تأسیس شرکت انتشاراتی بین‌المللی با همکاری دانشگاه‌های بزرگ کشور و سازمان سمت

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سیدمحمد مقیمی در نشست انعقاد تفاهم‌نامه همکاری دانشگاه تهران و سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) که در محل دفتر رئیس دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: در اجلاس رؤسای دانشگاه‌های بزرگ کشور که ۲۰ تیر ۱۴۰۲ برگزار می‌شود، این موضوع مطرح خواهد شد تا یک شرکت انتشاراتی بین‌المللی که انتشار مجموعه‌ای از مجلات و کتب به چند زبان را پوشش دهد در همکاری مشترک دانشگاه‌های بزرگ کشور و سازمان سمت ثبت شود و مدیریت هریک از بخش‌های آن را یکی از دانشگاه‌ها و یا سازمان سمت عهده‌دار شوند.

وی افزود: در صورتی که موضوع ایجاد یک شرکت انتشاراتی بین‌المللی، در اجلاس رؤسای دانشگاه‌های بزرگ کشور مورد تأیید و تصویب قرار گیرد، یک اتفاق خوب برای ارتقای تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در سپهر علم و فناوری رقم خواهد خورد. همچنین می‌توان این موضوع را در قالب یکی از مواد برنامه هفتم توسعه گنجاند و برای راه‌اندازی و اداره این شرکت انتشاراتی بین‌المللی، ردیف بودجه‌ای مستقل را در قانون بودجه سالیانه پیش‌بینی کرد.

رئیس اجلاس رؤسای دانشگاه‌های بزرگ کشور به تجربه علاقه‌مندی دانشگاهیان سایر کشورها برای دسترسی به منابع درسی دانشگاهی ایران اشاره و بیان کرد: در سفر رؤسای دانشگاه‌های برتر ایران به روسیه در گفت‌وگوهایی که به‌خصوص با دانشگاه علوم انسانی روسیه و دپارتمان‌های فعال در حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی و رفتاری دانشگاه‌های روسی صورت گرفت، دریافتیم که آنها مشتاق هستند به متون آموزشی ما که با بحث‌های اسلامی آمیخته است، دسترسی پیدا کنند.

مقیمی در بخش دیگری از سخنان خود در تشریح یکی از نیازهای جدی دانشگاه تهران به کتاب‌های درسی به‌روز، گفت: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشگاه تهران که با استفاده از ظرفیت تعدادی از استادان دانشگاه در حال رفع نیاز در آن حوزه هستیم، تدوین منابع علمی مورد نیاز دانشکده‌های جدید و رشته‌های جدید دانشگاه تهران همچون دانشکده‌های حکمرانی، گردشگری و تجارت و مالیه است. در زمینه تدوین منابع درسی جدید که منطبق بر آموزه‌های دینی و ویژگی‌های بومی و نیازهای کشورمان باشد، علاقه‌مند به استفاده از ظرفیت سازمان سمت نیز هستیم.

ضرورت ایجاد یک ائتلاف بین نهادهای علمی و دانشگاهی

وی همچنین با تأکید بر ضرورت ایجاد یک ائتلاف بین نهادهای علمی و دانشگاهی به‌منظور اختصاص امکاناتی ویژه به حوزه تولید کتب دانشگاهی تأکید کرد: با ایجاد یک شبکه همکاری است که می‌توانیم نشر دانشگاهی را از وضعیت فعلی و معضلاتی که با آن مواجه است، نجات دهیم.

رئیس دانشگاه تهران، هزینه‌های بالای تهیه کاغذ و چاپ را یک تهدید جدی برای عرضه کتاب و کتابخوانی دانست و توضیح داد: مشکلات و مباحث حمایتی پشتیبانی کتاب به شدت جنبه‌های محتوایی را تحت تأثیر قرار داده است. مسئولان هم در جریان تنگناهای حوزه چاپ قرار دارند. دانشگاه تهران در عین همه محدودیت‌ها و کمبودها، اما از ظرفیت‌های بالایی هم برای برطرف کردن مشکلات و کمک کردن به انتشار کتاب برخوردار است.

مقیمی خاطرنشان کرد: هیچ چیز جای کتاب چاپی را نمی‌گیرد؛ اثر چاپی ویژگی‌هایی دارد که کتاب الکترونیک و سایت‌ها و نوشته‌های فضای مجازی نمی‌تواند جایگزین آن شود، بنابراین کتاب چاپی همچنان مرجعیت خود را حفظ کرده است، البته لازم است نشر کتاب الکترونیکی در کنار نسخه چاپی وجود داشته باشد.

رئیس دانشگاه تهران همچنین در آغاز دیدار با رئیس سازمان سمت با بیان اینکه سازمان سمت به عنوان یک مجموعه بسیار خوشنام و باکیفیت در حوزه نشر شناخته می‌شود، گفت: وقتی در بررسی پرونده ارتقای اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران در هیئت ممیزه دانشگاه به آثار اعضای هیأت علمی که در سمت چاپ شده است  برخورد می‌کنیم، اعضای هیئت ممیزه از این آثار با احترام یاد می‌کنند و مورد تأییدشان است. این رویکرد اعضای هیئت ممیزه دانشگاه که از برجسته‌ترین اساتید هستند، سرمایه ارزشمندی برای سازمان سمت محسوب می‌شود.

رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) هم در دیدار با رئیس دانشگاه تهران، تعداد کتاب‌های چاپ شده توسط سازمان سمت از ابتدای تأسیس تاکنون را ۲۵۰۰ عنوان کتاب اعلام کرد و گفت: سازمان سمت دارای رویکرد کاملاً تخصصی در زمینه کتاب‌های درسی دانشگاهی است و تأکید داریم که کتاب‌های‌مان باید درسی باشند، چراکه فکر می‌کنیم نظام نیز به این جنبه نیاز بیشتری دارد. فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها کارگزار نظام می‌شوند، بنابراین باید بتوانیم کتاب‌های درسی تولید کنیم تا افرادی کارآمد برای جامعه تربیت کنیم.

رئیس سازمان سمت با تأکید بر ضرورت تحولات درون سازمانی و رقم خوردن نوآوری‌هایی در این سازمان، گفت: یکی از شیوه‌های تحول این است که ارتباطات گسترده‌ای فراتر از زمینه انتشارات با مراکز علمی بزرگ مانند دانشگاه تهران برقرار کنیم.

گسترش همکاری دانشگاه تهران و سازمان سمت به منظور چاپ محتوا 

حجت‌الاسلام داود مهدوی‌زادگان با بیان اینکه تولید محتوای کتب درسی از اهمیت ویژه‌ای در این سازمان برخوردار است، افزود: ۵۰ گروه تخصصی به منظور تولید کتب درسی دانشگاهی در سازمان سمت ساماندهی نموده‌ایم که نزدیک به ۲۵۰ عضو دانشگاهی در این گروه‌های تخصصی حضور دارند.

رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) در بخش دیگری از سخنانش به ارائه پیشنهاد مکاتبه مسئولان علمی و دانشگاهی با رئیس‌جمهوری در خصوص ارائه درخواست تخصیص بودجه ویژه به دانشگاه‌ها برای کتاب‌های درسی پرداخت.

احیای آثار و کتاب‌های ارزشمند قدیمی دانشگاه تهران که همچنان جایگاه درسی و دانشگاهی خود را حفظ کرده‌اند و جذب اساتید دانشگاه تهران در سازمان سمت به منظور تولید محتوا و همکاری با کارگروه‌های تخصصی از دیگر محورهای سخنان رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) در این نشست بود.

مهدی فکور، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تهران هم به تمرکز دانشگاه تهران بر تولید محتوای خوب و داوری خوب اشاره کرد و بر گسترش همکاری دانشگاه تهران و سازمان سمت به منظور چاپ محتوا و کتاب‌های باکیفیت تأکید کرد.

مدیرکل خدمات پژوهشی و انتشارات دانشگاه تهران هم با اشاره به تشابه و هم‌جنس بودن چالش‌ها و مشکلات انتشارات دانشگاه تهران و سازمان سمت، نسبت به شکل‌گیری زمینه‌های همکاری مشترک بین انتشارات دانشگاه تهران و سازمان سمت در حوزه‌های علوم اجتماعی و انسانی ابراز امیدواری کرد و گفت: در این همکاری مشترک بتوانیم به صورت هم‌افزا در زمینه چاپ و توزیع کتاب مشارکت داشته باشیم.

مرتضی اکبری به برنامه وزارت علوم مبنی بر حمایت مالی از کتاب‌های مرجع تا میزان ۲ میلیارد ریال اشاره کرد و گفت: دانشگاه تهران و سازمان سمت می‌توانند کتاب‌های مشترکی را به صورت مرجع منتشر کنند و از حمایت وزارت علوم استفاده نمایند. بازار بین‌المللی یکی دیگر از حوزه‌های هدف ما است که در این حوزه نیز می‌توانیم به طور مشترک همکاری داشته باشیم.

وی همچنین از آغاز تولید اولین کتاب مشترک بین دانشگاه تهران و سازمان سمت در سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: این کتاب در حوزه باستان‌شناسی است.

ملیحه صابری نجف‌آبادی معاون پژوهشی سازمان سمت هم با اشاره به اهمیت استانداردسازی کتاب‌های آموزشی و درسی و به‌روز رسانی و جذاب‌سازی آنها، گفت: علاقه‌مند هستیم در این زمینه‌ها از اندیشمندان و متخصصین دانشگاه تهران کمک بگیریم. دانشگاه تهران شاخص‌های کتاب درسی را مشخص کند و برای کتاب‌های درسی گواهینامه صادر کند. کتاب‌های درسی باید به‌روز باشند، ساده‌سازی شوند و مخاطب عموم برای آنها پیدا کنیم.

حمیدرضا خادمی، مدیر امور پژوهشی و ارزشیابی سازمان سمت هم به تشریح فعالیت‌های کارگروه‌های ۵۰‌گانه این سازمان پرداخت.

تفاهم‌نامه همکاری دانشگاه تهران و سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) در راستای گسترش همکاری‌های علمی، آموزشی و پژوهشی و به منظور طراحی و اجرای طرح‌های تحقیقاتی مشترک در زمینه تولید کتاب‌های مبنایی؛ تألیف، ترجمه و تدوین کتاب‌های درسی رشته‌های مورد نیاز و مرتبط؛ تألیف و ترجمه کتاب‌های مبنایی در حوزه علوم اسلامی و انسانی؛ ترجمه کتاب‌های مورد نیاز علوم انسانی به زبان‌های خارجی و چاپ، نشر و توزیع آثار مشترک و همکاری مشترک در زمینه نشر الکترونیک منعقد و مبادله شد.

حمایت از پایان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصیلات تکمیلی با توجه به اهداف سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) و نقد و بررسی تحلیلی کتاب‌های درسی رشته‌های مورد نیاز و همکاری در طرح‌های حوزه جامعه و صنعت از دیگر محورهای این تفاهم‌نامه است که روز سه‌شنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۲ به امضای دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود مهدوی زادگان رئیس سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) رسید.


حسن خاکبازان