علل ایجاد سنگ کلیه و راه‌های درمان آن با طب سنتی

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان گروه جامعه خبرگزاری آنا، از منظر طب سنتی علت تشکیل سنگ کلیه، کیموس خام، غلیظ، لزج و مصرف غذاهای چرب مثل لبنیات، تخم مرغ، پنیر است.

مصرف مواد غذایی از جمله کله پاچه، حلیم و مواد لبنی باعث ایجاد رسوب و تشکیل سنگ کلیه در افراد می‌شود، کارشناسان طب سنتی برنامه غذایی و تغذیه سالم را به عنوان عاملی برای پیشگیری از بروز بیماری سنگ کلیه ذکر کرده‌اند.

برنامه غذایی برای افراد مستعد ابتلا به سنگ کلیه

افرادی که مستعد ابتلا به بیماری سنگ کلیه هستند باید از مصرف انواع ژله، پاستیل، گوشت یخی، گوشت کنسرو، کله پاچه، دل و جگر و انواع چربی و قارچ همچنین چای غلیظ پرهیز کنند. معمولا سنگ کلیه به چند دست تقسیم می‌شود که در ادامه به چندی از آنها اشاره کرده‌ایم.

انواع سنگ کلیه

سنگ‌های کلسیمی: حدود ۸۰-۷۵ درصد سنگ‌های کلیوی را تشکیل می‌دهند و به طور عمده از جنس اگزلات کلسیم و با شیوع کمتر از جنس فسفات کلسیم هستند.

سنگ‌های شاخ گوزنی یا Struvite: که معمولاً در زمینه عفونت‌های مزمن کلیوی به وجود می‌آیند

سنگ‌های اسید اوریکی

سنگ‌های سیستئینی

عوامل ایجادکننده سنگ کلیه در بدن

۱- کمی تحرّک: به ویژه در بی‌حرکتی‌های شدید مثل بیماران بستری، بیماران دچار ضایعات نخاعی و … باعث افزایش برداشت کلسیم از استخوان‌ها می‌شود. این مسئله از سویی باعث تحلیل تدریجی استخوان‌ها و بروز پوکی استخوان می‌شود و از سوی دیگر، کلسیم اضافه‌ای که به این ترتیب وارد خون می‌شود؛ سطح کلسیم ادرار را افزایش داده زمینه را برای تشکیل سنگ‌های کلیوی فراهم می‌کند.

۲- مصرف غذاهایی که دفع ادراری اگزلات را زیاد می‌کنند: آجیل‌های بوداده، انواع شکلات، چای، نوشابه‌های کولا، اسفناج، بادام زمینی و ….

۳- مصرف زیاد نمک که باعث افزایش دفع ادراری کلسیم می‌شود.

۴- مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی (انواع گوشت، لبنیات و تخم مرغ، این مواد غذایی، دفع کلسیم، اگزلات و اسید اوریک را افزایش می‌دهند و احتمال تشکیل هر دو نوع سنگ کلسیمی و اسید اوریکی را زیاد می‌کنند.

۵- مصرف کم فیبر یا به زبان ساده همان غذاهای گیاهی؛ چرا که مصرف زیاد میوه و سبزیجات، کاهش خطر تشکیل سنگ‌های کلیوی را به دنبال دارد.

۶- کم شدن حجم ادرار که به دلیل فعّالیت‌های سنگین و تعریق زیاد، روزه‌داری و ….

۷- مصرف الکل که در ادامه توضیح مبسوطی در مورد آن خواهیم داد.

۸- یبوست که بدون تردید از مهمترین دلایل شیوع سنگ‌های کلیوی است که متأسّفانه تقریباً هیچ‌گاه به آن توجّهی نمی‌شود.

۹- عفونت‌های مزمن کلیوی که چنان که گفتیم زمینه را برای تشکیل سنگ‌های شاخ گوزنی فراهم می‌آورند.

۱۰- سایر علل مثل پرکاری تیروئید، بعضی بیماری‌های نادر ژنتیکی و …

علائم بروز سنگ کلیه در بدن چیست؟

علائم وجود سنگ کلیه عبارتند از:

تکرر ادرار

ادرار همراه با درد

تهوع

استفراغ

عرق بیش از حد

راه‌های پیشگیری از سنگ کلیه در طب سنتی

اگر چه سنگ‌های کلیه، انواع مختلف و بالطبع روش‌های گوناگونی برای پیشگیری و درمان دارند، ولی نکات ذیل را به عنوان نکاتی عمومی، ساده و قابل اجرا در ۳ بخش ذکر می‌کنیم.

۱ – کنترل درد: شاید برای بیماری که دچار سنگ کلیه است هیچ چیزی مهمتر از کنترل درد شدیدش نباشد؛ دردی که گاه به مسکّن‌های تزریقی مخدّر مانند مورفین نیز به خوبی پاسخ نمی‌دهد؛ امّا طبّ سنّتی برای این مشکل راه‌حل‌های ساده‌ای دارد:

بادکش‌گذاری: بادکش‌گذاری اثری فوق‌العاده در رفع اسپاسم عضلات حالب دارد و تقریباً بلافاصله درد را تسکین می‌دهد؛ در واقع، بادکش‌گذاری با شل کردن عضلات صاف حالب، درد را کاهش داده باعث تسهیل حرکت و دفع سنگ خواهد شد، برای این کار موضع حداکثر درد را با یک روغن مناسب چرب کرده در همان ناحیه بادکش بگذارید و تا رفع کامل درد (معمولاً ۱۵-۱۰ دقیقه) آن را برندارید. طبیعی است که با این کار ممکن است پس از مدتی درد را در نقطه‌ای پائین‌تر از نقطه قبلی احساس کنید که علت آن حرکت سنگ است. به موازات تغییر محل درد، جای بادکش‌ها را عوض می‌کنید تا وقتی که سنگ داخل مثانه شود و درد از بین برود، اگر درد بیمار در ناحیه‌ای وسیع پخش است؛ در کلّ ناحیه درد بادکش بگذارید. اگر درد بیمار در جاهایی مثل بیضه یا کشاله ران احساس می‌شود و طبیعتاً نمی‌توانید محلّ اصلی سنگ را پیدا کنید؛ مسیری از روی کلیه تا روی مثانه را بادکش‌گذاری کنید. این مسیر از کلیه شروع می‌شود؛ ۲۰-۱۵ سانتیمتر به سمت پایین حرکت می‌کند و سپس با گذشتن از پهلوی بیمار با مسیری مورّب به سمت مثانه (قسمت بالای ناحیه تناسلی) می‌رسد. این نحوه بادکش‌گذاری تقریباً شکست درمانی ندارد. پس از مدیریت اورژانسی درد و در طول درمان دارویی، بادکش‌گذاری روزانه (روزی یک بار به مدّت ۲۰-۱۵ دقیقه) روی کلیه مبتلا باعث افزایش خون‌رسانی کلیه و تسریع در حل شدن سایر سنگ‌ها و جلوگیری از تشکیل سایر سنگ‌ها خواهد شد.

سایر روش‌ها: در صورتی که به هر دلیل قادر به بادکش‌گذاری نیستید؛ می‌توانید یک عدد آجر(ترجیحاً آب ندیده) را داغ کرده لای حوله پیچیده روی موضع درد بگذارید و تا حدّ تحمّل، آن را برندارید. این کار اگر چه تأثیر بادکش را ندارد؛ امّا به ویژه در کنترل دردهای خفیف‌تر مؤثّر است.

بیشتر بخوانید:

• چگونه با دستورات طب سنتی درد سنگ کلیه را کاهش دهیم؟




• تفاوت اصلی درد کمر با درد کلیه چیست؟




• کسانی که سنگ کلیه دارند این موارد را رعایت کنند




• سنگ شکنی برون اندامی بهترین روش دفع سنگ کلیه

نکته‌های پیشگیرانه و بهداشتی در درمان سنگ کلیه

هر قدر غذا را بیشتر بجوید احتمال پیدایش سنگ‌های کلیوی را کاهش می‌دهید.

از مصرف غذاهایی که مخالف طبع شما هستند یا به زبان ساده به شما نمی‌سازند، بپرهیزید.

پرخوری یکی از عوامل پیدایش این سنگ‌هاست از این عامل تخریب جسم و روح فاصله بگیرید.

هرگونه ضعف در کارکرد معده؛ می‌تواند سبب ساز بروز این سنگ‌ها باشد؛ بنابراین اگر دچار نفخ، درد یا سوزش معده، ترش کردن، سنگینی معده بعد از غذا و مانند آن هستید؛ نسبت به درمان آن اقدام کنید.

مصرف پروتئین‌های حیوانی (انواع گوشت، تخم مرغ و لبنیات) را به حدّاقل مورد نیاز کاهش دهید. در مورد مصرف گوشت‌های مانده و کهنه (از جمله گوشت‌های یخی و فریزری، سوسیس، کالباس، همبرگر و …)، ماهی شور و پاچه، دقّت بیشتری کنید.

مصرف این موادّ غذایی را نیز حتّی‌المقدور کاهش دهید یا قطع کنید: انواع شیرینی مصنوعی و شیرینی‌های قنّادی، قهوه، چای، انواع شکلات و کاکائو، انواع نوشابه‌ها، بادام زمینی، اسفناج، آجیل‌های بوداده و …

مصرف نمک را تعدیل کنید و ترجیحاً به جای نمک‌های تصفیه شده از نمک دریا یا معدنی استفاده کنید.

در شهرهایی که آب سنگینی دارند، از آب جوشیده و یا در صورت امکان از آب چشمه یا قنات استفاده کنید.

مصرف انواع میوه و سبزی را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.

درمان سنگ کلیه بدون اقدام برای درمان یبوست بیمار، کاری است عبث و بی‌نتیجه، بسیاری از مواقع، تنها با درمان یبوست، سنگ کلیه بیمار هم درمان می‌شود.

شاید یک معیار ساده برای درک این که آب بدن کافی است یا خیر آن است که به رنگ ادرار توجّه کنیم؛ اگر رنگ ادرار به سمت زرد پررنگ میل کرد یا بوی آن تند شد؛ احتمالاً نیاز به مصرف آب بیشتری دارید؛ امّا این مسئله هرگز به آن معنا نیست که آب درمانی به شیوه رایج (گاهی تا ۱۳ لیوان آب در روز) را به عنوان درمان سنگ کلیه توصیه کنیم؛ چرا که این کار، سنگ کلیه و بیمار، هر دو را با هم نابود می‌کند. بنابراین میزان مصرف آب را براساس درخواست عاقلانه بدن، یعنی همان احساس تشنگی، تنظیم کنید.

فعالیت سنگین و تعریق بیش از حد، زمینه‌ساز تشکیل سنگ کلیوی است؛ اما بی حرکتی عاملی خطرناکتر است؛ لذا سعی کنید فعّالیت مناسب روزانه خود را حفظ کنید. تجربه نشان می‌دهد که انجام روزانه ورزش‌هایی مانند طناب زدن، به دفع بهتر سنگ کلیه کمک می‌کند.

گرم نگه داشتن کلیه‌ها از اصول مهمّ درمانی سنگ کلیه و بسیاری دیگر از بیماری‌های کلیه، در طبّ قدیم است. بستن شال به ویژه در فصول سرد سال بر روی کلیه‌ها را به خصوص به کسانی که دچار عود مکرّر سنگ کلیه هستند؛ توصیه می‌کنیم. ماساژ کلیه‌ها با روغن‌های مناسب زیتون، کنجد، سیاهدانه، بادام تلخ، هسته قیسی و … هم تأثیر بسزایی در درمان سنگ کلیه دارد، اثر اصلی این دو کار، افزایش جریان خون کلیوی و کارکرد بهتر آن است.

حجامت: حجامت و به ویژه حجامت کلیه‌ها از درمان‌های مناسب برای دفع سنگ‌های کلیوی است. گاه بلافاصله پس از حجامت، دفع سنگ آغاز می‌شود. بنابراین و به ویژه در کسانی که علائم سنگینی و غلظت خون دارند؛ نباید از انجام حجامت غافل شد.

انتهای پیام/۴۱۶۴/