افزایش کیفیت با اصلاح یارانه کالاهای اساسی

صدیف بدری در گفت‌وگو با خبرنگار کشاورزی،صنعت تعاون خبرگزاری آنا با اشاره به مشکلات ارز ۴۲۰۰ تومانی در زنجیره تامین کالاهای اساسی به خصوص در زنجیره تولید نان و گندم؛ اظهار کرد: ارز ۴۲۰۰ تومانی محل مَفسده شده بود چراکه این ارز به واردات کالاهای غیرضرور تعلق می‌گرفت بر این اساس در مجلس تصمیم بر این گرفته شد که به دلیل مفاسد موجود در مسیر اعطای این یارانه، از طریق بن یا کالابرگ الکترونیکی مابه‌التفاوت ارز ۴۲۰۰ تومانی با ارز نیمایی به مردم پرداخت شود.

این نماینده مجلس با اشاره به لزوم اصلاح فرآیند تخصیص یارانه ارزی به خصوص در بخش تامین نان کشور و تاثیر آزادسازی قیمت آرد بر کاهش واردات و دورریز نان اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین کالاهای دارای ارز ۴۲۰۰ تومانی، نان بوده است. در حال حاضر با توجه به اختلاف چشمگیر قیمت گندم داخلی با نرخ های جهانی، بخشی از محصول تولیدی به آن سوی مرزها قاچاق می شد و از طرفی به سبب کیفیت پایین دور ریز نان بالا بود. با توجه به بی‌کیفیتی نان تولیدی، متاسفانه بیش از ۳۰ درصد در بحث پخت دور ریز داشتیم که این موضوع در کنار قاچاق و فروش آزاد آرد آسیب جدی به کشور وارد می کرد

بدری با اشاره به اینکه مصرف بهینه آرد یکی از دغدغه های جدی محسوب می شود، بیان کرد: آزادسازی در صرفه جویی آرد و گندم تولیدی و افزایش کیفیت تاثیر بسزایی دارد. با اصلاح یارانه کالاهای اساسی کیفیت کالا نیز بهبود می‌یابد به طور مثال در نان حداقل ۳۰ درصد دور ریز کاهش می‌یابد و نیاز به واردات کمتر خواهد بود که در کنار این موضوع برنامه ریزی جامع برای خودکفایی تولید گندم باید صورت گیرد. با اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم‌ متناسب با هزینه های تولید می توان در راستای تولید و خودکفایی نیز برنامه ریزی کرد.

وی با اشاره به اینکه اصلاح نظام یارانه، نانوایی‌ها را به سمت کیفی سازی سوق می‌دهد، بیان کرد: با انتقال یارانه ارزی کالاهای اساسی و آزادسازی زنجیره کالاهای اساسی و زنجیره تولید نان و آرد، دست دلالان و واسطه ها از بازار کالاهای اساسی کوتاه می‌شود که این موضوع به صرفه جویی و کاهش قاچاق منجر خواهد شد

عضو کمیسیون ویژه جهش تولید مجلس با اشاره به اینکه آزادسازی نرخ آرد و نان جراحی بزرگ در اقتصاد کشور محسوب می شود، تصریح کرد: بنابر طرح سوییچ وزارت اقتصاد زیرساخت های لازم باید اجرا شود و همواره اطلاع رسانی، اغنای کارشناسی و نحوه عمل برای زیرساخت ها باید صورت گیرد.

گفتنی است مسئله یارانه نان، این روزها به دغدغه اصلی مردم و حاکمیت تبدیل شده است. تخصیص یارانه فرآیندی به جای حمایت مستقیم از خانوار و نتیجه سرکوب قیمت نان موجب شده که نان در کشور ما به نسبت دیگر کشورها بسیار ارزان باشد و با شروع جنگ اوکراین و روسیه که قیمت جهانی گندم سر به فلک کشید و نتیجه آن برای کشور ما که آرد را با قیمت بسیار ارزان به نانوایی می‌دهد تا نان تحویلی به مردم ارزان با شد، چیزی جز قاچاق گسترده آرد و نان در چند ماه اخیر نبوده است.

نتیجه این اقدام غلط در حمایت از خانوار در شرایط فعلی اقتصاد کشور هدررفت منابع نفتی بوده ا ست که چندین برابر نیاز کشور در دو ماه ابتدایی سال گندم وارد شده است و این خود نشان از انحراف جدی و قاچاق گسترده نان، آرد و محصولات با مواد اولیه آرد مانند ماکارونی و نان های فانتزی؛ دارد. بنابراین در این شرایط دولت مجبور به اصلاح سریع یارانه ارزی بوده ا ست تا بیش از این منابع ارزی کشور، موجب آبادی کشورهای منطقه نشود.

منشا این موضوع نیز ابتدا به سیستم معیوب حمایت از مصرف کننده بر می‌گردد، چراکه برای حمایت از مصرف کننده، به جای یارانه مستقیم به مصرف کننده، یارانه به کالا و به ابتدای زنجیره پرداخت می شود و در نتیجه در هر نقطه از زنجیره توزیع، امکان قاچاق یا انحراف وجود دارد.

اعطای یارانه ارزی به ابتدای زنجیره موسوم به ارز ۴۲۰۰ در دولت روحانی و ارز چندنرخی در کشور ما چندین بار به وقوع پیوسته است و در هر نوبت نیز بدون پرداخت یارانه برای حفظ معیشت مردم، پایان می یافت.

بنابر آمار اعلامی انجمن غلات ایران، سطح زیرکشت گندم ۶ میلیون هکتار است که امسال پیش بینی می شود به دلیل شرایط آب و هوایی و خشکسالی های اخیر، میزان خرید کمتر از سال قبل باشد. این درحالی است که در برخی سال ها جشن‌خودکفایی و حتی صادرات گندم در کشور برگزار می شود.

التهاب بازارهای جهانی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین به عنوان دو تامین کننده اصلی غلات دنیا، بر بازار داخلی ایران هم اثرگذار خواهد بود و اثر خود را در قیمت ذرت به جای گذاشته که امیدواریم این اثر وضعی افزایش قیمت، در هفته های آینده برطرف شود.