نهادی مستقل برای توزیع بودجه پژوهشی ایجاد شود/ نیازمند چرخش نخبگان در پژوهش هستیم
گروه استانهای خبرگزاری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامآباد غرب، سال ۹۹ و در یک سال اخیر شاهد موفقیتهایی مانند انتخاب پژوهشگر برتر استانی در گروه علوم انسانی، قرارگرفتن یکی از اعضای هیئت علمی در جمع ۲ درصد دانشمندان برتر جهان در حوزه برق، عضویت و انتخاب برخی از همکاران دانشگاهی در شوراها و کارگروههای فرهنگی اجتماعی استان کرمانشاه و شهرستان و نظام مهندسی استان به عنوان نفرات اصلی و عضو هیئت مدیره بوده است.
حمایت از اختراعات و چاپ کتابهای دانشگاهی، پرداخت پاداش مقالات مورد تأیید سازمان مرکزی دانشگاه، مسابقات مختلف مانند هفته کتاب، خرید تجهیزات برای کلاسها، آزمایشگاهها و کارگاهها، فعالیتهای فناورانه، انعقاد قرارداد سه طرح بروندانشگاهی و اخذ مجوز کیلینیک حقوقی از فعالیتها و هزینهکردها در حوزه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامآباد غرب بوده است.
خبرنگار خبرگزاری آنا در اسلامآباد غرب به مناسبت هفته پژوهش ۱۴۰۰ با علی مرادی دانشیار گروه جامعهشناسی و معاون علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامآباد غرب به گفتوگو نشسته و درباره عرصه پژوهش و فناوری در دانشگاهها و دستگاههای کشور، بودجه پژوهش، کاستیها و ضعفها در پژوهش و ... را جویا شده است که در ادامه میخوانیم.
آنا: درباره پژوهش و جایگاه آن در دانشگاهها و نهادهای کشور بگویید.
مرادی: نکته مهمی که در عرصه پژوهش وجود دارد، این است که چرخش نخبگان نداریم و در این راستا دستگاههای دولتی باید بودجه پژوهشی خود را در اختیار افراد تأثیرگذار قرار دهند؛ چراکه در این حوزه نیازمند چرخش نخبگان در پژوهش هستیم. بیتوجهی به موضوع مهم پژوهش و فناوری، باعث فساد در پژوهش و کسب و کار و تجارت پژوهشی است؛ بنابراین ادارات باید هزینههای پژوهشی را به دانشگاهها بدهند و درباره موضوعات مورد نظر قرارداد ببندند.
در این مدل کار پژوهشی، طرحهای بروندانشگاهی اولویت پیدا میکنند، نه اشخاص، شخص باید بتواند با دانشگاهها در قالب تدریس و فعالیتهای پژوهشمحورانه در ارتباط باشد؛ بنابراین باید تحقیقات بروندانشگاهی اولویت پیدا کنند و ارگانها اگر تحقیقاتی دارند با دانشگاهها آن را در میان بگذارند و با دانشگاهها قرارداد ببندند.
بیشتر بخوانید:
تجلیل از ۴ پژوهشگر برگزیده دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه
پژوهشگران برتر دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس تجلیل شدند
در استان کرمانشاه، دانشگاههای متعددی هستند که در آن اشخاص نخبه زیادی هم وجود دارند، در این راستا به ایجاد نهاد مستقل کشوری و در سطح پایین استانی برای توزیع بودجههای پژوهشی توسط سیستمهای راهبردی و تأثیرگذار کشوری و استانی نیاز داریم. بسیاری از موضوعات پژوهشی ادارات در راستای نیازهای جامعه نیست، پس چطور در این راستا مدیریت میشوند.؟ ادارات باید بودجه مصوب خود را برای پژوهش هزینه کنند، یعنی این الزام برای پژوهش را در طول سال هزینه کنند، نه اینکه آخر سال در اختیار چند نفر خاص قرار بگیرد و در عرض یکی دو ماه موضوع را جمع کنند. دستگاههای اجرایی هم باید ابتدای سال اولویتها را با هماهنگی دانشگاهها و متخصصان و نخبگان پیدا کنند و بین دانشگاهها عادلانه توزیع کنند.
پژوهش برای بسیاری سکوی پرتاپ و امتیازگرفتن شده است/ دخالت دستگاههای دولتی در پژوهش
آنا: آیا پژوهش میتواند مشکلات کشور را برطرف کند و این باور در دانشگاهها و محققان وجود دارد؟
مرادی: چارتهای دانشگاهی کشور پژوهشمحور نیستند و بیشتر تئوریمحورند، یکی از دلایل زمینهای این مسئله، نبود باور فرهنگی در جامعه ماست که پژوهش نمیتواند مشکلات جامعه ما را حل کند، یعنی حتی خیلی از مدیران و برنامهریزان به این باور نرسیده و فکر میکنند مسیرهای دیگری برای حل مسائل وجود دارد. این نگرش در دانشگاهها و حتی در سطوح پایین جامعه هم ورود پیدا کرده و اگر برخی از پژوهشگران بیانگیزه میشوند، به این دلیل است که پژوهش برای بسیاری، سکوی پرتاپ و امتیازگرفتن شده است.
از طرفی این نگرش باعث شده خیلی از افراد در برخورد با مسئله به جای توجه به راه حلها، صورتمسئله را پاک کنند، خیلیها هم ترجیح میدهند که خودشان را از این وضعیت آلوده بیرون بکشند و نسبت به آن بیتفاوت میشوند. حتی هنوز نتوانستهایم، راه قطعی برای کنترل پژوهشفروشی، پایاننامه فروشی و رسالهفروشی در بسیاری از دانشگاهها پیدا کنیم و متأسفانه بسیاری از این رویه پژوهش برای امتیازگرفتن استفاده میکنند. حتی برای چاپ مقالات هم خیلی از مجلات برای دادن پذیرش به نویسندگان، خارج از عرف پولهایی را از نویسندگان و پژوهشگران میگیرند و به صورت رابطهای مقالات آنها را چاپ میکنند که این موارد فرایند پژوهش را در جامعه از مسیر اصلی خود خارج میکند.
حدود ۶ درصد بودجه دانشگاه به پژوهش تعلق میگیرد که این مبلغ باید برای حمایت از پژوهشگران و فرهنگ پژوهش بیشتر شود.بنیاد پژوهش بر مبنای علاقه شخصی و تمایلات پژوهشی افراد در انتخاب موضوع و فرایند انجام آن است، وقتی دستگاههای دولتی به این حوزه ورود میکنند، نوعی دخالت در امر پژوهش محسوب میشود؛ زیرا علاقه شخصی افراد از میان میرود و محقق باید در مسیر اهداف آن ارگان حرکت کند.
تأثیر کرونا بر فعالیتهای پژوهشی دانشگاهها
آنا: در دو سال اخیر تأثیر کرونا بر فعالیتهای پژوهشی دانشگاهیان چگونه بوده است؟
مرادی: کرونا فرصتی برای پژوهشگران و فعالیتهای پژوهشی پدید آورد؛ زیرا خیلی از موضوعات پژوهشی در همه حوزهها با پدیدآمدن وضعیت کرونا به سمت آن سوق پیدا کردند و پیامدهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی روانی که برای جامعه به همراه داشت، تغییر کرد؛ اما اگر کسی دیدگاه پژوهشی میداشت، میتوانست همین مسئله یا تهدید را تبدیل به فرصت و از آن استفاده کند که به نظرم این فرصت در دانشگاههای ما پدید آمد.
از طرف دیگر هم کرونا باعث شد که برخی تکنیکهای گردآوری دادهها که قبلا به کار نمیرفت، امروز پررنگتر شوند، مانند نظرسنجیهای الکترونیکی یا برخی روشهای کیفی در مطالعات پژوهشی که شاید تأثیر و اولویت بیشتری پیدا کرد. کرونا ضعفهایی هم به دانشگاهیان وارد کرد، مثلاً برای دانشجویان که به صورت غیرحضوری کلاسها را بهویژه در مقطع تحصیلات تکمیلی دنبال میکردند، فرصت از دانشجو گرفته شد که از فضا و محیط آموزشی استفاده کند و با این فرایند به صورت ملموسانه درگیر شود.
نباید به هدیه و تجلیل از پژوهشگران برتر اکتفا کنیم
آنا: دانشگاه چگونه از پژوهشگران حمایت میکند؟
مرادی: دانشگاه بر اساس آییننامهها، یکسری منافع و مزایایی برای پژوهشگران در نظر گرفته است که این مهم قابل قبول است؛ اما نباید صرفا به هدیهها و لوح تقدیرها برای پژوهشگران برتر اکتفا کنیم؛ بلکه باید بودجههای آموزشی را به مراکز آموزشی و دانشگاهی تخصیص بدهیم که در قالب پژوهانه به این افراد تخصیص مییابد. در این حوزه بخشنامههای حمایتی داریم که هم در حوزه فعالیتهای پژوهشی و هم معادل کردن آن با تدریس و مسائل دیگر قابل استفاده است؛ اما با جدیت بیشتر این مسئله باید دنبال شود.
در میان استادان دانشگاهها، بسیاری از افراد دچار رکود علمی هستند و نه تنها انگیزه خود بلکه انگیزه دیگران را هم میگیرند، از طرفی برخی هم که فعالیت پژوهشی انجام میدهند، تفاوت آنچنانی با بقیه ندارند، این موضوع باعث میشود، انگیزه کافی برای کار پژوهشی از افراد سلب شود. حدود ۶ درصد بودجه دانشگاه به پژوهش تعلق میگیرد که این مبلغ باید برای حمایت از پژوهشگران و فرهنگ پژوهش بیشتر شود.
آنا: بودچه پژوهشی در چه زمینههایی هزینه میشود و فعالیتهای اخیر واحد اسلامآباد غرب چگونه بوده است؟
مرادی: بودجه پژوهشی را در حمایت از اختراعات و حمایت از چاپ کتابهای دانشگاهی، پرداخت پاداش مقالات مورد تأیید سازمان مرکزی دانشگاه یا مسابقاتی که به مناسبتهای مختلف مانند هفته کتاب برگزار میشود، خرید تجهیزاتی که برای کلاسها و آزمایشگاهها و کارگاهها نیاز است، هزینه میکنیم.
برنامهای که برای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامآباد غرب داشتهایم توجه به فعالیتهای فناورانه بوده که برای یک سال اخیر، سه طرح بروندانشگاهی با ادارات مختلف قرارداد بستیم و مجوز یک کیلینیک حقوق برای این واحد دانشگاهی اخذ کردیم، نشریه پژوهشی هم در دست انتشار داریم که اکنون در مراحل اداری است.
سال ۹۹ و یک سال اخیر توسط همکاران توفیقاتی مانند انتخاب پژوهشگر برتر واحد دانشگاهی اسلامآباد در گروه علوم انسانی در استان، عضویت یکی از اعضای هیئت علمی این دانشگاه در جمع ۲ درصد دانشمندان برتر جهان در حوزه برق، عضویت برخی از همکاران در شوراها و کارگروههای فرهنگی اجتماعی استان و شهرستان کسب شده و تعدادی از همکاران نیز در نظام مهندسی استان به عنوان نفرات اصلی و عضو هیئت مدیره انتخاب شدند. ارتباط سازنده و خوبی هم با برخی از ادارات استان از طرف واحد دانشگاهی و همکاران هیئت علمی این واحد دانشگاهی داریم.
انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/
انتهای پیام/