در نمایشگاه کتاب در حق بخش کودک و نوجوان اجحاف شد/ شیوه‌های نوین مطالعه جلوی گرانی کتاب را می‌گیرند

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیست‌ویکم تا سی و یکم اردیبهشت‌ماه در مصلی تهران برگزار شد؛ رویداد فرهنگی که برپایی آن به‌صورت حضوری به علت همه‌گیری ویروس کرونا ۲ سالی با چالش و محدودیت‌هایی مواجه شد و به ناچار به بستر الکترونیک راه یافت، تجربه‌ای که افق‌های جدیدی را پیش روی صنعت نشر گشود. به هر حال امسال شاهد برگزاری فیزیکی این نمایشگاه بوده‌ایم. البته با توجه به لزوم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، اعمال فاصله‌گذاری و کنترل جمعیت، همزمان با این رویداد فرهنگی، فروش مجازی کتاب هم فعال شد. به همین بهانه با سمیه سیدیان مترجم و تصویرگر به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که در ادامه از نظر می‌گذرانید.

اجحاف در حق غرفه کودک در نمایشگاه کتاب

سیدیان درباره استقبال از سی‌وسومین دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که بعد از دو سال وقفه برگزار شد، گفت: با توجه به شرایط دشواری که با آن درگیر بودیم، برگزاری نمایشگاه کتاب بعد از دو سال وقفه، با توجه به شرایطی که بر اوضاع نشر و ادبیات حاکم شد، نقطه‌ای روشن در تاریکی بود. هر چند جای خالی بعضی از ناشران فعال در نمایشگاه محسوس بود، اما حضور ناشرانی که سعی داشتند قدمی در جهت رشد و پرورش کتاب و کتاب‌خوانی بردارند، مغتنم بود. همچنین حضور مردم و علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی هم جای خوشحالی داشت. مصلی تهران به‌عنوان مکان نمایشگاه علی‌رغم مرکزیت و دسترسی آسان همچنان مسئله‌برانگیز است، به خصوص در حق غرفه‌های کودک و نوجوان از نظر نبود تهویه مناسب، نور کافی و... اجحاف شده بود. با وجود اینکه کتاب‌هایم در نمایشگاه ارائه شد اما حضور نداشتم و دورادور پیگیر اخبار نمایشگاه بودم.

وی درباره کتاب‌هایی که در نمایشگاه کتاب ارائه کرده است، اظهار کرد: متاسفانه کتاب‌های جدیدم به نمایشگاه کتاب نرسیدند. اما کتاب‌های «شانه‌ای که می‌خواست فرار کند»، «کفشی که لانه خانم مرغه شد»، «بابااتوبوسی»، رمان نوجوان فانتزی «صورت فلکی گمشده» با چاپ دوم، رمان نوجوان فانتزی «الهه‌ خاموش معبد» و رمان کودک «افسانه جزیره کبودان» در چاپ دوم و... در دسترس مخاطبان در نمایشگاه قرار گرفت.

«برف تابستانی و هفت ثانیه سکوت عشق»؛ فرورفتن در دنیایی قابل لمس

این نویسنده درباره بهترین کتابی که تاکنون از نمایشگاه کتاب خریده است، بیان کرد: بهترین کتابی که از نمایشگاه تهیه کردم و خوانده‌ام کتاب «برف تابستانی و هفت ثانیه سکوت عشق» از علیرضا محمودی ایرانمهر است. شخصیت‌ها و دنیای داستانی این نویسنده قابل لمس است، به طرز عجیبی آدم را با خودش و درونیاتش روبه‌رو می‌کند. فلسفه و انسان‌گرایی مواردی هستند که به شدت در این دوره از زندگی به آن‌ها نیازمندیم. به وقت خواندن این کتاب حتی ارتباط نویسنده با خودم را هم فراموش کردم.

بیشتر بخوانید:

• توزیع کتاب بزرگ‌ترین مشکل ناشران غیرتهرانی است/ شبکه‌ای گسترده‌ که از علاقه مردم به کتاب سوءاستفاده می‌کند


• نمایشگاه امسال نشان داد که رابطه مردم با کتاب همچنان خوب است/ نبود قانون کپی‌رایت و اجحاف در حق مترجمان حرفه‌ای


• برگزاری نمایشگاه کتاب به نفع کتابفروشی‌ها است/ اردیبهشت، بهشت کتاب و کتابخوانی


• ۷روز نخست ضیافت کتاب در مصلی چگونه گذشت؟/ نمایشگاه کتاب تهران، تداوم امید در کنار معضلات همیشگی


• شیوه برگزاری نمایشگاه کتاب باید تغییر کند/ نباید انتظار داشته باشیم همه داستایوفسکی بخوانند!

معضلی که گریبانگیر اهالی فرهنگ شده است

سیدیان با اشاره به اینکه متاسفانه گرانی کاغذ و بالارفتن قیمت کتاب معضلی است که این روزها صنعت نشر بسیار با آن درگیر است، خاطرنشان کرد: متاسفانه گرانی کاغذ و متعاقب آن افزایش قیمت کتاب فقط مشکل مخاطب نیست و این معضل بزرگی برای ناشران و نویسندگان هم هست. نویسنده با امیدی ماه‌ها و چه بسا سال‌ها برای نوشتن کتابش زمان می‌گذارد تا جهانی خلق کند و دنیایش را با مخاطب شریک شود. اما در نهایت چه اتفاقی می‌افتد؟ با عدم تبلیغ ناشر، کتاب‌ها دیده نمی‌شود و خوانده نمی‌شود. اگر ناشر تبلیغی برای کتاب نکند، کتاب در انبار نشر می‌ماند و به دست مخاطب هم نمی‌رسد. فرد کتاب‌خوان، با وجود گران بودن کتاب، از بودجه‌های دیگر زندگی کسر می‌کند تا کتابش را همچنان داشته باشد، اما وقتی بحث گرانی کتاب به قوت خودش باقی باشد و خرید هر سال با سال قبل تفاوت چشمگیری پیدا کند، امکان دارد سبد خرید کتاب فرد کتابخوان ضعیف‌تر شود.

شیوه‌های نوین در مقابله با گرانی کتاب

وی با بیان اینکه با پیشرفت تکنولوژی و توسعه فضای مجازی کتاب‌های صوتی و الکترونیکی به صنعت نشر راه پیدا کرده است، خاطرنشان کرد: گرانی کاغذ و بالا رفتن قیمت کتاب مشکل امروز و دیروز نیست و بدون زمینه‌سازی هم از بین نمی‌رود. شاید کتاب‌های الکترونیکی و صوتی که از سوی بعضی ناشران به روزتر ارائه شده است، راه حل تازه‌ای به نظر برسد. اما هنوز تا جا افتادن این صنعت نشر الکترونیک با توجه به جهانی شدن آن راهی طولانی در پیش است اما با این حال، نیاز است که شیوه‌های نوین مطالعاتی به مقابله با گرانی کتاب بیایند.

عدم رعایت کپی‌رایت و مقرون به صرفه بودن کتب ترجمه

سیدیان با اشاره به اینکه معضل دیگر صنعت نشر عدم رعایت قانون کپی‌رایت است، اظهار کرد: متاسفانه عدم رعایت کپی‌رایت در ایران مشکل تازه‌ای نیست و ناشران و بالطبع آن نویسندگان و مترجمان با آن درگیر هستند. از طرفی کتب ترجمه نیاز به سرمایه‌گذاری کمتری دارد، ناشر نسخه PDF را در نهایت یا می‌خرد یا به‌صورت رایگان دانلود می‌کند و در اختیار مترجم می‌گذارد. یک مبلغ ناچیز به‌عنوان حق‌الترجمه به او می‌دهد و کتاب هم که آماده است، در نهایت یک صفحه‌آرایی به‌خاطر حروف فارسی می‌شود. پس هزینه بالایی ندارد. مگر اینکه کتاب کودک باشد و به‌واسطه کتاب رنگی بودن، ورقه محکم و گلاسه و جلد گالینگور داشتن هزینه‌اش مقداری بالاتر برود. متأسفانه ناشر هیچ سرمایه‌گذاری برای تبلیغ و پخش کتاب مؤلف ایرانی نمی‌کند. برایش صرف بر این است که کتاب ترجمه منتشر کند. اما با این حال، باعث خوشحالی است که برخی ناشران در چند سال اخیر حق کپی‌رایت را رعایت می‌کنند و با گرفتن آن از وفور ترجمه‌های غیرحرفه‌ای در حوزه ادبیات جلوگیری کرده و همین امر، خود باعث ترویج ادبیات برتر می‌شود.

انتهای پیام/۱۱۰/