نگاهی به تعطیلات پیش رو و ضعف مدیریت کرونا در کشور؛
آیا موج پنجم کرونا با تعطیلات خردادماه آغاز می‌شود؟
اگرچه ستاد مقابله با کرونا مکرراً اعلام می‌کند که ترددهای غیرضروری آمار ابتلا به کووید-۱۹ را بالا می‌برد و حتی برخی از کارشناسان وابسته به این ستاد معتقدند که این سفرها علت پیک‌ها هستند، امّا این سؤال پابرجاست که چرا این ستاد برای اعمال ممنوعیت‌ها جدی نیست؟
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری آنا، این روزها که مسئولان وزارت بهداشت خبر از روند رو به کاهش مبتلایان و متوفیان کرونا در کشور می‌دهند و آمار متوفیان از حدود ۴۰۰ نفر به ۱۵۰ نفر رسیده است، پیش روی ما تعطیلات ۱۴، ۱۵ و ۱۶ خرداد قرار دارد. هنوز یک هفته از اظهارات وزیر بهداشت و معاونان ایشان نگذشته است که بیم سفرهای استانی و تجمع‌های مربوط به انتخابات آنها را به واکنش وادار کرده است.
به طور مثال سخنگوی ستاد مقابله با کرونا ضمن اعلام نگرانی درباره کارناوال‌های مربوط به انتخابات خاطر نشان کرده است که در حال حاضر سیل نزولی کووید-۱۹ را مشاهده می‌کنیم؛ اما بر اساس یک رسم دیرینه و برنامه‌ریزی تقویمی، تابستان و اواخر بهار فصل سفرها است. به‌ویژه اینکه مدارس تعطیل می‌شوند، اگر بخواهیم این سفرها را مانند سال‌های قبل ادامه دهیم، عوامل خطرساز در پیش روی ما قرار خواهند گرفت. علیرضا رئیسی این سخنان را در دوم خرداد ایراد کرد و در این سخنرانی بر خطر ویروس‌های جهش‌یافته جدید، انتخابات و کارناوال‌های مربوط به آن و سفرهای استانی تاکید کرد.
مدیریت ناقص این بار با ویروس‌های جهش‌یافته
این مقام مسئول همچنین از قرار جلسه‌ای در ستاد در روز سه‌شنبه برای اعمال قوانین سفت و سخت در ایام تعطیلات برای جلوگیری از مسافرت‌ها خبر داد. چنانکه کارشناسان بهداشتی این وزارتخانه بررسی و بیان کرده‌اند، با توجه به میزان بیشتر انتقال ویروس‌های جهش‌یافته اگر ترددها مانند گذشته صورت پذیرد ما شرایط خطرناک‌تری را تجربه خواهیم کرد.
بنابراین اظهارات باید ببینیم که ستاد ملی مقابله با کرونا تا چه حد می‌تواند یا مایل است قوانین را سرسختانه اعمال کند. متأسفانه این دقت و جدیت را باید با موارد مشابه، یعنی پیک‌های قبلی و تعطیلات قبلی مقایسه کنیم و اگر این قیاس انجام شود، گمان نمی‌کنم که نمره ستاد مقابله با کرونا در این زمینه قابل قبول باشد.
پیک اول و جریمه برای جرائم غیر قابل کشف
به طور مثال، در اولین پیک کرونا که مربوط به اردیبهشت سال پیش است که در آن موقع قرار شد ترددهای میان‌جاده‌ای البته غیر لازم، تردد در اماکن عمومی و اصناف پرتردد ممنوع شود و استفاده از ماسک در تمام اماکن اجباری شود. همچنین جرائمی از ۵۰ هزار تومان برای متخلفان استفاده از ماسک و ۲۰۰ هزار تومان برای کسانی که از ابتلای خود باخبرند اما در قرنطینه نمی‌مانند تعیین شد.
نخستین نکته غیراجرایی بودن این قوانین بود. مثلا نیروهایی که کنترلگر معابر و جاده‌ها بودند چگونه می‌توانستند بفهمند که آن فرد از ابتلای خود خبر دارد و مخفی می‌کند. درحالی که کووید-۱۹ علائم خفیف داشت و اگر شدید می‌شد فرد توانایی آن را پیدا نمی‌کرد که سفر یا تردد کند. مثال دیگر غیر اجرایی بودن مربوط به علت سفر بود. به خاطر ندارم راهکاری برای تعیین الزام سفر جز اظهارنظر مسافر پیش پای ماموران قرار داده شده باشد. نکته بعدی جرائم نقدی بود که میزان قابل توجهی برای اقشاری نبود که به سفر می‌روند. افراد احتمالاً در کنار تمام هزینه‌های سفر ۲۰۰ هزار تومان برای حق تردد تعلق می‌دادند.
ستاد کرونایی که نمی‌آموزد از گذشت روزگار
خلاصه آنکه سفرها انجام شد و دو هفته دیگر اعلام کردند پیک دیگری شروع شده است. آمار مبتلایان و متوفیان دو برابر یا بیشتر شد. همین قاعده را در پیک دوم و سوم داشتیم. تقریباً می‌توانیم اذعان کنیم که اعضای ستاد مذکور هیچ تجربه‌ای از پیک‌های قبل نداشتند و مندرجات مصوبات و اعمال قوانین همان طور که در پیک‌های قبلی بود تصویب و اجرا شد. شاید اندکی نرخ جرائم تغییر کرد و البته مدیران میدانی مقابله با کرونا مانند علیرضا زالی بیشتر و بیشتر تأکید بر خودداری از سفر توسط مردم و اعمال جدی قوانین توسط مسئولان می‌کردند که راه به جایی نبرد. شش ماه بعد یعنی در پیک سوم تهران علیرضا زالی اعلام کرد که مطالعات نشان می‌دهند که رابطه معناداری بین مسافرت‌ها در ایام تعطیلات و افزایش بیماران و متوفیان وجود دارد.
چند روز تعطیلات به قیمت استمرار دو ماهه پیک کرونا
در این اظهارات که در مهرماه همان سال انجام شد، زالی گفت از فردا وارد تعطیلات چندروزه می‌شویم و اگر مداخلات جدی انجام نشود با افزایش آمار مبتلایان روبه‌رو خواهیم بود. این مداخلات انجام نشد و ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت در ابتدای آبان ماه یعنی وقتی که کشور وارد پیک دیگری شده بود گفت: خواستار سخت‌گیری‌های بیشتر در باره تهران و ۴۵ شهر دیگر ایران هستیم، چرا که میزان بستری روزانه بیماران در تهران، ۵/ ۱ الی دو برابر ترخیص است. زالی بستری بودن ۵۳۰۰ بیمار و وجود ۱۲۰۰ بیمار در تخت‌های ویژه در تهران را نگران‌کننده خواند.
این اظهارات تا آذرماه یا بیشتر ادامه داشت و سیما سادات لاری این وضعیت را سهمگین خواند و از مردم و تمامی نهادها درخواست همکاری ویژه کرد. نگاه اجمالی به این اظهارات و تاریخ آنها نشان می‌دهد که چند روز تعطیلی ما را قریب به دو ماه در یک پیک سهمگین فرو برد.
و در نهایت باز هم تعطیلات
بنابر آنچه مرور کردیم امروز باید بیش از گذشته نگران باشیم. باید به المان‌های متفاوت بیماری نسبت به سال گذشته توجه داشته باشیم. باید در نظر بگیریم که با انواع جهش‌یافته ویروس کووید-۱۹ روبه‌رو هستیم که ویژگی عموم آنها سرعت بیشتر سرایت است. اگر چند روز تعطیلی و یک انتخابات، با این میزان جدیت ستاد کرونا در اعمال قوانین پیش رویمان باشد، معلوم نیست که چه سرنوشتی پیش روی کشور است.
ستاد مقابله با کرونا اگرچه کارشناس پزشکی ندارد، اما قدرتمندترین رجال نظامی و انتظامی را در خود جای داده است. نمی‌توانیم بگوییم که این ستاد توانایی اعمال مقتدرانه قانون را ندارد و اختیاراتش ذیل اختیارات نهادهای دیگری قرار می‌گیرد. اینکه پرسش که چرا این ستاد قوانین را سهل‌انگارانه اعمال می‌کرده است و این مشکلات را سبب می‌شود باقی می‌ماند؛ اما ما ناچاریم امیدوار باشیم که تصمیم گیران خستگی کادر درمان و استیصال مردمی را درک کنند که بیش از یک سال است گرفتار این ویروس کشنده شده‌اند. شاید نشود با مدیریت خوب تمام مشکلات حاصل از این بحران را رفع کرد، اما آنها با مدیریت بد توانستند مشکلات را دو چندان کنند.
انتهای پیام/۴۱۶۱/پ
انتهای پیام/
