دانشی: ژورنالیسم علم ضعف‌های خبرنگار حرفه‌ای را پوشش می‌دهد/ استفاده از توان روزنامه‌نگاری علم در پاسخ به چرایی اتفاقات

ذوالفقار دانشی در گفتگو با خبرنگار حوزه رسانه گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، درباره ژورنالیسم علم و تعریف دقیق آن اظهار کرد: دنیای علم در کشور ما با دنیای علم در کشورهای دیگر فرق می‌کند. در کشورهای پیشرفته دنیا بودجه فعالیت‌های علمی مستقیم از مالیات مردم تأمین می‌شود و به خاطر اینکه بتوانند بودجه بیشتری کسب کنند، به دنبال اقناع نمایندگان مجلس یا هر سیستم دیگری هستند تا این بودجه جذب شود و برای همین به جلب افکار عمومی نیاز دارند.

وی افزود: کاربرد ژورنالیسم علم در دو بعد تعریف می‌شود که هم دستاوردهای علمی و فناوری جدید که معمولاً خیلی پیچیده‌تر است به صورت ساده برای مردم توضیح داده و تفسیر می‌شود و در بخش دیگر به چرایی و چگونه اتفاقات می‌پردازد.

این محقق و پژوهشگر حوزه علم گفت: ژورنالیست‌های علم برای اطلاعات مردم حلقه واسطی تشکیل می‌دهند تا بخشی از کنجکاوی مردم را تامین کنند و هم اینکه دانشگاه‌ها بتوانند افکار عمومی را جذب خود کنند. ژورنالیسم علم یک ابزار رسانه‌ای است که حلقه واسطی بین مرزهای دانش و توده عموم مردم ایجاد می‌کند.

دانشی عنوان کرد: ژورنالیسم علم لزوماً از علوم جدید آگاه نیست و تلاش می‌کند که بتواند با رویکرد علم، اطلاعات علمی درست را در جامعه رواج دهد و کمک کند که با استفاده از آن، سطح آگاهی مردم بالا رود تا شرایط و سطح زندگی مردم بهتر شود.

وی یکی از دلایل نبود دروس ویژه این عنوان در دانشکده‌های ارتباطات را میان‌رشته‌ای نبودن این دروس ذکر کرد و گفت: یک ویژگی خیلی مهم ژورنالیسم علم این است که باید میان‌رشته‌ای باشد. مسیر رشته روزنامه‌نگاری و ارتباطات از مسیر علوم انسانی می‌گذرد ولی برای ژورنالیست خوب بودن باید پیش‌زمینه‌ای در دروس فنی مهندسی داشت. چرا؟ به خاطر اینکه یک دیدگاه متفاوتی نسبت به این دستاوردهای علمی به شما ارائه می‌دهد. مفاهیم علمی را نمی‌توان به‌صورت خودآموز مثل کتاب خواند و آن را درک کرد و این یکی از حلقه‌های مفقوده بزرگ در بحث آسیب‌شناسی ژورنالیسم علم در کشور است.

دانشی عنوان کرد: در علم نمی‌توانید به کسی که معتقد است زمین تخت است، همان اندازه تریبون و فرصت  اختصاص دهید تا به یک استاد دانشگاه. یعنی اگر بر اساس اصول روزنامه‌نگاری کلاسیک این بحث را مطرح کنید، به شما می‌گویند نه، باید به هر دو طرف یکسان وقت بدهید، خواننده خودش قضاوت بکند، ما این وسط قرار نیست که موضع‌گیری کنیم. این یکی از ایرادهای بزرگ دیدگاه کلاسیک روزنامه‌نگاری است؛ اما علم ابزار خیلی دقیقی است.

وی تفاوت بین خبرنگاری حرفه‌ای با ژورنالیسم علمی را در تفاوت دیدگاه‌ها دانست و افزود: دیدگاه‌های خبرنگار حرفه‌ای و ژورنالیسم علمی خیلی با هم فرق می‌کند زیرا تسلط به مفاهیم علمی دارای اهمیت بسیاری است که این پاشنه آشیل ژورنالیسم علمی ماست. یعنی این تسلط  و دستورالعمل وجود ندارد.

دانشی با بیان اینکه  روزنامه‌نگار حرفه‌ای دستورالعمل خاصی ندارد گفت:  شما نمی‌توانید به یک روزنامه‌نگار حرفه‌ای آیین‌نامه بدهی بگویی که این کارها را انجام بده، مثلاً برو با 6 استاد دانشگاه در این زمینه صحبت کن، بیا میزگرد بگذار و فقط بیطرفی را رعایت کن. این موضوع یک چیزهایی کم دارد که ژورنالیسم علمی این نقیصه را جبران می کند و باعث می‌شود که کار بهتری به دست بیاید.

این محقق حوزه علم در خاتمه گفت: ژورنالیسم علم با استفاده از توان علمی و پاسخ به چرایی و چگونگی موضوعات ضعف‌های موجود در اخبار خبرنگار حرفه‌ای را پوشش می‌دهد که این دستاورد مهمی در حوزه خبر و اطلاع‌رسانی است.

انتهای پیام/4046/پ