مدیریت اقتصاد در دولت یازدهم با کمترین درآمد نفتی در طول ده سال گذشته/ توضیح رئیس‌جمهوری درباره نگرانی چهار وزیر

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، حجت‌الاسلام حسن روحانی سه‌شنبه شب در گفت‌وگوی تلویزیونی، با اشاره به اینکه در آذر 93 با کاهش قیمت نفت خواستند در مذاکرات تأخیر ایجاد کنند و امتیازات بیشتری بگیرند؛ اما امتیازات بیشتری دادند»، اظهار کرد: اقدامات دولت، این پیام را به خوبی به طرف‌های مذاکره رساند و آنها اعتراف کردند که دیگر تحریم کارگر نیست. آنها دیدند ما در شرایط تحریم اقتصاد خود را سامان می‌دهیم و شرایط مناسبی برای اقتصاد در کشور، به‌وجود آمده است.

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «این موضوع که به طرف‌های مذاکره اعلام کنیم که تحریم‌ها برای فشار به ملت ایران کارگر نیستند و آنها باید این راه را کنار بگذارند، برای ما یک ضرورت بود و بسیار به روند پیشرفت در مذاکرات کمک کرد»، گفت: اگر امروز هم در اقتصاد به‌درستی حرکت کنیم این تحریم‌ها دیگر برنمی‌گردد. آنها برای اینکه دیدند تحریم‌ها اثر ندارد آن را برداشتند و اگر فردا و پس فردا ببینند اقتصاد ایران در مسیری است که تحریم بر آن اثر ندارد، دنبال این موضوع نخواهند رفت.

علل رکود اقتصادی

روحانی ادامه داد: برای اینکه همیشه تحریم را از کشور دور کنیم، باید همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند اقتصاد مقاومتی را به درستی اجرا کرده و دشمن را مأیوس کنیم؛ یعنی کار ما در اقتصاد باید آنچنان بازدارنده باشد تا طرف مقابل احساس کند که تحریم تأثیر گذار نیست.

رئیس‌جمهوری در پاسخ به این سؤال که «چگونه اقتصاد ما با رکود مواجه شده است؟»، گفت: مسیری که داشتیم در زمینه اقتصاد طی می‌کردیم، در سال 93 با دو مشکل مواجه شد؛ اولین مشکل پایین آمدن قیمت نفت بود که البته از نظر ما این پایین آمدن طبیعی نبود و حساب شده بود.

روحانی افزود: زمانی که در ژنو به توافق نهایی رسیدیم و می‌توانست در 24 ساعت این توافق امضا شود، با تحرکاتی که در منطقه رخ داد و برنامه‌ریزی که برای کاهش قیمت نفت صورت گرفت، می‌خواستند هم در مذاکرات تأثیر بگذارند و هم بر روسیه فشار بیاورند و به همین دلیل مذاکرات 7 ماه تمدید شد که این تمدید برای مردم هم خوشایند نبود.

رئیس‌جمهوری دلیل کاهش قیمت نفت را اعمال فشار به ایران برای گرفتن امتیاز در مذاکرات عنوان کرد و گفت: خوشبختانه آنها نتوانستند هیچ امتیازی را بگیرند و اگر توافق برجامی که پیش روی ماست را تطبیق دهیم درمی‌یابیم که درست برعکس شده است.

روحانی ادامه داد: کاهش قیمت نفت در اقتصاد کشور بسیار تأثیرگذار است چرا که وقتی قیمت نفت کاهش پیدا کند، قیمت برخی از صنایع و تولیدات وابسته به نفت و میعانات نفتی نیز پایین می‌آید.

رییس جمهوری افزود: وقتی قیمت میعانات نفتی پایین می‌آید، صنایع پتروشیمی و حتی فولاد و قیمت خیلی از اجناس آن کاهش پیدا می‌کند. مردم بدانند که ما در چه شرایطی کشور را اداره کردیم. البته در کوران مذاکرات خیلی مصلحت نبود که ما مسئله را باز کنیم، اما الان که عبور کردیم کم کم می‌توانیم روشن برای مردم توضیح دهیم که چگونه اقتصاد اداره شد.

روحانی با بیان اینکه «شما می‌بینید که ارزش پول ملی برخی کشورها به‌خاطر کاهش قیمت نفت به نصف تقلیل پیدا کرده است»، گفت: کشورهای ثروتمندی که در توطئه کاهش قیمت نفت دخالت داشتند، خودشان مجبور به هزینه از ذخایرشان شدند و حتی دستور العمل‌هایی برای صرفه‌جویی برای کشورشان صادر کرده‌اند و حتی دستور فروش اوراق قرضه را داده‌اند. یعنی با این مشکلات مواجه شدند، اما ما در ایران توانستیم روند کاهنده تورم را ادامه دهیم و شرایط آرامش بازار را حفظ کنیم.

رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه «این یک مشکل بود»، در توضیح مشکل دوم اظهار کرد: انتظار مردم در مسئله توافق هسته‌ای طولانی شد، مردم فکر می‌کردند و به‌درستی فکر می‌کردند که ما در آذر 93 به توافق نهایی می‌رسیم که طرف مقابل ما پس زد و الا برای توافق آمادگی داشتیم. 7 ماه طولانی‌تر شد این مذاکرات و این 7 ماه برای انتظارات مردم تأثیرگذار است.

روحانی ادامه داد: وقتی مردم احساس می‌کنند، آینده بهتری پیش روی آنهاست و شرایط بهتر می‌شود، این وضعیت گاهی وقت‌ها در اقتصاد تأثیر منفی می‌گذارد.

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «این صبر و انتظار در اقتصاد کشور تأثیر می‌گذارد»، تصریح کرد: طولانی شدن مذاکرات هسته‌ای و بعد روندهای بعدی که می‌بینید تا یکی دو ماه دیگر ادامه دارد، تأثیرگذار است. بعد از اینکه تحریم‌ها برداشته می‌شود نیز تا آثار رفع تحریم‌ها ظاهر شود، یک مقدار طول می‌کشد و این مسئله اول است.

کاهش درآمد نفتی 25 میلیارد دلار

روحانی اضافه کرد: امسال پیش‌بینی ما برای درآمد نفتی حدود 25 میلیارد دلار است. شما ببینید در سال 90، درآمد نفتی کشور 119 میلیارد دلار بوده است، امسال 25 میلیارد دلار است. تقریبا کمترین درآمد نفتی کشور در طول 10 سال گذشته با کمترین قیمت نفت است.

رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: ما با یک مشکل بزرگ مواجه شدیم، اما در عین حال دولت با برنامه‌ریزی که در این مدت داشت و با همکاری بسیار ارزشمند مردم از این دوره عبور کرد. اعتماد مردم به دولت و اعتماد دولت به مردم، این سرمایه اجتماعی بزرگترین سرمایه‌ای است که در اختیار ما است و از این سرمایه باید استفاده کنیم.

روحانی در پاسخ به سؤالی درباره موضوع عبور از رکود گفت: رکود و رونق یک چارچوبی دارد. وقتی در کشور در یک دوره سه ماهه ما رشد اقتصادی داشته باشیم و سه ماه دوم هم رشد اقتصادی داشته باشیم، این رونق می‌شود. اگر سه ماه رشد منفی داشتیم و سه ماهه دوم هم رشد منفی داشتیم، این می‌شود رکود. این مثل بیماری است که بیماری خوب شده و از بیمارستان مرخص است و سرحال است و دو سال بعد دوباره سرما بخورد و بگوید که شما گفتید خوب شده اما دوباره مریض شد.

رئیس‌‌جمهوری در پاسخ به سؤالی در خصوص شرایط اقتصادی کشور طی دو سال گذشته گفت: یکی از نکاتی که در این توافق و در مذاکرات هسته‌ای اهمیت داشت، مسایل اقتصادی بود نه از دیدگاهی که اقتصاد چه روندی در کشور دارد بلکه بخاطر اینکه اقتصاد و تحریم، حربه‌ای بود که دشمن برای فشار بر ملت ایران در اختیار گرفته بود.

روحانی با بیان اینکه «تحریم تجاری و نفتی در دنیا و عراق و همچنین تحریم هوشمند در لیبی سابقه داشت اما تحریم بانکی از ایران شروع شد»، اظهار کرد: این اولین تجربه‌ای بود که قدرت‌های بزرگ انجام دادند.

وی با طرح این پرسش که «چرا قدرت‌های بزرگ فکر کردند با فشار اقتصادی می‌توانند به اهدافشان برسند»، گفت: در سال‌های فراوانی دلارهای نفتی، روند به این صورت بود که نفت را بفروشیم و با دلارهای حاصل از آن اقتصاد را اداره کنیم و عمدتاً واردات را انجام دهیم اما زمانی که آنها متوجه شدند متکی به فروش نفت هستیم و از طرف دیگر این تبادلات از طریق سیستم بانکی باید انجام بگیرد تا بتوانیم از دلارها استفاده کنیم، فشار را وارد کردند.

رئیس شورای عالی اقتصاد با اشاره به اینکه در واقع شرایط اقتصادی کشور به آنها علامت داد که از این طریق شما می‌توانید فشار را خوب وارد کنید چراکه نیازمندی به نفت یعنی نیازمندی به دلارهای نفتی، ادامه داد: آن‌ها با کاهش فروش نفت به مقدار زیاد، مسیر بانکی را نیز با مشکلات فراوانی مواجه کرده و تحریم بانکی را اعمال کردند.

روحانی افزود: درآمدی که ما در سال 90 از فروش نفت به دست ‌آوردیم حدود 119 میلیارد دلار بود و پس از اعمال تحریم در سال بعد درآمد نزدیک به 70 میلیارد دلار شد که این درآمد کاهش پیدا کرد. آن زمان یعنی سال 90 تا 91 قیمت نفت کاهش پیدا نکرده بود و ما در اوایل 93 نفت را حدود 100 تا 112 دلار می‌فروختیم و از آن طرف استفاده از منابع از طریق سیستم بانکی دچار مشکل شد و در نهایت این کاهش درآمد نفتی مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد.

گرفتن حربه تحریم

رئیس‌جمهوری با اشاره به نرخ تورم بالای 40 درصد تورم در کشور در سال 92 و همچنین رشد اقتصادی منفی 6.8 در سال 91 اظهار کرد: هدف دولت گرفتن حربه تحریم از طرف مقابل بود. اولین کاری که لازم بود انجام دهیم این بود که از طریق اقتصادمان برعکس پیامی که آنها در سال‌های قبل دریافت کرده بودند، پیام دهیم که در شرایط تحریم و فشار می‌توانیم اقتصادمان را سامان دهیم و می‌توانیم به جای تلاطم‌ها تورم را کاهش دهیم، از رکود خارج شویم و یک آرامش در بازار به‌وجود بیاوریم.

آغاز کار دولت یازدهم با تورم بالای 40 درصد

روحانی در تشریح اقدامات دولت یازدهم برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور گفت: توفیق دولت در طول سال 92 و 93 این بود که در قدم اول تورم کاهش پیدا کرد. در سال 92 اعلام کرده بودیم که کاهش تورم 35 درصد خواهد بود که البته نرخ تورم 34.7 شد. در سال 93 گفتیم این تورم به 25 درصد می‌رسد اما در پایان سال تقریباً به 15 درصد رسید و در حال حاضر نیز این روند ادامه دارد.

رییس جمهوری با بیان اینکه کاهش نرخ تورم و دستیابی به رشد اقتصادی ، مسیر ثابت دولت خواهد بود، تصریح کرد: تورم نقطه به نقطه در شهریور با نرخ در حدود 11.7 درصد، کاهش قابل توجهی داشت و از 12 درصد کمتر بود و احتمال دارد ماه‌های آینده این تورم نقطه به نقطه حتی تک رقمی شود و تا پایان سال چنین اتفاقی رخ دهد و به طور کلی نرخ تورم در کشور در سال جاری کاهشی خواهد بود.

ادامه راه اقتصاد مقاومتی

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «اگر امروز در اقتصاد به درستی حرکت کنیم، تحریم‌ها قابل بازگشت نخواهد بود»، تأکید کرد: باید همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند اقتصاد مقاومتی را به درستی اجرا کرده و دشمن را مأیوس کنیم؛ یعنی کار ما در اقتصاد باید آنچنان بازدارنده باشد تا طرف مقابل احساس کند که تحریم تأثیر گذار نیست.

روحانی در ادامه گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم، با بیان اینکه «با برنامه‌ریزی دولت توانستیم در سال 93 از رکود خارج شویم»، گفت: در سال 92 رشد ما منفی و منهای 1.9 بود، اما از سه ماهه اول سال 93 پیش‌بینی‌ها همه مبنی بر این بود که مسیر برنامه‌ها مسیر خروج از رکود است و آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار نیز همین مطلب را نشان می‌داد و بالاخره در سال 93 رشد 3 درصد را تجربه کردیم.

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «این یک قدم بسیار مهمی بود که همزمان کاهش تورم، رشد اقتصادی، ثبات بازار و تقریباً همه شاخص‌های اقتصاد کلان را کنترل کرده و حرکت رو به جلو داشتیم»، خاطرنشان کرد: در سال 93 به دنیا در زمینه اقتصاد علامت مثبت دادیم و همین علامت مثبت در مذاکرات باعث شد که طرف مذاکراتی ما احساس کند که حربه تحریم دیگر کارگر نیست و صاحب‌نظران و پس از آن مسئولان اجرایی آنها نیز اعلام ‌کردند که دیگر تحریم کارگر نیست.

شرایط مطلوب کشور در سال آینده

رئیسجمهوری اضافه کرد: در شش ماهه دوم می‌خواهیم وضع را تغییر دهیم که در پایان سال رشد مثبت داشته باشیم. در سال بعد وضع بسیار بهتری ما خواهیم داشت، هم بخاطر اینکه فروش نفت ما دیگر محدودیت ندارد و هم بخاطر اینکه تحریم‌های بانکی و پولی کاملاً برداشته می‌شود و هم به خاطر این همه هجومی که الان در دنیا شروع شده به سمت ایران.

رئیس‌جمهوری همچنین گفت که از هفته بعد اجرای توافق آغاز می‌شود و همه باید اجرای توافق را آغاز و مقدمات و مسیر تشریفات قانونی و حقوقی را فراهم کنند تا حدود یک تا دو ماه دیگر که تحریم‌ها برداشته می‌شوند و شرایط جدیدی برای کشور ایجاد می‌شود.

رئیس‌‌جمهوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وقتی تورم کاهش یافت در سایه سیاست‌های انقباضی بود که منجر به رکود بیشتر شد، گفت: اگر سیاست‌های دولت انقباضی و رکودی بود، می‌بایست همزمان با کاهش تورم در سال 93 رشد اقتصاد منفی باشد. یعنی سال 92 رشد اقتصادی منهای 1.9 بود اما در سال 93 مثبت 3 شد بنابراین، چنین نبوده است.

روحانی با اشاره به اینکه «روند پایه پولی تحت کنترل است» تاکید کرد: اینکه دولت توانست تورم را کاهش دهد عمدتاً به‌خاطر انضباط مالی و پولی است که من روی این انضباط حساس بوده و بانک مرکزی نیز از این موضوع به‌خوبی آگاه است که با چه حساسیتی انضباط را دنبال می‌کنم.

رییس جمهوری با اشاره به اینکه دولت عامل اصلی یعنی رشد پایه پولی را کاملاً مهار و کنترل کرد، اظهار کرد: البته امید و تحرک مردم و حضور مردم در اقتصاد هم عامل بسیار مهمی است و ان شاء الله همین روند کاهنده در مسأله تورم ادامه خواهیم یافت.

رییس جمهوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه کنترل پایه پولی در سال 94، رشد داشته است که در مرداد ماه به 19 درصد رسید و این خطر ممکن است برای برای شش ماه بعد باشد چراکه پایه پولی وقتی رشدی دارد 6 ماه بعد اثرش را روی تورم می‌گذارد. آیا نگران برگشت تورم نیستید، گفت: رشد پایه پولی زیاد نبوده است البته رشد پولی بله، اساساً در زمینه نقدینگی رشد داشتیم و این شتابی که وجود دارد با پایه پولی متفاوت است. در پایه پولی روند کاملاً کنترل‌شده است و رشد پایه پولی رشد محدودی است و ما این مسیر را ادامه خواهیم داد.

روحانی با بیان اینکه در سیاست‌های جدید از مسأله رشد پایه پولی مراقبت خواهیم کرد، اظهار کرد: در این زمینه بانک مرکزی مراقبت می‌کند البته خود بانک مرکزی در این زمینه تحرکات لازم را دارد. بحث ضریب فزاینده یک بحث دیگری است. ضریب فزاینده نمی‌تواند عاملی برای تورم باشد. اما رشد پایه پولی بسیار حساس است و باید مراقبت کنیم.

مجری پرسید: الان که می‌خواهیم به سراغ افزایش و تحریک تقاضا بروید. فرمودید از سال گذشته به دلیل تعلیقی که در اعلام برجام و تحریم‌ها بوجود آمده بود، مردم خریدها و برخی تولیدکنندگان تولیدات را متوقف کرده بودند و الان در شرایطی هستید که تقاضا و شرکت‌های تولیدی و پیمانکاران را می‌خواهید تحریک کنید و رونق اقتصادی را بوجود آورید، با چه سیاست‌هایی که منجر به تورم نشود؟

رییس جمهوری پاسخ داد: می‌خواهیم وارد بسته سیاست‌های جدید شویم، اولاً سیاست‌هایی که برای عبور از رکود در سال 92 و 93 دنبال کردیم و برای رشد اقتصادی و رونق، آن سیاست‌ها است چه آن لایحه‌ای که به مجلس دادیم که در نهایت تصویب کرد و در سال 94 ابلاغ شد، قانون رفع موانع رقابت‌پذیر و چه مصوباتی که دولت در سال 92 و 93 داشت و الان سیاست‌هایی که به عنوان آیین‌نامه به طور قانون اجرا می‌شود آن روند ادامه خواهد داشت.

سیاست‌های دولت برای عبور از رکود

روحانی افزود: یک سیاست جدیدی نیست که بخواهد آن سیاست‌ها را کنار بزند. ما در دوران گذار هستیم توافق انجام شده، مراحل قانونی توافق در حال نهایی شدن بوده و بعد از آن اجرایی خواهد شد، تحریم برداشته می‌شود و آثار برداشتن تحریم هم ما در اقتصادمان خواهیم دید که در حال حاضر نیاز به یک بسته‌ای داریم تا رونق را سرعت ببخشد، یعنی تسریع در رونق اقتصاد بوجود بیاید.

رییس جمهوری در تبیین سیاست‌های دولت برای اقتصاد کشور گفت: برای این کار یک سیاست‌های کوتاه مدت را تدوین کردیم. البته این سیاست‌های 30 بند دارد که مسئولین و تیم اقتصادی در هفته آینده در مصاحبه برای مردم توضیح خواهند داد. تقریباً 3 ماهه اول را پشت سر گذراندیم و احساس کردیم به تحول در رونق نیاز داریم و از همان وقت من به تیم اقتصادی دستور دادم که در این زمینه کار و مطالعه کنند و یک بسته‌ای را آماده کنند.

توضیح رئیس جمهوری درباره نگرانی چهار وزیر

روحانی ادامه داد: در برخی از بخش‌های اقتصاد، مردم با یک مشکلاتی مواجه هستند. بازار بورس جزو آنهایی است که مشکل دارد و چند تا وزیر کابینه هم اظهار نگرانی کرده بودند، البته چون برای رسانه‌ها و مردم تازگی داشت، برایشان عجیب و غریب بود اما برای من همان مشکلات را هم در دولت و هم در طول جلسه اقتصادی که در هفته داریم شفاهی می‌گفتند، وزیر اقتصاد عضو آن جلسه است و این مباحث مطرح می‌شد.

رییس جمهوری تاکید کرد: بورس مشکلاتی دارد و باید مشکلات را حل و فصل کنیم، البته همه بورس دست دولت نیست، اصلاً کلاً در اختیار دولت نیست اما دولت می‌تواند به بورس کمک کند و این کمک را خواهد کرد.

رییس شورای عالی اقتصاد خاطر نشان ساخت: آینده بورس، آینده خوبی خواهد بود، البته امسال فراز و نشیب زیاد و مشکلاتی داشته است ولی ما باید از این فضا عبور کنیم و باید برای شرایط امروز و ماه‌های آینده یک اقداماتی انجام دهیم، دو تا مشکل اساسی پیش رو بود و در این ماه‌ها زیاد گزارش می‌شد.

روحانی در ادامه گفتگوی زنده تلویزیونی با مردم با بیان اینکه یکی از مشکلات این بود که تولیدکننده‌ها برای سرمایه در گردش خود به بانک مراجعه می‌کردند، اظهار داشت: گاهی بانک‌ها منابع کافی ندارند تا در اختیار بگذارند و گاهی نرخ سود این منابعی که در اختیار می‌گذارند برای این تسهیلات سود بالایی است و ما باید برای اینکه بانک ها در ارائه تسهیلات دست بازتری داشته باشند، اقداماتی می‌کردیم تا بانک‌های منضبط برای بخش پولی‌شان هزینه کمتری بدهند و بتوانند این تسهیلات را ارزان‌تر در اختیار متقاضی قرار بدهند.

نرخ سود تسهیلات بانکی باید به نفع تولید کاهش یابد

رییس جمهوری در پاسخ به این سوال یکی از مجریان برنامه مبنی بر اینکه چه اقداماتی برای اینکه تسهیلات ارزان‌تر در اختیار تولیدکننده ها قرار بگیرد، انجام می شود، گفت: در این بخش می‌دانید که بانک‌ها باید در ازای پس‌انداز مردم یک ذخیره قانونی در بانک مرکزی بگذارند و این ذخیره در حال حاضر حدود 13 درصد است که البته حداقل‌ آن 10 درصد و حداکثر می‌تواند تا 30 درصد باشد؛ در این بسته سیاستی به بانک مرکزی اجازه می‌دهیم بانک‌هایی را که خوب کار کردند و انضباط درستی دارند، تشویق کرده و میزان دریافت این ذخیره قانونی را تا 10 درصدکاهش دهد و این خیلی مهم بوده و به عبارتی بانک مرکزی با سیاستهی اعتباری ، دست بانک‌ها ی منضبط را بازتر خواهد کرد.

روحانی با بیان اینکه سود بانکی باید از کاهش تورم تبعیت کند ولی با توجه به کاهش تورم در کشور هنوز این اتفاق نیافتاده است، خاطرنشان کرد: اگر بر فرض تورم ما 15 درصد باشد، اما سود تسهیلات خیلی بالاست و سود بانک‌هایی که به بخش‌های تولیدی تسهیلات ارائه می‌دهند را باید کاهش دهیم؛ اگر هزینه بانک‌ها کاهش پیدا کند اینها می‌توانند سود تسهیلات را پایین بیاورند و این برای تولیدکنندگان یک قدم بزرگ است.

رییس جمهوری با بیان اینکه بانک مرکزی نسبت به تشویق برخی از بانک‌ها در زمینه یک ذخیره قانونی دستش باز شده به شرطی که هفته به هفته شرایط تورمی کشور را رصد بکند، خاطرنشان کرد: از دی ماه تاکنون به طور متوسط تورم ماهانه در کشور 5/0 است و ما این اجازه را دادیم بانک مرکزی بر این مبنا که این میزان تا 7، 8 و 9 دهم باشد، حرکت کند.

روحانی با اشاره به اینکه این سیاست برای اینست که هم پایه پولی افزایش پیدا نکرده و هم تورم ایجاد نشود چراکه می‌خواهیم دستاورد بدست آمده را حفظ کنیم و در کنار آن با رکود مبارزه کرده و رونق را تسریع ببخشیم، گفت: از سوی دیگر اعمال این سیاست‌ها برای آنست که بانک مرکزی اهرم لازم برای ایجاد انضباط در برخی از مؤسسات و صندوق‌هایی که انضباط لازم را ندارند، در اختیار داشته باشد.

رییس جمهوری ایجاد بازار بانکی را از دیگر اقدامات در این راستا برشمرد و تصریح کرد: بر این اساس بانک‌ها از یکدیگر وام‌های کوتاه‌مدت دریافت می‌کنند؛ تاکنون اگر بانکی از بانک دیگر تسهیلاتی را دریافت می‌کرد، نرخ سودش حدود 29 بود اما از زمانی که بانک مرکزی وارد عمل شده، نرخ سود به 26 درصد رسیده است.

دکتر روحانی با اشاره به مواجه شدن تولیدکننده‌ها با انبارهای پر و ضرورت ایجاد رشدی در تقاضا برای جلوگیری از کاهش تولید و توقف رشد اقتصادی، گفت: ما باید تقاضا را تحریک کنیم یعنی شرایطی را بوجود بیاوریم که مردم مشکلاتشان برای خرید برطرف شود.

اختصاص بودجه برای طرح‌های عمرانی زودبازده و بخش های تولیدی

رییس جمهوری با بیان اینکه ما از یک طرف تقاضای دولت را زیاد می‌کنیم، گفت: هفت هزار و 500 میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی زودبازده و بخش‌های تولیدی طی هفته های آینده اختصاص می یابد و همچنین در زمینه یارانه در بعضی از بخش‌های تولیدی داریم اعمال می‌کنیم. بیشتر برای صادرات غیرنفتی این کار را می‌کنیم چون اگر می‌خواهیم انبارها خالی شود، باید صادرات را تسهیل کنیم.

روحانی افزود: یک راهش خرید داخلی است. مردمی که می‌خواهند کالاهای با دوام خریداری کنند، همچنین جوان‌هایی که می‌خواهند تازه ازدواج کنند، جهیزیه‌ای تهیه کنند، برای این کالاها ما دنبال این هستیم که تسهیلاتی در اختیار مردم قرار دهیم. 20 درصد منابع جدیدی که داریم به‌وجود می‌آوریم تا به این مسئله اختصاص دهیم تا مردم بتوانند اجناسی که می‌خواهند خریداری کنند. بانک‌ها به آنها تسهیلات بدهند. یک شرایط ویژه‌ای برقرار می‌کنیم از جمله اینکه اقساط آن طولانی می‌شود برای اینکه باری بر دوش مردم نباشد.

رییس جمهوری اظهار کرد: از این طرف یک تحریکی را انجام دهیم در زمینه تقاضا و در نهایت تولید داخلی تا حرکت بکند. چون اقتصاد مقاومتی یک پایه اصلی‌اش این است. اقتصادی که درون‌زا است باید در درون تولیدات داخلی ما حرکت بکند. بنابراین ما این اقدامات را هم در زمینه تسهیلاتی ارزان و بیشتر، منابع را در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهیم و از طرف دیگر تحریک تقاضا. از سوی دیگر هم دولت وارد عمل شود در طرح‌های عمرانی‌اش و طرح‌های بیشتر را داشته باشد و همچنین در صادرات غیرنفتی.

روحانی تصریح کرد: در این سه زمینه داریم اقدام می‌کنیم. این بسته که هفته آینده اعلام می‌شود، در قسمت اولش بانک مرکزی بلافاصله می‌تواند عمل کند. یعنی به بانک‌های خوش حساب به آنهایی که می‌تواند مشوق بدهد به آنها اعلام کند. البته چارچوبی هم مقرر شده که این منابع جدید کجاها مصرف شود. این قدم اول بلافاصله می‌تواند انجام بگیرد.

رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه «در زمینه تسهیلاتی که به مردم باید داده شود ممکن است برای تدوین آیین‌نامه‌هایش یکی دو هفته زمان ببرد»، خاطرنشان کرد: آن هم اجرایی و عملیاتی می‌شود. آن 7.5 هزار میلیارد تومان هم در هفته آینده و تا پایان هفته می‌تواند به خزانه واریز شود. بنابراین یک حرکتی ظرف سه هفته آینده در بخش تولید احساس می‌شود و این تحرک می‌تواند یک رونق جدیدی به بخش تولید ما بدهد.

روحانی در ارتباط با مطالبات پیمانکاران که موضوع سؤال بعدی بود، گفت: می‌دانید که پیمانکاران سال‌هاست برای دولت کار کردند و نتوانستند از دولت پولشان را دریافت کنند. سه الی چهار سال. از آغاز این دولت ما بخشی از بدهی پیمانکاران را پرداخت کردیم، اما هنوز فاصله داریم با تسویه طلب آنها و بخشی از این بدهی دولت پرداخت شده است.

رییس جمهوری افزود: از این طرف وقتی پیمانکار از دولت طلب دارد و دولت پولش را نمی‌دهد او برای اینکه پروژه‌اش را اجرا کند، از بانک‌ها استقراض کرده است، پس این می‌شود معوقه بانک‌ها، بانک‌ها پول از کجا آوردند، یک مقدار از بانک مرکزی پس این بدهکار او است و او بدهکار کسی دیگر است که معضلی را ایجاد کرده است. سه چهار هفته است که بحثی را ادامه می‌دهیم که چگونه این سیکل بدهی‌ها را یکجایی بشکنیم و قفلی را که ایجاد شده یک جایی باز کنیم و این کار ان‌شاء‌الله آغاز می‌شود.

روحانی اظهارکرد: به این ترتیب قفل بدهی‌های باقیمانده از قبل به پیمانکاران با اوراق مشارکت، صکوک و برخی اقدامات عملیاتی باز خواهد شد.

پرداخت بدهی‌های دولت به پیمانکاران

رییس جمهوری ادامه داد: هم با اوراق مشارکت و هم با صکوک که برای اولین بار در دولت انجام می‌شود که البته نهایی نشده و در هفته‌های آینده اجرا می‌شود، دولت بدهی خود را به پیمانکاران پرداخت می‌کند. پیمانکار می‌تواند آن را به بانک بدهد و بدهی او نسبت به بانک تسویه شود و بانک می‌تواند اوراق را در اختیار بانک مرکزی قرار دهد.

روحانی تصریح کرد: بنابراین این سیکل شکسته می‌شود و این اقدام دیگری است که می‌تواند انجام بگیرد و در واقع بدهی‌هایی که به صورت یک زنجیره درست شده است درجایی باید شکسته شود و این هم اقدام دیگری است که در حال انجام گرفتن است.

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «با اقدامات دولت برای تحرک بخشیدن به رونق اقتصادی در ماه‌های آینده به شرایطی که کاملاً با شرایط گذشته متفاوت خواهد بود، می‌رسیم»، اظهار کرد: برای حل مسایل اقتصادی‌ به یک برنامه بلند مدت نیاز داریم، خوشبختانه تمام وزارتخانه‌ها بدون استثنا، طرح‌هایشان را آماده کردند که در چه زمینه‌هایی باید سرمایه‌گذاری شود و اولویت‌ها کدام است و همچنین با کمپانی‌ها و شرکت‌های خارجی مذاکره می‌شود.

روحانی با تاکید بر اینکه بخش خصوصی باید آماده گشایش در رقابت‌های اقتصادی باشد تا در شرایط جدید یک حماسه جدید اقتصادی بیافرینیم، اظهار کرد: در واقع در شرایط جدید آینده خطوط اعتباری برای سرمایه‌گذاری خارجی بوجود می‌آید و کارآفرینان داخلی به منابع داخلی و خارجی می‌توانند بهتر دسترسی داشته باشند.

خط قرمز اقتصادی، تورم زیر یک درصد

رییس جمهوری با اشاره به اینکه این بسته می‌تواند برای این گذر زمان و دوره گذار یک تحرک خوبی را در اقتصاد کشور بوجود بیاورد، تصریح کرد: البته پول‌هایی که در خارج داریم و آزاد می‌شود عمدتاً پول‌های بانک مرکزی است و این پول ها قبلاریالش خرج شده است. البته یک بخشی از آن هم مربوط به خزانه می‌شود.

مجری پرسید: از سخنان شما استنباط می شود که انبساطی است و خطر برگشت تورم. آیا بدین معنی است که از سیاست تک رقمی کردن تورم دست کشیدید؟

رییس‌ جمهوری پاسخ داد: آن سیاست به جای خودش باقی است. یعنی آن سیاست ادامه پیدا می‌کند. تنها جایی که ممکن است شبهه بوجود آورد، آنجایی است که بانک مرکزی منابع جدیدی را در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهد، ذخیره قانونی را کاهش می‌دهدو در اینجا بانک مرکزی به رصد کردن مکلف شده است.یعنی ضمن آزاد کردن منابع، وضع تورم را رصد می‌کند.

دکتر روحانی با تاکید بر اینکه خط قرمز ما این است که تورم ماهانه ما زیر یک درصد باشد و بر این مبنا حرکت می‌کنیم، ادامه داد: برخی نسبت به سرمایه‌گذاری‌های خارجی و ورود کمپانی‌های خارجی تذکر می‌دهند و ما این تذکر را به جان می‌خریم و کاملاً درست است.

الزام شرکتهای خارجی به آوردن سرمایه و همکاری فناورانه با ایران

رییس جمهوری افزود: مدیران اقتصادی و شرکتهای خارجی به آوردن سرمایه و همکاری فناورانه با ایران ملزم شده اند.

روحانی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه «آیا ورود سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی خارجی تهدیدی برای شرکت‌های دانش‌بنیان ما محسوب می‌شود چراکه بخشی از شرکت‌های دانش بنیان به دلیل شرایط تحریم و محدودیت‌هایی که حاکم بوده، موفق هستند و توانستند نوآوری‌هایی را صورت دهند و رونق داشته باشند حال اگر تحریم‌ها برداشته شود، با ورود فناوری جدید این شرکت‌ها تقاضای خود را از دست نمی‌دهند»، تأکید کرد: اولاً دولت حمایت‌های خود از شرکت‌های دانش‌بنیان را ادامه و افزایش خواهد داد. همچنین در همکاری‌های بین‌المللی این شرکت‌ها سود بالایی می‌برند.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: در یکسال اخیر بعضی از شرکت‌های دانش‌بنیان با دانشمندان ایرانی خارج از کشور مشارکت‌هایی آغاز کرده‌اند. در طول چند ماه گذشته معاون علمی و فناوری رئیس‌‌جمهور در دولت گزارش داد سی نفر از نخبگان ایرانی که در خارج فعالیت‌های بسیار خوبی داشتند به ایران برگشته و فعالیت می‌کنند، صدها نفر از اندیشمندان ایرانی در خارج همکاری می‌کنند.

روحانی با اشاره به اینکه «بعد از رفع تحریم فضایی که باز می‌شود که وارد یک فضای رقابت بین‌المللی خواهیم شد»، اظهار داشت: حتی فناوری از یک طرف عاملی است برای تحرک جدید اندیشمندان کشور و از طرف دیگر همکاری‌ها با دنیا شروع می‌شود.

رئیس‌جمهوری افزود: در حال حاضر بسیاری از پروژه‌ها مربوط به ایران بوده و یک طرف پروژه یک دانشگاه و موسسه تحقیقاتی در خارج از کشور است که با یکدیگر همکاری می‌کنند.

دکتر روحانی با تأکید بر اینکه «همه با یکدیگر تلاش کنیم تا بهره‌وری که در اقتصاد ما بسیار مهم است، افزایش یابد»، گفت: استفاده ما از رشد اقتصادی بسیار کم است و در این شرایط معنایش این نیست که دروازه‌ها باز می‌شود شرکت‌های دانش‌بنیان ما تعطیل شود و فناوری را فقط از خارج وارد کنیم بلکه این فناوری‌ها برای این است که به شرکت‌های دانش بنیان رشد داده شود و آنها بتوانند سرعت بیشتری در تحرکات علمی پیدا کنند.

روحانی در ادامه گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با مردم با بیان اینکه «شرکت‌های دانش‌بنیان در تمام پروژه‌هایی که دارند باید سریع‌تر به اهداف خود برسند»، گفت: بسیاری از پروژه‌های علمی در شرایطی هستندکه باید با یک برند خارجی در دنیا شریک شوند و در این راستا یکی از شرایط ما برای حضور کارآفرینان خارجی در ایران این است که بخشی از بازار داخلی را به آنها می‌دهیم به شرط اینکه با هم بتوانیم بخشی از بازار منطقه و بازار بین‌المللی را به دست بیاوریم.

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه در شرایط جدید می‌توانیم به ایجاد فضای جدید و نو در اقتصاد ایران بسیار امیدوار باشیم، خاطرنشان کرد: البته هدف ما در مذاکرات هسته‌ای از روز اول برخلاف برخی‌ها که با لحن دیگری سخن می‌گویند و حرف می‌زنند، رشد اقتصاد داخلی بوده است.

روحانی با اشاره به اینکه اگر تمام امکانات کشور بسیج شود و تمام پس‌انداز کشور به بخش تولید بیاید سرمایه کافی برای رسیدن به رشد مطلوب در اختیار نیست، گفت: ما نیازمند رقم بسیار بالایی برای سرمایه‌گذاری هستیم؛ وزیر نفت اعلام‌کرده که به 70 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بخش پتروشیمی نیاز داریم. از سویی نیاز به ده‌ها و صدها فروند هواپیمای جدید در حمل و نقل، نیاز به لوکوموتیوهای جدید و واگن‌های جدید و نیاز به توسعه بنادر داریم و کار بسیار عظیمی پیش روی ما است.

راه نفوذناپذیری، اقتدار ملی و امنیت اقتصادی

رییس جمهوری با بیان اینکه خوشبختانه بسیاری از ایرانیان خارج از کشور در جلسه توسعه استان‌ها حضور پیدا می‌کنند و همانجا طرح‌ها را با هم تبادل کرده و قراردادها امضا می‌شود، اظهار داشت: این نشان این است که کشور ایران آن جاذبه کافی را برای رشد و رونق اقتصادی دارد و ما باید همه ظرفیت‌های کشورمان را برای رونق تولید و در نهایت برای ایجاد اشتغال جوانان به فعلیت تبدیل کنیم. دکتر روحانی با اشاره به اینکه امروز ترکیب متقاضیان کار و شرایط آنها با گذشته متفاوت است و ما باید بتوانیم با فناوری‌های جدید و سرمایه‌گذاری اشتغال کافی را در ایران بوجود آوریم، افزود: راه نفوذ ناپذیری کشور در برابر قدرت‌های بزرگ رسیدن به قدرت و اقتدار است و ما باید شرایطی را ایجاد کنیم که درآن امنیت کافی اقتصادی و تسهیلات لازم باشد.

مبارزه جدی با فساد

رییس جمهوری با تاکید بر ضرورت نیاز به اصلاحات ساختاری در اقتصاد داخلی، خاطرنشان کرد: بانک‌ها و بخش‌های اقتصادی ما باید اصلاح شده و با فساد مبارزه جدی‌تر داشته باشیم.

روحانی افزود: اگر می‌خواهیم در این کشور سرمایه بیاید باید رقابت سالم بوده و با فساد مقابله کنیم چرا که یک سرمایه دار به سود و شرایطش برای سرمایه گذاری نگاه می‌کند.

رئیس‌جمهوری بر مشارکت و تلاش همه قوا و بخش‌های مختلف و مد نظر قرار دادن سیاست های اقتصاد مقاومتی در این راستا تاکید کرد و گفت: پیروزی در برابر قدرت های بزرگ و رسیدن به توافق به‌خاطر حضور و حمایت مردم، هدایت‌های مقام معظم رهبری، هماهنگی با سایر قوا و همراهی نیروهای مسلح بود و در پسا برجام بیشتر نیاز به هماهنگی و کمک و حضور مردم داریم و مطمئناً با قدرتی که پیدا می‌کنیم و با اقتصاد و فرهنگ قوی و ایمانی که جوان‌های عزیز ما دارند، نگرانی در زمینه نفوذ قدرت‌های بزرگ از جمله آمریکا و دیگران برای رسیدن به اهداف خودشان وجود نخواهند داشت.

تعامل سازنده با دنیا ، نجات اقتصاد و احیای اخلاق

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «ما می‌توانیم در برابر این نفوذ هم سدی را به‌وجود بیاوریم»، گفت: آن قول‌هایی که از اول به مردم دادیم، آن سه شعار نجات اقتصاد ایران، تعامل سازنده با جهان و احیای اخلاق من به همه آن سه شعارم همچنان پایبند و متعهد هستم و معتقدم که با اقتصاد و سیاست خارجی درست و با اخلاق و فرهنگ ما می‌توانیم شرایطی را بوجود آوریم که ان‌شاء‌الله در همه زمینه‌ها موفق باشیم و آنچه در شأن ملت بزرگ ایران است به آن نقطه دست پیدا کنیم.

روحانی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه «در کنار تداوم مهار تورم و رشد اقتصادی چه برنامه ای برای کاهش نرخ بیکاری دارید؟»، اظهار داشت: رشد اقتصادی برخی بخش‌ها ممکن است خیلی اشتغال‌زا نباشد، اما دولت به تولیدی بیشتر توجه دارد که یکی از اهداف آن کاهش نرخ بیکاری باشد. به هر استانی که می‌روم یکی از سؤالاتم شرایط بیکاری آن استان است. دیروز هم که در استان سرسبز مازندران و در خدمت مردم بسیار صمیمی این استان بودم، از مقامات اجرایی آن استان سوال کردم و آماری که دادند خوشحال شدم. گفتند از پارسال تا امسال بیکاری ما از 10.4 به 10 رسیده است یعنی 4 دهم درصد کاهش پیدا کرده است. استان قبلی هم همین شرایط را داشت.

رییس جمهوری اضافه کرد: اشتغال برای ما مهم است و لذا واحدهای صنعتی کوچک و متوسط به عنوان یکی از اولویت‌های ماست چون آنها اشتغال بیشتری می‌توانند ایجاد کنند. ما صنایع بزرگی داریم که واحدهای پایین دستی باید برای آنها ایجاد کنیم.

روحانی با اشاره به اینکه آمار ما نشان می‌دهد در بخش کشاورزی هم ما رشد اشتغال در یکسال گذشته داشتیم، تصریح کرد: در خدمات و صنعت باید اشتغال ایجاد کنیم. ما در زمینه کشاورزی طرحی که برای تجهیز زمین‌ها و آبیاری مدرن داریم چه در شمال، چه در غرب و چه در همه استان‌ها تحرکی خوبی در این زمینه بوجود آورده است.

رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: ما مشکلات فراوانی در حوزه آب، محیط زیست و حمل و نقل و اشتغال داریم که اشتغال به عنوان مهم ترین مساله ماست. اینها به عنوان اهداف مهم مدنظر ما است. من در پیام نوروزی به مردم گفتم که امسال سالی است که همه تلاش ما برای رونق اقتصادی است و برای صادرات غیرنفتی.

پیام همکاری برای ثبات، توسعه و رونق اقتصادی به کشورهای منطقه

روحانی با اشاره به اینکه روابط ما با کشورهای همسایه در زمینه اقتصادی خیلی بهتر از گذشته شده است، گفت: پیام من به کشورهای منطقه، همکاری برای ثبات، توسعه و رونق اقتصادی است. صادرات غیرنفتی ما به کشورهای همسایه در حال افزایش است. امیدوارم در آینده نه چندان دور شاهد روابط صمیمی با همه همسایگان باشیم. البته الان یکی دو کشور ممکن است شرایطش را نداشته باشند اما پیام من به همه همسایگان و همه کشورهای منطقه این است که بیاییم برای ثبات و امنیت منطقه و مشارکت با همدیگر برای توسعه، بکوشیم.

رییس جمهوری ادامه داد: ما کشورهایی که در کنار هم جمع شدیم، اکثرمان کشورهای اسلامی هستیم و بقیه هم کشورهای دوست ما هستند. ما باید در این منطقه، تلاش فراوانی بکنیم برای رونق اقتصادی و اتفاقاً رونق اقتصادی است که می‌تواند پایه‌ای برای مبارزه با تروریسم هم باشد. اگر فقر آمد آن فقر خودش سربازگیری می‌کند برای گروهک‌های تروریستی. ان شاء الله شاهد منطقه‌ای امن‌تر باشیم و شرایط رفاهی بهتر برای ملت عزیز ما فراهم شود.

طرح تحول سلامت و امنیت غذایی

روحانی با اشاره به اینکه «دولت سیاست‌های رفاهی، سلامت، بیمه و تأمین امنیت غذایی را تداوم خواهد داد»، اظهار داشت: تأکید می‌کنم دولت به همه این سیاست‌ها پایبند است و آنها را ادامه می‌دهد.

رئیس‌جمهوری با تأکید بر اینکه «همه باید با هم همکاری کنیم»، تصریح کرد: مردم ما فقط در انتخابات سال 92 پای صندوق نیامدند و فقط برای رأی دادن نیامدند، بلکه رفتارشان هم همواره در این دو سال رفتار حمایتی از دولت و مشارکت در امور مهم بوده و ما باید این راه را ادامه دهیم.