برنامه علمی تربیت اسلامی در سامانه پژوهشیار بارگذاری شد/ راه‌اندازی پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی در واحد علوم و تحقیقات

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، محدثه حسینی؛ مدرسه و دانشگاه از جمله موضوع‌هایی است که هر خانواده ایرانی و غیرایرانی برای دستیابی به آینده‌ای روشن با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ برخی با هزینه‌های بالا به‌دنبال مراکز آموزشی هستند که فراتر از محتوای آموزشی رایج کشور به فرزندانشان بیاموزند و یا مبانی اعتقادی فرزندانشان با چالش مواجه نشود.

از طرفی پژوهشگران دغدغه‌مند زیادی در خصوص اهمیت «تعلیم و تربیت» قلم زدند اما نتوانستند آنطور که باید و شاید به نیاز کشور پاسخ بدهند و در نهایت الگوهای آموزشی وارداتی از کشورهای غربی افسار امور را در دست گرفتند؛ هر چند در برخی موارد این الگوها با مبانی اعتقادی و هنجارهای کشور در تضاد هستند و مشکلاتی را ایجاد کردند. 

پاسخ به چالش‌های نظام آموزش کشور سخت ‌تر از آن است که توسط یک پژوهشکده پاسخ داده شود؛ از طرفی این پاسخ باید علمی و در میدان عمل شدنی باشد. شاید نهادی هم‌چون دانشگاه که هم در عرصه علم و هم در عرصه عمل با سیستم آموزشی کشور آشنا است بتواند به این چالش پاسخ دهد. پاسخگویی به چالش‌های کشور توسط نهادی هم‌چون دانشگاه نیازمند برنامه‌ای دقیق دارد. 

چیستی نظام پایش آزاد

«طرح پایش دانشگاه آزاد اسلامی» یا همان «نظام پایش آزاد» نخستین سامانه پویای پژوهشی در نظام آموزش عالی کشور است که در فرآیند اجرای آن همه پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری و کارشناسی ارشد به سمتی سوق داده می‌شوند که مشکلات جامعه را حل کنند. هر محققی با توجه به ظرفیت‌ها، علایق و گرایش‌های علمی خود می‌تواند در راستای حل چالش‌های کشور موضوع رساله خود را در دانشگاه آزاد اسلامی انتخاب کند.

طرح پایش با ۴۰ برنامه علمی (حمل‌ونقل-شبکه‌های ارتباطی، مخاطرات طبیعی و مدیریت بحران، اعتیاد، محیط زیست، تربیت بدنی و علوم مهندسی ورزشی، مواد انرژی، صنعت و سلامت، صنعت و تجارت، پدافند غیرعامل، دریا، حاشیه‌نشینی و آسیب‌های اجتماعی، ایدز، کشاورزی، کفش و چرم، ازدیاد برداشت و... ) در استان تهران و سایر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در استان‌ها کار خود را شروع کرده است.

یکی از این برنامه‌های علمی، «برنامه علمی تربیت اسلامی» است که خبرنگار خبرگزاری آنا با «حمید طریفی حسینی» مجری این برنامه به گفتگو پرداخته است که مشروح آن در ادامه آمده است.

آنا: برنامه علمی «تربیت اسلامی» در کدام واحد دانشگاهی پیگیری می‌شود؟

طریفی حسینی: برنامه علمی تربیت اسلامی در ذیل دبیرخانه برنامه‌های علمی واحد علوم و تحقیقات در حال پیگیری است، برنامه علمی «تربیت اسلامی» به‌عنوان یکی از برنامه‌های علمی واحد علوم و تحقیقات و با هماهنگی پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی به اجرا درآمده است. البته دبیرخانه برنامه علمی واحد علوم و تحقیقات هنوز به‌صورت رسمی راه‌اندازی نشده و در حال شکل‌گیری و استقرار در این واحد است.

پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی در واحد علوم و تحقیقات در حال شکل‌گیری است و راهبری برنامه علمی «تربیت اسلامی» نیز یکی از مأموریت‌هایی است که به این پژوهشکده واگذارشده است و این امر مهم در هماهنگی با دبیرخانه برنامه‌های علمی واحد علوم و تحقیقات و دبیرخانه مرکزی پایش آزاد در حال انجام است

آنا: نظام موضوعات برنامه تربیت اسلامی دارای چند چالش است؟

طریفی حسینی: سه چالش استیلای مبانی غیر اسلامی (به‌ویژه سکولاریسم) بر فرایندها و نظام تربیتی، ضعف در نظام حکمرانی تربیتی کشور و ضعف در الگوها، فناوری و نوآوری‌های تربیتی مهم‌ترین چالش‌های موردتوجه در این برنامه علمی است که بخشی از این برنامه علمی اواخر هفته گذشته در سامانه پژوهش‌یار بارگذاری شد.

برای پرداختن به موضوعات مربوط به چالش مبانی تعلیم و تربیت تعداد ۱۴ هدف عینی و ۱۴ راهبرد تعریف‌شده است. نظام موضوعاتی که در این مرحله در سامانه پژوهش‌یار بارگذاری شده و مشتمل بر بیش از هزار زمینه پژوهشی است تنها مربوط به ۲ هدف عینی و ۲ راهبرد از این چالش بوده و تنها معطوف به ساحت تربیت معنوی و اخلاقی تربیت است.

گفتنی است تدوین نظام موضوعات تربیت اسلامی از اواخر مردادماه سال گذشته با همکاری اساتید رشته‌های فلسفه تعلیم و تربیت، روانشناسی و گرایش‌های مختلف علوم تربیتی و... آغاز شد.

آنا: چه زمانی نظام موضوعات تربیت اسلامی به صورت کامل در سامانه بارگذاری می‌شود؟

 طریفی حسینی: موضوعات مرتبط با چالش مبانی تعلیم و تربیت در سایر ساحت‌های تربیتی (تربیت سیاسی و اجتماعی، تربیت اقتصادی و حرفه‌ای، تربیت علمی و فناوری، تربیت زیستی و بدنی و تربیت هنری و زیبایی‌شناختی) و دو چالش دیگر به‌مرور تا پایان سال در سامانه بارگذاری خواهد شد.

دانشجویان بیش از ۱۲۰ رشته – گرایش همچون رشته - گرایش‌های روانشناسی، علوم تربیتی، حقوق، علوم قرآن و حدیث، الهیات، جامعه‌شناسی، هنر، اقتصاد و حتی معماری می‌توانند در بیش از هزار زمینه پژوهشی در برنامه علمی تربیت اسلامی مشارکت کنند.

آنا:  نظام موضوعات تربیت اسلامی به‌روز رسانی نیز می‌شود؟

طریفی حسینی: به‌روزرسانی اهداف برنامه علمی خاصیت تمامی برنامه‌های علمی و نظام موضوعات آن‌ها است. نظام موضوعات برنامه علمی در سامانه پژوهش‌یار بارگذاری می‌شود. اهداف، برنامه‌ها و زمینه‌ها پژوهشی برنامه‌های علمی قابل‌تغییر است.

اساتید می‌توانند پیشنهادهای خود مبنی بر تغییر اهداف، برنامه‌ها و زمینه‌ها پژوهشی به دبیرخانه آن برنامه علمی را ارائه کنند و این پیشنهادها به مجری برنامه‌های علمی منتقل خواهد شد و مجری پیشنهادهای اساتید را در کمیته علمی مطرح می‌کند و روند آن طی خواهد شد. ازاین‌رو برنامه‌های علمی در پایش آزاد به‌صورت مستمر به‌روزرسانی می‌شوند.

آنا: در خصوص اهمیت و ضرورت توسعه تعلیم و تربیت بفرمایید.

طریفی حسینی: تعلیم و تربیت را از مهم‌ترین امور جامعه است. تعلیم و تربیت باید محور توسعه کشور قرار گیرد، علی‌رغم اینکه در برنامه توسعه کشور، اقتصاد به‌عنوان محور اصلی محسوب شده و برنامه‌های توسعه‌ای را بر مبنای اقتصاد تنظیم می‌کنند.

کتب و مقالات زیادی در در خصوص اهمیت و ضرورت توسعه تعلیم و تربیت وجود دارد؛ اما متأسفانه تاکنون به‌اندازه کافی به تعلیم و تربیت در کشور توجه نشده و سازمان آموزش‌وپرورش به‌عنوان متولی تعلیم و تربیت، نادیده گرفته‌شده است.

آموزش‌وپرورش دارای چالش‌های درونی و برونی است، آموزش‌وپرورش زیر نظام‌ها مختلفی دارد که در هر زیر نظام با مشکلاتی در حوزه اقتصادی، برنامه‌های درسی، تأمین منابع مالی، نیروی انسانی و... مواجه است. آموزش‌وپرورش نتوانسته در فرهنگ جامعه، سبک زندگی و اخلاق و رفتار تأثیرگذاری لازم را بگذارد زیرا مبانی آموزش‌وپرورش، مبانی مناسبی نبوده است.

آنا: برنامه علمی تربیت اسلامی به چه نیازی از کشور پاسخ خواهد می‌دهد؟ 

طریفی حسینی: در چالش نخست برنامه علمی تربیت اسلامی (مبانی تعلیم و تربیت) ریشه‌های مشکلات فرهنگی و تربیتی جامعه را شامل می‌شود. در این برنامه علمی، اسلامی سازی مبانی تعلیم و تربیت و دستیابی به دانش تربیتی مطلوب به‌عنوان رکنی تعریف‌شده است که بر پایه آن نظام حکمرانی و روش‌ها و الگوهای تربیتی و... نیز مفهوم‌پردازی می‌شوند.

در برنامه علمی تربیت اسلامی، انواع تربیت رسمی و غیررسمی همچون تربیت خانواده محور و مهدکودک (نهاد مکمل تربیت خانواده محور)، تربیت رسمی عمومی، تربیت تخصصی (آموزش عالی)، تربیت شغلی و همچنین نهادهای سهیم و مؤثر بر تربیت همچون حاکمیت، خانواده، رسانه، نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد از منظر مکاتب و رویکردهای اسلامی و همچنین رویکردهای رقیب موردتوجه قرارگرفته‌اند.

انتهای پیام/4084/