گزارش آنا از برخورد ماموران شهرداری با دستفروشان شهری؛
دستفروش جمع می‌کنیم/ عضو شورای شهر: گسترش دستفروشی ناشی از معضل بیکاری است
الهه خانی، گروه اجتماعی- «جمع کنید، زود باشید، مامورها»؛ پیرمرد دستفروش که سراسیمه مشغول جمع‌کردن بساطش است فریادزنان حضور ماموران شهرداری را به دیگر دستفروشان اعلام می‌کند و دستفروشان که هر کدام بساطی بزرگ روی زمین پهن کرده‌اند بلافاصله مشغول جمع کردن می‌شوند.
سکانس اول: میدان صادقیه
پیرمرد در حالی که بساط جوراب‌هایش را از روی زمین جمع می‌کند، می‌گوید: «به ما گفته‌اند تا 22 بهمن تمام می‌شود، جلو چشم نباشید الان هم باید سریع‌تر بساط‌مان را جمع کنیم. بعد از غروب آفتاب نباید اینجا باشیم.»
در حالی که جوراب‌ها را در کیف بزرگی جا می‌دهد رو به دستفرونش کنار دستی‌اش می‌کند و می‌گوید: «ناصر خان زودباش وگرنه دوباره بساطتت را نقش زمین می‌کنند.»
«ناصر خان» که از لهجه‌اش مشخص است به خطه شمال تعلق دارد، سری تکان می‌دهد: «نهایت‌اش جنس‌هایمان را می‌برند و برای گرفتنش مجبوریم برویم شهرداری یا می‌دهند یا نمی‌دهند.» بعد هم به زخم روی پیشانی‌اش اشاره می‌کند و می‌گوید: «این زخم روی پیشانی‌ام هم یادگار ماموران شهرداری است.»
آهی می کشد: «الان 20 سال است که کارم دستفروشی است. دستفروشی نکنم چه کنم. روزهای اول که تازه دستفروشی را شروع کرده بودم مامورها هر روز بساطم را جمع می‌کردند اما امروز مدیران شهرداری هم مرا می‌شناسند اگر بساطم را جمع کنند، می‌روم و دوباره پس می‌گیرم. البته وقتی مدیران برای سرکشی می‌آیند مامورها سختگیرتر می‌شوند و با لگد به زیر بساط ما می‌زنند، شاید هم حق دارند و می‌ترسند اخراج شوند.»
ماموران با لباس‌های مخصوصی که بر تن دارند در حال تذکر دادن به دستفروشان هستند و به بساط ناصر خان و پیرمرد جوراب فروش نزدیک می‌شوند که پیرمرد جوراب فروش می‌گوید: «برای اینکه در اینجا بساط کنیم روزی 30 هزار تومان از ما می‌گیرند. تازه واردها که بیچاره‌‌اند و بیشتر باید پول دهند. تازه کارها روزانه 50 هزار تومان می دهند. البته بیشتر وقت‌ها باز هم بساط‌شان را جمع می‌کنند.» ماموران که می‌رسند پیرمرد و ناصرخان رفته‌اند.
سکانس دوم: میدان توحید
پشت چراغ قرمز طولانی و کلافه کننده میدان توحید در میان خودروهایی که سرنشینانش بی‌حوصله منتظرند تا چراغ سبز شود دختر جوان با جعبه‌های دستمال کاغذی به درون همه خودروها سرک می‌کشد تا شاید خریداری پیدا کند که مرد قوی هیکلی که روی لباسش نام مامور معابر حک شده است به سمت دختر جوان می‌آید و از او می خواهد تا هر چه سریع‌تر از آنجا دور شود. دختر چند قدمی دور می‌شود اما انگار قصد رفتن ندارد که این بار یک مامور دیگر با خشونت به سمتش می‌رود و با کشیدن آستینش او را دور می‌کند.
سکانس سوم: مترو
دستفروشان مترو هم کار خود را از صبح زود آغاز می‌کنند. دو زن دستفروش منتظرند تا مترو وارد ایستگاه شود و در عین حال اجناس خود را از کیف‌های بزرگشان خارج می‌کنند. در همین لحظه مامور خط به آنها نزدیک می‌شود و از دو زن می‌خواهد تا اجناس‌شان را از کیف خارج نکنند و به آنها می‌گوید: «وسایل‌‌تان را در نیارید چون از دوربین می‌بینند و از شما می‌گیرند، آن زمان است که برای گرفتنش باید به هر دری بزنید. این روزها سختگیرتر از گذشته شده‌اند.» زنان دستفروش هشدار مامور خط را جدی می‌گیرند و سریع وسایلشان را جمع می‌کنند و منتظر آمدن قطار می‌شوند.
سریال ادامه‌دار بد رفتاری ماموران شهرداری
مدت‌هاست رفتار نامناسب ماموران شهرداری با دستفروشان حتی صدای اعتراض کسانی که با حضور آنها در شهر مخالف بودند، در آورده است. حالا با نزدیک شدن اسفند و افزایش بساط دستفروشان، رفتار ماموران شهرداری در این حوزه بیشتر زیر ذره‌بین است. مرداد سال 93 بود که ماموران سد معبر شهرداری منطقه 4 کارگری(علی چراغی) را بر اثر ضرب و شتم به قتل رسانند و پس از آن ابوالفضل پسر 15 ساله خانواده نان آور خانه شد.
حدود 7 ماه بعد در 17 فروردین سال جاری خبری مبنی بر درگیری ماموران سد معبر با ابوالفضل در زمانی که با چرخ دستی مشغول فروش میوه بوده منتشر شد. اگر چه پس از آنکه ماموران سد معبر چرخ میوه ابوالفضل چراغی را واژگون کردند و با ضرب و شتم این نوجوان ۱۵ ساله قصد ضبط ترازوی او را داشتند، کسبه و اهالی محل که از هویت ابوالفضل آگاه شده بودند با ماموران شهرداری درگیر شدند و آنها از محل گریختند.
اما این رفتار ماموران سد معبر به همین جا ختم نشد و اوایل دی ماه بود که ویدیویی در شبکه های مجازی منتشر شد که در آن برخورد نامناسب ماموران شهرداری با یک لبوفروش در خیابان جمهوری را نشان می داد.اگرچه پس از انتشار تصاویر و فیلم این حادثه شهر تهران سریعا به سازمان بازرسی شهرداری تهران دستور رسیدگی و بررسی را صادر و تاکید کرد که در صورت صحت موضوع با عوامل اجرایی برخورد خواهد شد.
هنوز چند هفته‌ای از این دستور نگذشته بود که این بار یکی از خبرگزاری‌ها فیلمی را از حمله شبانه ماموران شهرداری به یک کارواش در خیابان سعادت آباد منتشر کرد، حمله‌ای که با چوب و چماق همراه بود. این بار اما دامنه واکنش‌ها گسترده‌تر بود و بیشتر زمان دویست و سی و هفتمین جلسه علنی شورای شهر تهران(جلسه هفته گذشته) به بررسی این حادثه اختصاص یافت.
دستفروشی حاصل بیکاری جوانان
احمد حکیمی‌پور، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی شورای شهر در خصوص رفتاری که ماموران سد معبر شهرداری با دستفروشان روا می‌دانند به خبرنگار آنا می‌گوید: «دستفروشان هم از شهروندان همین شهر هستند و این نوع رفتار با آنها به هیچ وجه صحیح نیست اما از طرف دیگر بنا بر قانون باید برای رفع سد معبر اقداماتی انجام شود. پیاده‌روها، ایستگاه‌های مترو و پارک‌ها جزء مشاعات شهر محسوب می‌شوند و باید از وجود سد معبرها پاک شود و این قانون از دهه 30 شمسی وجود دارد.»
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی شورای شهر ادامه می‌دهد: «در گذشته دور تا دور پارک شهر بساطی‌ها حضور داشتند و این چهره شهر را نامناسب کرده بود و از طرفی افراد از شهرستان‌ها به تهران می‌آمدند و گمان می کردند با برپایی یک بساط می‌توانند زندگی را بگذرانند.»
او با بیان اینکه گسترش دستفروشی ناشی از معضل بیکاری است، ادامه می‌دهد: «امروز کسانی که در گذشته قطعنامه‌هایی را که علیه ایران صادر می‌شد کاغذ پاره می‌خوانند باید جوابگو این معضل بیکاری در جوانان باشند. آنها کشور را فلج کرده اند.»
حکیمی پور با بیان اینکه شهرداری تهران برای زنان دستفروش سرپرست خانوار برنامه ویژه دارد، می‌گوید: «شهرداری ستادی را تشکیل داده است که زنان سرپرست خانوار را شناسایی کرده و آنها را ساماندهی و برایشان کار ایجاد می‌کند.»
او در خصوص شب بازارهایی که شهرداری برای استقرار دستفروشان در نظر گرفته است، توضیح می‌دهد: «باید بازخوردهای لازم از برگزاری این شب بازارها گرفته شود تا نقاط ضعف و قوت آن مشخص شود تا در نهایت برای تغییر ساعت این شب بازارها تصمیم گیری شود.»
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه در قانون وظیفه ساماندهی دستفروش ها بر عهده شهرداری گذاشته نشده است، می‌گوید: «شهرداری تنها وظیفه رفع سد معبر را بر عهده دارد و دستگاه‌هایی به عنوان متولی این موضوع تعریف شده‌اند.»
در مجلس آینده این موضوعات اجتماعی باید بررسی و ساماندهی شوند
ایرج عبدی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در خصوص نوع رفتار ماموران شهرداری تهران با دستفروشان به خبرنگار آنا می‌گوید: «برخورد نامناسب حتی با افراد جنایتکار هم امروزه دیگر در دنیا پذیرفته نیست. رفتار نامناسب عوامل شهرداری که یک نهاد عمومی غیر دولتی است با این افراد به هیچ‌وجه توجیه ندارد و این نوع رفتارها باید محکوم شود. این نوع رفتارها غیر بشری است.»
او با بیان اینکه شهرداری باید به ماموران خود به گونه‌ای آموزش دهد که اگر معضلی در جامعه وجود دارد بدانند چگونه رفتار کنند تا شأن انسان‌ها حفظ شود، ادامه می‌دهد: «دستفروش ها برای به دست آوردن لقمه ای نان در شهر ها کار می‌کنند و در بسیاری از کلانشهرها و مراکز استانها به جای اینکه ساماندهی شوند از ادامه کار منع می‌شوند که این حرکت نادرست است. حتی اگر شهرداری‌ها نمی توانند این افراد را ساماندهی کنند مناسب‌تر است تا آنها را به حال خود را رها کنند تا بعضا این افراد به شیوه‌های دیگر کسب در آمد روی نیاورند. شهرداری‌ها در مدیریت و ساماندهی دستفروشان ضعف دارند.»
عبدی با بیان اینکه در مجلس آینده این موضوعات اجتماعی باید بررسی و ساماندهی شوند، اضافه می‌کند: «اخیرا طرحی را در کمیسیون اجتماعی مبنی بر قطع یارانه 15 میلیون نفر از افراد متمکن و اختصاص آن به دهک پایین جامعه را مطرح کردیم و خود خانواده‌های متمکن می‌توانند در این طرح مشارکت کنند. در این زمینه فضای کار بسیاری وجود دارد و قوانین باید اصلاح شوند.»
اگر چه شهردار تهران همواره وقوع اینگونه رفتارها و اتفاقات را محکوم می‌کند و بر لزوم اجرای احکام بر مدار قانون تاکید دارد، اما به طور حتم اینگونه رفتارها از سوی افرادی که به نوعی مامور قانون محسوب می‌شوند غیر قابل قبول است و شهردار تهران باید فکر ویژه‌ای در این خصوص بیاندیشد تا بدنه مدیریت شهری مورد آسیب قرار نگیرد.
انتهای پیام/
