آخرین طرح فصلی فروش کتاب در روزهای پایانی دولت کلید می‌خورد/ مرهم موقت بازار کتاب با افزایش ۱۰۰ هزارتومانی اعتبار خرید

به گزارش خبرنگار حوزه کتاب و ادبیات گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، با اعلام خانه کتاب و ادبیات ایران، ثبت‌نام کتابفروشی‌ها در طرح «تابستانه کتاب ۱۴۰۰» از روز سه شنبه (بیست‌ونهم تیرماه ۱۴۰۰) در سراسر کشور آغاز شد. کتابفروشی‌های سراسر کشور می‌توانند با مراجعه به پایگاه اینترنتی tarh.ketab.ir نسبت به ثبت‌نام در این دوره از طرح‌های توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشی‌ها (طرح‌های فصلی فروش کتاب) اقدام کنند.

کتابفروشی‌های مشارکت‌کننده در طرح‌های پیشین توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشی‌ها (طرح‌های فصلی فروش کتاب)، برای شرکت در «تابستانه کتاب ۱۴۰۰» نیاز به ثبت‌نام مجدد ندارند و کافی است با مراجعه به پنل کاربری خود، شرایط شرکت در طرح را تایید و اطلاعات خود را ویرایش و کنترل کنند.

هجدهمین دوره طرح توزیع یارانه کتاب که قرار است با عنوان «تابستانه کتاب ۱۴۰۰» از نهم تا پانزدهم مردادماه برگزار شود، با افزایش ۵۰ درصدی اعتبار همراه است؛ بر همین اساس نیز سقف مجاز خرید برای هر خریدار که در طرح پیشین ۲۰۰ هزارتومان بود، در «تابستانه کتاب ۱۴۰۰» به مبلغ ۳۰۰ هزارتومان افزایش می‌یابد.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال ۱۳۹۴ برای هدفمند کردن یارانه نشر، طرح‌های فصلی فروش کتاب را برگزار می‌کند. در این طرح‌ها که با نام طرح‌های فروش فصلی مشهور شده‌اند، کتابفروشی‌هایی که شرایط لازم را داشته باشند پس از ثبت‌نام، می‌توانند روی فروش کتاب به خریداران تخفیف بدهند و مبلغ تخفیف داده شده را از وزارتخانه دریافت کنند.

مشکلات بازار کتاب ایران از روزهای آغازین شیوع کرونا در اسفند ۹۸ شدت گرفت. در سال ۹۹ با تعطیلی کتاب‌فروشی‌ها، تردد محدود مردم و در نهایت تعطیلی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که به لحاظ اقتصادی برای ناشران اهمیت ویژه‌ای دارد سالی سخت در انتظار ناشران و فروشندگان کتاب رقم خورد. این وضعیت در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ هم با شدت و ضعف ادامه داشت. این طرح‌ها از جمله مزیت‌هایی است که کتابفروشان حضور آن را در ایام رکود فروش کتاب در همه‌گیری کووید-۱۹ ضروری می‌دانند.

بعد از اینکه سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب به خاطر اپیدمی کرونا لغو شد، صاحبان مشاغل صنعت کتاب در دی ۱۳۹۹ تجربه اولین نمایشگاه مجازی در روزهای کرونایی را داشتند. این تجربه بدیع، فرصت خوبی برای کتابفروشی‌ها ایجاد کرد؛ از طرفی برگزاری این طرح مفید بود و از طرفی دیگر نیز برخی نقص زیادی در برگزاری این نمایشگاه می‌دیدند.

سال گذشته نیز با وجود شیوع ویروس کرونا، این طرح در هر چهار فصل سال اجرا و با استقبال مخاطبان مواجه شد. این طرح‌ها در کنار برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران در بهمن ماه باعث شد که کتابفروشان در سال عجیب کرونایی، مجالی هر چند اندک برای تنفس و کورسویی برای ادامه فعالیت داشته باشند. طرح‌های فصلی فروش کتاب اگرچه جانی دوباره به بازار نشر کتاب در شرایط کرونایی می‌دهد اما نباید فراموش کرد که از لحاظ تعداد مخاطب و جریان‌سازی نمی‌تواند جایگزین نمایشگاه کتاب تهران شود.

راهکاری برای رونق کتابفروشی‌ها

طرح‌های فصلی با تمام فراز و فرودها از جمله طرح‌هایی است که کتاب‌فروشی‌ها از آن استقبال می‌کنند. هر چند به گفته برخی اهالی صنعت نشر و کتاب‌فروشان در دوره‌های اخیر این طرح‌ها کمی کارآیی لازم را نداشتند؛ اما طرح‌های اجراشده در سال ۹۹ با توجه به شرایط کرونایی به بازار کتاب رونق نسبی داد. وزارت ارشاد در تلاش است با اجرای طرح‌های فصلی به رونق کتاب‌فروشی‌ها و ترغیب مردم به تهیه کتاب‌های با صرف هزینه کمتر کمک کند.

آخرین نمونه از چنین طرح‌هایی، طرح فروش فصلی «بهارانه کتاب ١٤٠٠» بود. این طرح قرار بود یک هفته ادامه داشته باشد، اما با توجه به استقبال عمومی از طرح و مطالبه کتاب‌فروشان از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر افزایش اعتبار و مدت زمان، اجرای آن تا ۲۵خردادماه ادامه پیدا کرد.

در بهارانه کتاب ۱۴۰۰ چه گذشت؟

میزان یارانه خرید برای کتاب‌ها ۲۰ درصد و سقف مجاز خرید برای خریدار حداکثر ۲ میلیون ریال (۲۰۰هزار تومان) بود. در نتیجه، سقف یارانه خرید برای هر خریدار ۴۰ هزار تومان درنظر گرفته شده بود. خریداران می‌توانستند با مراجعه به کتابفروشی‌های عضو طرح‌ و ارائه کد ملی کتاب‌های عمومی، کودک و نوجوان و دانشگاهی را با یارانه ٢٠درصدی خریداری کنند.

در بهارانه کتاب ۱۴۰۰ در مجموع ۵۶۱ هزار و ۸۹۳ نسخه کتاب به ارزش ۲۲۰ میلیارد و ۸۳۶میلیون و ۵۴۳ هزار و ۵۴۹ ریال به فروش رفت.

ایوب دهقانکار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات درباره یارانه اختصاص یافته به استان‌ها در طرح بهارانه کتاب ۱۴۰۰ گفته بود که مجموع کل یارانه اختصاص یافته به بهارانه کتاب ۱۴۰۰، ۴۲میلیارد و ۲۲ میلیون ریال بود که از این مبلغ، ۷میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۶۰۰هزار ریال به استان تهران و ۳۴میلیارد و ۷۵۱ میلیون و ۴۰۰هزار ریال به سایر استان‌ها تعلق گرفت.

شتاب در اجرای یک طرح در روزهای پایانی دولت

طرح‌ فصلی فروش کتاب نیز از جمله عوامل پویایی نسبی بازار کتاب در سال‌های اخیر بود. طرح‌هایی که کتاب‌فروشی‌ها هم از آن استقبال می‌کنند. هر چند به گفته برخی اهالی صنعت نشر و کتاب‌فروشان در دوره‌های اخیر این طرح‌ها کمی کارآیی لازم را نداشتند اما وزارت ارشاد در تلاش است با اجرای طرح‌های فصلی به رونق کتاب‌فروشی‌ها و ترغیب مردم به تهیه کتاب‌هایی با صرف هزینه کمتر کمک کند.

در اوضاعی که موج پنجم کرونا تهران و شهرهای بزرگ را درنوردیده و کتابفروشی ها به موازات ادارت و سازمان‌های دولتی تعطیل شده اند باید دید برگزاری این طرح آن هم با این شتاب چه پیامدی خواهد داشت، آن هم در شرایطی که کمتر از بیست روز دیگر فعالیت دولت یازدهم به پایان می‌رسد. گویا مدیران فرهنگی دولت به دنبال این هستند که به هر شکل ممکن برگزاری این طرح را نیز به کارنامه کاری خود اضافه کنند.

انتهای پیام/۴۱۰۴/