حکمرانی نخبگانی، سلسله مراتبی نیست بلکه یک شبکه است/ هیئت‌های اندیشه‌ورز با حضور حداکثری نخبگان در استان‌ها تشکیل شود

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهار کرد: باید از ظرفیت کل استان برای تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورز استفاده شود؛ یعنی فقط دانشگاه مادر را نبینید. دانشگاه‌های دیگر، دانشگاه آزاد، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه‌های پیام نور حتی فنی و حرفه‌ای، علمی کاربردی، شهرهای مختلف، شهرستان‌های مختلف، همه را ببینید.

وی ادامه داد:‌ گاهی اوقات در یک دانشگاه غیرمعروفی، یک نخبه‌ای وجود دارد که باید شناسایی شوند و از آنها استفاده شود؛ یعنی اولین تأکیدم این است که حلقه‌ شبکه نخبگانی کل استان را شناسایی کنید.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: میزهای ما در ستاد علم و فناوری متنوع است، میزها باید با هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی در ارتباط باشند، هیئت‌ها در آیین نامه ارتقاء، نقشه جامع علمی کشور، در سند هوش مصنوعی در سند فناوری کوانتومی نظرات خود را ارائه دهند، اگر در یک حوزه خاص، ویژگی برتری وجود دارد کمک بیشتری صورت گیرد البته انتظار نیست هر هیئت اندیشه‌ورز در همه میزهای ما مشارکت کند ولی نفس مشارکت خیلی مهم است. 

استاد خسروپناه ادامه داد:‌ ارتباط با هیئت های اندیشه‌ورز دوسویه است؛ یک سوی آن دانشگاه‌ها هستند، یک سو هم ستاد علم و فناوری در شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه‌اش. قرار نیست یک سری از اساتید، رؤسای دانشگاه‌ها و اعضای هیئت علمی را سرکار بگذاریم، بگوییم حالا یک تشکیلاتی درست کرده‌ایم، هیئت اندیشه‌ورز راه انداخته‌ایم و این طریقیت دارد، اگر قرار است نظرات هیئت‌های اندیشه‌ورز بایگانی شود خواهشم این است این هیئت‌های اندیشه‌ورز را تعطیل کنید، چرا مردم آزاری کنیم. اینها جمعی از نخبگان هستند که هر دقیقه‌شان ارزش معنوی دارد، سطر به سطر نکات دوستان باید در میزها بررسی شود و گزارش اعمال نظرات هم باید به استان‌ها داده شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت:‌ حکمرانی نخبگانی، سلسله مراتبی نیست بلکه یک شبکه است. در این شبکه همه باید پاسخگو باشیم؛ اولاً شفاف و ثانیاً پاسخگو و مسئولیت‌پذیر. این که ما هم عزیزان را به زحمت بیاندازیم، نظراتشان را بگیریم، شفاف و پاسخگو باشیم و بگوییم چقدر از این استفاده کرده‌ایم.

تقسیم‌کار استانی از سوی هیئت‌های اندیشه‌ورزی

در این نشست دکتر ایمان افتخاری، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی مأموریتش در چهار حوزه کلان تعریف شده است. رصد و راه‌بینی، سیاستگذاری و تصمیم‌گیری‌های راهبردی، راهبری و نظارت و راه‌سنجی است. این چرخه می‌تواند آورده‌های بسیاری داشته باشد به این معنا، یک ستاد کوچک در تهران نیاز دارد به بازوهای استانی در سراسر کشور که هم در حوزه مشورتی و هم در حوزه این چهار مرحله‌ای کمک بکنند و امتداد استانی باشند.

وی ادامه داد: در هیئت‌های اندیشه‌ورز این امتداد استانی می‌بینیم، چه در حوزه کلان که هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی هستند، چه در حوزه خاص علم و فناوری. از این منظر نقش وابسته و استقلالی برایشان قائلیم. نقش وابسته، نقشی است که در ارتباط با مرکز برایشان تعریف می‌شود، مثلاً زمانی که روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور انجام می‌شود به مشورت و ظرفیت عظیمی که در دانشگاه‌های کشور، در صنعت کشور، در شرکت‌های دانش‌بنیان کشور وجود دارد نیازمندیم و این ظرفیت چطور در اختیار ما قرار می‌گیرد؟ از مجرای این هی‌ت‌های اندیشه‌ورز.

دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: برخی از بازخوردهایی که از هیئت‌های اندیشه‌ورزمان دریافت کردیم به گروهی که مسئول بازنگری نقشه جامع علمی کشور هستند ارائه شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت و واقعاً معتقد هم هستیم که این توان و ظرفیت مشورتی باید استفاده بشود.

افتخاری ادامه داد: در حوزه راهبری، این مسئولیت تجدید می‌شود؛ هیئت‌های اندیشه‌ورز می‌توانند برای مشکلات در حوزه راهبری چاره‌اندیشی کنند. در حوزه نظارت هم به همین شکل، یا تصمیمات استانی که در حوزه سیاستگذاری لازم است که گرفته شود به همین شکل. پس این در واقع نقش امتدادی بدون استقلال هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی است؛ یعنی آن چیزی که اراده شده در مرکز که به عنوان یک نهاد سیاستگذار و راهبر و ناظر اتفاق بیافتد، این یک نقش وابسته به این نهاد مرکز در استان وجود دارد.

وی ادامه داد: نقش مستقلی هم ما برای هیئت‌های اندیشه‌ورز قائل هستیم و آن این است که وقتی از سطح کلان، تصمیم‌گیری می‌آید و در سطح استان می‌شکند، در مورد مأموریت تصمیم گرفته می‌شود، تقسیم کار اتفاق می‌افتد، از آنجا به بعد این که در سطح استان چطور تقسیم کار بشود، چطور پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های استان به کار گرفته بشود، باید در سطح خود استان این تصمیم گرفته بشود.

دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: اگر بخواهم برنامه‌های اصلی و عمده‌ای که ما مد نظر داریم منهای مواردی که دوستان خودشان هم پیشنهاد می‌دهند و پیگیری می‌کنند، در چهار محور قابل بیان است. اول اینکه ما به واسطه اینکه حوزه حکمرانی کلان را در حوزه علم و فناوری دنبال می‌کنیم، انتظارمان این است که در هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی هم بحث سند حکمرانی دانش بنیان استان پیگیری بشود که این می‌تواند برش استانی نقشه جامع هم تلقی بشود.

افتخاری اضافه کرد:‌ امروز که نقشه جامع علمی کشور در حال بروزرسانی است، اتفاقاً تلاش و سرعت عمل بیشتری را در واقع احتیاج داریم، چون آن چیزی که مدنظر شما خواهد بود می‌تواند در نقشه جامع علمی کشور منعکس بشود، تبدیل به یک بند یا وظیفه‌ای بشود، مأموریتی آنجا تعریف بشود. لذا من خواهشم این است که ما چندین مرحله رفت و برگشت در زمینه به روز رسانی نقشه جامع داشته باشیم.

وی با اشاره به برگزاری همایش گام دوم شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: این همایش می‌تواند امتداد استانی داشته باشد؛ یعنی اگر ظرفیت‌های استان به کار گرفته شود  و همایش استانی گام دوم شورای عالی با محوریت تحول در حکمرانی فرهنگ و دانش برگزار شود.

دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: انتظارمان این است که هیئت اندیشه‌ورز استانی، مسائل علم و فناوری کل استان را پوشش بدهد، فعال سازی میزهای مرتبط موضوع مورد مطالبه بعدی است. تعدادی میز در حوزه‌ی علم و فناوری فعال داریم اگر مشابه این میزها را در استان‌ها داشته باشیم و از آنها بازخورد بگیریم، موثر خواهد بود.

در ابتدای جلسه دکتر غلامرضا سلیمی معاون آموزش و پژوهش ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) در پیوست حکمی که در دوره جدید فعالیت اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی صادر کردند، گفت: وظایف مهمی برعهده شوراست که بدون تحول متناسب در شورا به انجام نخواهد رسید و در بندهایی که برمی‌شمارند و این تحول را تشریح می‌فرمایند، اشاره می‌کنند تحول در مأموریت‌ها، ساختار و ترکیب شورای عالی انقلاب فرهنگی و همچنین بازسازی دبیرخانه شورا، ایجاد دبیرخانه چابک و فعال و استفاده از ظرفیت دستگاه‌های موظف و به کارگیری عناصر فرهیخته و جهادی جبهه فرهنگی و علمی انقلاب اسلامی. در واقع تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورز ستاد علم و فناوری گامی است در راستای این تحول ساختاری که مدنظر مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) بوده برای تمرکززدایی، استفاده از ظرفیت‌های شبکه‌های فرهیختگان علم و فناوری.