتماعی باید به‌صورت حضوری ارائه شود؛ چراکه با اجرای روند آموزش مجازی، دانشجو کمتر در معرض یادگیری‌های لازم قرار می‌گیرد.
انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/پ
انتهای پیام/
آنا گزارش می دهد؛
