تدوین سند ملی هوش مصنوعی به شیوه حکمرانی شبکه‌ای

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست علمی تخصصی اولویت‌ها و تقسیم کار ملی در حکمرانی هوش مصنوعی با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، رضوی‌زاده رئیس پژوهشگاه فناوری ارتباطات و فناوری اطلاعات، علی‌اصغر انصاری معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات و نمایندگانی از وزارتخانه‌های علوم، دفاع، آموزش و پرورش، مرکز ملی فضای مجازی، معاونت علمی و فناوری، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور و نمایندگان سکو‌های هوش مصنوعی در کشور به میزبانی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

 حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه در این نشست با تأکید بر اینکه در باب ضرورت توجه ویژه به موضوع هوش مصنوعی در کشور اجماع وجود دارد، گفت: در حوزه علم و پژوهش اقدامات بزرگی در کشور در این زمینه صورت گرفته است، اما همچنان فاقد حکمرانی در حوزه هوش مصنوعی هستیم و نیازمند تلاش بیشتر در این بخش هستیم.

وی افزود: هوش مصنوعی کوانتومی مقوله بسیار متفاوتی از هوش مصنوعی رایج است که یک مرکز علمی در کشور در این حوزه کار‌های قابل اعتنایی را انجام داده است.

تدوین سیاست در موضوع هوش مصنوعی را شورای عالی انقلاب فرهنگی آغاز کرده است و این سند باید ذیل سند مهندسی فرهنگی و سند نقشه جامع علمی کشور طراحی شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه چهار ساحت در حوزه هوش مصنوعی داریم که باید متولی آن‌ها در کشور مشخص شوند، گفت: یک ساحت در این حوزه فلسفه هوش مصنوعی است که بنده آن را -در فضای معرفتی خودمان- به حکمت تعبیر کرده‌ام که هم ارزش‌ها و هم مبانی را شامل می‌شود و باید نسبت خودمان با هوش مصنوعی را مشخص کنیم.

خسروپناه تصریح کرد: ساحت دوم؛ سیاست‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی است و تدوین سیاست در موضوع هوش مصنوعی را شورای عالی انقلاب فرهنگی آغاز کرده است و این سند باید ذیل سند مهندسی فرهنگی و سند نقشه جامع علمی کشور طراحی شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی هم باید این سند را با شیوه حکمرانی شبکه‌ای یعنی مشارکت تمام ذی‌نفعان تدوین کند که البته همین شیوه ملاک عمل بوده است.

وی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی یک شورای فراقوه‌ای است که سران قوه در آن حضور دارند و ظرفیت این شورا در جایگاه سیاست‌گذاری کشور منحصر به فرد بوده و با توجه به این ظرفیت؛ بهترین ساختار برای تصویب سند هوش مصنوعی همین شوراست و همه دستگاه‌ها برای تدوین و تصویب این سند به شورای عالی انقلاب فرهنگی کمک کنند.

خسروپناه تنظیم‌گری را ساحت سوم خواند و اظهار کرد: منظور از تنظیم‌گری مقررات‌گذاری، ساختارسازی، بازتوزیع و تسهیل‌گری است که به نظر بنده بهترین مجموعه کشور برای مسئولیت این ساحت مجلس شورای اسلامی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از تصدی‌گری به‌عنوان ساحت چهارم هوش مصنوعی نام برد و تصریح کرد: مسئولیت این ساحت بر عهده دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز فناورانه و سکو‌های دولتی و غیردولتی است که در حال حاضر این بخش‌ها به‌طور ویژه سکوها، از بخش‌های حکمرانی جلوتر بوده و در صورت عدم تصویب سیاست در این بخش فعالیت‌های آن‌ها در ادامه مسیر دچار تبعاتی خواهد شد که شایسته است این سیاست‌ها در زمان مناسب به تصویب برسد.

وی حجم مسائل زمین‌مانده در حوزه هوش مصنوعی را زیاد عنوان کرد و گفت: با توجه به حجم بالای این کارها، مناسب است که همه با همدلی و مراقبت همدیگر را یاری کنند و با مشارکت گسترده ذی‌نفعان ان‌شاءالله این کار با اجماع ملی و اتقان بالا به سرانجام برسد.

هوش مصنوعی یک زیست بوم بزرگ است

در ادامه،  بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست با تاکید بر اهمیت هوش مصنوعی در ابعاد مختلف حکمرانی و شهروندی گفت: برگزاری جلسات استماع برای بیان دیدگاه‌های تخصصی متولیان و فرهیختگان در این زمینه می‌تواند در تنظیم نهایی قوانین و ضوابط تاثیر داشته باشد.

وی افزود: هوش مصنوعی یک زیست بوم بزرگ با محور‌های کلان در محور‌های توسعه‌دهندگی، تنظیم‌گری، سیاست‌گذاری، ناظران و کاربران است که لازم است اولویت‌ها و تقسیم کار ملی در حکمرانی هوش مصنوعی مورد توجه جدی قرار گرفته و سند ملی مرتبط با این موضوع با اولویت تعیین نهاد هماهنگ‌کننده، تدوین و نهایی شود.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: تاکنون نیز ۶۰ کشور سند ملی هوش مصنوعی متناسب با سیاست‌های کشور خود را تدوین کرده‌اند و با تمامی تلاش‌های صورت گرفته، این سند در ایران، تنظیم و نهایی نشده که این تاخیر باید جبران شود.

 نگاهداری با اشاره به تأکید رئیس مجلس در موضوع هوش مصنوعی گفت: در برنامه هفتم توسعه، موادی مرتبط با هوش مصنوعی قرار گرفته است و تکالیفی را مشخص کرده است و این جلسات استماع، با دو محور، تعیین نهاد محوری مرتبط با تدوین سند ملی هوش مصنوعی و تعیین اولویت‌ها و تقسیم کار ملی در هوش مصنوعی تشکیل می‌شود تا ان‌شاءلله تدوین سند نهایی سرعت گیرد.