مهار سردرد با مدیریت استرس

دکتر فرناز اعتصام، روانپزشک با اشاره به این که میگرن به دلیل تغییراتی در عروق خونی، اعصاب و مواد شیمیایی مغز اتفاق می‌افتد، به جام‌جم می‌گوید: استرس مداوم منجر به بروز یا تشدید سردرد تنشی و میگرنی می‌شود. بنابراین شناخت استرس و عوامل مرتبط و یادگیری روش‌های مدیریت آن، از اهمیت زیادی در کنترل و درمان سردرد برخوردار است.

کم‌خوابی و تشدید استرس

کم‌خوابی، از عواملی است که باعث تضعیف پاسخ بدن به استرس می‌شود. هفت تا هشت ساعت در شبانه‌روز بخوابید و برنامه خواب منظم داشته باشید. هر شب، زمان معینی به رختخواب بروید و صبح‌ها نیز در وقت مشخص بیدار شوید. حتی در روزهای تعطیل این رویه را تغییر ندهید.

برای بهتر خوابیدن، وسایل الکترونیک را در دسترس و نزدیک خود قرار ندهید. بعد از شام مایعات زیاد ننوشید و اگر بعد از رفتن به رختخواب نمی‌توانید بخوابید، از تخت بیرون بیایید و سعی کنید مطالعه کنید تا خواب آلوده شوید.

کاهش استرس با ورزش

فعالیت می‌تواند استرس را خاموش کند. ورزش روش مهمی برای انحراف ذهن از استرس است.

وقتی ورزش می‌کنیم، سطوح هورمون‌های وابسته به استرس کاهش می‌یابد، همچنین ورزش، باعث آزاد شدن اندورفین‌ها ـ موادی که باعث می‌شوند احساس خوبی به انسان دست دهد ـ می‌شود.

این مواد منجر به افزایش خلق و انرژی می‌شوند. سعی کنید حداقل سه روز در هفته ورزش ایروبیک انجام دهید یعنی ورزشی که باعث می‌شود ضربان قلبتان را احساس کنید.

رژیم غذایی ضد سردرد داشته باشید

رژیمی انتخاب کنید که چربی کمتر و کربوهیدرات بیشتر داشته باشد. این رژیم باعث می‌شود، سردرد کاهش یابد و کمتر طول بکشد و شدت کمتری پیدا کند.

غذاهای فرآوری شده را از رژیمتان حذف کنید و از غذاهایی مانند ماهی، سبزیجات و حبوبات، بیشتر استفاده کنید. قبل از این که گرسنه شوید، از یک غذای سبک استفاده کنید، زیرا گرسنگی می‌تواند باعث بروز سردرد شود.

مایعات کافی بنوشید تا بدن شما آب کافی داشته باشد، اما از مصرف مایعات کافئین‌دار به مقدار زیاد خودداری کنید، چون ممکن است باعث افزایش استرس شود. سعی کنید وزنتان افزایش پیدا نکند، چون چاقی یکی از عوامل ایجاد یا تشدید سردرد است.

صاف بایستید

عادت کنید، بدنتان را در حالتی آسوده قرار دهید. مستقیم نگهداشتن بدن می‌تواند از ایجاد کشش به گردن و تنش عضلانی جلوگیری کند. صاف بایستید و بدن را خمیده نگه ندارید. زمان مطالعه به جای خم کردن، گردنتان را در راستای بدن، نگه دارید. وقتی از رایانه استفاده می‌کنید مراقب باشید تا نمایشگر در سطح چشم شما قرار گیرد. فشار دادن فک و سفت نگهداشتن شانه‌ها می‌تواند منجر به گرفتگی عضلانی و درد شود. سعی کنید صورت و فکتان را در حالت بدون فشار نگه دارید.

استراحت کنید

مشغله‌های زیاد زندگی می‌تواند منجر به سردرد تنشی شود. کمی از موقعیت تنش‌زا فاصله بگیرید. حتی چند دقیقه هم می‌تواند کمک‌کننده باشد.

قدم بزنید و هوای تازه تنفس کنید

این کار حواس شما را تحریک و آگاهی و توجه شما را به چیزی غیر از آنچه باعث استرس شما می‌شود، معطوف می‌کند. اگر برنامه شلوغی، مملو از تقاضاها و کارهای مختلف دارید، سعی کنید با شکستن وظایف خود به قسمت‌های کوچک‌تر، زمانتان را مدیریت کنید.

با دیگران ارتباط داشته باشید

روابط حمایتی را حفظ کنید. با افرادی که برایتان مهم هستند، مانند دوستان یا خانواده، وقت بگذرانید. در فعالیت‌های اجتماعی وارد شوید. فعالیت‌های داوطلبانه، راه بسیارخوبی برای احساس خوب داشتن و کاهش استرس است. احساسات ناراحت‌کننده خود را بیان کنید، اما به جای عصبانی شدن و پرخاشگری یا منفعلانه عمل کردن، به صورت قاطعانه احساسات، باورها و عقایدتان را ابرازکنید. ممکن است برای آموختن این شیوه‌ها نیاز به آموزش داشته باشید.

از مشاور کمک بگیرید

یک مشاور حرفه‌ای به شما کمک می‌کند تا عواملی را که باعث ناراحتی‌تان می‌شوند، بهتر بشناسید و به شما شیوه‌هایی را برای کاهش استرس آموزش دهد. با شخصی مورد اعتماد درباره آنچه به شما تنش وارد می‌کند، صحبت کنید. انتظارات واقع‌بینانه داشته باشید و بپذیرید که چیزهایی هستند که نمی‌توانید تغییرشان دهید.

شیوه‌های آرام‌سازی را بیاموزید

هرکدام از روش‌های آرام‌سازی، می‌تواند در کنترل استرس و کاهش سردرد کمک‌کننده باشد. بعضی از این روش‌ها عبارتند از:

 تنفس عمیق: در جایی آرام و بی‌سروصدا بنشینید یا دراز بکشید. نفس‌های آرام و عمیق بکشید. به چیزی فکر کنید که شما راخوشحال می‌کند و برایتان آرامش‌بخش است.

 مدیتیشن: مدیتیشن به معنای متمرکز کردن ذهن است. این تمرکز می‌تواند روی یک صدا، عبارت یا دعا، شئ، تصویر و آگاهی از خویشتن صورت گیرد.

 آرام‌سازی عضلانی عمیق: همه عضلات بدن را به ترتیب از پاها به بالا ابتدا سفت و سپس شل کنید.

تجسم تصاویر ذهنی: در جایی آرام و ساکت دراز بکشید یا بنشینید و چشم‌های خود را ببندید. یک خاطره یا تصویر آرامش را در ذهن خود مجسم کنید.

 تکنیک‌های آرام سازی سریع: این تکنیک‌ها شامل تنفس عمیق، تن آرامی ماهیچه‌ای و تصویر‌سازی ذهنی است.

یوگا: علم کنترل امواج فکر و مهار قوای ذهن را یاد بگیرید .