موانع کارآفرینی زنان تحصیل کرده دانشگاهی
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، در چند سال اخیر ورود زنان ایرانی به آموزش عالی ایران از رشدی چشمگیر برخوردار بوده است. در این شرایط ترغیب و ترویج کارآفرینی در بین زنان فارغالتحصیل دانشگاهی کشور به منظور ایجاد کسب و کارهای مستقل میتواند نقش مهمی را در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی جامعه ایفا نماید.
پژوهشگران در مقالهای با عنوان «بررسی موانع کارآفرینی زنان تحصیل کرده دانشگاهی ایران» به این موضوع پرداختهاند که کارآفرینی فرآیندی است که فرد کارآفرین با ایدههای نو و خلاق و شناسایی فرصتهای تازه و با بسیج منابع، مبادرت به ایجاد پیشه و کار و شرکتهای نو، سازمانهای جدید و نوآور و رشد یابنده میکند و مستلزم پذیرش خطر و مخاطره است.
کارآفرینی منجر به عرضه محصول یا خدمت تازه به جامعه میشود و سبب میشود بهرهبرداری از منابع و فعال شدن آنها در بهره وری و تأمین منافع ملی میسر شود و مؤسسات بهرهور و خلاق ایجاد شوند که موجب رشد و توسعه همهجانبه باشند.
* آموزش نیروی انسانی در هماهنگی با نیازها و تغییرات بازار کار
به زعم این پژوهش یکی از مؤلفههای مهم در قضاوت درباره کارایی داخلی و خارجی آموزش عالی هر کشور، کیفیت آموزش نیروی انسانی در هماهنگی با نیازها و تغییرات بازار کار است. موضوع کار به نوعی با همهی افراد و اجزای جامعه در ارتباط است و از عوامل اساسی رشد و توسعه علمی، صنعتی، اقتصادی و اجتماعی محسوب میشود.
در این پژوهش آمده است که دولتها با مشکل چگونگی طراحی خط مشیهایی برای کاهش میزان بیکاری روبه رو هستند. از این رو کارآفرینی در اواخر قرن بیستم مورد توجه محافل آموزشی کشورها قرار گرفته است.
کارآفرینی را باید یکی از ضروریات هزاره جدید دانست. عصری که به جامعه اطلاعاتی و هنگامه جهانی شدن موسوم است و در بردارنده پیامدهای مهمی همچون فراگیری فناوریهای نوظهور و تغییر و تحولات شتابناک در عرصه مبادلات شدید و بی رحمانه در عالم کسب و کار است.
* کارکرد زنان تحصیل کرده در جهان
به گفته این پژوهش امروزه میزان حضور زنان در بازار کار و مشارکت آنان در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی به یکی از شاخصهای مهم توسعه انسانی مبدل گردیده است، زیرا فعالیت اقتصادی زنان رابطه مستقیم با فقر و رفاه اجتماعی دارد. با افزایش فرصتهای شغلی برای زنان، سطح فرهنگ و آموزش جامعه ارتقا مییابد.
موفقیت زنان کارآفرین در جوامع نه تنها سبب ایجاد سود اقتصادی میشود بلکه منافع اجتماعی و فرهنگی نیز ایجاد مینماید
این پژوهش توضیح میدهد که زنان درآمد مستقل کسب میکنند و وضعیت تغذیه و بهداشت خانواده بهبود مییابد. موفقیت زنان کارآفرین در جوامع نه تنها سبب ایجاد سود اقتصادی میشود بلکه منافع اجتماعی و فرهنگی نیز ایجاد مینماید.
این پژوهش توضیح میدهد که زنان بخش قابل ملاحظهای از نیروی کار جامعه را تأمین میکنند، عملکرد کارآفرینانه آنان در جهت رشد تولید یا فروش، افزایش سرمایه، رفاه کارمندان، قدرت رقابت و صادرات به توسعۀ اقتصادی جامعه کمک میکند.
به گفته این پژوهش علاوه بر این جامعهای که خواهان توسعۀ همه جانبه است باید امکان رشد و شکوفایی استعدادها را برای همه اعضای خود از جمله زنان فراهم سازد.
این پژوهش به این نکته اشاره میکند که کارکرد زنان تحصیل کرده در جهان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، نشان دهنده گذار از نقش دنبالهای و انفعالی و نیز اشتیاق برای به دست آوردن آگاهی، مشارکت خواهی و دخالت فعالانه در تعیین سرنوشت خویش در خانواده، محیط کار و اجتماع است.
در پایان پژوهش به منظور کاهش و یا رفع مشکلات و موانع موجود راهکارهای زیر پیشنهاد شده است:
- حذف بوروکراسیهای اداری، شفاف سازی قوانین و مقررات کسب و کار و تسهیل در دریافت مجوزهای گوناگون راه اندازی کسب و کار؛
- ارائه منابع مالی مناسب به کارآفرینان زن از جمله وامهای کم بهره و بلندمدت، با در نظر گرفتن عدم توان کارآفرینان زن جوان در ارائه وثیقههای سنگین؛
- اصلاح نظام مالیاتی؛
- با توجه به مشکل تأمین اعتبار برای زنان کارآفرین پیشنهاد میشود که دولت منابع مالی ویژهای را به بانکها تخصیص داده تا از محل آن اعتبارات صرفاً به زنانی که قصد سرمایه گذاری در حوزههای مختلف دارند، وام داده شود؛
- به منظور آشنایی زنان با فعالیتهای کارآفرینی پیشنهاد میشود که با برگزاری دورههای کاربردی، مبانی کارآفرینی و بازاریابی و... زمینه لازم برای آشنایی زنان با این مفاهیم و مسائل فراهم گردد؛
- ارائه اطلاعات به روز بازار به منظور رفع مشکلات زنان کارآفرین در دسترسی به بازار و یافتن تأمین کنندگان مناسب؛
- ایجاد فرهنگ سازی از طرف نهادهای فرهنگی و ترغیب خانوادهها برای توجه بیشتر به ادامه تحصیل دختران و حضور آنها در بازار کار؛
- ایجاد و تقویت شبکههای محلی، منطقهای و ملی به منظور ارائه اطلاعات، منابع و مشاورههای تخصصی در جهت رفع مشکلات زنان کارآفرین؛
- کمک به حل مشکل تضاد نقشها با آموزش افراد خانواده در تغییر توقعات و کارایی خود، توزیع مناسب مسئولیتها میان اعضا خانواده، انجام هماهنگیهای لازم در کارهای خانه و نگهداری از فرزندان.
این پژوهش به کوشش علی ربیعی (دانشیار گروه ارتباطات و مدیریت رسانه دانشگاه پیام نور) و زهرا نظریان (مربی گروه مهندسی صنایع دانشگاه پیام نور) انجام شده است.
انتهای پیام/