بررسی ۶ متغیر حساس در طرح پژوهشی جوان نخبه/ طرحی که «جایزه شهید سلیمانی» را برد

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ احسان عربی مفرد- طرح پژوهشی مهدی یوسف‌وند عضو هیئت علمی گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد و عضو بنیاد ملی نخبگان منجر به کسب عنوانِ «مجری پژوهش برگزیده» با موضوع «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» در نخستین دوره جشنواره تحول و تعالی سرمایه انسانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران (سال ۱۴۰۰) و اعطای جایزه سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به وی شد.

یوسف‌وند فارغ‌التحصیل رشته روانشناسی، دوره دکتری از دانشگاه لرستان از سال ۹۶ به عضویت بنیاد ملی نخبگان درآمد. امتیازات لازم پژوهشی، چاپ مقالات در ژورنال‌های علمی، پژوهشی معتبر داخلی و خارجی، تألیف و ترجمه کتاب، معدل‌های بالای ۱۷ و ۱۸ در دوره‌های مختلف کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری، تأیید و تصویب پروپوزال در دوره دکتری و ... باعث تأیید و عضویت او در بنیاد ملی نخبگان شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد با انتخاب جایزه شهید سلیمانی از سایت بنیاد ملی نخبگان در قالب انجام پروژه تحقیقاتی، «دکتر عباس چهاردُلی» دکتری مدیریت استراتژیک و ‌عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) را به عنوان استاد ناظر برای انجام پژوهش خود از دانشگاه دفاع ملی و تحقیقات راهبردی انتخاب کرد و موفق به کسب عنوانِ «مجری پژوهش برگزیده» با موضوع «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» در جشنواره تحول و تعالی سرمایه انسانی نیروهای مسلح شد.

خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت و به منظور تشریح طرح پژوهشی با عنوان «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن»، دلایل انجام طرح و نتایج آن با عضو هیئت علمی گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد و عضو بنیاد ملی نخبگان گفتگو کرده است که از نظر مخاطبان می‌گذرد.

آنا: دلایل پرداختن به طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» چه بود؟

یوسف‌وند: با انتخاب پروژه برای انجام پژوهش از طرف بنیاد ملی نخبگان به دانشگاه دفاع ملی و تحقیقات راهبردی معرفی شدم و از دلایل پرداختن به طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» جامه عمل پوشاندن به فرمایش مقام معظم رهبری و مقابله با تهاجمات فرهنگی -که نیروی انسانی ما را مورد حمله قرار داده است- بود.

دلیل سومی که در نظر گرفتیم، پرداختن به موضوع تحول سرمایه‌های انسانی در دانشجویان دفاع ملی، خاص بودن و تأثیرگذارتربودن این قشر دانشجو به دلیل نیروی انسانی فعال بودن در آینده نزدیک در جامعه ایران اسلامی بود. از آنجایی که مهم‌ترین دانشجویان شاید به دلایلی دانشجویان ارگان‌های نظامی مانند دانشگاه امام حسین(ع)، دانشگاه پلیس و دانشگاه دفاع ملی هستند، آنان را به دلیل پروسه دانشجویی و مشاغل یا جاهایی که در آینده در آنها فعالیت می‌کنند، ما را بر آن داشت تا این گروه را برای مطالعه انتخاب کنیم.

آنا: درباره جزئیات طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» توضیح دهید.

یوسف‌وند: با همفکری و در بازه‌ای سه تا ۶ ماهه و ارائه موضوعات در حوزه‌های مختلف مربوط به اهمیت پرداختن به بحث تحول و توسعه سرمایه‌های انسانی، توانستیم طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» را انتخاب کنیم. پروسه انجام این طرح بین یک و نیم تا دو سال زمان برد. مراحل طرح این بود که ابتدا یک پیش‌نهاده تحقیق را ارائه دادیم. این پیش‌نهاده تحقیق بین ۳ تا ۶ ماه زمان برد که در دانشگاه دفاع ملی تصویب شود. در آنجا هم استادانی مانند عباس چهاردُلی و دیگر استادان بزرگ روی این طرح نظارت داشتند.

فصل اول طرح شامل یکسری بیان مسئله و کلیات، فصل دوم مبانی نظری و تجربی، فصل سوم روش‌شناسی تحقیق و فصل چهارم یافته‌های آماری بود و ابزاری که ساخته شد، اینها را به صورت آماری تحلیل کردیم و نهایتاً فصل پنجم که بحث و نتیجه‌گیری و ارائه نکات مهمی بود که برگرفته از یافته‌های تحقیق حاضر بودند. این تحقیق علاوه بر پروپوزال، پنج گام اساسی داشت که تقریباً یک سال و نیم تا دو سال زمان برد تا این پروژه انجام شود.

توانستیم از طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» به دلیل اهمیت و کارایی‌اش، پنج مقاله علمی پژوهشی معتبر در نشریه‌های معتبر داخلی مانند نشریه علمی پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دانشگاه بقیه‌الله، فصلنامه توسعه آموزش در دانشگاه جندی‌شاپور و فصلنامه مدیریت در علوم انتظامی چاپ شد. علاوه بر این سه، چهار مقاله را در کنفرانس‌های معتبر بین‌المللی که کنفرانس‌های نمایه در ISC بودند، چهار، پنج مقاله را هم از آنجا پذیرش و چاپ گرفتیم که همه اینها را ابتدای طرح تحقیقاتی به عنوان خلاصه‌ای از برایندها و خروجی‌های تحقیق نوشته بودیم. دو نمایه راهبردی هم ارائه دادیم که از اهمیت خاصی برخوردار بودند.

یکی دیگر از خروجی‌های مهم این طرح ارائه کتابچه‌ای با نام «کیفیت رفتاری نیروی انسانی» است که هنوز چاپ نشده و در مرحله ویراستاری است که به زودی به چاپ خواهد رسید و در اختیار کسانی که علاقه‌مند به مطالعه در حوزه نیروی انسانی هستند، قرار خواهد گرفت.

آنا: دلایل انتخاب طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» در جشنواره تحول و تعالی سرمایه انسانی نیروهای مسلح به عنوان طرح برتر چه بود؟

یوسف‌وند: یکی از دلایلی که باعث شد طرح به عنوان طرح برتر انتخاب شود، خروجی آن بود؛ زیرا طرحی که ارائه دادیم، الان تقریباً هفت تا ۱۰ مقاله علمی پژوهشی معتبر، مقاله کنفرانس و دو، سه نمایه و نمای راهبردی داشته که شاید کمتر طرحی سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ انجام شد؛ البته طرح‌های دیگر را خیلی بررسی نکردم؛ اما به ندرت می‌توانم بگویم طرحی ۱۰ مقاله خروجی داشته باشد.

طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» به طور مستقیم به بحث نیروی انسانی پرداخته و عنوان کار «بررسی کنترل کیفیت رفتاری در نیروی انسانی» بوده است. در طرح خودمان گفتیم «رصد مستمر آن»، یعنی یک آینده‌پژوهی را در نظر داشتیم که برای مطالعات آتی بشود این مطالعه را ادامه داد، یعنی طوری نیست که بگوییم این مطالعه در این تایم انجام شد و تمام!؛ بنابراین دلیل دوم ایجاد یک زمینه آینده‌پژوهی برای پژوهشگران آینده بوده و اینکه این پروژه یا طرح تحقیقی منوط به یک زمان خاص نیست.

دلیل دیگر برتری طرح این است که موضوع رفتار و کنترل کیفیت رفتار به طور دقیق مورد مطالعه قرار گرفت؛ چراکه اکنون می‌بینیم خیلی از افرادی که دانشجو هستند، آنچنان که شایسته و بایسته است، رفتارهایی که یک دانشجو باید داشته باشد تا به پیشرفت جامعه اسلامی کمک کند و به عنوان یک نیروی انسانی مفید در راستای رشد و تحول جامعه ایرانی-اسلامی گام بردارد، این رفتارها را ندارند و ما در قالب این طرح پژوهشی به این موضوع به طور دقیق پرداختیم.

ازجمله دیگر دلایل انتخاب این طرح، متغیرهایی است که به بررسی آنها پرداخته شده است. دست روی متغیرهایی گذاشتیم که احساس کردیم این متغیرها بین نیروی انسانی ما به‌خصوص دانشجویان، نوک پیکان حملات کشورهای معاند جمهوری اسلامی ایران روی همین متغیرها بوده است، متغیرهایی ازجمله خودکارآمدی، سطح تحمل، احساس شایستگی و ... که آنها را مورد بررسی قرار دادیم و راهکارهای مقابله‌ای هم گرفتیم که چه کار کنیم مقابل کشورهای دیگر که می‌خواهند اینها را تضعیف کنند، بتوانیم آنها را تقویت کنیم.

دلیل دیگری که باعث شد طرح به عنوان طرح برتر جشنواره تحول و تعالی سرمایه انسانی نیروهای مسلح انتخاب شود، این بود که فراملی بود. بررسی کردیم که در کشورهای دیگر موضوع کنترل کیفیت رفتاری به چه صورتی انجام می‌شود؟ مثلاً در کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس یا کشورهای آمریکایی یا اروپایی به چه صورت است که در هر کدام از این قاره‌ها چند کشور را به‌طور رندم انتخاب کردیم و بررسی کردیم که آنها به چه چیزهایی تأکید می‌کنند که سرمایه‌های انسانی‌شان بهترین نوع رفتار، تفکر و باور را داشته باشند که پیامد آن بهترین خروجی و کارایی برای جامعه‌شان باشد و در نهایت مقایسه آن با کشور خودمان بوده که به نتایج خیلی مثبت و مفیدی رسیدیم.

آنا: درباره متغیرهای مورد بررسی در طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» بیشتر توضیح می‌دهید؟

یوسف‌وند: در طرحی که انجام دادیم، روی متغیرهای حساسی دست گذاشتیم. یعنی متغیرهایی که تغییر سطح آنها مستقیماً باعث تغییر نوع، سبک و سطح رفتاری بین نیروی انسانی می‌شوند. عمده‌ترین متغیرها عبارتند از متغیر خودکارآمدی. در خیلی از فرمایش‌های مقام معظم رهبری و مسئولان اصلی کشور تأکید می‌شود بر اینکه اجازه ندهید نیروی انسانی ما احساس ناکارآمدی کند. در این مدل و تحقیق روی خودکارآمدی به عنوان یکی از متغیرهای مهم دست گذاشتیم.

خیلی از دانشجویان آنچنان که شایسته و بایسته است، رفتارهایی که یک دانشجو باید داشته باشد تا به پیشرفت جامعه اسلامی کمک کند و به عنوان یک نیروی انسانی مفید در راستای رشد و تحول جامعه ایرانی-اسلامی گام بردارد، این رفتارها را ندارند.متغیر سرزندگی متغیر دیگری بود که به آن پرداختیم. موضوع سلامت روان، متغیر احساس شایستگی و متغیر دیگر، جهت‌گیری‌های مذهبی بود که متغیری مهم است که در مدل طرح ما بررسی شده است. کشور ما کشوری اسلامی و مذهب ما مذهب شیعه است. طبیعی است که موضوع مذهب و پایبندی به آن مفاهیم و اصولی که در مذهب و دین ما وجود دارد خیلی مهم است.

مذهب را در قالب دو بُعد جهت‌گیری مذهبی درونی و بیرونی باز وارد تحلیل کردیم. دلیل اهمیت این متغیر هم این بود که شاید خیلی از رفتارهای ما و امثال بنده در قالب جهت‌گیری‌های مذهبی بیرونی است. یعنی مثلاً اینکه آن فرد بداند که من نماز می‌خوانم و روزه می‌گیرم، پس من آدم خوبی هستم.ئما به این موضوع پرداختیم که بررسی کنیم آیا جهت‌گیری این نیروی انسانی ما درونی است یا بیرونی؟ که خوشبختانه به نتایج مفیدی رسیدیم.

بنابراین این ۶ متغیر، متغیرهای بسیار حساسی بودند که آنها را در قالب ابزارهای مختلفی از جمله مصاحبه و پرسشنامه بررسی کردیم و مدل خودمان را در این قالب ارائه دادیم.

آنا: به نظر شما مهم‌ترین فاکتوری که باعث انتخاب طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» در جشنواره تحول و تعالی سرمایه انسانی نیروهای مسلح شد چه بود؟

یوسف‌وند: باید بگویم مهم‌ترین فاکتوری که در ادامه فاکتورهایی که باعث شد طرح پژوهشی «ارائه مدل کنترل کیفیت رفتاری سرمایه‌های انسانی HBQ و رصد مستمر آن» به‌عنوان طرح برتر انتخاب شود، ارائه یک مدل کاربردی بود و با توجه به متغیرهای مهمی که اینها روی رفتار دانشجو به‌عنوان مهم‌ترین قشر از اقشار نیروی انسانی بود به‌طور کاربردی به این متغیرها پرداختیم و هر کدام از این متغیرها که سطح‌شان پایین بود، راهکارهای اساسی برای ارتقای آن هم ارائه دادیم؛ بنابراین مهم‌ترین دلیل ارائه این مدل در قالب متغیرهای کاربردی و مؤثر بر کیفیت رفتار دانشجویان به عنوان مهم‌ترین قشر نیروی انسانی بود.

آنا: خواسته‌های شما به عنوان عضو بنیاد ملی نخبگان و کسب عنوان طرح پژوهشی برتر چیست؟

یوسف‌وند: اینکه طرح من به عنوان طرح برتر و به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب شده‌ام را از الطاف الهی می‌دانم؛ چراکه طرح‌های بسیار متفاوتی شاید بالغ بر یک هزار طرح هم‌زمان بود که مورد بررسی و داوری قرار گرفته بودند و خدا را شاکرم. زحماتی که «دکتر عباس چهاردُلی» به عنوان استاد راهنما، الگوی علمی و اخلاقی من در این زمینه بود و راهنمایی‌های «دکتر عزت‌الله قدم‌پور» به عنوان استاد راهنمای دوره دکتری که از او هم کمک گرفتم. راهنمایی‌های این دو دوست در طول الطاف الهی باعث شد که طرح به عنوان طرح برتر انتخاب شود.

واقعاً باید بگویم با توجه به اتفاقاتی که برای خودم افتاده و خیلی از دوستان را که می‌بینم، متأسفانه جایگاه بنیاد ملی نخبگان آنچنان که شایسته و بایسته آنهاست، اصلاً در شرایط فعلی وجود ندارد. شاید بگویم اصلاً جایگاهی وجود ندارد که حالا بگوییم آیا این جایگاه شایسته و بایسته است.

گلایه‌ها و دردِ دل‌های عضو سازمان بنیاد ملی نخبگان

برخلاف فرمایش مقام معظم رهبری که تأکید ویژه‌ای بر توجه به بنیاد ملی نخبگان دارند و همواره با دیدی متفاوت نسبت به این قشر از افراد نگاه کرده‌اند، متأسفانه شاید مسئولان توجه خاصی نسبت به افرادی که عضو این بنیاد هستند، ندارند. خواهش و تمنایی که از مسئولان دارم، این است که به این قشر توجه ویژه شود؛ چراکه عضویت در بنیاد ملی نخبگان کاری بس دشوار است. افراد واقعاً باید یک فاکتورهای خاصی را داشته باشند.

اگر فردی می‌آید و عضو سازمان بنیاد ملی نخبگان می‌شود، چه بهتر است که قدر آنها دانسته شود قبل از اینکه سرنوشت خیلی از افراد به جای اینکه به سرنوشت این کشور گره بخورد و توانمندی‌های خودشان را در اختیار نظام جمهوری اسلامی قرار دهند با کم‌لطفی‌ها و بی‌توجهی‌های مسئولان بخواهند این توانمندی‌ها را در اختیار کشورهای دیگر قرار دهند.

انتهای پیام/۴۰۶۲/