اقمار مریخ حاصل متلاشی شدن یک سیارک هستند!
شبیه‌سازی‌های جدید نشان می‌دهد که اقمار سیاره مریخ یعنی فوبوس و دیموس ممکن است از بقایای یک سیارک بزرگ متلاشی شده به وجود آمده باشند.
به گزارش خبرگزاری آنا، شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای نشان می‌دهند که فوبوس و دیموس اقمارعجیب مریخ، احتمالا از بقایای یک سیارک بزرگ متلاشی شده به وجود آمده‌اند.
این مدل جدید نشان می‌دهد یک سیارک بزرگ بیش از حد به مریخ نزدیک شده در اثر نیروی گرانشی ناشی از این سیاره متلاشی شده است.
جاکوب کگرایس از مرکز تحقیقات ایمز ناسا گفت: «کاوش درباره نحوه شکل‌گیری فوبوس و دیموس - تنها قمر‌های منظومه شمسی که به دور سیاره‌ای سنگی به غیر از زمین می‌چرخند، هیجان‌انگیز است.»
این دو قمر که اشکال نامنظمی دارند بسیار کوچکند. عریض‌ترین بخش فوبوس ۲۶ کیلومتر، و دیموس فقط ۱۶ کیلومتر است. اجرامی که در مدار سیاره‌ای قرار می‌گیرند عموما دارای مسیر‌های کشیده، در اطراف سیاره مادر جدید خود هستند. تریتون قمر نپتون یا فیبی قمر زحل، نمونه‌های خوبی از این نوع اقمارند. با این حال، فوبوس و دیموس مدار‌های دایره‌ای منظمی دارند که با صفحه استوایی مریخ هم راستا شده‌اند.
فرضیه دیگر این است که شکل‌گیری فوبوس و دیموس بسیار شبیه به نحوه تشکیل ماه قمر زمین باشد. در این فرضیه، جرمی بزرگ به مریخ برخورد کرده، باعث کنده شدن بخشی از سیاره و تشکیل این دو قمر شده است. با این حال، فوبوس و دیموس در فواصل بسیار متفاوتی از مریخ قرار دارند - فوبوس حدود ۶۰۰۰ کیلومتر و دیموس ۲۳۰۰۰ کیلومتر - که مدل شبیه‌سازی اخیر در توضیح آن مشکل دارد؛ بنابراین برای توضیح تشکیل فوبوس و دیموس به گزینه سومی نیاز داریم که شاید همان مدل جدیدی باشد که توسط گکرایس و گروهش ارائه و توسعه یافته است. کگرایس و همکارانش با استفاده از ابررایانه‌ها در دانشگاه دورهام، صد‌ها شبیه‌سازی انجام دادند تا ببینند اگر یک سیارک به مریخ نزدیک شود، چه اتفاقی می‌افتد. آنها اندازه، سرعت و فاصله سیارک از مریخ را تغییر دادند. در برخی از این شبیه‌سازی‌ها، قطعاتی از سیارک در مدار مریخ باقی می‌ماند و به مرور زمان با هم برخورد کرده و به ذرات کوچکتری تبدیل می‌شدند. این ذرات به صورت یک حلقه در اطراف مریخ جمع می‌شدند و از این حلقه، دو قمر مریخ به نام‌های فوبوس و دیموس شکل می‌گرفتند.
این مدل جدید توضیح می‌دهد که چگونه قمر‌های فوبوس و دیموس در مدار‌های دایره‌ای و نزدیک به خط استوای مریخ قرار گرفته‌اند و همچنین نشان می‌دهد که چطور دیموس توانسته در فاصله‌ای نسبتاً دورتر از مریخ شکل گرفته باشد.
جک لیساور از ناسا می‌گوید که ایده ما کمک می‌کند تا مواد سازنده قمر‌ها به طور موثرتری به بخش‌های بیرونی دیسک اطراف مریخ منتقل شوند. یعنی حتی یک سیارک «والد» کوچک‌تر هم قادر است مواد کافی فراهم کند تا اجزای سازنده قمر‌ها به مکان مناسب برسند.
البته همه چیز نسبی است. متوسط فاصله ماه از زمین ۳۸۴۴۰۰ کیلومتر است، اما برخوردی که باعث شکل‌گیری ماه شد، بسیار بزرگ‌تر از برخوردی بود که قمر‌های فوبوس و دیموس را به وجود آورد.
کگرایس ولیساور تایید می‌کنند که ایده آنها در حد یک فرضیه است. با این حال، این ایده به زودی مورد آزمایش قرار خواهد گرفت. در سال ۲۰۲۶، آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن فضاپیمای کاوش قمر‌های مریخ (MMX) را به فضا پرتاب می‌کند که قطعات فوبوس را برای مطالعه در آزمایشگاه‌ها به زمین بازمی گرداند.
دراین ماموریت، یکی از ابزار‌های ناسا به نام MEGANE روی کاوشگر نصب شده که به بررسی قمر‌های مریخ با استفاده از پرتو‌های گاما و نوترون می‌پردازد. این ابزار می‌تواند عناصر شیمیایی موجود در فوبوس را شناسایی و به انتخاب مکان‌های نمونه‌برداری کمک کند.
پژوهشگران امیدوارند ماموریت MMX اطلاعاتی درباره ترکیب فوبوس و دیموس به ما بدهد که سرنخی بزرگ درباره منشا آنها خواهد بود. اگر در این قمر‌ها ردی از سنگ‌های مریخ وجود داشته باشد، می‌توان نتیجه گرفت که آنها در اثر برخوردی نسبتا بزرگ به مریخ شکل گرفته‌اند. اما اگر ترکیب آنها بیشتر شبیه یک سیارک باشد، در نهایت مدل کگرایس تأیید می‌شود.
این شبیه‌سازی‌ها می‌توانند برای بررسی فعل و انفعالات دیگر بین سیارات و اجرام کوچک‌تر مانند سیارک‌ها و دنباله‌دار‌ها در طول تاریخ منظومه شمسی استفاده شوند، شاید بتوان چگونگی شکل‌گیری حلقه‌های زحل یا سایر قمر‌های عجیب را بررسی کرد.
این یافته‌ها ۳۰ آبان در مجله Icarus منتشر شد.
انتهای پیام/
