مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با آنا مطرح کرد؛
استارت‌آپ‌ها مؤلفه اصلی خروج انبوه‌سازی مسکن از رکود
پژوهشگر حوزه شهری و مسكن عنوان کرد: نقش و جایگاه استارت‌آپ‌ها به عنوان فرصتی برای ایجاد اشتغال و حل مشکلات اقتصادی در عرصه تولید مسکن کاملاً مشخص و برای خروج از رکود بازار ساخت و ساز از این فرصت استفاده نشده است.
هوشنگ فروغمند اعرابی، پژوهشگر معماری و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگاراقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره اظهارنظر‌هایی که اخیرا درمورد خروج سیمان و فولاد از بورس کالا صورت گرفت، گفت: به‌صورت کلی دو نگاه به اقتصاد وجود دارد؛ یک اقتصاد به عرضه و تقاضا بسیار پایبند است که این دو مؤلفه هم نشأت گرفته از ماهیت بازار است یعنی هنگامی بازار داریم که عرضه و تقاضا داشته باشیم، ولی باید عرضه و تقاضا شرایطی داشته باشد به عنوان مثال عرضه کنندگان جدید هم بتوانند وارد شوند، گروهی که معتقدند تماما باید وارد بورس شویم و محصولاتی مانند سیمان، فولاد و برق را در بورس عرضه کنیم قائل به این هستند که بتوانیم به یک بازار کامل که از نظر علمی تعریفی دارد، نزدیک شویم.
پژوهشگر حوزه شهری و مسكن ادامه داد: گروه دوم این شائبه را ایجاد کردند که به علت‌های مختلف نمی‌توان شرایط بازار کامل را داشت و عرضه در بورس و داشتن بازار کامل فقط ظاهر است، در واقع قدرت‌هایی وجود دارند به اسم مافیا که می‌توانند تعیین کننده قیمت باشند، چون شرایط بازار آزاد کامل در بورس ایران وجود ندارد. این گروه اعتقاد دارند، گروه خاص یعنی مافیای سیمان و مافیای فولاد می‌توانند در بازار مسکن تأثیرگذار باشند و دراینصورت ضربه جدی به قیمت مسکن وارد می‌شود به عنوان مثال یکی از پارامتر‌های تشکیل دهنده خود مسکن یعنی مصالح را افزایش دهند.
فروغمند اعرابی تأکید کرد: اگر در بورس عرضه محصولاتی مانند سیمان و فولاد صورت می‌گیرد، وظیفه سازمان‌های نظارتی و دولت‌ها این است که شرایطی فراهم کنند تا عرضه کننده به قدر کافی وجود داشته باشد به گونه‌ای که احتکار در آن بازار به وجود نیاید و تبدیل به بازار کامل شود.
دولت شرایط کلان را برای صاحبان سرمایه فراهم کند
این استاد دانشگاه افزود: به طور کلی می‌توان دو نگرش به اقتصاد داشت؛ اقتصادی که بیشتر شبیه به اقتصاد قائل بر بازار آزاد است و اقتصاد دوم هم سعی می‌کند منافع را به کل جمعیت تقسیم کند، بر این اساس شعار‌هایی مانند رفاه اجتماعی، عدالت اجتماعی و مساوات اقتصادی را بیان می‌کند و مسکن هم یکی از کالا‌هایی است که نمود این قضیه در آن دیده می‌شود.
فروغمند اعرابی تصریح کرد: کار دولتمردان این است که شرایط کلان را برای صاحبان سرمایه به گونه‌ای فراهم کنند تا بتوانند کار را در جامعه افزایش دهند، سیاست کلان و حکمرانی کشور بر این اساس است که بتواند برای سرمایه‌گذاران کلان اشتغال ایجاد کند و با راه اندازی کارخانه‌ها و کار‌های کلان بتوانند شغل‌ها را در جامعه رواج دهند. در حوزه مسکن هم همین است یعنی کار دولت‌ها تنظیم گری و تسهیل‌گری است ضمن آنکه قوه مقننه هم باید قانونی بگذارد تا دولت‌ها بتوانند بستر لازم را برای این تنظیم گری و تسهیل گری به وجود آورند یعنی در واقع اگر در بورس عرضه سیمان صورت می‌گیرد، وظیفه سازمان‌های نظارتی و دولت‌هاست که شرایطی فراهم کنند تا عرضه کننده به قدر کافی وجود داشته باشد به گونه‌ای که احتکار در آن بازار به وجود نیاید و تبدیل به بازار کامل شود.
دولت‌ها بعضی اوقات بازار‌ها را به هم بزنند
این کارشناس حوزه مسکن توضیح داد: نکته مهم اینکه دولت‌ها اختیاراتی دارند و می‌توانند وضعیت‌ها را بر هم بزنند یعنی مانند رودخانه‌ای که یک شرایطی برای آن در نظر گرفته شده است، دولت‌ها می‌توانند بستر را جابه‌جا کنند به شرط اینکه بتوانند به منافع عمومی کشور و شهروندان خدمت کنند. وظیفه دولت‌هاست که بعضی اوقات بازار‌ها را هم به هم بزنند کمااینکه وضعیت آمریکا در حوزه مسکن و در بحران‌های اقتصادی کلان مانند بحران ۲۰۰۸ را مشاهده کردیم که کار‌ها و تنظیم‌گری‌هایی کرد و وضعیت بسیاری از صاحبان سرمایه خراب و با بحران‌هایی رو به رو شدند؛ اما برای عموم مردم شرایط فراهم شد که بدون مسکن نمانند، اما در ایران گاهی اوقات خلاف این موضوع رخ می‌دهد و این سرمایه‌داران و صاحبان مسکن هستند که می‌توانند در شرایط بحرانی از بحران‌ها عبور کنند.
دولت‌ها برای منافع عمومی کشور اجازه تغییرساختار‌ها را دارند؟
پژوهشگر حوزه شهری و مسكن ادامه داد: دولت‌ها برای منافع عمومی کشور این اجازه را دارند که ساختار‌هایی مانند عرضه و تقاضا در بورس و ساختار‌های سنتی را از طریقی تغییر بدهند مانند کشیدن یک اتوبان بین دو تا شهر است که باعث می‌شود بسیاری از ساختار‌های سنتی تغییر کند و اتفاقی بدی نیست، اما باید دید آیا منافع عمومی مردم هم در آن در نظر گرفته شده است یا خیر بنابراین چنین موضوعی نکته اصلی است که پاسخ آن را نمی‌دانیم و باید دید چه برنامه‌ای پشت این مسئله وجود دارد.
فروغمند اعرابی با اشاره به چشم‌انداز بازار مسکن بیان کرد: درمجموع اگر به تولید‌هایی که دولت در حوزه مسکن قول داده جامه عمل بپوشانند، در چند سال آینده به همان نتایج مسکن مهر میرسیم به این معنا که احتمالا همانطور که در آخر مسکن مهر واحد‌های خالی زیادی داشتیم یعنی عرضه بیشتر از تقاضا بود مجدد به این شرایط خواهیم رسید درنتیجه ممکن است شکست بحران داشته باشیم و رکود‌های پس از انبوه سازی مسکن را دوباره تجربه کنیم.
استارت‌آپ‌ها وارد ساخت و ساز مسکن شوند
به گفته پژوهشگر معماری و مدرس دانشگاه؛ تجربه کشورهای موفق در بخش ساخت‌وساز نشان می‌دهد توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان گروه‌های دارای فعالیت اقتصادی بر اساس معیار‌های علمی و تکنولوژی روز دنیا می‌توانند نقش بخش خصوصی در هر نظام اقتصادی را برجسته و حوزه فعالیت آن‌ها را به ویژه در بخش ساخت و ساز مسکن گسترده‌تر کنند.
وی ادامه داد: اما در صورتی که شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه ساخت‌وساز از سوی دولت و مجلس حمایت نشوند این شرکت‌ها را از دور چرخه تجاری و صنعتی‌سازی خارج خواهند شد. نقش و جایگاه استارت‌آپ‌ها به عنوان فرصت بی نظیر برای ایجاد اشتغال و حل مشکلات اقتصادی در عرصه تولید مسکن کاملا مشخص است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: فعالیت‌های استارت‌آپی با ظرفیت و ریسک پذیری بالای فعالان حوزه ساخت و ساز و ماهیت این صنعت، شاید در ظاهر بیانگر این باشد که چندان با فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات سروکار ندارند، اما با ایجاد فضای رقابت، این شرکت‌ها تمایل زیادی برای ورود به عرصه ساخت و ساز دارند و همین موضوع می تواند مانع جدی برای شکل گیری رکود جدید در بازار ساخت وساز مسکن شود.
فروغمند یادآور شد: توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان گروه‌های دارای فعالیت اقتصادی بر اساس معیار‌های علمی و تکنولوژی روز دنیا می‌توانند نقش این شرکت‌ها در حوزه فعالیت آن‌ها به ویژه در توسعه ساخت وساز مسکن گسترده‌تر کنند و انبوه سازی مسکن را با تفاوت بیشتر نسبت به گذشته از رکود خارج کند.
انتهای پیام/
