بررسی حقوق صاحبان مشاغل فضای مجازی در قالب طرح صیانت از کاربران؛
کاربران فضای مجازی نگرانند و حامیان طرح صیانت دلداری می‌دهند/ آیا طرح صیانت از حقوق کاربران،صاحبان مشاغل مجازی را بیکار می‌کند؟
با توجه به اینکه به گفته دست‌اندرکاران طرح صیانت از حقوق کاربران بر نپرداختن و تصویب نشدن آن اشاره و از طرفی بر حمایت خود از مشاغل مرتبط با فضای مجازی تاکید می‌کنند، امید است که در صورت تصویب طرح مذکور نه تنها هیچ پلتفرمی فیلتر نشود، بلکه پایه‌های قانونی حمایت از این قبیل مشاغل نیز مستحکم شود.
گروه جامعه خبرگزاری آنا؛ فرشته صائمی؛ ورود به عصر فناوری اطلاعت و به موازات آن گسترش استفاده از اینترنت جوامع را تحت تأثیر قرار داده است. به عبارت دیگر مدتی است که بحث دسترسی همگان به اینترنت و گردش آزاد اطلاعات دست مایه بسیاری از محافل شده و به تناسب، نظریه‌پردازان و ارائه دیدگاه‌های کارشناسی و غیرکارشناسی هم در این مورد بسیار.
در همین دوران بود که مباحثی نظیر بارداری دختر دوازده ساله در نتیجه استفاده از دو گیگ اینترنت و یا رابطه دختر ۷ ساله با ۸ مرد غریبه در اثر نصب یک پلتفرم مطرح، تنور ابراز نظرات غیرکارشناسی در مورد فضای مجازی و نحوه مدیریت آن داغ شد و در نهایت یکی از پلتفرم‌ها زیر تیغ فیلرینگ قرار گرفت.
به دنبال فیلتر تلگرام بود که دل مشغولی‌ها نسبت به فیلتر سایر پلتفرم‌ها افزایش پیدا کرد و در همین فاصله بود که لایو جنجالی پسر بچه ۱۴ساله‌ای در اینستاگرام و حواشی مربوط به آن، اذهان عمومی را نسبت به فیلتر این پلتفرم را مشوش کرد. در این میان وزیر ارتباطات ضمن نیت خوانی منتشرکنندگان فیلم مربوط به لایو مذکور، پخش لایو پسر بچه ۱۴ ساله را به عنوان ملعبه طرفداران فیلتر اینستاگرام برای اعمال فیلتر بر روی این پلتفرم خواند و گفت « عده‌ای به دنبال بهانه برای فیلترکردن اینستاگرام هستند.»
البته محمد جواد آذری جهرمی ضمن مُبرا خواندن وزارت ارتباطات نسبت به فیلتر پلتفرم‌ها به این نکته هم اشاره کرد که «مسئولیت حوزه پالایش و فیلتر با مجموعه‌های دیگر است که طبیعتاً آنها در مورد این مکانیسم‌ها خودشان نظر می‌دهند.»
در فضای توالی حوادث و اتفاقاتی که می‌توانست بهانه‌ای برای فیلترینگ باشد و نگرانی اذهان عمومی و به ویژه شاغلین فضای مجازی در مورد فیلترینگ پلتفرم‌ها، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی تاریخ ۶ مرداد بررسی طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی» را در دستورکار قرار دادند که در نهایت با موافقت ۱۲۱ نماینده مقرر شد براساس اصل ۸۵ قانون اساسی، طرح مذکور برای بررسی به کمیسیون مشترک و ویژه‌ای که در مجلس تشکیل خواهد شد، ارسال شود.
طرح صیانت، تله پیش پای دولت سیزدهم
در این میان واکنش‌ها نسبت به طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی» نیز متفاوت بود، چنانکه قبل از شروع بررسی آن در صحن علنی برخی از نمایندگان نظیر مجتبی توانگر با خواندن طرح مذکور به عنوان تله‌ای در پیش پای دولت آینده، مخالفت خود را با طرح حمایت از حقوق کاربران اعلام کرد و در توئیتر نوشت «اگر قرعه به نام بنده باشد فردا می‌گویم، این طرح هیچ ربطی به فرمایش‌های رهبری مبنی بر ساماندهی فضای مجازی ندارد. هیچ فوریتی ندارد و احتمالاً شورای نگهبان نیز با آن مخالفت می‌کند. از همکاران هم می‌خواهم با آن مخالفت کنند و در دامی که مقابل دولت آقای رئیسی طراحی‌شده نیفتند.»
واکنش‌های درون مجلسی نسبت به طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی به عضو کمیسیون اقتصادی محدود نماند و این بار مسعود پزشکیان با تاکید بر اینکه طرح مذکور مورد استقبال جامعه واقع نمی‌شود، از مخالفت خود با طرح صیانت از حقوق کاربران خبر داد. او هم در توئیتر نوشت « همان‌طورکه در اوایل مطرح‌شدن طرح موسوم به صیانت از فضای مجازی هم مطرح کردم، مخالف این طرح هستم و معتقدم این طرح مجلس در جامعه با اقبال مواجه نخواهد شد.»
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی طرح صیانت از حقوق کاربران را عاملی در راستای افزایش شکاف میان جامعه و حاکمیت خواند و در ادامه تصریح کرد « این طرح نه‌تنها در دستیابی به اهداف خود موفق نخواهد شد، بلکه به بیشترشدن شکاف بین مردم و حاکمیت منتهی خواهد شد.»
بیشتر بخوانید؛
رئیسی چه نقشی در فیلترینگ تلگرام دارد؟
طرح صیانت؛ حامی حقوق کاربران یا موجی از فیلترینگ؟
موضع اخیر رئیس مجلس درباره طرح صیانت از فضای مجازی چقدر جدی است؟
کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران اختیارات فرا قوه‌ای دارد
در میان واکنش‌های توئیتری، مجتبی رضاخواه با قرار گرفتن در جلوی دوربین مخالفت خود را با این طرح به نفع کسب و کارهای اینترنتی اعلام کرد، او ضمن وارد کردن انتقاداتی نسبت به دایره شمول اختیارات کمیسیون ویژه بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی گفت « این کمیسیون به اصطلاح اختیارات فرا قوه‌ای دارد که به هیچ جا پاسخگو نیست اختیارات متعدد دارد و مشخص نیست به کجا پاسخگو است. لذا ابتدا باید ثابت شود که این چارچوب کار آمد است یا خیر.»
عدم کارآمدی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی از جمله انتقاداتی بود که عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی نسبت به این طرح وارد کرد. چنانکه او با زیرسوال بردن کارآیی طرح مذکور افزود « بنده طرفدار کسب و کارها هستم و معتقدم این روش به آنها کمک نمی‌کند. کارکرد آنها از قبل مشخص شود.»
اشاره نماینده مردم در مجلس شورای سلامی به ناکارآمدی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی در کنار نگرانی بسیاری از شاغلین فضای مجازی نسبت به فیلترینگ و در نتیجه قطع درآمد، منجر به شکلگیری این پرسش می‌شود که موافقین طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی، هنگام اعلام موافقت با طرح مذکور تا چه اندازه دغدغه شاغلین فضای مجازی و حقوق آنها را مدنظر قرار دادند؟ در پاسخ به این پرسش به خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری آنا می‌گوید نه تنها کلیات طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی تصویب نشده بلکه جزئیات آن هم هنوز مورد بررسی قرار نگرفته و تصویب نشده لذا فضای به وجود آمده در مورد طرح ناشی از « یک سوءتفاهم جاهلانه و یا مغرضانه است.»
با تصویب طرح صیانت از حقوق کاربران قوانین فضای مجازی چارچوب‌دار می‌شوند
به گفته عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با توجه به اینکه این طرح هنوز مورد بررسی قرار نگرفته نمی‌توان به پرسش‌های مطرح شده درباره جزئیات آن پاسخ قطعی داد.
« چارچوب‌دار شدن قوانین فضای مجازی» از جمله گزاره‌هایی است که نقدعلی در مقام دفاع از طرح مذکور مطرح می‌کند و متذکر می‌شود « اساساً هر عرصه‌ای اگر قانونمند باشد، بهتر است و این قانونمند شدن موجب گفتمان مشترک بین فعالان در عرصه مجازی می‌شود. »
نقدعلی در پاسخ به نگرانی‌ها و دغدغه‌های به وجود آمده میان کاربران فضای مجازی مبنی بر فیلتر پلتفرم‌ها و در نتیجه قطع راه آمد افرادی که از طریق آنها کسب درآمد می‌کنند، می‌گوید « حتی در همین طرح اولیه هیچ‌گونه تصریحی مبنی مسدودسازی، توقف و فیلترینگ وجود ندارد و خود مخاطبان هم اگر به این طرح مراجعه کنند، این نکته را مشاهده خواهند کرد.»
او با خواندن نمایندگان به عنون مدافعین حقوق مردم و به ویژه شاغلین خاطرنشان می‌کند « نمایندگان به عنوان معتمدین و موکلین مردم هر کجایی که ولو یک شغل، چه در فضای حقیقی، چه در فضای مجازی بخواهد ضربه بخورد، قطعاً با آن مخالفت می‌کنند و جلوی آن می‌ایستند. لذا هیچ‌کدام از نمایندگان با محدودسازی کسب و کار موافق نیستند. بنابراین فعالین این عرصه با خیال راحت و کمال آرامش به کاسبی و فعالیت اقتصادی خودشان ادامه دهند. تمام قد مدافع کسب و کار و مشاغل فضای مجازی هستیم.»
نپرداختن مجلس به طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی، عبارت مشترک مدافعین طرح مذکور است. در حقیقت آنها مدعی هستند که مجلس هنوز به جزئیات طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی ورود پیدا نکرده و از این منظر نباید دچار قضاوت شتاب‌زده در مورد آن شد،کما اینکه غلامحسین رضوانی نیز به خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری آنا می‌گوید « اگر کسی بگوید که من مخالفم! باید به او بگویید با چه مخالفی؟ حتی اگر بگوید موافقم! باید بگویید با چه موافقی؟ هنوز که چیزی تصویب و ارائه نشده است.»
در صورت مسدود شدن پلتفرم‌های خارجی یک میلیون نفر بیکار می‌شوند
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی هم در پاسخ به نگرانی‌های به وجود آمده در مورد احتمال پایمالی حقوق کاربران مالی فضای مجازی در قبال تصویب طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی تاکید می‌کند « در حقیقت برای اینکه شاغلین فضای مجازی بابت از دست دادن کسب و کارشان دچار مشکل نشوند، باید پشتیبانی‌های قانونی لازم را فراهم کنیم، به علاوه سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای داخلی را هم تقویت کنیم که اگر خدای نکرده با مشکلی مواجه شدند، مشاغل آنها استمرار داشته باشد. بنابراین نه‌تنها از این بابت نباید نگران باشند، بلکه باید از این بابت خوشحال باشند که علاوه بر امکانات خارجی، امکانات داخلی هم تقویت خواهد شد چراکه اگر دشمن تصمیم گرفت به کسب و کارهای داخلی ما لطمه بزند، ممکن است حدود یک میلیون نفر بیکار شوند.»
البته بازتاب‌ها نسبت به طرح صیانت از حقوق کاربران به پارلمان‌نشین‌ها ختم نشد کما اینکه قرارگاه سایبری عمار با فاجعه‌بار خواندن این طرح و تشبیه آن به کشیدن ضامن یک نارنجک در دستان دولت سیزدهم نوشت: طرح کمیسیون فرهنگی عملا در صحنه اجتماعی به معنای اعمال محدودیت سنگین در اینترنت است و بدتر نفع اقتصادی بزرگی به برخی شرکت‌ها می‌رساند.
این قرارگاه واکنش خود را آخرین تلاش برای هشدار به مجلس یازدهم معرفی کرده و خاطرنشان ساخته است که « تصویب و اجرای طرح صیانت از فضای مجازی لکه سیاه پاک نشدنی در کارنامه مجلس فعلی است.»
در مجموع به باور بسیاری « امکان اصلاح» از جمله گزاره‌های مورد تاکید موافقین و مخالفین طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی معروف به طرح صیانت از حقوق کاربران است، همچنانکه علاوه بر غلاحسین رضوانی و محمدعلی نقدعلی که از موافقان این طرح محسوب می‌شوند، مجتبی رضاخواه، از منتقدین طرح صیانت از حقوق کاربران، نیز بر اصلاح ماده ۳ این طرح تاکید کرد. لذا با توجه به اینکه به گفته دست‌اندرکاران این طرح بر نپرداختن و تصویب نشدن آن اشاره و از طرفی بر حمایت خود از مشاغل مرتبط با فضای مجازی تاکید می‌کنند، امید است که در صورت تصویب طرح صیانت نه تنها هیچ پلتفرمی فیلتر نشود، بلکه پایه‌های قانونی حمایت از این قبیل مشاغل نیز مستحکم شود.
انتهای پیام/۴۱۵۸/
انتهای پیام/
با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
