نقش برجسته سامانه تدارکات دولت در برگزاری مناقصات و مزایدات

به گزارش گروه بازار خبرگزاری علم و فناوری آنا،طبق ماده ۹ لایحه برنامه ششم توسعه، سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی مکلف شده‌اند، برای ثبت انجام هرگونه معامله، آن را در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت ثبت کنند. این طرح در مجلس تصویب و این سامانه زیر نظر وزارت صنعت معدن تجارت فعالیت خود را آغاز کرد. از سال ۱۳۸۹ که سامانه تدارکات دولت فعالیت خود را آغاز کرده است تا سال ۱۴۰۲، بیش از ۱۸ هزار دستگاه در این سامانه ثبت نام کرده‌اند که ۱۱ هزار دستگاه معاملات خود را در این سامانه انجام داده‌اند. علاوه بر سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی که در این سامانه ثبت نام کرده‌اند، اشخاص حقیقی و حقوقی بسیاری از جمله تامین کنندگان، فروشندگان و خریداران به طور کلی مناقصه گران و مزایده‌گران بسیاری نیز در سامانه مناقصه ثبت نام کردند.

حمایت از تولیدات داخلی

از اهداف و مزیت‌های راه‌اندازی سامانه تدارکات دولت، حمایت از تولیدات داخلی است. دولت مکلف کرده است سازمان‌ها و ارگان‌هایی که قصد خرید لوازم و وسایل مورد نیاز خود را دارند، برای حمایت از تولید داخلی باید از برندها و تولید کنندگان داخلی، خرید خود را انجام دهند. در واقع با ایجاد یک بستر مناسب برای برگزاری جلسات مناقصه سعی کرده است، یک رابطه خوبی را بین تامین کنندگان داخلی و سازمان‌ها، ادارات، شرکت‌ها و ارگان‌های مختلفی که نیازمند به کالا و خدمات هستند، ایجاد کند.

قطعاً تامین کنندگانی که توانسته‌اند در تولیدات خود استانداردها و کیفیت را رعایت کنند و تولیدات درجه یک داشته باشند، شانس بیشتری برای برنده شدن در سایت مناقصه دارند. در زمان برگزاری مناقصه تامین کننده با ارسال یک رزومه قوی، می‌تواند نظر مناقصه‌گزار را جلب کرده و کالا و خدمات مورد نیاز مناقصه گزار را با قیمت بسیار پایین اما کیفیت بالا ارائه دهد. برنده شدن در برگزاری مناقصات می‌تواند مسیر همکاری تامین کننده داخلی با سایر سازمان‌ها را هموارتر کند.

حدف واسطه‌ها

همیشه یکی از دلایل افزایش قیمت‌ها وجود واسطه‌ها هستند. اما زمانی که خریدار با تامین کننده به طور مستقیم در تعامل باشد، قطعاً خریدار کالا و لوازم مورد نیاز خود را با قیمت مناسب‌تر خریداری کند و تامین کننده می‌تواند با قیمت مناسب در حجم بالا محصولات خود را به فروش برساند.

سامانه تدارکات دولت با ثبت جلسات مناقصات، در کاهش حذف واسطه‌ها در معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا کرده است. در این سامانه زمانی که مناقصات و مزایدات برگزار می‌شود، سازمان‌ها و دولت‌ها که به عنوان برگزار کننده جلسات حضور دارند، به طور مستقیم با تولید کنندگان و ارائه دهندگان خدمات ارتباط برقرار می‌کنند، در نتیجه هر دو سوی معامله می‌توانند سود و بهره کافی را از انجام معامله ببرند.

مبارزه با کالای قاچاق

از مزیت‌های راه‌اندازی سامانه مناقصه تدارکات الکترونیکی این است که خرید و فروش‌ها در این سامانه ثبت می‌شوند. به این معنا که سازمان‌ها و ارگان‌هایی که مزایدات و مناقصات را برگزار می‌کنند، ابتدا باید مایحتاج خود را از تولید داخلی انتخاب کنند و در صورت نیاز تنها می‌توانند کالاهای خارجی که در گمرک ثبت شده‌اند را برای خرید از تامین کننده در نظر بگیرند. بدین ترتیب ورود هر نوع کالای قاچاق به هر دستگاه دولتی، غیر ممکن و ممنوع خواهد بود.

رصد کردن معاملات

در گذشته در مناقصات و مزایداتی که از سوی سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی برگزار می‌شد، شبهاتی وجود داشت که نشان از تخلف سازمان‌ها بود. به این معنا که روند برگزاری مناقصات و مزایدات چندان آشکار نبود. اما با ثبت مناقصات و مزایدات سازمان‌ها در سامانه تدارکات دولت، جلوی هرگونه سوء استفاده و تبانی بین سازمان‌ها و تامین کنندگان عملاً از بین رفته است، چرا که از صفر تا صد فرایند معاملات تحت نظارت و بازرسی سازمان‌های مختلف قرار می‏گیرد.

سازمان‌های تعزیرات و بازرسی کل کشور، در سامانه ستاد ایران نظارت‌های مداومی دارند تا در صورت مشاهده هر نوع خرید و فروش کالای قاچاق و یا تخلف در معاملات، از روند برگزاری جلسات مزایدات و مناقصات جلوگیری کنند. علاوه بر این، با ثبت مناقصات و مزایدات در سامانه و بازرسی مداوم، از ایجاد فاکتورهای صوری و تخلفات مالی سازمان‌ها جلوگیری خواهد شد.

شفافیت در معامله

زمانی که شفافیت وجود داشته باشد، تامین کنندگان با ارائه محصولات با کیفیت تلاش بیشتری برای برنده شدن در مناقصات و مزایدات می‌کنند. چرا که می‌دانند به دور از پارتی و تقلب، تامین کنندگانی که استحقاق برنده شدن را دارند، برنده اعلام می‌شوند و از ورود پیمانکاران و تامین کنندگانی که از توانایی، مهارت و تجربه کافی برخوردار نیستند جلوگیری می‌شود. سازمان‌ها موظف هستند برای برگزاری معاملات، در سایت‌های معتبر آگهی منتشر کنند تا همه افراد واجد شرایط امکان شرکت در جلسات را داشته باشند و تنها افراد خاص در جلسه شرکت نکنند. ارتباط گستران هزاره تمام آگهی‌های مربوط به ستاد ایران را پوشش می‌دهد تا اطلاع‌رسانی عمومی صورت گیرد.

سخن پایانی

نقش برجسته سامانه تدارکات دولت در برگزاری مناقصات و مزایدات را می‌توان به وضوح مشاهده کرد. حمایت از تولید داخلی، حذف واسطه‌ها، مبارزه با کالای قاچاق و رصد کردن روند معاملات، باعث شده است تا معاملات کاملا شفاف انجام شوند