شناسایی نابرابریها و عوامل مؤثر بر توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، آموزش عالی بهعنوان منشأ مهم توسعه سرمایه انسانی، سالهاست که مورد توجه جوامع مختلف قرار گرفته است. دانشگاهها علاوه بر تربیت نیروی انسانی مورد نیاز از طیف گستردهای از سرمایههای انسانی مانند مدیران، کارکنان و اعضای هیئتعلمی بهره میبرند. اعضای هیئتعلمی با تدریس، پژوهش و تولید دانش، نقش اساسی در پیشرفت علم و توسعه کشور دارند.
توسعه سرمایه انسانی در دانشگاهها به معنای بهبود و ارتقای شایستگیها و توانمندیهای حرفهای اعضای هیئتعلمی است. این موضوع از آنجایی اهمیت دارد که اعضای هیئتعلمی باید توانمندیهای بالاتری نسبت به سایر حرفهها داشته باشند؛ چراکه آنها با دانشجویان به عنوان افرادی پویا و هوشمند در تعامل هستند و مسئولیت آموزش و هدایت آن ها را بر عهده دارند؛ بنابراین، ارتقای تواناییهای اعضای هیئتعلمی در تدریس و پژوهش، تأثیر مستقیم بر کیفیت آموزش و یادگیری دانشجویان دارد.
شهربانو خشکاب از دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران به همراه محققانی از دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه هوایی شهید ستاری، تحقیقی را با هدف ارزیابی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی دانشگاه تهران انجام دادهاند. این پژوهش با تمرکز بر توانمندیها و مهارتهای آموزشی و پژوهشی اعضای هیئتعلمی، به بررسی چگونگی ارتقاء و بهبود این توانمندیها پرداخته است.
در این پژوهش، از دو روش کیفی و کمی استفاده شده است. در بخش کیفی، با ۱۳ نفر از اعضای هیئتعلمی دانشگاهها و پژوهشکدههای تهران مصاحبههایی انجام شد. در بخش کمی تحقیق نیز، ۱۵۰ نفر از اعضای هیئتعلمی دانشگاه تهران با استفاده از پرسشنامهای خاص، مورد سوال واقع شدند و در نهایت داده های به دست آمده از این افراد، مورد تجزیه و تحلیل واقع شد.
یافتههای بخش کیفی این پژوهش نشان داد که توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی در ۹ بُعد مختلف شامل ارتقاء توان تدوین طرح درس، ارتقاء توان یاددهی و یادگیری، مهارتهای مدیریت کلاس درس، مشاوره و راهنمایی تحصیلی و رفتاری، تعهد به اخلاق حرفهای، انگیزهبخشی به دانشجویان، ارزیابی عملکرد فراگیران، دانش پژوهشگری و مهارتهای پژوهشگری قابل تقسیمبندی است. در بخش کمی نیز مشخص شد که اولویت ارتقاء مهارتهای مدیریت کلاس درس و دانش پژوهشگری بیشترین اهمیت را دارند.
نتایج این پژوهش نشان داد که وضعیت توسعه سرمایه انسانی آموزشی و پژوهشی اعضای هیئتعلمی دانشگاه تهران در سطح مطلوبی قرار دارد. این پژوهش به شناسایی نابرابریها و عوامل مؤثر بر توسعه سرمایه انسانی پرداخته و نشان داده است که چگونه میتوان از این اطلاعات برای برنامهریزیهای راهبردی استفاده کرد.
اطلاعات تکمیلی این پژوهش حاکی از آن است که توان ارزیابی عملکرد دانشجویان از دیدگاه اعضای هیئتعلمی دانشگاه تهران، کمترین میزان اولویت و اهمیت را داراست. با این حال، این موضوع میتواند منبع اطلاعاتی بسیار ارزشمندی برای تصمیمگیریهای هدفمند در زمینه یادگیری و پژوهش دانشجویان باشد. بر اساس یافتههای این پژوهش، تأکید بیشتری بر توسعه دانش پژوهشگری نسبت به مهارتهای پژوهشگری وجود دارد.
این یافته های علمی که میتوانند برای سیاستگذاران، تصمیمسازان و کنشگران در حوزه آموزش عالی، نقشه راهی اثربخش و مؤثر را برای توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئتعلمی فراهم کنند، در فصلنامه «آموزش عالی ایران» وابسته به انجمن آموزش عالی ایران منتشر شده اند.
انتهای پیام/