«شمس‌الدین ایلاقی» شاگرد ابن‌سینا در حکمت و طب

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آناـ بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن‌ها پیش خشت‌به‌خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، از جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

ابوعبدالله محمد، پسر یوسف ایلاقی، ملقب به «شرف‌الدین»، «شرف‌الزمان» و «شمس‌الدین»، حکیم و طبیب قرن پنجم هجری است.

تاریخ تولد و تاریخ دقیق مرگ وی دانسته نیست؛ بنا بر برخی منابع، او در جنگ قطوان که در 536ق رخ داد، کشته شد. آنچه از زندگانی وی می‌دانیم چند سطری بیش نیست. وی در ایلاق مزغانه متولد شد. شاگرد ابن سینا بود و در صناعت طب و فنون حکمت از این حکیم نامدار پیروی می‌کرد.

بهمنیار بن مرزبان، از شاگردان ابن سینا و ابوالعباس لوکری مروزی از فیلسوفان بزرگ در زمینه تعلیمی فلسفه در قرن پنجم و ششم هجری، استادان دیگر ایلاقی بودند.

ایلاقی از طبیبان ماهر عصر خود بود. همچنین با فریدالدین عمر بن غیلان بلخی و حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم هم‌عصر بود.

ایلاقی در مسائل نظری و عملی حکمت بسیار توانا بود و آثاری نیز پدید آورد؛ از جمله:

1. الاسباب و العلامات، در طب؛

2. الفصول الایلاقیة فی الکلیات الطبیه، کتاب مهم او در پزشکی است که مختصری است از کتاب قانون استادش، ابن سینا. این کتاب را فصول ایلاقیه و مختصر القانون نیز می‌گویند. با توجه به اهمیت کتاب قانون، شروح متعددی بر این کتاب نوشته شده است.

کتاب‌های اللواحق، دوست‌نامه، سلطان‌نامه، و الحیوان نیز به او نسبت داده شده است.

انتهای پیام/4104/پ