خاندوزی؛ سؤال یا استیضاح!؟

به گزارش خبرنگار گروه سیاست خبرگزاری آنا، طی روزهای اخیر اخباری به نقل از حجت‌الاسلام سید کاظم موسوی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در فضای مجازی منتشر شد، مبنی بر اینکه ۵۰ تن از نمایندگان با جمع‌آوری امضا قصد دارند سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی را استیضاح کنند، اما گویا این خبر صحت نداشت و ماجرا چیزِ دیگری بود.

بر همین اساس، خبرنگار آنا موضوع را پیگیری کرده و در گفت‌وگویی که با حجت‌الاسلام سید کاظم موسوی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی داشته است، استیضاح وزیر اقتصاد را منتفی و اعلام کرده که اساسا استیضاح خاندوزی از ابتدا مطرح نبوده است.

وی در همین رابطه تصریح کرده است که «منظورش از استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی در اخباری که به نقل از وی منتشر شده، استیضاح نبوده، بلکه سؤال از خاندوزی بوده است.»

نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین در همین گفت‌وگو تأکید کرده است که سؤال از وزیر امور اقتصادی و دارایی، نه در صحن مجلس، بلکه در کمیسیون اقتصادی مجلس درباره وضعیت بازار بورس مطرح و قرار است خاندوزی برای پاسخ به سؤال اعضای این کمیسیون در جلسه‌ای حضور یابد.

بر اساس این گزارش، سؤال و استیضاح وزرا ابزارهای نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای نظارت بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور است، اما شاید تعداد افرادی که تفاوت این دو را به یکدیگر بدانند، خیلی زیاد نباشد، بنابراین در توضیح مختصری به تفاوت آن‌ها با هم پرداخته‌ایم.

استیضاح و شرایط طرح آن در مجلس چیست؟

طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، هر گاه ۱۵ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی درخواست استیضاح هر کدام از وزرای دولت و یا حتی رئیس‌جمهور را در یک موضوع و یا موضوعات مختلف داشته باشند، آن را طی نامه‌ای تقدیم هیئت‌رئیسه مجلس کرده و این هیئت نیز موظف است، در یک جلسه علنی استیضاح وزیر یا وزرای مربوطه را دستورکار جلسه علنی قرار دهد.

طرح سؤال از وزرای دولت توسط نمایندگان مجلس چگونه مطرح می‌شود؟

برای توضیح کامل درباره شرایط طرح سؤال نمایندگان مجلس شورای اسلامی از وزرای دولت و دستگاه اجرایی کشور بهتر است به آیین‌نامه داخلی مجلس رجوع کنیم، به طوری که طبق همین قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، هرگاه یک یا چند تن از نمایندگان مجلس درخواستی برای سؤال از هر کدام از وزرای دولت را داشته باشند، طرح سؤال از سوی هیئت‌رئیسه مجلس به کمیسیون مربوطه ارجاع شده و پس از ادای توضیحات وزیر مربوطه در کمیسیون، در صورتی که نمایندگان از توضیحات وزیر قانع نشدند، طرح سؤال در یک جلسه علنی مجلس مطرح می‌شود.

تفاوت استیضاح و سؤال در کجاست؟

تفاوت عمده سؤال و استیضاح وزرا این است؛ استیضاح به فرآیندی گفته می‌شود که وزیر مورد خطاب، نتواند نماینده یا نمایندگان استیضاح‌کننده را قانع کند، رأی اعتماد مجلس از او برداشته شده و دیگر عضوی از کابینه نیست و رئیس‌جمهور باید فرد دیگری را برای تصدی مسئولیت وزارت به مجلس شورای اسلامی معرفی کند، اما در طرح سؤال، اگر وزیری نتواند نماینده یا نمایندگان سؤال‌کننده را قانع کند، منجر به برکناری وی نمی‌شود، بلکه به او برای ادامه کار در مسیر صحیح تذکر داده می‌شود.

در نهایت اینکه با این توضیحات می‌بینیم فاصله معناداری میان استیضاح و سؤال وجود دارد و برداشت از صحبت‌های نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و یا اشتباه سهوی از جانب او می‌تواند شرایط دیگری را برای وزیر اقتصاد رقم بزند و هر کدام از ابزارهای نظارتی نمایندگان مجلس شورای نیز کارکردها و ساز و کارهای خاص خود را دارد.

انتهای پیام/۴۱۶۴/پ