کوچ عضله ها از کشور؛ افتخارآفرینی وطنی ها در دیار غربت

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری آنا، مهاجرت قصه تکراری است و در این سال‌های اخیر کم نبودند افرادی که در زمینه‌های علمی و فرهنگی راهی دیار غربت شدند تا علم و هنر خود را برای کشوری دیگر ارائه دهند.‌در کنار آنها مهاجرت ورزشکاران هم در این چندسال اخیر به صورت چراغ خاموش شدت گرفت و ما در همه این سال‌ها در رشته‌های مختلف ورزشی ورزشکارانی داشتیم که عزم سفر کردند و برای پرچم کشوری غیر از ایران به میدان مسابقه رفتند و افتخار آفرینی کردند.

کشتی

نخستین بار بعد از رقابت‌های جهانی 2009 هرنینگ دانمارک بود که سامان طهماسبی فرنگی کار وزن 84 کیلوگرم تیم ملی کشورمان ندای جدایی از تیم ملی را سر داد و به کشور آذربایجان پیوست.‌ طهماسبی بعد از حضور در رقابت‌های جهانی و کسب مدال برنز این مسابقات تصمیم گرفت از ایران برود و برای کشوری غیر از ایران افتخارآفرینی کند. طهماسبی 9 سال پیش با صراحت اعلام کرد: «به دلیل بی‌توجهی متولیان ورزش کشور و عدم حمایت کافی از سوی فدراسیون کشتی، تصمیم به ترک وطن گرفته و اگر شرایط شغلی و تحصیلی مطلوبی برایش فراهم شود باز هم برای ایران به روی تشک می‌رود. به هر حال این اتفاق نیفتاد و صدای طهماسبی هم به گوش هیچ مسئولی نرسید و دارنده مدال برنز رقابت‌های جهانی با حمایت برخی از دوستان داخلی و خارجی به کشور آذربایجان رفت.»

طهماسبی امسال در مسابقات المپیک ریو در وزن 85 کیلوگرم رودروی حبیب اخلاقی کشورگیر ایرانی قرار گرفت اما بعد از ناکامی مقابل هم وطن ایرانی اش از دنیای کشتی خداحافظی کرد. او که از سال 2010 برای آذری ها به میدان می رفت در این سال‌ها دو مدال نقره و سه نشان برنز جهان را کسب کرد او البته یک مدال نقره و یک برنز جهانی برای تیم ملی کشتی فرنگی کشورمان هم به‌دست آورده است.

در المپیک ریو که در برزیل برگزار شد علاوه بر سامان طهماسبی، صباح شریعتی هم از دیگر کشتی گیران ایرانی بود که به آذربایجان مهاجرت کرده بود. او در المپیک ریو در وزن 130 کیلوگرمی توانست به مدال برنز برسد.

او پس از کسب این مدال گفت: «دوست داشتم برای ایران کشتی می‌گرفتم و برای کشورم افتخار آفرینی می کردم اما نشد و نگذاشتند. من در ایران در اردوهای تیم ملی جوانان هم حاضر بودم اما نخواستند که ما باشیم و رفتاری کردند که من 4 سال کشتی را کنار گذاشتم‌. به درس و دانشگاه پرداختم و از کشتی دور بودم تا روزی که جمشید خیر آبادی (‌سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی آذربایجان‌) آن‌ پتانسیل را در من دید و گفت بیا و در آذربایجان خودت را به همگان ثابت کن و من به آذربایجان رفتم و در مسابقات انتخابی تمام حریفان را شکست دادم و به عضویت تیم ملی کشتی آذربایجان در آمدم. من این مدال را مدیون جمشید خیرآبادی هستم و این مدال را به او تقدیم می کنم.»

البته مهاجرت کشتی‌گیران تنها به این دو نفر ختم نمی‌شوند اما چون برخی از آنها از میانه‌های راه منصرف شدند از آوردن نامشان خودداری می کنیم، ضمن اینکه غیر از کشتی‌گیران مربیانی هم در این سال‌ها تصمیم به مهاجرت کردند، یکی از آنها جمشید‌خیرآبادی بود که از المپیک لندن به کشور آذربایجان رفت و افتخارات چشم‌گیری هم به دست آورد. البته خیرآبادی این روزها در تیم کشتی امید مشغول به فعالیت است و فدراسیون کشتی از او به عنوان سرمربی تیم امید دعوت کرد.

تکواندو

تکواندو هم یکی از رشته‌های رزمی است که ورزشکاران مهاجر در آن وجود دارد‌. درست بعد از رفتن رضا مهماندوست مربی پرآوازه تکواندو ایران به آذربایجان مهاجرت ورزشکاران در این رشته قوت گرفت.‌ مهماندوست که به دلیل اختلافاتی که با فدراسیون تکواندو داشت و به گفته خودش نتوانست مطالباتش را از فدراسیون تکواندوی ایران بگیرد و همین امر هم باعث شد او فرزندش را به دلیل مشکلات مالی از دست بدهد راهی کشور آذربایجان شد. مهماندوست در این سال ها بارها مورد اتهام قرار گرفته از این که او باعث مهاجرت تکواندوکاران می‌شود هر چند که او بارها عنوان کرده از نظر فنی بازیکنانش را انتخاب می‌کند.‌به هر روی مهماندوست در المپیک ریو به همراه‌ شاگردش میلاد بیگی فنی‌ترین تکواندوکار در المپیک ریو‌ برای کشور آذربایجان به میدان رفتند و بیگی مقابل مهدی خدابخشی تکواندوکار ایرانی قرار گرفت و موفق شد او را شکست دهد و به مدال برنز المپیک ریو برسد.البته غیر از مهماندوست و میلاد بیگی، سینا بهرامی هم از دیگر تکواندوکاران ایرانی بود که راهی آذربایجان شده است، بهرامی البته تیرماه 96 اعلام کرد که قصد بازگشت به ایران را دارد.

در میان دختران تکواندوکار هم راحله آسمانی از ایران رفت و پناهنده شد.او اولین دختری بود که توانست به فینال بازیهای آسیایی گوانگ‌ ژو 2010 برسد و مدال نقره آن رقابت‌ها را از آن خود کرد. آسمانی حرف‌های آزاردهنده را عامل اصلی مهاجرتش می داند و به کشور بلژیک رفت و به عضویت این تیم در آمد.

محمد باقری معتمد هم از دیگر ملی پوشان تکواندوی ایران است که مدال نقره المپیک لندن را در کارنامه خود دارد اما او چندین سال است که با فدراسیون تکواندو اختلاف دارد و از میادین به دور است. باقری معتمد در گفت و گو با خبرنگار آنا به این موضوع اشاره کرد که اسفندماه بازیکن آزاد محسوب می شود و می تواند بعد از آن کشورش را انتخاب کند و برای کشوری غیر از ایران مبارزه کند. او در صحبت هایش تاکید کرد به هیچ عنوان قصد ندارد برای ایران به میدان برود و بعد از اینکه بازیکن آزاد شد کشورش را انتخاب خواهد کرد.

جودو

جودو هم همچون رشته‌های رزمی برخی ورزشکارانش راهی دیار غربت شدند. وحید سرلک ملی پوش ایران به عضویت تیم آلمان درآمد و لباس تیم ملی را از تن درآورد. احسان رجبی هم در سال 89 پس از حذفش از لیست تیم اعزامی به بازی‌های آسیایی به صورت شخصی به آمریکا سفر کرد. آبان ماه امسال هم محمد رشنونژاد به همراه تیم ملی در هلند از جمع یاران خود جدا شد و فدراسیون هم تاکنون نتوانسته او را پیدا کند و به کشور بازگردانند.

در اوایل آذرماه امسال خبرگزاری مهر اسامی تعداد جودوکار را به کشورها دیگر پناهنده شده است در این گزارش ذکر کرده است.

البته درست در هشتم آذرماه فدراسیون جودو در مورد اسامی که به عنوان پناهنده شده نامشان در این گزارش مطرح شده است، توضیحاتی را ارائه داده است که در این گزارش آمده است.

قایقرانی

قایقرانی هم از آن دسته رشته هایی است که چندتن از ورزشکارانی ایرانی رفتن را بر ماندن ترجیح دادند و راهی کشور دیگری شدند. آرزو معتمدی بعد از کسب سهمیه المپیک لندن راهی آمریکا شد تا به قول خودش آرزوهایش را در این رشته برآورده کند.‌در المپیک لندن بود پس از کسب سهمیه المپیک رقابت های انتخابی دوباره برگزار شد و همین موضوع باعت دلخوری معتمدی شد. با توجه به اینکه سهمیه المپیک به قایق مربوط می‌شود نه ورزشکار، فدراسیون وقت با ریاست دنیامالی در آن زمان تصمیم گرفت با برگزاری انتخابی بهترین قایقران را به المپیک لندن اعزام کند.‌در این دو مرحله انتخابی آرزو حکیمی از آرزو معتمدی پیشی گرفت و سهمیه را برای خود کرد؛ این اتفاق دلخوری معتمدی را در پی داشت و او با قهر اردوی تیم ملی را ترک کرد و از ایران رفت. همان زمان نیز صحبت‌هایی کرده بود که فدراسیون حقش را خورده اما در سکوت به خارج از کشور رفت.

مینا علیزاده هم ملی‌پوش قایقرانی در رشته دراگون بوت سال 1388 زمانی که به همراه تیم در مسابقه‌های قهرمانی جهان در جمهوری چک بود به ایران بازنگشت و در کشور آلمان اعلام پناهندگی کرد. همچنین شروین پاکدل ملی‌پوش قایقران سال 94 در پرتغال پناهنده شد او با وجود اینکه از گیت عبور کرده بود اما دوباره بازگشته و فرار کرده بود. سعید فضل‌اولی هم عضو تیم ملی قایقرانی ایران و دارنده مدال نقره بازی‌های آسیایی اینچئون سال 94 به آلمان پناهنده شد. البته در همان زمان غلامرضا امینی رئیس فدراسیون قایقرانی در مورد پناهنده شدن فضل اولی گفته بود:«موضوعی که در برخی رسانه ها درخصوص پناهنده شدن ملی پوش قایقرانی کشورمان در آلمان مطرح شده اشتباه است، زیرا وی عضو تیم ملی نبود. سعید فضل اولی پیش از این با صلاحدید اعضای فدراسیون و کادر فنی از تیم ملی کایاک کنار گذاشته شد.»

کدام ورزشکار در کدام رشته راهی کشور دیگری شدند؟

غیر از رشته‌های کشتی، تکواندو و جودو و قایقرانی ورزشکاران دیگر در رشته های مختلف عزم سفر بستند و از ایران رفتند. «ایمان جمالی» در سال 94 راهی مجارستان شد و دعوت برای حضور در تیم ملی کشورش را رد کرد. «الشن مرادی» استاد بزرگ شطرنج ایران هم برای ادامه تحصیل به امریکا رفت و دیگر بازنگشت و ادامه فعالیت ورزشی اش را هم جا پیگیری کرد. در رشته غریق نجات هم «پوریا پورابراهیم» و «محمود زاویه» هر دو در سال 93 به فرانسه رفتند و در آن کشور پناهنده شدند.«آروین باقری» کاراته‌کای کشورمان هم که برای حضور در نخستین مرحله رقابت‌های لیگ جهانی کاراته سال 2016 میلادی راهی فرانسه شد در فردوگاه پاریس از تیم جدا شد.

چرا ورزشکاران ایرانی راهی کشور دیگر می شوند؟

به طور طبیعی مقوله مهاجرت یک موضوعی قدیمی و ریشه داری است که در همه دوره ها و در همه رشته های علمی، فرهنگی و هنری و البته ورزشی وجود داشته و در آینده هم شاید اتفاق بیافتد. کاملا بدیهی است که پناهندگی و اخذ تابعیت ورزشکاران ایرانی به هر دلیلی که باشد به چهره ورزشی ایران لطمه می‌زند البته در این میان ورزشکارانی هستند که افتخاری برای ایران به ارمغان نیاوردند ولی راهی کشور دیگری شدند. اما صحبت بر روی کسانی هستند که در کشورهای دیگر بسیار موفق هستند اما به دلایل مختلف از ایران دور هستند و کشورمان از موفقیت‌های این افراد بی نصیب مانده است. با نگاه اجمالی می توان به این نتیجه رسید که مشکلات مالی و برآورده نشدن نیازهای اقتصادی این افراد علت اصلی مهاجرت بین ورزشکاران بوده است.

مولایی: ورزش کفاف خرج زندگی‌ام را نمی‌دهد

سعید مولایی دارنده مدال جهانی جودو در این باره علت مهاجرت ورزشکاران می گوید: «به نظرم مهمترین عاملی که باعث می‌شود یک ورزشکار کشورش را ترک کند این است که آنها با بی توجهی زیادی روبه رو می‌شوند.‌ به عنوان مثال شما ببینید جودوکاران در مسابقات مختلف افتخارآفرینی می‌کنند اما متاسفانه آنطور که شایسته است از آنها حمایت نمی‌شود و اکثرا از نظر مالی دچار مشکل هستند.‌آن چیزی که مسلم است این است که ورزشکاران ما جواب زحمت‌هایشان را نمی‌گیرند و همین روند باعث می شود آنها بی انگیزه تر از قبل شوند و در نهایت تصمیم بگیرند برای کشور دیگری به میدان بروند.مسئولان هر زمانی که به سفر خارج از کشور می روند همان جا حق ماموریت خودشان را به دلار می‌گیرند اما ورزشکار در مسابقه برون مرزی با فشارهای خیلی زیاد به مدال می رسد اما یک سال بعد از او تجلیل می‌شود.این موارد انگیزه ورزشکار را نابود می‌کند و کار را به جایی می رساند که ورزشکار، کشورش را به کشور غریبه بفروشد و زیر پرچم کشور دیگر فعالیت ورزشی اش را ادامه دهد.متاسفانه در حال حاضر من شغلی ندارم و درسم هم تمام شده است اما ورزش کفاف زندگی ام را نمی دهد و حتی حقوقی که از فدراسیون می گیریم جوابگو نیست. »

محجوب: همیشه نگرانم این هستم که بعد از ورزش چیکار کنم!

محجوب جودوکار وزن 100+ کیلوگرم ایران که دارنده مدال طلا و نقره آسیا و یک طلا، یک نقره و 5 برنز در رقابت های مختلف گرند اسلم و گرندپری، بدون شک یکی از بهترین های جودوی ایران طی سال های اخیر بود اما به دلیل اینکه به خواسته هایش نرسید هفت ماه پیش تصمیم گرفت جودو را کنار بگذارد و در رشته MMA فعالیت ورزشی اش را ادامه دهد هر چند که او دوباره به جودو بازگشت و در مسابقات گرنداسلم تونس که بهمن ماه همین امسال برگزار شد موفق به کسب مدال نقره شد.

محجوب هم علت مهاجرت ورزشکاران را مشکلات مالی می‌داند و در این باره به خبرنگار آنا گفته است: «در این چندسال اخیر ورزشکاران زیادی در رشته های مختلف از ایران رفتند و تنها در رشته جودو این اتفاق نیفتاده‌است. تا آنجا که می‌دانم ورزشکارانی از رشته‌های تکواندو، کشتی، قایقرانی و... از ایران رفته‌اند. در کنار ورزشکاران به فراخور آن نخبه‌های فرهنگی،‌علمی و هنری هم از ایران رفتند.‌ تمام این مسائل شاید به دلیل این است که افراد در هر موقعیت به خواسته‌شان نرسیدند و همین امر باعث شده که فکر کنند در کشور دیگر می توانند به خواسته و آرزوهایشان برسند.من در مورد موقعیت خودم اگر بخواهم صحبت‌ کنم واقعا سختی‌های زیادی در دوران ورزشی‌ام کشیدم اما شرایط متاسفانه آنطور که من می‌خواستم پیش نرفت. من از سال 85 به اردوی تیم ملی آمده‌ام اما در این 11 سالی که عضو تیم ملی هستم شرایط سختی را تحمل کرده‌ام حتی یک روز سابقه بیمه برای من رد نشده است، همین مسائل ورزشکار را دلسرد می‌کند به هر حال دوران قهرمانی من هم محدود است و دیر یا زود باید از ورزش جودو خداخافظی کنم آیا من نباید بازنشسته شوم و حقوق بازنشستگی بگیرم؟! وقتی در یک مسابقه شرکت می‌کنیم شرایطی و امکاناتی که تیم‌های مختلف دارند را با خودمان مقایسه میکنیم متوجه می‌شویم زمین تا آسمان با ما فاصله دارند. آنها ماساژور مخصوص، دکتر تغذیه، روانشناس و... در کنارشان هست و بر روی ورزشکارانشان سرمایه گذاری می‌کنند،البته فدراسیون جودو تا جایی که می‌توانسته برای ما شرایط را فراهم کرده اما متاسفانه بودجه آنها هم محدود است و آنها هم دستشان بسته است.من مدال‌های زیادی به دست آورده‌ام اما همیشه این نگرانی با من بوده که بعد از دوران ورزش قهرمانی‌ام چه کاری باید انجام دهم؟!در کشورهای دیگر نه تنها به ورزشکارانشان بلکه بر روی همه کسانی که برای کشورشان موفقیت به دست می آوردند سرمایه گذاری می‌کنند و همین هم باعث می‌شود افراد دیگر برای آمدن در این رشته ها انگیزشان روز به روز بیشتر شود.»

اسبقی: منبع درآمد و شغل مناسبی نداریم

بهنام اسبقی تکواندوکار کشورمان که مدال‌های خوش رنگ طلایی را در مسابقات‌ قهرمانی تکواندو جهان، قهرمانی تکواندو آسیا و تکواندو بازی‌های آسیایی به دست آورد اما به دلیل مصدومیت از حضور در المپیک باز ماند و چند ماه پیش هم از دنیای قهرمانی خداحافظی کرد، در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا درباره مشکلاتی که در این چندسال اخیر در تکواندو داشته اشاره‌ کرد و‌ گفت: «متاسفانه ما شرایط خوبی نداشتیم، یک ورزشکار حرفه‌ای همه زندگی‌اش را با ورزش‌کردن سپری می‌کند و واقعا حرفه‌ای غیر از ورزش کردن بلد نیست. ما منبع درآمد و شغل مناسبی نداریم و من خودم به عنوان تکواندوکار حقوقی که از فدراسیون می‌گیرم اندازه خرج و مخارجم نیست. شما در نظر بگیرد در این چندسال مگر در هر رشته ما چند قهرمان جهان و المپیک داشته ایم.‌ شاید در هر رشته‌ تعدادش به 100 برسد؛ فراهم کردن خرج و مخارج آنها در هر دوره‌ای مگر چقدر هزینه داشت؟! در سایر کشورها ورزشکاران از نظر مالی و در اختیار قرار داشتن امکانات شرایط ایده آلی دارند.»

رستگار: مهاجرت ورزشکاران صرفا به دلیل مشکلات مالی نیست

البته در کنار این صحبت های ورزشکاران محمدعلی رستگار رئیس سابق فدراسیون جودو تنها مشکلات مالی و اقتصادی را دلیل بر مهاجرت ورزشکاران نمی داند و در این باره به خبرنگار آنا می گوید: «من نمی‌توانم با صراحت بگویم اگر امکانات و پول بیشتری وجود داشته باشد مهاجرت دیگر صورت نمی‌گیرد چرا که به نظرم پدیده مهاجرت در بین همه کشورها و همه انسان های بر روی کره زمین وجود دارد و این خواسته در دورن همه است که فکر می‌کنند در یک کشور دیگر به ایده‌آل های ذهنی‌شان می‌رسند. البته که شرایط اقتصادی و مالی در این مقوله محرک اصلی است اما باید به این نکته هم توجه کنیم مهاجرت یک پدیده فردی است و هر کسی در زندگی‌اش با توجه به تحلیل‌ها و تفسیرهایش که از زندگی دارد دست به این کار می زند اما متاسفانه خیلی از همین ورزشکارانی که با سطح آگاهی کم وارد کشور دیگر می شوند با شرایطی بدتر از کشور خودشان روبه رو می شوند و گاهی هم اظهاراتی را بیان می کنند که دیگر نمی توانند برگردند و از همین روی عمر ورزشی خود را برباد می دهند در صورتی که به راحتی می توانستد وضعیت کشور و رفاه آن را باتوجه به موقعیت خودشان بسنجند و بعد راهی آن کشور شوند. به هر روی به نظرم ورزشکار یا هر قشر جامعه به امید مدینه فاضله دست به مهاجرت می‌زند و بدون در نظر گرفتن تفاوت فرهنگی و اجتماعی، زبانی، وارد کشوری می شود که با ایده آل‌هایش کاملا متفاوت است و درست از همین جا مشکلات دوبرابر می شود و گاهی هم متاسفانه این افراد به خصوص در قشر ورزشکاران پل های پشت سر خود را خراب می‌کنند و دست به کارها و اظهارات غیرمقولی می‌زنند که بازگشت آنها دیگر مسیر نیست.»

به هر روی مهاجرت با هر دلیلی و در هر بخشی که اتفاق بیافند به کشور آسیب جدی وارد کند و به خصوص در امر ورزش این موضوع بیشتر از همیشه به چشم می‌آید چرا که ورزشکاران ایرانی رودروی هم وطنان خود قرار می گیرند و مدالی که می تواند سهم ایران باشد به وسیله ورزشکار ایرانی برای کشوری دیگر به دست می آید از همین روی این نیاز بیشتر از همیشه حس می شود که مسئولان به این موضوع نگاه ویژه‌ای داشته باشند و تدابیری برای جلوگیری از این پدیده که روز به روز در حال افزایش است اندیشه شود.