مسیر ارتقای شاخص شفافیت عملکرد مجلس شورای اسلامی بررسی شد

دفتر مطالعات مدیریت مرکز پژوهش های مجلس طی گزارشی به بررسی شفافیت عملکرد نمایندگان و مجلس شورای اسلامی پرداخت که مهم‌ترین بخش‌های آن به شرح زیر است:

شفافیت به عنوان یکی از رویکردهای افزایش کارامدی و بهره وری، کاهش هزینه ها، مبارزه با فساد و یکی از اصول حکمرانی خوب، دارای اصول، قواعد و سرفصل های متعددی است که ابعاد، شاخص ها و سیاست های مختلفی را در نهادهای حکومتی شامل می شود. بنابراین ایجاد شفافیت بهینه و کارامد، مستلزم شناخت شاخص های آن در هریک از دستگاه ها است.

به همین خاطر و در راستای سلسله گزارش های مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی حول محور شفافیت، پس از بررسی موضوع شفافیت آرای نمایندگان پارلمان، با نگرشی وسیع تر و با رویکردی تکاملی به شناسایی شاخص ها و نحوه ارتقای شفافیت عملکرد مجلس پرداخته شده است.

در این راستا، تجربیات پارلمان سایر کشورها و سازگاری سیاست های ارتقای شفافیت آنها با ساختار قانونی و نهادی مجلس شورای اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفت چرا که در ادبیات موضوع و بر اساس مطالعات تطبیقی، اجرای سیاست های شفاف سازی، می تواند موجبات مشارکت بیشتر نخبگان و آحاد جامعه در فرایندهای تصمیم گیری و اجرایی کشور را فراهم آورد.

گزارش حاضر با تمرکز بر مفهوم «شفافیت پارلمانی»، ارائه اطلاعات پارلمانی به صورت دقیق و با فرمت های استاندارد را مورد تأکید قرار داده است و با بررسی محورهای شفافیت از منظر «بیانیه شفافیت پارلمانی» و مطالعه مدل های «شفافیت پارلمانی مؤسسه ملی دمکراتیک»، درباره شاخص ها و جنبه های مختلف شفافیت در مجلس بحث کرده است.

این گزارش به ارائه تعریفی از نظارت، شفافیت و همچنین پیامدها و آثار شفافیت پارلمانی می پردازد و ۷ بخش و حوزه اصلی را جهت رصد شفافیت عملکرد مجلس شورای اسلامی احصا می‌کند: صحن علنی، کمیسیون های تخصصی، ویژه یا مشترک، امور نمایندگان و عملکرد نماینده، امور اداری مجلس، نهادهای تابعه و زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی (دیوان محاسبات کل کشور، مرکز پژوهش های مجلس و کتابخانه و موزه و مرکز اسناد)، هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان، فراکسیون ها از جمله این بخش ها هستند.

اما از آنجا که پیمودن مسیر شفافیت در مجلس شورای اسلامی با موانع ساختاری و غیرساختاری زیادی روبه رو است، صرف معرفی شاخص های شفافیت، تحقق این مهم را اجرایی و عملیاتی نخواهد ساخت. لذا در انتهای گزارش پیشنهادهایی جهت شفاف سازی این نهاد کلیدی کشور، تحت عنوان توصیه های سیاستی ارائه شده است. با توجه به آنکه تحقق تمامی شاخص های شفافیت پارلمانی تغییری بنیادین در نحوه حکمرانی کشور محسوب می شود، این مهم باید به صورت مرحله ای و گام به گام انجام شده تا زمینه ایجاد شفافیت ایده‌آل فراهم شود. بنابراین در پایان گزارش جهت تعیین گام نخست شفاف سازی اطلاعات پارلمانی، برخی از شاخص های با اولویت بالاتر نیز مطرح شده است.

انتهای پیام/ ۴۱۶۴