هرس؛ راوی دغدغه‌های جنگی زنانه در بستر بحران

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، رمان «هرس» نوشته نسیم مرعشی است. نویسنده جوانی که نامش با رمان «پاییز فصل آخر سال است» بر سر زبان‌ها افتاد. او از اواسط دهه هشتاد و با فعالیت در مجلاتی همچون همشهری جوان و همشهری داستان، به تدریج در میان نسل جوان نویسندگان و روزنامه‌نگاران ادبی جایی برای خود باز کرد.

رمان اول نسیم مرعشی که در سال 1393 چاپ و یک سال بعد برنده جایزه جلال آل‌احمد شد، روایت دغدغه‌های سه دختر از طبقه متوسط و با ریشه‌های خانوادگی و فرهنگی نسبتاً متفاوت بود. مرعشی در این کتاب به خوبی توانسته بود روحیات، آرمان و انگیزه‌های دخترانی را که در مرز عبور از سن جوانی و سال‌های پرشور این دوره هستند را به تصویر بکشد شخصیت‌های نه چندان پرتعداد این رمان در فضایی کاملاً شهری و با مختصات زندگی روزمره در یک کلان شهر بزرگ طراحی شده بودند.

مرعشی پس از این رمان، این بار فضای اجتماعی سال‌های آغاز جنگ عراق علیه ایران و البته پیامدهای این اتفاق مهم را بهانه روایت داستانی خانوادگی کرده است. شخصیت‌های این داستان نیز در مواجه یا جنگ به عنوان عامل برهم زننده نظم روحی، واکنش‌های متفاوتی را بروز می‌دهند.

هرس که رمانی کم حجم و در 18 فصل بسیار کوتاه نوشته شده است، برخلاف کتاب قبلی او نه در فضای امروز تهران که در خرمشهر سال‌های جنگ می‌گذرد. هرس، زندگی زوج جوانی از اهالی خرمشهر به نام های رسول و نوال را روایت می‌کند که با شروع جنگ و از دست دادن اولین فرزندشان در روابط بین خود و ارتباط با دیگران دچار چالش می شوند. چالشی که تا پایان جنگ و آغاز بازسازی مناطق جنگ زده از جمله خرمشهر ادامه دارد.این کتاب در واقع روایت دغدغه‌های زنی است که از روز اول آغاز جنگ، ضربه ای سنگین می‌خورد و حالا باید روزگار را با همین غم و البته از دست دادن خانه و کاشانه خود سرکند.

از آنجایی که مرعشی خود از اهالی جنوب است به خوبی توانسته است فرهنگ بومی، روابط اجتماعی و لهجه و لحن اهالی خوزستان را در این رمان برای خواننده پذیرفتنی سازد. هرس در بین رمان‌های اجتماعی که به سال‌های آغاز جنگ و پس از آن می‌پردازد، از نمونه‌های قابل تأمل است. در هرس اگر چه خسارت‌ها و عوارض جنگ نکوهش می‌شود اما این اثر در ذات خود داستانی صرفاً ضدجنگ نیست و از سوی دیگر از افتادن به احساسات‌گرایی مبتذل هم پرهیز می‌کند.در بخشی از این داستان چنین می‌خوانیم:

«شاید نوال راست گفته بود؛ گذشته از زندگی آن ها پاک نمی‌شد. رسول این همه سال بی خود با آن جنگیده بود. آن جا، زیر آن خاک که داشت دفنش می کرد، دلش خواست تمام آن روزها برگردند و همه‌شان را طوری که بودند زندگی کند؛ طوری که واقعا بودند. نه آن طور تقلبی که خودش ساخته بود. خواست سال‌ها برای شرهان عزاداری کند. آن قدر گریه کند که از چشم‌هایش خون بیاید. خواست قبل از مردن برود خرمشهر خانه خرابش را ببیند، مثل همه که رفته بودند و دیده بودند. خواست حالا که قرار است بمیرد توی خرمشهر بمیرد. کنار شرهان. کنار خانه‌اش. کنار زندگی‌اش با نوال؛ که همان روز اول جنگ با پسرش خاک شد و از دست رفت».

رمان هرس در 185 صفحه و به قیمت 16هزار تومان توسط نشر چشمه راهی بازار نشر شده است.

 انتهای پیام/4072/