با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
میرزاده در گفتگو با آنا:
اشد مجازات مسببان آتش‌سوزی مدرسه زاهدان/ سرنوشت استیضاح غلامی
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی ضمن تشریح حادثه آتش سوزی مدرسه زاهدان خواستار اشد مجازلات برای مسببان شد.
به گزارش حوزه دانشگاه و سیاست گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، یکی از کمیسیون های پرکار این روزهای مجلس را شاید بتوان کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نامید. هرچند سهم حوزه آموزش از بودجه همیشه آخر است اما کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس که میرحمایت میرزاده سخنگوی آن است در کانون توجهات امروز مخاطبان قرار گرفته، وی نماینده مردم گرمی در مجلس شورای اسلامی است.
جامعه شناس است و کارشناسی ارشد خود را در رشته تحقیقات به پایان رسانده است، از معلمی شروع کرده اما جایگاه‌های مدیریتی خوبی را در استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی و حتی تهران داشته است، خودش می‌گوید اهل روستاست؛ اگر فرصتی برای نشستن پای صحبت‌های میرزاده پیدا کنید خاطرات جذابی از سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی دارد؛ با اینکه متولد سال 1341 است، به عنوان دانش آموزی فعال در انقلاب اسلامی حضور داشته‌است مطرح بوده است.
به گفته خودش برای نخستین بار دعوت آنا را پذیرفته است و از همان ابتدا بر استفاده بهینه برای پاسخگویی به سؤالات تأکید دارد. گفتگویی که در پی می‌خوانیم به بسیاری از سؤالات در خصوص مباحث آموزشی کشور از حذف مشق شب دانش آموزان گرفته تا علت حادثه آتش سوزی مدرسه‌ای در زاهدان و همچنین پیرامون عملکرد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری پاسخ می‌دهد.
وی در ابتدای صحبتش حادثه تلخ دانشگاه علوم و تحقیقات را به خانواده‌های داغدار تسلیت گفته و تأکید می‌کند که در دانشگاه آزاد اسلامی خدمات زیادی صورت گرفته است و با دیدن چند نقطه‌ضعف نمی‌شود همه این خدمات را زیر سؤال برد.
آنا: نظر نهایی کمیسیون آموزش در خصوص ظرفیت رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی چیست؟
میرزاده: کمیسیون آموزش مجلس برای این قضیه وقت زیادی صرف کرده است و مجلس در این زمینه بررسی‌های مختلفی انجام داده که می‌توان به ارائه پیشنهادهایی به مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص جابه جایی واحدها و ذخیره‌ها اشاره کرد.
نهایتاً بخشی از این دانشجویان هیچ راهی برایشان وجود نداشت، به طوری که در دورافتاده‌ترین نقطه کشور هم امکان قبولی برخی دانشجویان در رشته پزشکی نبود و دیگر این مسئله را نمی‌شد کاری کرد مگر اینکه برای دانشجویان پسر که مشکل سربازی دارند از نظام وظیفه بخواهیم مشکل او را حل کنند، یا مثلاً این مسئله مانع دوباره شرکت کردنش در کنکور خواهد شد، این را بگوییم وزارت علوم رفع مشکل کند و این تسهیلاتی بود که کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز با آن‌ها موافق بود که فراهم شود.
آنا: در مورد حمایت از پژوهش‌سراها و صاحبان ایده، پیگیری شما به کجا رسید؟
میرزاده: در ابتدا باید با طرح این سؤال که صاحب ایده چه کسی است؟ لازم است تا تفکیک لازم انجام شود، اگر این فرد دانش‌آموز است، آموزش‌وپرورش در حال حاضر در بیش از 700 نقطه کشور پژوهش‌سرای دانش‌آموزی دارد. هرجایی که تابلوی اداره آموزش‌وپرورش است، مطمئن باشید که یک پژوهش‌سرا حتماً وجود دارد؛ بنابراین اگر دانش‌آموز است، باید از طریق پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی که از آن‌ها حمایت می‌شود و دارای اعتبارات لازم نیز هست، ایده‌اش را به این مراکز ارائه بدهد.
اگر این فرد، دانشجو است، در مراکز رشدی که وابسته به پارک‌های علم و فناوری است، پژوهش صورت می‌گیرد البته در تمام استانها پارک علم و فناوری و مراکز رشد وابسته به آن داریم و این‌ها هم اعتبارات و بودجه‌های خوبی دارند.
این مراکز با پرداخت مبالغ دو تا سه میلیون تومان به یک جوان دانشجویی که ایده‌ای دارد می‌تواند کمک کند و اگر صاحبان ایده به این مراکز رشد مراجعه کردند و طرح آن‌ها از طرف شورای مرکز رشد پذیرفته شد، به پارک علم و فناوری می‌رود و تسهیلات دیگری به‌صورت وام بلاعوض به این شخص داده می‌شود تا نمونه محصول را تولید کند.
14 سال معافیت مالیاتی برای همکاران صاحب ایده با شهرک‌های صنعتی
نمونه محصول که تولید شد، برای تولید انبوه آن می‌توان با سرمایه‌گذاران شهرک‌های صنعتی ارتباط برقرار کرد و اگر صاحبان ایده در شهرک‌های صنعتی فعالیت کنند حدود 14 سال معافیت مالیاتی خواهند داشت. اگر کار آن‌ها آن‌قدر گسترش یافت، در مناطق آزاد می‌تواند تولید خود را صادر کند و تسهیلاتی در آن مناطق برای این‌ها در نظر گرفته می‌شود.
امسال در هیچ حوزه‌ای به‌اندازه حوزه پژوهشی، در بودجه و برنامه ششم توسعه توجه نشده است. گرچه بروکراسی اداری که در تمامی حوزه‌های کشور وجود دارد، اینجا هم وجود دارد ولی یکی از ویژگی‌های پژوهشگران، خستگی‌ناپذیر بودن آن‌هاست.
اگر شخصی به ایده‌اش اعتقادی دارد باید تا حصول نتیجه از پا ننشیند و ما هم به‌عنوان مجلس و نمایندگان مردم اگر درجایی مشاهده کنیم فرد صاحب ایده‌ای با بن‌بست مواجه شده است، حتماً کمک خواهیم کرد.
آنا: در مورد حادثه آتش‌سوزی مدرسه‌ای در زاهدان که در مجلس آن را بررسی کردید، توضیحاتی بفرمایید.
میرزاده: حادثه آتش‌سوزی در مدرسه زاهدان به‌هیچ‌عنوان ارتباطی به امکانات و بودجه دولت ندارد. این صراحتاً قصور و سهل‌انگاری است، به‌مجرداینکه یک مدرسه غیردولتی است، مردم پول داده‌اند و فرزند خود را در مدرسه غیردولتی ثبت‌نام کرده‌اند؛ وقتی‌که مدیر در محل کارش نیست، خواهرش را معاون خودش گذاشته، او هم در محل کارش نیست. یک ساختمان مخروبه قدیمی را به‌نام مدرسه غیرانتفاعی اجاره کرده‌اند، از در که وارد می‌شوید معلوم است که این محل مدرسه و جای تعلم و تربیت نیست، یک انباری را کلاس کرده که جای نفس کشیدن نیست.
مسببان آتش‌سوزی مدرسه زاهدان به اشد مجازات محکوم شوند/ مسیر 30 سانتی دانش‌آموزان برای ورود به کلاس
مدیر مدرسه برای اینکه خیلی صرفه‌جویی کند و ازنظر مالی به نفعش باشد یک جای فوق‌العاده کوچک به عرض 30 سانتی‌متر را برای عبور و مرور دانش‌آموزان به کلاس در نظر گرفته بود، به‌جای اینکه یک متر باشد. این مدیر باید به اشد مجازات برسد، اصلاً قابل‌قبول نیست. این مدرسه غیراستاندارد است. من و یکی از همکاران به‌صورت مستقیم نتوانستیم وارد این کلاس شویم، باید کج می‌شدیم و به کلاس ورود پیدا می‌کردیم. چراغ‌نفتی جلوی در کلاس گذاشته‌شده است، نفت از چراغ‌نفتی روی زمین ریخته و موکت آتش‌گرفته است. از آن‌طرف کاغذدیواری و پرده آتش گرفتند.
چند طفل معصوم چاره‌ای غیر از به انتهای کلاس رفتن ندارند، فقط چسبیده‌اند به دیوار، راه فراری نیست و در واقع مسئولین مدرسه، بچه‌ها را آتش زدند! که باید این فاجعه را پاسخ دهند و مسببان به اشد مجازات محکوم شوند.
آنا: آیا مسئولان آموزش و پرورش از وجود چنین شرایطی در یک دبستان بی‌اطلاع بوده‌اند؟
میرزاده: باید پرسید اداره آموزش‌وپرورش با این مدرسه چقدر فاصله دارد؟ شاید باورتان نشود؛ فقط 300 متر! می‌گویند ما اصلاً نمی‌دانستیم آنجا مدرسه است! چون نمی‌دانستید، پس مجرم هستید.
البته بنده بررسی کردم و دیدم دو بار در این یک‌ماه و نیم مسئولان آموزش‌وپرورش از این مدرسه بازدید کردند. آن فردی که بازدید کرده باید به مجازات برسد. چطور این وضعیت بد مدرسه را دیده و گزارش نداده است.
به اداره آموزش‌وپرورش مربوط به این مدرسه رفتم و گفتم پرونده آن مدرسه را به من بدهید. یک پوشه پیدا نکردند به من بدهند که این پرونده مدرسه است! گفتم خب مدرسه‌ای به این نام دارید؟! گفتند نه اطلاع نداریم! خیلی از مدارس دولتی ما استاندارد نیست و هر لحظه ممکن است اتفاقی بیفتد چراکه حادثه خبر نمی‌کند و امیدواریم شاهد چنین حوادث تلخی نباشیم.
آنا: چند درصد مدارس کشور غیراستاندارد است؟
میرزاده: نمی‌توان عدد دقیقی اعلام کرد اما بعید می‌دانم کمتر از یک‌سوم باشد؛ چون قطعاً عدد قابل‌توجهی خواهد بود. ضمن اینکه در بحث استاندارد، ابتدا باید «استاندارد» تعریف عملیاتی شود که استاندارد یعنی چه؟ بخشنامه فعلی می‌گوید «وسایل گرمایشی شما باید استاندارد باشد.» خب مدیر همان مدرسه زاهدان ممکن است بگوید چراغ‌نفتی در مدرسه قرار دادیم و استاندارد شد! پس استاندارد باید تعریف شود، همه متوجه شوند که منظور از «استاندارد» چیست.
آنا: بحثی را شما با عنوان «پرداخت مدرسه‌سازی» به‌جای «پرداخت مالیات» قبلاً مطرح کرده بودید. در این خصوص توضیحاتی بفرمایید.
میرزاده: کسانی که می‌خواهند مالیات بدهند، اگر در شهر یا روستایی یک مدرسه‌ای ساختند، به آن میزان معاف از مالیات می‌شوند.
آنا: از چه زمانی این مسئله در قانون آمده است؟
میرزاده: این قانون در قانون بودجه آمده است، در برنامه ششم هم بر آن تأکید شده است.
مشکلی به نام مؤلفان مادام‌العمر کتب درسی
آنا: یکی از موضوعاتی که شما در صحبت‌هایتان همیشه به آن اشاره کردید، «مشق شب» است که گفتید با آن مخالف نیستید؛ اما چه کسی گفته که مشق شب آن مشق مکتوبی است که دانش‌آموز را ملزم به استفاده از کتاب‌های کمک‌آموزشی می‌کند. در این خصوص توضیحاتی بفرمایید.
میرزاده: تا زمانی که مؤلفان کتاب‌های درسی با مؤسسات آموزشی کنکور اجازه همکاری را داشته باشند، این مشکل حل نخواهد شد. کسی که مؤلف کتاب درسی است اولاً لازم نیست مادام‌العمر مؤلف کتاب درسی باشد. ثانیاً اگر مؤلف است به‌هیچ‌عنوان نباید خودش کمک‌آموزشی بنویسد و همکاری داشته باشد.
کسی که کتاب می‌نویسد، اگر کمک‌درسی هم بنویسد یعنی اعتراف می‌کند کتاب من نامفهوم است، اعتراف می‌کند که کتاب من شفاف نیست. چرا کتاب درسی را طوری نمی‌نویسد که همه بفهمند و نیازی به کمک‌درسی نداشته باشند؟! پس اگر معلم کتاب درسی کتابی می‌نویسد، این کتاب را برای دانش‌آموز نوشته است، این کتاب باید آن‌قدر شفاف، بدون ابهام و مشخص باشد که نیازی به کمک‌آموزشی نداشته باشد. این نکته اول که جای پای خیلی از مؤلفان کتب درسی در این مراکزی که کمک‌درسی می‌نویسند پیدا می‌شود.
نکته‌ای از این مهم‌تر؟! اصطلاحی است که می‌گوید «دم خروس را باور کنیم یا قسم حضرت عباس را؟!» مگر می‌شود کتاب درسی چاپ‌نشده، کمک‌درسی چاپ شود؟! این‌ها از کجا فهمیدند که کتاب درسی چه خواهد بود که برایش کمک‌درسی می‌نویسند؟ بارها دیده‌شده کتاب درسی به دست دانش‌آموز نرسیده، برایش در بازار کمک‌درسی نوشته‌شده است. معنی‌اش این است این پیش‌نویسی که برای کتاب درسی نوشته‌اند، قبل از اینکه به آموزش‌وپرورش بدهند و چاپ شود، هم‌زمان داده‌اند به‌جای دیگر که برایش کمک‌درسی بنویسند. مطلب دیگر اینکه معلم فرصت نمی‌کند که تدریس کتب درسی را تا پایان سال به اتمام برساند، چطور به کمک‌درسی‌اش وقت می‌کند که برسد؟!
مشق شب قاتل نان و جان خانواده‌ها
از همه این‌ها مهم‌تر ستون فقرات خیلی از بچه‌های ما در آینده دچار مشکل خواهد شد چون وزن کیفشان گاهی بیش از وزن خودشان است! چون به تعداد کتاب‌ها، باید کتب کمک‌درسی تهیه کنند. بیچاره خانواده‌ها فکر می‌کنند هر چه کمک‌درسی بیشتری بخرند، بچه‌شان پیشرفت بیشتری می‌کند، دانشمند می‌شود!
اما داستان مشق شب! ما هیچ‌وقت نگفتیم درسی را که معلم می‌گوید برایش تکلیف تعیین نکند. ما می‌گوییم تکلیف کلیشه‌ای اشکال دارد. اینکه به دانش‌آموز کتاب درسی را تدریس کردیم، بعد یک کتاب دیگری بنویسیم و به دانش‌آموز بگوییم در این کتاب کمک‌درسی مشق‌هایتان را بنویسید، اشکال دارد.
هر درسی که معلم ارائه می‌دهد، در آن درس متناسب با آن شهر، متناسب با آن روستا، متناسب با آن تاریخ، متناسب با آن ساعت، باید برای اینکه دانش‌آموز درس را خوب بفهمد مثال‌هایی بزند و تکالیف و فعالیت‌هایی برایش تعریف کند. این تکالیف فقط نوشتنی نیست. فرض کنید معلم در مورد مسائل اجتماعی، چراغ‌قرمز و انضباط شهر با دانش‌آموزان صحبت کند، به دانش‌آموزان بگوید امروز که می‌روید خانه‌هایتان همین‌طور که درون سرویس مدرسه نشسته‌اید، به چهارراه‌ها دقت کنید، به خیابان‌ها دقت کنید و ببینید چه جاهایی چراغ‌قرمز لازم دارد، کجا چراغ‌قرمز لازم ندارد.
بگویید ماشین‌های گران‌قیمت بیشتر تخلف می‌کنند یا ماشین‌های سطح پایین؟ بگویید عابران پیاده شهر شما هنگام عبور از خیابان موارد ایمنی را رعایت می‌کنند یا خیر؟ فردا بیایید راجع به این مسائل صحبت کنید. این در واقع تکلیف مدرسه محسوب می‌شود. اگر معلم این درس را در روستا گفت، این تکلیف دیگر معنایی ندارد. معلم در روستا می‌تواند در مورد کشت زمین و شخم زدن برخی زمین‌ها و کار با تراکتور با دانش‌آموزان صحبت کند.
معلم می‌تواند راجع به اعداد و ارقام با بچه‌ها صحبت کند. مثلاً می‌خواهد راجع به مفهوم منها و تفریق در ریاضی درس دهد. به بچه‌ها می‌گوید امروز برگشتید خانه، قبض‌های آب و برقتان را با ماه‌های قبل مقایسه کنید و ببینید ماه قبل چقدر بوده و این ماه چقدر است. منها کنید و ببینید افزایش پیداکرده یا کاهش پیداکرده است.
معلم به بچه‌ها می‌گوید هرکس قبض گاز منزلش بیشتر یا کمتر شده علت را با پرس‌وجو از پدر و مادر خود بررسی کند که چه چیزی باعث شده است که قبض گاز کاهش یا افزایش پیدا کند. این تکلیف درست برای دانش‌آموز است. دانش‌آموز وقتی به منزل می‌آید، در خصوص افزایش یا کاهش قبض گاز به بحث کردن با خانواده خود می‌پردازد و این کار جایگزین غیبت کردن و برخی حرف‌های بیهوده در خانواده می‌شود.
با این بحث‌ها در خانواده، ریاضی، حساب و اقتصاد را به دانش‌آموزان یاد داده‌ایم. درس بزرگ این است، نه اینکه از روی کتاب‌های معروف کمک‌آموزشی برای دانش‌آموز ابتدایی تکلیف سنگین بدهد.
شما به‌عنوان رسانه مبحث مشق شب را پیگیری کنید. مؤسساتی که غیر از پول برای چیز دیگری ساخته نشده‌اند، باید جمع شوند. باید به مباحث کاربردی مثل مشق شب در جامعه بیشتر بهاداده شود. اگر این اتفاق در جامعه بیفتد، دانش‌آموز از مدرسه خوشش می‌آید و لذت می‌برد.
برای مثال معلم در درس ریاضی به دانش‌آموز مبحث زاویه، مساحت و محیط را از روی کتاب درسی تدریس می‌کند. من می‌گویم در کنار کتاب، معلم به بچه‌ها بگوید هر کس در خانه‌اش مساحت فرش‌هایی که دارند پیدا کند و بیاورد. هر کس در خانه‌اش پیدا کند کدام نقاط 90 درجه است، کدام 45 درجه است؟ اگر علوم به همین ترتیب تدریس شود، به‌صورت کاربردی برای دانش‌آموز قابل‌فهم می‌شود.
آنا: کتاب‌های متعدد کمک‌آموزشی که در ایران چاپ می‌شود، از کشور خاصی الگوبرداری شده است؟
میرزاده: بنده می‌گویم که از هیچ جا الگوبرداری نشده است، الگوهای آموزشی بسیاری از کشورها در غرب و شرق را بررسی کردم. چند ماه پیش برای بازدید از اردوگاه پناهنده‌های روهینگیا به بنگلادش سفر کرده بودم. مسلمانان کشور میانمار به‌خاطر نژادپرستی از کشورشان بیرون شده و به بنگلادش پناهنده شده‌اند.
در آن اردوگاهی که همه پناهنده بودند، افراد پابرهنه و لباس برای پوشیدن نداشتند. در آنجا به یک کلاس آموزشی رفتم. در سطح اردوگاه غم و غصه بود؛ اما در کلاس درس، نشاط و پویایی حاکم بود. در ایران نیز باید دانش‌آموزان سرزنده و سرحال در کلاس‌های درس شرکت کنند. (در این قسمت، میرزاده با گوشی خود فیلمی از کلاس درس دانش‌آموزان را در بنگلادش به خبرنگاران نشان داد)
آنا: فیلم‌ها را خودتان گرفتید؟
میرزاده: بله. در اردوگاه پناهندگان گریه، بدبختی و گرسنگی وجود دارد، فقط کلاس آن‌ها شاد است.
در ایران، برخی مؤسسات کمک‌آموزشی کاری کرده‌اند که دانش‌آموز از کلاس و کمک‌درسی خوشش نمی‌آید. این مؤسسات با ما چه‌کار کرده‌اند. فکر کردند کیف بچه‌ها پر از این کتاب‌ها باشد، آن‌ها پیشرفت می‌کنند. این مؤسسات طوری دانش‌آموز را تربیت می‌کنند که همه فکر می‌کنند باید مهندس یا دکتر شوند. درصورتی‌که این مملکت نجار، نانوا، روزنامه‌نگار و راننده نیز می‌خواهد. این چه بلایی است که بر سر نظام آموزشی آورده‌ایم و بچه‌ها فکر می‌کنند که همه باید بسیج شوند تا از کتاب‌های کمک‌آموزشی بخرند، شبانه‌روز به کلاس‌های این مؤسسات خاص بروند و به مهمانی و مسافرت نروند. درحالی‌که دانش‌آموز به هنر، ورزش و تفریح در کنار درس نیاز دارد.
آنا: به‌عنوان سؤال آخر استیضاح وزیر علوم به کجا رسید؟ نظر خودتان چیست؟
میرزاده: در ابتدا که استیضاح وزیر علوم مطرح شد، 80 نفر از نمایندگان مجلس پیش‌نویس استیضاح را امضا کردند. بعداً به 30 امضا رسید و همین‌طور تعداد کم شد. 10 مورد را در خصوص استیضاح وزیر علوم بررسی کردیم. نهایتاً عزیزان استیضاح‌کننده در کمیسیون مطرح کردند که به ما 15 روز فرصت دهید تا تصمیم بگیریم قانع شدیم یا نه؛ ما هم به‌عنوان کمیسیون آموزش گزارش مربوطه را تهیه کردیم و این گزارش را در اختیار هیئت‌رئیسه قراردادیم که آن‌ها باید در این زمینه اظهار نظر کنند.
آنا: آیا در مورد بحث بودجه امسال دانشگاه‌ها، آموزش‌وپرورش و آموزش عالی نظر مجلس برآورده شده است؟
میرزاده: خیر. اینکه محدودیت‌هایی در کشور وجود دارد شکی نیست. با این محدودیت در منابع ایجاب می‌کند که طرحی نو درست کنیم و شیوه مدیریت را تغییر دهیم، با این شرایط کشور هرکسی بخواهد بودجه تهیه بکند، واقعاً کار سختی است.
برای مثال، شما در خانه خود به یخچال، تلویزیون، لپ‌تاپ، موبایل و... نیاز دارید اما می‌گویید فعلاً من دو قلم از این‌ها را می‌توانم تهیه کنم، ابتدا آن کالاهایی که در اولویت است را تهیه می‌کنید، مملکت هم یک خانواده است و ما باید اولویت‌بندی کنیم.
در سطح کلان محدودیت‌هایی وجود دارد و در شرایط تحریم بودجه تصویب‌شده است و اینکه انتظار داشته باشیم به هیچ دستگاهی لطمه نخورد، امکان ندارد بودجه هر نهادی افزایش پیدا بکند، حتماً از یک بخشی کم شده است.
این مسئله واقعیتی است که باید آن را قبول کنیم و با شرایط کنار بیاییم؛ اما بودجه آموزش، پژوهش و شرکت‌های دانش‌بنیان که جزء سیاست‌های اصلی نظام است نسبت به پروژه‌های عمرانی لطمه کمتری واردشده است؛ بنابر این اولویت‌ها را دولت مشخص کرده، مجلس هم قطعاً این‌ها را مدنظر قرار داده است. اینکه بودجه آموزش‌وپرورش و آموزش عالی کم است، واقعیتی است که باید از نهادهای دیگر کم کنیم و به آموزش عالی و آموزش‌وپرورش اضافه کنیم. چراکه با این وضعیت فقط توانایی پرداخت حقوق‌ها را خواهند داشت و برای نوآوری، ابتکار و خلاقیت بودجه زیادی نخواهند داشت.
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی پس از مصاحبه با خبرنگاران، از بخش‌های مختلف خبرگزاری آنا بازدید کرد.
انتهای پیام/4123/4118/
انتهای پیام/
